Þjóðviljinn - 14.12.1983, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 14. desember 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Nýjasta yfirlýsing ríkisstjórnarinnar
Enn frekari kjaraskerðing
Ríkisstjórnin boðaði í
gær enn frekari launa-
skerðingu á næsta ári en
áður var boðuð í fjárlaga-
frumvarpi. Telur ríkis-
stjórnin nú aðeins svigrúm
til 2-4 % launahækkunar á
næsta ári, en í fjárlaga-
frumvarpinu var boðuð 4-
6% launahækkun. Á sama
tíma ráðgera stjórnvöld
að verðbólgan verði um
20%.
Fyrir aðeins viku síðan lagði fjár-
málaráðherra fram frumvarp um
tekjuskatt og eignarskatt fyrir
næsta ár þar sem gert er ráð fyrir
mun meiri kauphækkunum en upp-
haflega var gert ráð fyrir í fjárlag-
afrumvarpi sama ráðherra.
Nú þykir umræddum ráðherra
og starfsbræðrum hans hins vegar
sýnt að upphaflega talan í fjárlag-
afrumvarpinu, sem var of lág í síð-
ustu viku, sé orðin allt of há. Er
hugsanlegu þorskleysi á næsta ári
borið við, en upplýsingar fiskifræð-
inga um stöðu þorskstofnsins og til-
lögur um veiði á næsta ári lágu fyrir
í byrjun síðasta mánaðar. -4g.
Áfengisauglýsingar og gróðakerfi umboðsmanna ÁTVR
„Sendum málin til
ríkissaksóknara4 4
segir Ingimar
Sigurðsson
ráðuneytisstjóri
„Ég vil taka það fram að
stjórnvöld líða ekki aðgerðarlaust
að þessi lög séu brotin og í þeim
tilvikum sem við fáum ábendingar
um brot á banni við áfengisauglýs-
ingum könnum við málið og send-
um síðan ríkissaksóknara,“ sagði
Ingimar Sigurðsson ráðuneytis-
stjóri í hcilbrigðisráðuneytinu í
viðtali við Þjóðviljann í gær.
„Slík mál koma alltaf öðru hvoru
inná okkar borð og við viljum
leggja okkar af mörkum til að lög
verði haldin. Auglýsingabannið
nær bæði til beinna og óbeinna
auglýsinga. Við sendum slík mál
rétta boðleið til ríkissaksóknara.
Nú nýverið hefur farið þangað mál
um áfengisauglýsingu í vörukynn-
ingarpésa en mér er ekki kunnugt
um hvar það mál er statt“, sagði
Ingimar Sigurðsson.
-óg
Fólk í biðröð í áfengisverslun áður en verðlagningin sem hvetur til samkeppni framleiðenda og umboðs-
manna gekk í gildi. (Ljósm. - Magnús).
Þórður Björnsson ríkissaksóknari___
Liggur ekki ljóst fyrir
hvað er áfengisauglýsing
- Það liggur ekki Ijóst fyrir í
lögum hvað eru áfengisauglýsingar
og það liggur enginn dómur um
þetta mál, sagði Þórður Björnsson
ríkissaksóknari í viðtali við Þjóð-
viljann í gær um meintar áfengis-
auglýsingar. Þórður benti m.a. á
misræmi í lögum og reglugerðum.
Hefur embætti þitt fengið mörg
slík mál er varða brot á auglýsinga-
banni og hvers konar meðhöndlun
hafa þau fengið?
- Það hafa komið til mín skrif -
og verið vakin athygli á meintum
brotum. Það er spurning um það
hvað er auglýsing og hvað er kynn-
ing. I stuttu máli er það svo að við
höfum ekki farið af stað með kröfu
um opinbera rannsókn út af þeim
upplýsingum og prentuðu máli sem
vakin hefur verið athygli okkar á.
Þannig að við höfum ekki hafist
handa um opinbera rannsókn út af
ætluðum brotum gegn auglýsing-
um á áfengi.
Kveða lögin þá ekki nógu skýrt á
um hvað sé auglýsing og hvað
kynning?
- Ja, það er dálítið örðugt að
segja til um þetta. Sem sagt áfeng-
isauglýsingar eru ekki leyfðar sam-
kvæmt áfengislögum. Síðan er ný-
komin reglugerð, þar sem talað er
um kynningu á áfengi. Þá er spurn-
ingin um það hvort þessi reglugerð
fer ekki út fyrir áfengislögin. Og
síðan er spurning hvað er auglýsing
og hvað kynning eða upplýsing.
Þannig að það er ekkert bannað að
ræða og vekja athygli á áfengi. Og
vandkvæðin eru og þau að hér
streyma inn Time, Spiegel og fl.
með allar þessar áfengisauglýsing-
ar hreint og beint á bakhliðinni.
íslensk lög ná varla yfír nema ís-
lenska framleiðslu?
- Nei, það er rétt. Það hefur
verið vakin athygli okkar á þessu af
ofstækismönnum og við höfum
ekki gert neitt frekar í því og það
má deila um það hvað er áfengis-
auglýsing og hvað ekki áfengisaug-
lýsing. Þetta liggur ekki ljóst fyrir í
lögum og heldur ekki hvernig ber
að skilja áfengisauglýsingar. Þann-
ig að það er enginn dómur til um
þetta og það er engin ákæra til um
þetta. Hins vegar vitum við af
þessu, en við höfum ekki viljað
standa að ákæru fyrir það sem legið
hefur fyrir okkur, sagði Þórður
Björnsson ríkissaksóknari.
-óg
Sigurður Tómasson umboðsmaður
Biðst undan því
að nefna tekjur
Jón Kjartansson forstjóri Á TVR:
Sama kerfi hér og
á Norfiurlöndum
- Ég held ég verði að biðjast
undan því, sagði Sigurður Tómas-
son umboðsmaður áfengistegunda
er blaðið spurði hann um tekjur af
umboðsmennsku. Sigurður kvaðst
hafa lengi sinnt umboðsstörfum.
Honum leist vel á nýjustu ákvörðun
ríkisstjórnar um verðlagningu á
áfengi, af því þá kæmi sannvirði
fram og ýtt væri undir samkeppni.
- Þú ert með umboð fyrir marg-
ar víntegundir?
- Já, það er rétt, ég er með
nokkrar tegundir.
- Geturðu nokkuð sagt hvað þú
græðir á hverju ári?
- Ja, ég veit það nú ekki. Það er
svo misjafnt á ári, því það hækkar
alltaf í íslenskum krónum.
- En hve mikið í prósentum af
söluverði framleiðandanna?
- Það er nú líka dálítið misjafnt,
- frá 5% til 10% eftir merkjum.
- Gætirðu giskað á árstekjur
þínar nú í ár af umboðsmennsku?
- Ég held ég verði að biðjast
undan því, - svona við opinbert
blað. Þetta er að vísu ekkert
leyndarmál, því þetta kemur fram
á skattskýrslunni minni, ég get ekki
nefnt neinar tölur eins og þú skilur.
- Hvernig líst þér á að þetta
kerfi verði fellt niður?
- Ég veit það nú ekki. Ég hef
ekkert hugsað út í það, ekki nokk-
urn skapaðan hlut. Maður getur
ekkert verið að hugsa út í svona þar
sem ríkið ræður. Ég held að það
sem ríkið var að gera núna sé nokk-
uð gott. Það ýtir undir samkeppni-
sagði Sigurður Tómasson -óg
„Umboðsmannakerfi ÁTVR var
tekið upp áður en ég réðst til starfa
sem forstjóri ÁTVR. Það hefur
lengi verið til siðs að hafa umboðs-
menn fyrir áfengistegundir og ég
minni á að t.d. á Norðurlöndunum
er sama kerfi og hér“, sagði Jón
Kjartansson forstjóri ÁTVR í sam-
tali við Þjóðviljann í gær vegna
skrifa blaðsins um umboðsaðila
fyrir erlendar víntegundir.
„Það getur komið sér vel að hafa
umboðsmenn þegar áfengið sem
við fáum reynist gallað. Þá kemur
til kasta umboðsmannsins, hann
verður að gera sínar athugasemdir
og leita lagfæringa. Við höfum
fengið hingað gallað rauðvín,
vatnsblandað vodka frá Bandaríkj-
unum o.s.frv. Hvað varðar þær
pantanir sem ég geri á áfengi, þá er
ljóst að einhver verður að taka á-
kvarðanir um slíkt. Ég legg þá til
hliðsjónar verð og verðtilboð“.
Það hefur vakið athygli að
venslamenn þínir standa fyrir inn-
flutningi á áfengi. Er það eðlilegt?
„Ég býst við að hér sé átt við mág
minn sem með öðru flytur inn til-
teknar áfengistegundir. Ég vil taka
það frarn að hann var byrjaður á
þessum innflutningi áður en ég
réðst hingað og ég hef hvorki látið
hann gjalda þess né njóta að ég sit í
þessum stól“.
Eru framleiðendur á móti því að
umboðsmannakerfið verði lagt
niður?
„Já, þeir eru á móti því. Og verði
það lagt niður býður það þeirri
hættu heim að hægt verði að fara í
kringum þessa hluti með ýmsum
hætti. Ég vil taka það fram í sam-
bandi við þennan feiknaágóða,
sem menn eiga að hafa af innflutn-
ingi á áfengi, að skattayfirvöld hafa
aðstæður til þess að fylgjast ná-
kvæmlega með því sem inn kemur
og út fer“.
Umboðsmannakerfið virðist
leiða til óbeinna auglýsinga með
ýmsum hætti og er það þvert á upp-
hafleg markmið þessarar ríkis-
einkasölu sem var sett á laggirnar
til að koma í veg fyrir að einkaaðil-
ar hagnist á sölu áfengis. Hvað hef-
ur ÁTVR gert til að hindra beina og
óbeina auglýsingastarfsemi?
„Ég get fullyrt að ég hef gert allt
sem í mínu valdi stendur til þess að
koma í veg fyrir þessar óbeinu
auglýsingar, sem því miður hafa
ekki verið burtrækar gerðar. Hing-
að hafa komið bæði öskubakkar og
könnur með vörumerkjum ákveð-
inna víntegunda og ég hef látið
keyra þetta beint á haugana. Ég
hef alla tíð lagt áherslu á að kaupa
beint og umboðsaðilarnir hafa eng-
in áhrif á verðmyndun á áfengi".
Hver er hlutur þeirra víntegunda
sem ÁTVR flytur inn milliliða-
laust?
„Það eru sárafáar tegundir. “.
-hól.
Saksóknari vefengir skýrslu RLR
um „Skaftamálið“
Krefst dóms-
rannsóknar
Ríkissaksóknari hefur krafist
dómsrannsóknar fyrir Sakadómi
Reykjavíkur vegna kæru Skafta
Jónssonar á hendur þrem lög-
reglumönnum þar scm hann gef-
ur þeim að sök að hafa beitt sig
harðræði og valdið sér áverkum.
„Lögmaður kærenda hefur
gert athugasemd við rannsókn
RLR á málinu og fréttatilkynn-
ingu sama embættis sem send var
fjölmiðlum í síðustu viku.
Dómsrannsóknar er því krafist til
að treysta rannsókn málsins enn
frekar. Það er orðið sjaldgæft nú-
orðið að mál fái þessa meðferð,
en þessi gangur mála á sér þó
heimild í réttarfarslögum," sagði
Bragi Steinarsson vararíkissak-
sóknari við Þjóðviljann í gær.
Enn hefur ekkert verið ákveð-
ið um það hvenær mál Skafta
kemur til kasta Sakadóms en að
lokinni meðferð fer það aftur til
embættis ríkissaksóknara til á-
kvörðunar um frekari meðferð.
- hól.