Þjóðviljinn - 19.08.1982, Síða 7

Fimmtudagur 19. ágúst 1982 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Kristján Kristjánsson, mennta-
skólakennari, EgilsstöAum
Jóhanna Gisladóttir, húsmóöir,
Seyöisfiröi
Aö lokum var Berit Johnsen
spurö hvaö heföi vakaöfyrir þeim
sem undirbjuggu ráöstefnuna:
Það skiptir kannski höfuömáli
aö maöur er aö vinna i skóla-
málum og á börn i skóla. Skóli er
hluti af þjóðfélaginu og sem
sósialisti vill maður hafa áhrif á
þróunina. Viö vildum opna um-
ræöuna um skóla, fá alla sem eru
i tengslum viö skóla til aö koma
og ræða málin saman, bæöi for-
eldra, nemendur, fyrrverandi
nemendur og kennara. Fyrsta
skrefiö var eölilega aö miöla upp
lýsingum um skólann og eöli
hans, séö frá ýmsum sjónarhorn-
um.
Hvernig fannst þér takast?
Mér fannst ráöstefnan ganga
vonum framar og vera mjög
hvetjandi. Erindin voru upplýs-
andi fyrir alla og vöktu fólk til
umhugsunar. Umræöurnar voru
mjög liflegar og allir tóku þátt i
þeim, sem er oft ekki venjan á
slikum ráöstenum. Stærð hópsins
var mátuleg. Þeir sem þarna tóku
þátt eru án efa ekki eins einangr-
aðir og áöur. Foreldrar, nem-
endur og kennarar töluöu einlægt
saman.
Þessi umræöa okkar er innlegg
i þá umræöu sem þegar hefur
fariö fram á vegum Alþýöu-
bandalagsins i gegnum árin. Ég
vona aö sú umræöa haldi áfram
og veröi markvissari eftir þvi
sem timinn liöur. G.G.ó.
Arndis Þorvaldsdóttir, læknarit-
ari, Egilsstööum
munamál að fá ráöna sérkennara
við alla skóla.
Það var gaman aö kynnast nýju
fólki og mismunandi viöhorfum
bæöi kennara og foreldra. Þarna
var allt svo frjálslegt og maður
gat veriö með börn. Minum börn-
um sem eru 7 og 8 ára, fannst
mjög gaman. Ég hlakka til aö lita
aftur á framsöguerindin i möpp-
unni sem maöur fer meö heim.
Kannski vilja einhverjir kunn-
ingjar glugga i hana.
Los Angeles Times flettir ofan af nýrri bandarískri stríðsáætlun
Slgur í atómstríði að
verða opinber stefna
Gert ráð fyrir að forsetinn staðfesti hana á næstu dögum
Bandariska stórblaöiö Los
Angeles Times skýröi frá þvi um
siöustuhelgi aö varnarmáiaráðu-
neytið hefði gert áætlun um
„langdregið” atómstriö þar sem
Bandarikin muni fara með sigur
af hólmi.
Samkvæmt áætluninni sem gert
er ráð íyrir aö Keagan forseti
samþykki á næstu dögum, talar
Pentagon um kjarnorkustrið við
Sovétrikin sem geti staðið allt að
sex mánuðum og kostað 20
miljónir Bandarikjamanna lifið.
Þar á móti vinnist fullkomin út-
rýming á stjórnmála- og
hernaðarkerfi Sovétrikjanna.
Blaðið segir einnig aö þetta sé
fyrsta stefnuáætlun Bandarikja-
hers sem geri ráð fyrir sigri i at-
ómstriði.
Viötækari heimildir
Stjórnmálamenn og herfræð-
ingar hafa mjög um þaö deilt
hvort nokkurt vit sé i áformum
um kjarnorkustrið sem dregist
geti á langinn en samt „unnist”.
Þessi hugmynd hefur þó eignast
fleiri formælendur meö árunum -
samfara hraðíleygri tækniþróun i
vopnaframleiðslu. Og nú virðist
Pentagon vera komin á þá skoðun
að i kralti tækniyíirburöa geti
Bandarikin unnið atómstriö við
Sovétrikin og samt átt svo mikiö
eltir af fólki og „fénaði”, að
hægt sé að „byrja upp á nýtt"
eins og Los Angeles Times orðar
það.
Verði áætlun Pentagon, banda-
riska hermálaráöuneytisins,
staðfest er um aö ræða miklu við-
tækari heimildir til notkunar
kjarnorkuvopnabúrs Bandarikj-
anna ef vopnuð átök brjótast út en
áður hafa verið i gildi, og heim-
ildir til að afla nýrra vopnateg-
unda. Bandariska blaðið visar til
heimilda, sem þekkja vel bæði
forsetatilskipun Carters nr. 59,
þar sem gert var ráð íyrir mögu-
leika á langvarandi og takmörk-
uðu atómstriði, og til hinnar nýju
striðsáætlunar. Keagan-stefnan
miðar beinlinis að þvi að mati
þessaraheimildarmanna að sigra
i atrfmstriði og að þvi að hernum
verði skipað að útvega þau vopn
sem dugi til þess að ná þessu
markmiði.
Iíeagan forseti hefur hina nýju
striösáætlun á borði sinu og er
talið iiklegt að hann undirriti
hana næstu daga.
Afhjúpun New York
Times
Mikilvægt atriöi i hinni nýju
striðsáætlun er að pólitiskar og
hernaðarlegar höfuðstöðvar
óvinarins á að eyðileggja — en
varðveita sambærilegar mið-
stöðvar i Bandarikjunum.
Greinin i Los Angeles Times er
rituð af Robert Scheer sem er i
miklum álitum vestra sem blaða-
maður. Hann segir að öryggis-
ráðgjafar forsetans hali yfirfarið
og samþykkt striðsáætlunina i
byrjun þessa mánaöar, og aö hún
biði nú aðeins undirskriftar for-
setans.
Samkvæmt heimildum Scheers
er nýja striðsáætlunin ennþá
ýtarlegri en 125 siðna plagg um
innanhússáætlanir Pentagon sem
New York Times birti i úrdrætti
30. mai s.l. Þaö plagg íjallar um
óskir Pentagon i sambandi við
fjárlagagerð næstu fimm ár og i
þvi fólst einnig markmiðið:
Sigur.
1 þessu leyndarplaggi segir að
bandariski kjarnorkuheraflinn
eigi að vera i stakk búinn til þess
að knýja lram uppgjöf Sovét-
manna með skilyröum sem eru
Bandarikjamönnum i hag. Her-
inn á aö hafa slikan kjarnorku-
styrk að „Bandarikin muni aldrei
koma út úr kjarnorkustriði á
þann veg að þeim stali áfram ógn
af kjarnorkuvopnum andstæð-
ingsins.”
Þetta plagg vakti töluvert um-
rót en flestir geröu litið úr
„stöðu” þess, þar sem það væri
aðeins innanhússgagn i hermála-
ráðuneytinu. Að þvi er viröist
biður nú sú aístaða til atómstriðs
sem þar kemur fram aðeins stað-
festingar lorsetans.
Afhjúpunin i New York Times
kom á versta tima l'yrir Reagan
einmitt i þann mund er hann var
að leggja á staö i Evrópuferð og
mótmælaaðgeröir höfðu verið
boðaðar i höfuðborgum Evrópu
og i New York. Embættismenn i
Washington lögðu sig þvi i fram-
króka við að hylja þetta mál
þokuskýjum.
Weinberger heldur fast
viö íælinguna
3. júni sl. hélt Weinberger
varnarmálaráðherra ræðu þar
sem hann staölesti aö Reagan-
stjórnin íylgdi stelnu sem gerði
ráð fyrir langvarandi atómstriði,
en lagði áherslu á aö áætlanir um
fjölgun kjarnorkuvopna miðuðust
ekki við þá skoðun að sigur i
kjarnorkustyrjöld væri fýsilegur
eða mögulegur.
„Það er skoöun sem ekki hel'ur
nokkurt rúm i stefnu okkar”,
sagði Weinberger. „Við álitum
kjarnorkuvopnin hala þann til-
gang að svipta Sovétmenn öllum
hugrenningum i þá átt að beita
þeim.” Weinberger sagði einnig
að áætlun Reagans um ljölgun
kjarnorkuvopna ætti aö styrkja
stöðu Bandarikjamanna við
samningaboröiö og knýja Rússa
til árangursrikra samningavið-
ræðna um eftirlit meö kjarnorku-
vopnabúrum stórveldanna.
Árásar- og sigurstefna
Afhjúpunin i Los Angeles Times
mun aö öllum likindum vekja upp
heitar deilur i Bandarikjunum.
Hin heíðbundna slefna Banda-
rikjastjornar hefur verið að
kjarnorkuheraflinn ætti að læla
Sovétmenn lrá þvi að gera árás á
Vesturlönd meö kjarnorkuvopn-
um. 1 umræðuunni vestra heíur
Weinbcrger hefur opinberlega
haldið fast viö fælingarkenning-
una.en látið undirbúa „sigur” i
kjarnorkustriði.
hugtakiö „sigur” verið ákvarð-
andi um það hvort litið er á opin-
bera hermálastefnu sem árásar-
stefnu eða varnarstefnu.
Þeir sem eru á Pentagon-lin-
unni i Bandarikjunum leggja á
borð með sér þau visindi að her-
stjórar Rauða hersins i Sovétrikj-
unum trúi á sigur i kjarnorku-
striði, og þessvegna verði aö
svipta þá þeirri trú með banda-
riskum mótaðgeröum sem miöi
að bandariskum sigri. Sovétmenn
haia fyrir sitt leyti gengið úr götu
til þess að sannfæra Vesturlanda-
búa um aö ekkert sé þeim fjarri
sinni, hvorki sé möguleiki á tak-
mörkuðu kjarnorkustriði né sigri,
heldur muni beiting kjarnorku-
vopna i stórveldadeilum umsvifa-
laust breytast i gjöreyðingar-
strið. Þetta itrekaði t.d. sovéski
varnarmálaráöherrann Ustinov i
Prövdu 25. júli i fyrra.
Að yfirstiga hið óyfir-
stiganlega
Ýmsir sérfræðingar hafa á hinn
bóginn sagt að það séu óyíir-
stiganlegir erfiðleikar i sambandi
við aðleita eftir sigri i atómstriði.
Fyrir utan það að mestu bjart-
sýnismenn reikna þrátt íyrir allt
að sigur muni þýða dauöa 20
miljóna manna i Bandarikjunum
þá komi til tæknilegar orsakir
sem leiði til þess að ekki sé hægt
að hemja kjarnorkuslrið. En það
eru einmitt þessir tæknilegu
erfiöleikar sem Pentagon og
Bandarikjastjórn hyggjast yfir-
vinna meö nýrri striðsáætlun,
stórauknum útgjöldum tii her-
mála og smiði 17 þúsund nýrra
kjarnorkuvopna á þessum ára-
tug.
Vit eða vitfirring
Orkumálaráðherra Bandarikj-
anna James B. Edwards hélt i
siðustu viku uppi vörnum fyrir
áætlanir forsetans um íjölgun
kjarnorkuvopna. Hann sagði
m.a.: „Ég vona, aö við lendum
aldrei i striði aftur. En ef svo fer
vil ég vera númer eitt, en ekki
númer tvö.” Cyrus Vance fyrrum
utanrikisráðherra Carters er
hinsvegar i hópi þeirra sem er
svartsýnn á möguleikana til þess
að lifa kjarnorkustrið af: „Ég
held að það sé vitfirring að tala
um langvarandi kjarnorkustrið
eins og það sé hefðbundið strið.
Það er einnig vitfirring að halda,
að hægt sé að hafa stjórn á niður-
stöðu sliks striðs með sömu ná-
kvæmni og menn telja sig geta er
málið snýst um strið, sem háð er
með venjulegum vopnum”, segir
Vance i viðtali.
(—Einar Karl — byggt á
eriendum blöðum.)
I
Bandariskur árásarkafbátur á fullri ferð minnir á þá árásargjörnu atóm vopnastefnu sem nú er veriö að
koma fótum undir i Bandarikjunum.