Þjóðviljinn - 28.05.1983, Page 4

4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 28. - 29. maí 1983
stjórnmál á sunnudegi
Svavar
Gestsson
skrifar
mér komi til hugar að komist verði
hjá því að gera róttækar ráðstafanir
í efnahagsmálum. í stjórnarmynd-
unarviðræðunum lögðum við til að
verðbætur á lægstu laun yrðu
óskertar en síðan sama krónutalan
upp eftir launastiganum. Þessi til-
laga okkar gerði einnig ráð fyrir
samningum við launafólk um kjör
þess. Nú hafa verið teknir upp
aðrir hættir en við lögðum til. Okk-
ar tillögur hafa ekki gert ráð fyrir
einhliða skerðingu launa - okkar
tillögur hafa gert ráð fyrir uppgjöri
gegn verðbólgu, þjóðarátaki, þar
sem allir leggi eitthvað á sig og þeir
mest sem mest hafa. Núverandi
ríkisstjórn leggur allt á launafólk.
Það kemur síðan niður á öllum
smærri atvinnurekstri sem byggir á
kaupgetu almennings. Þannig er
ráðist gegn launamönnum, bænd-
um, sjómönnum, með breytingum
á skiptakjörum, og smærri at-
vinnurekstri. Þetta er ekki þjóðar-
sátt heldur leiftursókn gegn lífskjö-
rum. Ég hef ekki trú á því að árásir
núverandi ríkisstjórnar leysi nokk-
urn vanda. En þær munu breyta
þjóðfélaginu í átakavettvang,
stuðla að ófriði í landinu ef ekki
strax þá fljótlega. Með þessum
ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar
skapast bein hætta á atvinnuleysi
vegna minnkandi eftirspurnar.
Með þessum ráðstöfunum ríkis-
stjórnarinnar er öllum efnahags-
vandanum breytt í vanda alþýðu-
heimilanna einna. Hér er ekki um'
að ræða alhliða efnahagsaðgerðir
sem koma við alla. Hér er um að
ræða einhliða árás á kjör almenn-
ings.
„Þessi ríkisstjórn leggur allt á launafólk“ - Miðstjórn ASÍ ræðir áform Steingríms-stjórnar. (Ljósm. Atli).
Þetta er ekki þj óöar-
sátt heldur leiftursókn
Ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks-
ins sem tók við í fy rradag er *
kennd við Steingrím Her-
mannsson, formann Fram-
sóknarflokksins. Flokkarnir
tveireru líkirog frásjónarhóli
verkalýðshreyfingarinnar er
ekki ýkja mikill munur á þeim.
Hann er varla nema sá sem
felst í nöfnum flokkanna og
sögu-ínútíðinni erstefna
þeirraiefnahagsmálum nánast
hin sama.
jl SýáMstæðisfíokkurinMi thdfur
Ifengrö steikani wútduúftstöilii ff
I rihkettjórm æm inortfkmu siinni fyrr.
,/ Hann 'hcfur citlkii uánaltugji Sarffð með
sáðuneyti utannkismála, mennta-
mála eða viðskiptamála. Hann fer
með öll erlend samskipti fyrir ís-
lands hönd - enginn ráðherra fer úr
landi til þess að sitja fundi erlendis
nema Sjálfstæðisflokksmaður, því
þeir eru í utanríkis-, viðskipta- og
iðnaðarráðuneytinu svo dæmi séu
Inefnd. Þannig hefur Steingrímur
Hermannsson fært Sjálfstæðis-
flokbwi þau ráðuneyti sem Geir
Hallgrimsson hefur aldrei getað
gert.
Engir fatlaðir,
engir aldraðir!
Þegar Iitið er á málefnasamning
ríkisstjórnarinnar er það margt
sem vekur athygli, einkum þegar
höfð er hliðsjón af þeim yfirlýsing-
um, sem þegar liggja fyrir frá ein-
stökum ráþherrum. Það fyrsta sem
vakti athygli mína í málefnasamn-
ingnum er að þar er enga efnisþætti
að finna um málefni aldraðra, jafn-
réttismál eru þar ekki á dagskrá,
hvergi er fjallað um heilbrigðismál,
né skólamál, né málefni almanna-
trygginganna. Þetta sýnir að ráð-
herrar þessara málaflokka ráða
öllu um framkvæmd þeirra og þess-
ir málaflokkar eru allir í höndum
ráðherra Sjálfstæðisflokksins. Það
verður því ákveðið í Valhöll á inn-
anflokksfundum hjá íhaldinu
hvernig þessum málum verður ráð-
ið til lykta. í þessum efnum verður
það flokksstefna íhaldsins sem
ræður úrslitum. f húsnæðismálum
eru hins vegar teknir upp nokkrir
þættir úr stefnu Alþýðubandalags-
ins, sem viðskiptaráðherra Fram-
sóknarflokksins neitaði að sam-
þykkja í fráfarandi ríkisstjórn.
Eftir er að sjá hvernig framkvæmd-
in verður. Með því verður fylgst.
Árás á
mannréttindi
En það sem stendur upp úr í mál-
irifaxasamningnum sjálfum eru
kjaraunálin. Þar segir orðrétt sam-
kvæmt Tímanum í gær, föstudag:
„Núgildandi tilhögun launa og
verðlagsákvarðana, sjálfvirkt, vél-
rænt víxlgengi verðbótakerfisins,
stefnir í ófæru. Af þessum ástæðum
er nauösynlegt að nema úr gildi
ákvæði laga og saawinga um verð-
bætur á laun frá 1. jóní 1983 til l.
júní 1985.“
Þetta þýðir að verðbótaákvæði
Ólafslaga - sem þó eru skert og
sættu mótmælum verkalýðshreyf-
ingarinnar 1979 - eru felld úr gildi
og þá ekki gert ráð fyrir því að
Sjálfstœðis-
flokkurinn hefur
fengið sterkari
valdaaðstöðu í
ríkisstjórn
en nokkru
sinni fyrr
samið verði um annað f staðinn í
tvö ár. Þá segir í málefnasamningn-
um að öll laun eigi að hækka um
8% nú 1. júní, í stað 22% og 1.
október um 4%. Þannig hækki
laun frá 1. mars til 31. desember
um 12,3% meðan verðlag hækkar
um 60%. En auk þessa er gert ráð
fyrir því að samningar um kaup og
kjör verði framlengdir svo breyttir
til 31. janúar 1984. Þannig geijst
allt í senn:
1. Kaupið hækkar um 12,3%
meðan verðlag hækkar um 60%.
2. Kjarasamningar eru fram-
lengdir í breyttu formi.
3. Ekki er gert ráð fyrir því að
samið verði um annað til 31. des-
ember.
4. Verðbætur á laun eru óheim-
ilar til 1. júní 1985.
Þetta eru ekki aðeins kaldar
kveðjur: Þetta er árás á mannrétt-
indi - ákveðin með bráðabirgða-
lögum. Með þessum ákvæðum er
ekki aðeins verið að taka vísitöluna
úrsambandi. Lögin um stéttarfélög
og vinnudeilur - hinn lagalegi
grunnur verkalýðsbaráttunnar -
eru tekin úr sambandi. Verkalýðs-
félögin eru í raun bönnuð í a.m.k. 7
mánuði. Hér er því um að ræða
harkalegri árás á kaup og kjör en
nokkru sinni fyrr um áratugaskeið.
Þarf að faræaÚtaftur til ársins 1942
til þess adfimn það sem unnt er að
jafna saman vid þessar ákvarðanir
nýjuríkisstjórnarinnar. Lögnúver-
andi ríkisstjórnar eru ólög. Þau
verður að afnema hið fyrsta. Þarna
er vegið svo harkalega að samn-
ingsfrelsinu, starfsemi verkalýðsfé-
laganna, mannréttindum og
lýðfrelsi að ekki verður við unað.
Getur það verið að stjórnvöld-
um detti í hug að þessi ólög fái að
standa? Sennilega er það svo, en
það er þá aðeins í trausti þess og
faillvissu að fólk geti ekki annað en
unað þeim, því skorturinn haldi
mönnum frá baráttunni. Og vissu-
lega getur svo farið að launafólk
eigi erfitt með að hefja harða bar-
Steingrímur hefur fært Sjálfstæðis-
flokknum meiri áhríf en foringi
hans gat gert.
áttu gegn bráðabirgðálögunum
strax - en því fyrr því betra.
Þetta er
ekki þjóðarsátt
Enginn má skilja orð mín svo að
Núverandi
ríkisstjórn
leggur allt
ú launafólk.
Það kemur síðan
niður d öllum
smœrri atvinnu-
rekstri sem
byggir á kaupgetu
almennings
Erlend stóriðja -
herstöðin
Hér hefur verið vikið að megin-
atriði stjórnarsáttmála Steingríms
Hermannssonar. Hin atriðin í
stefnu ríkisstjórnar hans sem vert
er að minna á lúta að atvinnumál-
um og utanríkismálum. í atvinnu-
málum er gert ráð fyrir erlendri
stóriðju í stórauknum mæli, ekki
aðeins í nýjum fyrirtækjum, heldur
einnig með því að selja hlut í þeim
fyrirtækjum sem íslendingar hafa
ætlað sér stærstan hlut í og með því
að stækka álverið í Straumsvík. í
utannkismálum er gert ráð fyrir
stórfelldum umsvifum hersins með
framkvæmdum við flugstöð og
hernaðarmannvirki í Helguvík.
Hér er það vísvitandi ætlun þessar-
ar ríkisstjórnar að gera landsmenn
háða erlendri stóriðju og atvinnu-
framkvæmdum í herstöðinni um
leið og atvinna við atvinnuvegi
landsmanna sjálfra verður skorin
niður. Með þessari stefnu er því
veruleg hætta á að unnið verði
óbætanlegt tjón á sjálfstæði
landsins.
Forgangsverkefni
Þannig hlýtur baráttan gegn
hinni nýju ríkisstjórn að verða for-
gangsverkefni næstu vikna og mán-
aða. í þeirri baráttu munu falla í
einn farveg barátta verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsishreyfing-
ar.
í þeirri baráttu mun Alþýðu-
bandalagið leggja áherslu á að laða
til samstarfs alla þá sem saman eiga
margt sameiginlegt og hljóta að ná
saman í þessari baráttu. Þar er um
að ræða stjórnarandstöðuflokka og
þúsundir einstaklinga sem stutt
hafa stjórnarflokkana en ofbýður
heiftin í aðgerðum þeirra. Þar er
um að ræða hagsmunasamtök
launamanna, bænda og sjómanna.
Því fyrr sem ríkisstjórnin fer frá því
betra. Ríkisstjórn sem ræðst að
grundvallarmannréttindum og
grefur undan sjálfstæði þjóðarinn-
ar á að fara sem fyrst.