Þjóðviljinn - 22.07.1981, Blaðsíða 16

DWÐVIUINN
Miðvikudagur 22. júli 1981
Aðalsími Þjóöviljans er 81333 kl. 9-20 mánudag til föstudaga. Utan þess tima er hægt að ná i blaðamenn og aöra starfsmenn blaðsins i þessum simum : Ritstjórn 81382, 81482 og 81527, umbrot 81285, ljósmyndir 81257. Laugardaga kl. 9-12 og 17-19 er hægt að ná i afgreiðslu blaösins i sima 81663. Blaðaprent hefur sima 81348 og eru blaðamenn þar á vakt öll kvöld. Aðalsími 81333 Kvöldsími 81348 Helgarsími afgreiðslu 81663
n
Hjörleifur Guttormsson iðnaðarráðherra um við-
brögð stjórnarandstöðuliðs Sjálfstæðisflokksins:
Dæma sig úr leik
Alusuisse liggur
á upplýsingum
— ekki
ríkisstjórnin
l
..Þessi afstaða stjornarand-
stöðuhluta Sjálfstæðisf lokksins
veldur vissulega miklum von-
brigðum, þar eð þingflokkurinn
fer með samþvkkt sinni i máls-
vörn fvrir Alusuisse. Þar eru
tekin upp nánast sömu atriðin
og Weibel aðstoðarforstjóri
Alusuisse lét hafa eftir sér i
Morgunblaðinu fyrir siðustu
helgi um að athuga þurfi alla
þætti i rekstri tsal á timabilinu
og gera þurfi ..alhliða athugun”
á rekstri fyrirtækisins áður en
álvktanir verði dregnar” sagði
Hjörleifur Guttormsson, cr
Þjöðviljinn leitaði álits hans á
samþykkt þingflokks Sjálf-
stæðisflokksins um súrálsmálið.
Sú álvktun var að ráðherrum úr
Gunnarsarmi Sjálfstæðisflokks-
ins fjarverandi, og einnig var
Albert Guðmundsson fjarri
þingflokksfundi.
Bandamaður
erlendra
hagsmuna
„I skjóli þessa skýtur þing-
flokkurinn sér undan þvi að taka
afstöðu til stírálsmálsins og
þeirra samningsbrota er að
mati rikisstjórnarinnar felast i
yfirverði á sUráli til Isal, bæði
skv. ákvæðum aðalsamnings og
ekki sfður skv. ákvæðum
aðstoðarsamnings um álverið”
sagði Hjörleifur.
„Með þessu gerist Geirsarm-
urinn bandamaður og málsvari
hinna erlendu hagsmuna þegar
á mestu veltur að heilsteypt
samstaða geti tekist um málið
hér heima fyrir.
t samþykktþingflokksins felst
ekki að’eins vantraust á islensk
stjórnvöld, heldur einnig á hinn
hluta stjómarandstöðunnar, Al-
þýðuflokkinn, sem komist hefur
að svipaðri niðurstöðu og rikis-
stjórnin á grundvelli fyrirliggj-
andi gagna.”
Dæmir sig úr leik
„Tilboði rikisstjórnarinnar
um samráð við stjórnarand-
stöðuna i málinu er svarað af
Stjórnarandstaðan hefur fengið
öll sömu gögn og rikisstjórnin.
Geirsliðinu með svo skilyrtum
hætti, bæði varðandi grundvöll
og forystu fyrir málinu gagn-
vart Alusuisse að það jafngildir
að stjómarandstaðan sé að
dæmasigUr leik i frekari með-
ferð málsins.
Jafnframt er ég svo sakaður
um flokkspólitíska misnotkun á
málinu af formanni Sjálfstæðis-
flokksins og vitaverða málsmeð-
ferð, á sama tima og fyrir liggur
tilboð um samráð af hálfu rikis-
stjórnarinnar.
Athygli vekur það kapp sem
lagt er á að hvi'tþvo álsamning-
inn og telja hann tryggja stöðu
okkar i' bak og fyrir. Hvorki ég
né aðrir stjórnarliðar hafa
dregið álsamninginn inn i þetta
mál að undanförnu, þótt sann-
arlega megi margt um hann
segja einmitt i ljósi þess sem
gerst hefur. Ég hef hinsvegar
talið mestu varða að menn létu
karp um fortiðina liggja i lág-
inni, en sneru bökum saman um
islenska hagsmuni og það sem
horfir lil framtiðarinnar varð-
andi nauðsynlega endurskoðun
álsamningsins.”
Pukur Alusuisse
Um takmarkanir á umboði
Coopers & Lybrand, sem Sjálf-
stæðismenn hafa kvartað undan
sagði Hjörleifur:
„Coopers & Lybrand var
vissulega falið að skoða súráls-
viðskiptin sérstaklega, enda það
eitt ærið að umfangi, þar eð siír-
ál myndar um 60% af aðföngum
tsal. Alusuisse hefur skuldbund-
ið sig til að sjá Isal fyrir súráli,
ekki aðeins á armslength-
kjörum, heldur með bestu fáan-
legum kjörum skv. aðstoðar-
samningi.
Verðlagning á sUráli verður
ein Ut af fyrir sig að standast
þetta próf, eins og aðrir þættir
aðfanga, svo og sala á afurðum
fyrirtækisins. bvi er fullkom-
lega eðlUegt og réttmætt að
kanna þennan rekstrarþátt sér
á parti, þvi að ef reikningar
félagsins eiga að standast gagn-
vart samningum um armslengd
og bestu kjir þá hlýtur hver
þáttur aðfanga að eiga að stand-
ast þá skoðun.
Þaðstrandar hinsvegar á öðr-
um en islenskum stjórnvöldum
að gera „alhliða athugun” og
fara ofan i saumana á rekstri
tsal — og viðskipti þess og móð-
urfyrirtækisins Alusuisse. Næg-
ir i þvi sambandi að minna á
neitun forráðamanna fsal að
veita iðnaðarráðuneytinu um-
beðnar upplýsingar um kaup-
samninga og sölusamninga fyr-
irtækisins— og neitun Alusuisse
gagnvart Coopers & Lybrand að
fá aðgang að frumgögnum
varðandi viðskiptin við ísal”.
Fullt samráð
„St jórnarandstöðulið Sjálf-
stæðisflokksins reynir að gera
mikið Ur þvi að ekki séu öll
málsgögn aðgengileg varðandi
athugun silrálsmálsins. Þetta er
blásið Ut á sama tima og stjórn-
arandstaðan hefur fengið allt
sama efni varðandi málið og
rikisstjórnin. Islensk stjórnvöld
hafa engu að leyna i þessu máli,
en hafa hinsvegar gengist undir
trUnað gagnvart Alusuisse
varðandi atriði er snerta mál-
efni viðskiptalegs eðlis og leynt
eiga að fara skv. almennum
venjum, svo og gagnvart ein-
stökum ráðgjöfum er veitt hafa
upplýsingar með hliðstæðum
skilyrðum.
Varðandi Alusuisse hefur
ráðuneytið spurst sérstaklega
fyrirum hvort Alusuisse hefði á
móti þvi að niðurstöður úr
skýrslum Coopers & Lybrand
yrðu birtar. Ég vænti þess að
svar berist fyrr en seinna um
það efni.
Astæða er til að undirstrika að
ráðuneytið býr ekki yfir neinum
leynigögnum er breyta eðli
málsins eða þvi mati og megin
niðurstöðum er nú liggja fyrir”
sagði Hjörleifur að lokum. eng.
Þannig var umhorfs á skrifstofum Olis i gær. — (Ljósm. gel.)
Önundur bítur frá sér:
Höfuðfjandínn
„kvíslingur”
Skammt stórra höggva í milli
Önundur Ásgeirsson,
fráfarandi forstjóri Olis,
hefur kallað Svan Frið-
geirsson „undirróðurs-
mann og kvisling" i orð-
sendingu sem hann gefur
út til að mótmæla greinar-
gerð stjórnar Olis frá því í
gær. Um leið skýrir hann
frá þvi, að hann hafi skýrt
stjórn félagsins frá þvi að
hann teldi nauðsynlegt að
Svan viki „til að unnt yrði
að koma á starfsfriði inn-
an fyrirtækisins".
Er nú skammt stórra högga i
milli i oliuverslunardeilunni þvi
yfir 30 starfsmenn á aðalskrif-
stofu félagsins sendu i gær upp-
sagnarbréf til stjórnarinnar. Þar
með hafa þeir látið verða af hótun
sinni og kastað boltanum til
stjórnarinnar sem á næsta leik.
t bréfi sinu lýsir önundur
ábyrgð á þvi ástandi sem skapast
hefurá hendur stjórnar Olis og þó
einkum Svans Friðgeirssonar.
Segir önundur að þegar hann baf
um endurskoðun á dagsetningu
gildistöku brottvikningar sinnar
úr starfi forstjóraog „tekinr. yrði
einhver frestur” þá hafi stjórnin
hafnað þeim tilmælum vegna
þess að „Svan Friðgeirsson barði
i borðið og krafðist þess að staðið
væri við fyrri ákvörðun um upp-
sagnardag. Eðlilega sauð uppúr
meðal starfsfólks” segir önundur
ennfremur.
Forstjónnn fráfarandi gefur og
þær upplýsingar að stjórn félags-
ins hafi tengt skilmála um eftir-
laun honum til handa ósk stjórn-
arinnar um kaup á hlutafé
önundar i fyrirtækinu.
Undarlegir tilburðir rekstrarstjórnar ísals:
Dylgja um lokun Alversins
Við álverið í Straumsvík
starfar svonefnd fram-
kvæmdastjórn Isal, sem
Alusuisse ræður menn í.
Hlutverk þessarar fram-
kvæmdastjórnar er m.a.
að taka þær rekstrar-
ákvarðanir fyrir Isal, sem
Alusuisse telur óhentugt að
taka suður í Zurich, en vill
síður að hin formlega
stjórn ísal, þar sem rikis-
stjórn íslands á fulltrúa,
fjalli um. i rekstrarstjórn
ísal sitja nú tveir menn,
þeir Ragnar Halldórsson
og svisslendingurinn
Alvis Franke.
dr.
I tilefni af súrálsmálinu hefur
umrædd framkvæmdastjórn nú
samið greinargerð til starfs-
manna Isal. Greinargerð þessi er
rituö með ákaflega sérkenni-
legum hætti. I henni er foröast að
taka á efnisatriðum málsins.
bess i staö dylgjað um áreiðan-
leika niðurstaðna Coopers og
Lybrand, tilvitnanir i trúnaðar-
málsskýrslu rifnar úr samhengi
og gefið i skyn að rannsókn sú á
súrálsmálinu, sem nú hefur farið
fram, tefli rekstrarframtiö
álversins i tvisýnu. 1 stuttu máli
sagt ber greinargerðin þess ekki
vitni, aö umræddri framkvæmda-
stjórn sé umhugað um aö starfs-
fólk Isal fái tækifæri til að taka
afstöðu til efnisatriða súráls-
málsins.
Þessi greinargerð þeirra
tvimenninganna i framkvæmda-
stjórninni mun siðar verða tekin
til þeirrar meðferðar hér i blað-
inu, sem hún verðskuldar. Að
þessu sinni mun verða látið nægja
að fullvissa starfsfólk ísal um
það, að tekjumöguleikum þess og
atvinnuöryggi stafar engin hætta
af þvi, að islenska rikisstjórnin
hyggst knýja hina svissnesku
eigendur ísal til að standa við
gerða samninga. Atvinnu starfs-
fólksins i Straumsvik og heilsu
þess stafar á hinn bóginn hætta af
þvi, aö Alusuisse hefur um ára-
tugar skeið dregið að koma upp
lágmarks mengunarvörnum i
álverinu.
Algjört
bann við
hvalveið-
um fellt
A fundi Alþjóða hvalveiði-
ráðsins í Brighton i Englandi
i gær voru felldar tiliögur
Bandarikjamanna og Breta
um bann við hvalveiðum i at-
vinnuskyni. Fulltrúar 16
ríkja greiddu atkvæði með
tillögunni, 8 á móti, þrir sátu
hjá og aðrir þrir greiddu ekki
atkvæði. Til að tillagan um
bann við hvalveiðum nái
fram að ganga þarf hún að
hljóta 75% greiddra at-
kvæða. Á fundinum voru
einnig teknar fyrir tillögur
Breta um bann við hval-
veiðum um ótiltekinn tima
og um bann við Búrhvala-
veiðum. Ekki kom til at-
kvæðagreiðslna um þær til-
lögur.
Samkvæmt ummælum
Jóhanns Sigurjónssonar,
sjávarliffræðings hefur
langreyðastofninn ekki
minnkað og telur hann
íslendinga hafa stundað
hvalveiðar með gát.
Jóhann hefur undanfarið
unnið að merkingum á
langreyðum og fleiri hvala-
tegundum og mun merk-
* ingum langreyða langt •
I komið. hs. j