Þjóðviljinn - 10.11.1981, Síða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN 1 ÞriBjudagur 10. ndvember 1981
„A islandi eru i dag yfir tuttugu þiisund einstaklingar sem eru 67 ára og eldri. A næstu árum mun þessum þjóðféiagshóp fjölga mikið. Megnið af
þessu fullorðna fólki er komið úr röðum verkalýöshreyfingarinnar.”
Hrafn Sæmundsson prentarí:
Verkalýðshreyfingin og
málefni aldraðra
NU liður aö því að athygli þjóð-
anna verði beint að málefnum
aldraðra.
Sameinuðu þjóðirnar hafa gefið
tóninn og vlöa um lönd er nU
mikill undirbUningur I gangi sem
beinist að auknum og vlðtækum
athöfnum á þessu sviði. Arið 1982
verður helgað þessu verkefni.
Hér á tslandi veröa á dagskrá
margvislegar aögerðir á næsta
ári. Hið opinbera hefur þegar
hafið undirbúning að ári aldraðra
sem kominn er i fullan gang og
mörg félagssamtök hafa fullan
hug á að leggja þarna lið eins og
þau hafa gert áður.
Margirsem til þekkja teija aö á
áratugunum eftir heimsstyrjöld-
ina siðari hafi málefni aldraðra
verið laus í reipunum. Þegar litið
er yfir ýmsar heimildir um þá
þróunarsögu sést að engu er
líkara en að þessi málaflokkur
hafi losnað úr tengslum við aðra
félagslega þróun i þjóöfélaginu á
þessum tima. Vinnubrögð voru
oft á tiðum handahófskennd og
skipulagslitil og á þessum tima
voru margir hlutir framkvæmdir
sem ekki eru i samræmi við það
sem nú er best vitað.
Á allra siðustu árum hefur þó
tekið að rofa til hér á landi i mál-
efnum aldraðra. Smám saman
hefur veriö byrjaö að byggja upp
skipulega og markvissa þjónustu
fyrir aldraða og i stað handahófs-
kenndrar uppbyggingar á stofn-
unum og dvalarstöðum fyrir
aldraða er nú fariö að hafa meiri
yfirsýn og skipulag á fram-
kvæmdum. öll þessi mál eru nú I
örri þróun og stefna i rétta átt.
Eins og áður segir hafa menn
nú fullan hug á að gera stórfelld
átök i málefnum aldraðra á næsta
ári. Fyrir utan starfsemi hins
opinbera og þeirra félagssam-
taka sem láta sig þessi mál
varða, hefur verkalýðshreyfingin
lýst þvi yfir að hún muni nú
leggjast á árarnar I þessum
málaflokki.
Þetta eru mjög gleðileg tiöindi.
A undanförnum árum hefur
verkalýðshreyfingin ekki látið sig
málefni aldraðra nógu mfldu
skipta, þegar frá er talinn líf-
eyrisþátturinn. Nú mun vérka-
lýðshreyfingin væntanlega leggja
fullan þunga á þetta málefni.
A íslandi eru i dag yfir tuttugu
þúsund einstaklingar sem eru 67
ára eða eldri. A næstu árum mun
þessum þjóðfélagshóp fjölga
mikið. Megnið af þessu fullorðna
fólki er komiö Ur röðum verka-
lýðshreyfingarinnar.
A næstu árum munu koma til ný
félagsleg verkefni vegna
röskunar þjóðfélagsins af völdum
nýrrar tækni.
Vegna þessara staðreynda er
nú mikiö félagslegt verkefni að
vinna fyrir verkalýðshreyfing-
una. Vedcalýðshreyfingin verður
að hafa forustu i þessum
málefnum og sýna sjáífstæðan
vilja og hika ekki við að leita
samstarfs við aöra. Ég hygg að
rikisvaldið sé reiðubúið að vinna
með verkalýðshreyfingunni að
þessu verkefni.
Oflangtyrðiuppaðteljaöll þau
verkefni sem framundan eru.
Verkefni verkalýðshreyfingar-
innar hljóta þó fyrst og fremst að
vera félagslegs eölis.
Kannski er þaö verkefni
brýnast að verkalýðshreyfingin
standi vörð um þau mannréttindi
að aldrað fólk geti haft hlutverk
meðan geta þess leyfir. 1 nútlma-
þjóMélagi eru veður öll válynd
hvaö þetta snertir. Eitt mesta böl
manna er þegar kippt er grund-
vellinum undan og fólk stendur
einn dag án verkefna og þeirrar
llfsfyllingar sem amstur daganna
gefur. Þau örlög mega ekki koma
i hlut þeirrar kynslóðar sem
byggði aö stærstum hluta upp vel-
ferðarþjóöfélagið okkar.
í þessu sambandi má einnig
hafa i huga nauösynina á fyrir-
byggjandi aðgerðum. UndirbUn-
ingur ellinnar verður að hefjast
að minnsta kosti áratug áður en
kemur að lifeyrisaldri. Þaö
verður að búa fólk undir ellina
bæöi hvað varöar heilsufar og
félagslega möguleika. Þegar ein-
staklingurinn að lokum hættir
endanlega þátttöku i framleiðsl-
unni verður hann aö eiga vist gott
og frjótt ævikvöld.
Ég tel að þessi mál séu eitt
stærsta verkefni verkalýðshreyf-
ingarinnar á næstu árum. Og ég
tel að verkalýðshreyfingin eigi að
taka sjálfstæða og afgerandi
forustu I þessum málaflokki.
Hrafn Sæmundsson
; Æskulýðs-
! ráð Reykja-
I vikur hejur
vetrarstarftð
Æskulýðsráð Reykjavíkur
er nú að hef ja vetrarstarf sitt
Iog verður flest með svipuðu
sniði og áður. Ýmiss konar
samtök og hópar fá aðstöðu
að Frikirkjuvegi 11 til
Ifundarhalda, námskeiða
o.þ.h. og geta menn bókað
slíka aðstöðu á skrifstofu
ráðsins.
ISmærri hópar úr æsku-
lýösfélögum fá inni I Saltvik
á Kjalarnesi fyrir „úti-
legur” tómstundastarf fyrir
17. 8. og 9. bekk grunnskóla er
einnig aö hefjast og vetrar-
dagskrá félagsmiöstöðvanna
t Fellahellis, Bústaða, Þrótt-
Iheima, Arsels og Tónabæjar
tóku gildi um mánaðamótin.
Gefnir hafa veriö út bæk-
, lingar um hina fjölbreyttu
Istarfsemi sem fer fram á
vegum Æskulýðsráðs, og eru
forráðamenn samtaka, svo
t og foreldrar hvattir til að
Ikynna sér efni bæklinganna.
Skrifstofa Æskulýðsráðs er
að Frikirkjuvegi 11, simi
, 15937 og hún veitir allar
Inánari upplýsingar um
starfsemi ráðsins og annast
hvers konar fyrirgreiðslu,
t sem ráðið getur veitt.
Breytingar
á töxtum
Pósts og
súna
Frá og með 2. nóvember urðu
breytingar á gjöldum fyrir tal-
sima, telex og simskeyti til út-
landa hjá Póst- og símamála-
stofnuninni. Segir stofnunin það
vera vegna þess að verulegur
hluti þessara gjalda renni til er-
lendra aðila og verða þau að
fylgja gengisskráningu gull-
frankans. Samhliða þessu hafi
orðið nokkrar breytingar á um-
sömdum töxtum við aðrar sima-
stjórnir.
Eftirfarandi eru nokkur dæmi
um breytingar á gjaldskránni:
gjöld fyrir sjálfvirk simtöl til
Noröurlanda lækka um 6—15%,
gjaldið til Bretlands hækkar um
10%, til V-Þýskalands um 12% og
til Frakklands, írlands og
Luxemborgar hækkar gjaldið um
18%. Gjaldið fyrir sjálfvirk simtöl
verður hins vegar óbreytt til
Bandarikjanna.
Svölurnar gef a
tjáningartæki
Á föstudag afhentu
Svölurnar, félag fyrrver-
andi og núverandi flug-
freyja, Endurhæfingar-
deild Borgarsjúkrahúss-
ins að gjöf tjáningatækja-
búnað til notkunar fyrir
mikið hreyfihamlað og
talskert fólk.
Það var Helga Hjálmtýs-
dóttir, sem afhenti tækjasam-
stæðuna fyrir hönd flugfreýja,
að viðstöddum læknum, starfs-
liði og nokkrum sjúklingum
Grensásdeildar Borgarsjúkra-
hússins, en Sigurður E. Guð-
mundsson veitti tækjunum viö-
töku fyrir hönd stjórnar Borgar-
spltalans. Guðrún Arnadóttir
iðjuþjálfi sýndi siðan viðstödd-
um hvernig tæki þessi virka, en
i stuttu máli gerist það þannig
að þrýstinemi tekur við boðum
og breytir þeim I ritmál sem
birtist á skermi eöa prentað á
strimli. Hægt er að bæta við
tækið búnaði til umhverfis-
stjórnunar. Þetta er fyrsta tæki
sinnar tegundar, sem kemur
hingað til landsins, og verður
það fyrst og fremst notað til
prófunar á talskertum og fjöl-
fötluöum sjúklingum. —ól.G.
0
Guðrún Arnadóttir iðjuþjálfari
sýnir viðstöddum hvernig tján-
ingartækið, sem Svölurnar gáfu
Endurhæfingardeild Borgar-
spitalans, virkar.
Ljósm. —eik.
-