Þjóðviljinn - 08.07.1983, Qupperneq 6
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN- Föstudagur 8, júlí 1983
Bush varaforseti
á blaðamannafundi:
Anægður,
ánægður,
ánægður...
Georg Bush varaforseti Bandaríkjanna var á blaðamannafundi í
gær ánægður með ástandið í Nató, ánægður með frammistöðu
forseta síns og ánægður með viðræður við íslenska ráðherra.
Evrópureisa hans hefði ekki síst verið farin til að sannfæra
ráðamenn og almenning um einlægan áhuga Reaganstjórnará
afvopnun. Og varaforsetinn staðhæfði að í Mið-Ameríku væru
Bandaríkjamenn önnum kafnir við það fyrst og síðast að stuðla að
lýðræðislegri þróun í ríkjum.
Varaforsetinn hóf máls á því að
lýsa ánægju sinni með heimsóknina
til íslands sem hann kvað hafa haft
mikil áhrif á sig. Viðræðurnar við
íslenska ráðamenn hefðu verið
ánægjulegar og nytsamlegar, enda
væru samskipti þjóðanna byggð á
„gagnkvæmri virðingu og trausti",
sem og aðild að Nató, sem væri
traustara bandalag en nokkru sinni
fyrr...
„Má ég beina
athygli yðar“
Varaforsetinn svaraði síðan
spurningum blaðamanna í um það
bil tuttugu mínútur. ísland kom
þar heldur lítið við sögu. Reyndar
kvaðst Björn Bjarnason frá Morg-
unblaðinu vilja leyfa sér að „beina
athygli" forsetans að hernaðar-
stöðunni á Atlantshafi norðan-
verðu og fá mat hans á „hernaðar-
samvinnu ríkjanna“. Bush kvaðst
vilja vera stuttorður um þetta,
samvinnan væri ágæt, Bandaríkja-
menn virtu ýmsa íslenska fyrirvara
um hana. Að öðru leyti kvaðst
hann vera á leiðinni suðurí Kefla-
vík og myndi þá fá greinargerð um
herstöðina þar. Meira var ekki um
þau mál sagt, nema hvað síðar tók
Bush það fram að hann skildi vel að
íslendingar vildu ekki kjarnorku-
vopn á landinu sínu.
Um ferðalag sitt í Evrópu nú
sagði Bush á þá leið, að öll Íöndin
sem hann kom við í væru „vin-
samleg“ - einnig hin hlutlausu.
Vígbúnaðarmál
Hann kvaðst hafa fengið gott tæki-
færi til að útskýra afstöðu Banda-
ríkjamanna m.a. til afvopnunar-
mála og vonaði að viðmælendur
hans, einnig þeir sem koma úr
röðum stjórnarandstöðuflokka,
hefðu nú betri skilning á vilja
Bandaríkjanna og svo því að nú
væri röðin komin að Sovét-
mönnum að sýna lit í þessum efn-
um. Það væri að sönnu rétt, sagði
varaforsetinn að í Evrópu væri
nokkur fjöldi fólks sem teldi stjórn
Reagans harðskeytta og herskáa.
„En ég hef“, sagði Bush, „reynt að
sannfæra menn um að Reagan for-
seti hefur áhuga á alvarlegum
niðurskurði vígbúnaðar og að hann
hefur betri möguleika til þess að ná
árangri en margir aðrir forsetar“.
Reagan áfram
Bush taldi þá gagnrýni á Reagan
forseta óréttmæta sem stundum
sæist í bandarískum blöðum -
gagnrýni í þá veru að hann væri
lítill starfsmaður. Kvaðst þekkja
forsetann betur en þeir sem gagn-
rýndu hann. Hann kvaðst gera ráð
fyrir því að Reagan mundi bjóða
sig aftur fram til forseta á næsta ári
þegar kjörtímabil hans er út runn-
ið. Hann taldi að Reagan hefði tek-
ist að rétta víð bandarískt efna-
hagslíf og rökstuddi þá staðhæf-
ingu með tilvísun til þess, að and-
stæðingar forsetans væru hættir að
kalla stefnu hans í efnahagsmálum
„Reaganomics“.
Bush kvað Reagan reiðubúinn
til að hitta Andropof Sovétleiðtoga
Það eru ekki allir sem skilja hvað við erum að gera í Mið-Ameríku
að máli á „vel undirbúnum fundi
æðstu manna“ en það mundi
aðeins valda vonbrigðum ef þeir
hittust án þess að geta samið um
neitt það sem máli skiptir.
El Salvador
Blaðamannafundir af þessu tagi
eru annars í furðu föstum skorðum
og sýnist erfitt að fá eitthvað nýtt
eða óvænt fram á þeim. Varafor-
seti var til dæmis spurður um E1
Salvador: íhlutun Bandaríkjanna
þar væri í hróplegu ósamræmi við
yfirlýstan áhuga þeirra á lýðræði
og mannréttindum. Svar Bushs var
nákvæmlega hið sama og svör sem
hann hafði gefið um Mið-Ameríku í
þeim löndum sem hann síðast heim-
sótti. Bandaríkin vildu ekki fleiri Ví-
etnamdæmi, sagði hann,-hvorki með
því að senda her á vettvang né heldur
í þeim skilningi að marxistabylting
færi með sigur af hólmi. Hann
gerði mikið úr því að mikil þátttaka
hefði verið í kosningum sem fram
fóru í E1 Salvador í fyrra og stað-
hæfði að þær kosningar hefðu farið
vel fram. Hann gerði og mikið úr
því, að þrír fjórðu af bandarískri
aðstoð við stjórnina í E1 Salvador
færi til efnahagsaðstoðar og um-
bótamála, en aðeins einn fjórði til
hersins. Um leið hélt hann því fram
að Sandinistar í Nicaragua hefðu
svikið sína byltingu og lagði þá á
það höfuðáherslu að þeir hefðu
ekki haldið kosningar í landinu
enn.
Samkvæmt rítúalinu var þá kom-
ið að því næst að minna varaforset-
ann á það, að ekki hefðu Banda-
ríkjamenn haft ýkja miklar á-
hyggjur af kosningum í Nicaraguam-
eðan vinir þeirra í Somozafjöl-
skyldunni réðu fyrir landi. En nú
var tíminn búinn og varaforsetinn
ók með fylgdarliði sínu til Kefla-
víkur.
ÁB.
Samtök herstöðvaandstæðinga
Mótmæla samningi
um flugstöðina
Framkvæmdanefnd Samtaka herstöðvaandstæöinga mótmælir
samningi um flugstöð á Keflavíkurflugvelli sem gerður hefur verið
milli íslands og Bandaríkjanna. (tilefni af undirritun þessa
samnings vill framkvæmdanefnd SHA taka eftirfarandi fram:
Flugstöðin er alltof stór ef geng-
ið er út frá þörfum íslendinga um
ókomna framtíð. Auk þess mun
hún verða mjög dýr í rekstri vegna
stærðar sinnar.
Flugstöðin er hönnuð sem hern-
aðarmannvirki, það er því rangt að
halda því fram að hér sé verið að
skilja farþegaflug frá herstöð. Flug-
stöðin er fyrst og fremst komin til
vegna þarfa Bandaríkjahers fyrir
stjórnstöð á N-Atlantshafi sem
nota á í styrjöld. í hvert sinn sem
fólk gengur um flugstöðina
þrammarþað ofan á hernaðar-
mannvirki. Besta tryggingin fyrir
þvf að Bandaríkjamenn þurfi ekki
að nota flugstöðina í „neyðartilfell-
um“ er sú að leggja niður her-
stöðvarnar hér á landi.
Stöðin er að verulegu leyti byggð
fyrir bandarískt fé sem ánetjar Is-
lendinga enn frekar í hernaðarneti
Bandaríkjanna og NATO. íslend-
ingar munu fá erlend lán til að
standa straum af sínum kostnaði
sem ekki mun bæta erfiða fjárhags-
stöðu þjóðarinnar um þessar
mundir.
Framkvæmdanefnd SHA varar
eindregið við að hafnar verði
nokkrar frekari framkvæmdir á
vegum Bandaríkjahers hér á landi.
Ástæður eru til að ætla að Banda-
ríkjastjórn ætii að stórauka vígbún-
aðarframkvæmdir hér. Má þar
nefna fleiri sprengjuheld flugskýli,
ennþá stærri eldsneytisbirgðastöð í
Helguvík en nú er fyrirhuguð, fleiri
og stærri herþotur og ratsjár- og
fjarskiptakerfi sem munu verða
sett upp víða um land.
Víða um heim hefur fólk vaxandi
áhyggjur af vígbúnaðarkapphlaupi
risaveldanna - vígbúnaðarkapp-
hlaupi er færir okkur æ nær því
hengiflugi þar sem gjöreyðingin
ein blasir við. Því skýtur skökku
við sú barnslega einfeldni og trún-
aðartraust sem ýmsir núverandi
ráðherrar hafa 'sýnt í samskiptum
við Bandaríkjastjórn. Er ekki
kominn tími til þess að við íslend-
ingar sjáum hvert sé eina raunhæfa
framlag okkar til þess að draga úr
spennu og vígbúnaði í heiminum?
Það er með því að leggja niður
herstöðvar hér á landi og hætta
þátttöku í hernaðarbandalögum.
Stöndum saman gegn helstefn-
unni. (Fréttatilkynning)