Þjóðviljinn - 14.12.1983, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 14. desember 1983 &JOÐVILJINN - SÍÐA 9
Jón Viðar
__________Sigurðsson__________
skrifar
Undir blóð-
rauðu skýi
Það sem hér fer á eftir er meira upp-
talning en einhver umfjöllun. Plássið í
blaðinu er af skornum skammti og því
ekki rúm fyrir löng skrif. Eins gafst ekki
nægur tími til að hlusta gaumgæfilega á
allar þær plötur sem minnst verður á
hér á eftir, en þær skipta rúmum tug.
Ef við byrjum á barna-, jóla- og fjöl-
skylduplötum þá eru þær þrjár. Jóla-
gleðin, Ellefu jólalög og píata með
Ladda, Allt í lagi með það. Sú fyrst
nefnda sem reyndar er tvöföld hefur að
geyma efni af ýmsu tagi. Annars vegar
hátíðlegt efni sem er á fyrri plötunni og
hins vegar barnaefni sem er á seinni
plötunni. Öll lögin hafa komið út áður.
Meðal flytjenda eru Ríó tríó, Þú og ég,
Haukur Morthens og Mezzoforte,
Glámur og Skrámur, Hattúr og Fattur
o.fl. o.fl.. Það er skemmst frá því að
segja að á mínum bæ hefur platan gert
mikla lukku. Sérstaklega barnaplatan,
hana verður að spila oft á dag annars
verður strákurinn minn, sém er fimm
ára, heldur fýldur á svipinn. Sem sagt
fyrirtaks jólaplata.
Plata Ladda er bráðskemmtileg og
sannkölluð fjölskylduplata. Hann
bregður sér í hlutverk hins síunga Þórð-
ar húsvarðar, Eiríks Fjalars og Súper-
manns. Bestur er hann í hlutverki Þórð-
ar þegar hann syngur „í Vesturbænum“
og einnig í lögum eins og „Dallas“ og
„Andrés Önd“.
Svíinn Thomas Ledin
Ellefu jólalög er jólaplata sem Skífan
gefur út. Þetta er í raun plata Brunaliðs-
ins Með eld í hjarta sem kom út 1978.
Þetta er ágætis jólaplata en mér finnst
gróft að búa til nýtt umslag og setja svo í
plötu Brunaliðsins og kalla Ellefu jóla-
lög.
An vörugjalds er samansafnsplata og
á henni er að finna lög með ýmsum
frægum listamönnum t.d. Hall & Oat-
es, Elvis Costello and the Attractions,
Graham Parker, JoBoxers ofl. Þetta er
hvorki verri né betri en aðrar slíkar
safnplötur. Perla plötunnar er nýtt gott
lag með Magnúsi Þór, „Dancer".
Irska hljómsveitin U2 sendi nýlega
frá sér hljómleikaplötu sem ber nafnið
Under a Blood Reed Sky.
Platan hefur að geyma átta lög, þar á
meðal tvö af seinustu plötu hljóm-
sveitarinnar, War. Þetta er meiriháttar
plata. Ef einhver hljómsveit á skilið tit-
ilinn hljómsveit ársins þá er það U2. Á
Under a Blood Reed Sky er lagið „Glor-
ia“ sem hefur verið eitt vinsælasta lag
hljómsveitarinnar en hefur ekki fyrr
komið út á plötu. Má segja að tími hafi
verið kominn til.
Duran Duran og ABC eru
„fútúrista“-hljómsveitir sem vart þarf
að kynna. Þær hafa notið mikillar hylli
síðustu misserin beggja vegna Atlants-
ála. Plata Duran Duran Seven and the
Ragged Tiger er frekar slöpp og mátt-
lítil í samanburði við plötu ABC, Be-
auty Stab. Báðar þessar hljómsveitir
eiga tryggan hóp aðdáenda og er ekki
að efa þeim þykir fengur í þessum
plötum.
Dúettinn Eurythmics er á svipuðum
slóðum og þær tvær hljómsveitir sem
nefndar voru hér á undan. Nýjasta
plata þeirra, „Touch“ hefur m.a. að
geyma lögin „Who’s That Girl“ og
„Right By Your Side“ en þessi lög hafa
notið mikilla vinsælda undanfarið. Dú-
ettinn skipa þau Ann Lennox og Dave
Stewart. Þau minna um margt á þann
fræga dúett Yazoo, sem nú hefur lagt
upp laupana.
Southside Johnny
Touch er ágætis plata fyrir þann hóp
sem hefur gaman af hljómsveitum á
borð við ABC og Duran Duran.
Sænska stjarnan Tomas Ledin sendi
ekki alls fyrir löngu frá sér plötuna
Captured. Vinsældir Ledins eru að
sögn miklar í Svíþjóð og munu víst vera
að aukast á meginlandi Evrópu, eink-
anlega fyrir tilstuðlan lagsins „What
Are You Doing Tonight". Captured er
frekar slöpp en ef til vill gjaídgeng í
partý.
Á nýju plötu Southside Johnny and
the Jukes, Trash It Up, er stúðst víð
handleiðslu Niles Rodgers. Rodgers
þessi er einn aðalmaðurinn á bak við
hljómsveitina Chic. Ekki er að heyra að
umsjón Rodgers með upptökunum hafi
mikið að segja eða breytt Southside
Johnny að neinu marki. Southside Jo-
hnny minnir mig einna helst á „hetjur“
eins og Rick Springfield og John Coug-
ar. Tras It Up er ekkert sérstök plata og
lítið í hana spunnið.
Resident er nafn á hljómsveit sem ég
held að fáir kannist við. Nýlega komu
til landsins plötur með þessari hljóm-
sveit, að vísu nokkuð gamlar en engu að
síður mjög merkilegar og skemmti-
legar. Platan sem ég ætla að gera að
umtalsefni er Eskimo sem er einhver
athyglisverðasta plata sem ég hef heyrt
lengi. Á þessari plötu er tekin fyrir tón-
list og þjóðtrú Eskimóa og leikin nokk-
ur stef við hana. Það má segja að á
þessari plötu reyni Residents að endur-
skapa tónlist og þjóðmenningu
Eskimóa á sérstakan og skemmtilegan
hátt. Þetta eru skemmtilegar pælingar,
eins konar þjóðháttafræðileg krufning
Andrea
_________Jónsdóttir_______
___________skrifar________
„Sitt af
hverju tagi“
Barnaplötur 'íslenskar gera helst
vart við sig í námunda við jólin og
verður hér minnst á 3 úr jólaflóði
þessa árs: Leikgerð af Gúmmí
Tarsan eftir barnabókahöfundinn
snjalla Ole Lund Kirkegaard hefur
undanfarið verið á fjölunum hjá
Leikfélagi Kópavogs og hafa nú
söngvarnir sem Þórarinn Eldjárn
og Jón Hjartarson þýddu verið
gefnir út á stórri hljómplötu.
Hljómlistin er samin og flutt af
Kjartani Ólafssyni (var í hljóm-
sveitinni Pétur og úlfamir) og má
vel una við hvort tveggja, einkum
er Forleikur skemmtilegur. Sjálfan
Gúmmí Tarsan leikur og syngur
Páll Hjálmtýsson, bróðir Sigrúnar
(Diddúar í Spilverkinu), og er
drengur hreint enginn blettur á
þeirri söngelsku familíu. Hróður
Páls hefur borist suður með sjó, því
að hann syngur hlutverk Stígvélaða
kattarins á 4. ævintýraplötu þeirra
Geimsteinsmanna, sem allar bera
yfirskriftina Ævintýrin. Annað
ævintýri er á plötunni, Kiðlingarn-
ir sjö, og er Laddi þar í hlutverki
úlfsins. Gylfi Ægisson breytti sögu-
þræðinum í söngleik en um undir-
leik sjá þeir mágar Þórir Baldurs-
son og Rúnar Júlíusson. Undirrit-
uð veit af eigin reynslu að ævintýra-
plötur þessar falla í kramið hjá
krökkum. Sögumaður á þessari
ævintýraplötu er Hermann Gunn-
arsson og raular jafnframt eitt lag!
Bakkabræður eru nú komnir á
hljómplötu og fer Sigurður Sigur-
jónsson leikari með hlutverk
þeirrar skondnu þrenningar,
þ.e.a.s. hann les þessar gömlu
þjóðsögur, sem Þórir S. Guðbergs-
son valdi og bjó til flutnings, og
tónlistarmanna á Eskimóum. Hverju
lagi fylgir skýring á ýmsum atriðum í
menningu og sögu Eskimóa þannig að
hlustandinn fær að vita hvert viðfangs-
efni tónlistarsköpunarinnar er. Þetta er
meiri háttar plata, reyndar eins og fyrri
plötur hljómsveitarinnar. En á plötum
Residents er gjarnan ákveðið stef tekið
fyrir og því gerð skil í tali og tónum.
Þannig segir á The Tunes of Two Cities
frá átökum ólíkra hópa. Tveggja borga,
hvernig þær smám saman aðlagast og
upp kemur ný menning sem er í ýmsum
veigamiklum atriðum ólík þeim sem
hún sprettur upp úr. Þetta eru sko alde-
Ilis stórkostlegar plötur.
JVS
Marth Davies, aðalsprauta hljóm-
sveitarinnar Motels.
gerir vel. I bakgrunni heyrast
leikhljóð og auk þess lauflétt músík
Kristins og Þorsteins úr hljóm-
sveitinni Sonus Futurae. Leikstjóri
„Bakkabræðra“ er Þórhallur Sig-
urðsson.
Þá eru það plötur fyrir börn og
unglinga á öllum aldri: Jón Gúst-
afsson, úr sveitinni Sonus Futurae,
sendir frá sér plötuna Frjáls og er
hér enn ein íslenska poppplatan í
e.k. „fútúrista“-stíl, fullt af hljóð-
gerflum og trommuheilum. Þó eru
„venjuleg" hljóðfæri ágætlega
Fiðlarinn
á þakinu
Á nýju plötu sinni „Kalinka" fer
Graham Smith troðnar brautir.
Hann gerði tvær plötur fyrir S.G.
þar sem hann útsetti og lék nokkur
af vinsælustu lögum síðari ára.
Á Kalinka einbeitir hann sér
einkum að skoskum, írskum og
enskum þjóðlögum. Og svo fljóta
með tveir eða þrír íslenskir slagar-
ar.
Útsetningar Grahams Smiths og
Jónasar Þóris, en þeir hafa nú um
nokkra hríð starfað saman, eru
nokkuð fjölbreyttar og skemmti-
legar. Þeim tekst furðuvel að gæða
þær ferskleika. Á plötunni eru 12
lög, flest þjóðlög og aðeins eitt lag
eftir Graham sjálfan, „Condor“,
sem mér finnst eitt besta lag plöt-
unnar. Væri fróðlegt að heyra
meira af lagasmíðum Grahams því
ætla má að hann lumi á nokkrum
góðum lögum í fórum sínum.
Graham Smith á að baki mjög
merkilegan feril sem tónlistarmað-
ur og er ég efins um að margir hér á
landi skarti jafn skrautlegum ferli.
Hann var á sínum yngri árum fiðlu-
leikari í hljómsveitinni Van der
Graaf Generator sem á sínum tíma
þótti mjög merkilegt fyrirbæri. í
brúkuð, t.d. saxinn hans Jóns.
Bjart er yfir þessari plötu, létt tölv-
upopp en blandað gamalli íslenskri
dægurlagahefð-notalega „halló“ á
köflum. Það er þó nútíminn sem
sungið er um, m.a. heimsókn í-
tölsku dátanna í Reykjavík í
sumar.
Rúnar Júlíusson sendir söngvar-
anum og lagasmiðnum Tim Hardin
,„Síðbúna kveðju“ og flytur okkur
þar með 9 laga mannsins sem var
og verður þekktastur fyrir að hafa
samið lagið If I were a carpenter.
Tim Hardin lést fertugur að aldri
árið 1980 og er einn margra góðra
listamanna sem náðu ekki víð-
tækum vinsældum meðal almenn-
ings, en voru þó virtir meðal kol-
lega sinna, sem notfærðu sér óspart
afurðir þeirra. Ég gæti trúað að
þetta ágæta framtak Rúnars yrði til
að fólk fengi áhugaá að heyra í Tim
Hardin sjálfum á hljómplötu.
Safnplötur seljast vel á íslandi en
ekki finnst manni innihald þeirra
alltaf jafn spennandi fyrir andann
(eftir höfðinu dansa limirnir...).
Milli tveggja élda inniheldur 14 lög,
eitt íslenskt, titillagið, með Hljóm-
sveit Gunnars Þórðarsonar. Svo-
sem ágætt, en ég hefði nú búist við
því betra frá þessari pottþéttu
hljómsveit. Kannski er það hljóð-
blöndunin? Þetta er annars góð
plata til að dansa eftir á stofugólf-
inu (eða annarsstaðar, jafnvel upp
um alla veggi), bara eitt hræðilega
leiðinlegt lag, (Thaiti með David
Essex). Hins vegar má benda fólki
á góðar plötur með tveim sveitum
sem þarna eiga lag, einkum og sér í
lagi Motels og plötu þeirra Little
Robbers og þá hljómsveitina Big
Country á The Crossing. Kim
Carnes, sem fræg varð fyrir að
syngja um augun í Bette Davis, er
þarna með lag af nýjustu plötu
sinni, Café Racers. Hún er sérstök
söngkona, en leiðinlegt að heyra
hvernig rödd hennar er misnotuð í
félagsskap hljóðgerfla. Fyrri plata
hennar er miklu betri og vonandi
að hún snúi sér aftur að blúsuðu
rokki.
A
, -,w>. i SS8SSS8æ88SS389SSS888I v'Stf m.« , "4
Graham Smith með fiðluna góðu.
dag muna ugglaust fáir eftir henni
sem er sorglegt því hljómsveitin
var þrælmögnuð.
Graham er afburðagóður fiðlu-
leikari, það leynir sér ekki. Til liðs
við sig hefur hann fengið Jónas
Þóri á hljómborð, Sigurð Karlsson
á trommur og Pálma Gunnarsson á
bassa. Þeim félögum tekst ágæt-
lega upp, ekki er hægt að kvarta
yfir því, en gaman væri að heyra
meira af lagasmíðum Grahams og
vonandi gefst honum tækifæri fljót-
lega til að senda frá sér plötu með
frumsömdu efni.
JVS
Yfirsýn
enn eitt meistara-
verkið frá Mezzo
Þá er nýja plata Mezzoforte Yf-
irsýn komin út. Beðið hefur verið
eftir þessari plötu með töluverðri
eftirvæntingu því gengi þeirra fé-
laga á erlendri grund hefur kitlað
þjóðernisrembing okkar. Von er á
þeim félögum um jólin og munu
þeir halda hér tónleika og er ekki
að efa að kátt verður í Háskólabíói.
Hjómleikaplata með hljóm-
sveitinni sem kom út ekki alls fyrir
löngu var góð og ef þeir verða
eitthvað í líkingu við það í Há-
skólabíó þann 16. þessa mánaðar
ætti enginn að þurfa að kvarta.
Tónlistin á Yfirsýn er svipuð og á
fyrri plötum hljómsveitarinnar.
Það sem mesta athygli vekur er
notkun blásara en þeir gefa plöt-
unni ferskan blæog sýnir að þeir
félagar eru að þreifa fyrir sér um
ýmislegt. Alla vega eru þeir ekki
staðnaðir en þau örlög henda ansi
marga jassrokkara.
Hljóðfæraleikurinn á plötunni er
ótrúlega vandaður og góður. Hann
gerist varla mikið betri. Enda ekk-
ert til plötunnar sparað. í fréttat-
ilkynningu sem fylgdi eintakinu
mínu segir að ef plata væri ein-
göngu miðuð við sölu hér heima
þyrfti hún að seljast í 12.000 ein-
tökum, 12.000 stykki! Yfirsýn er
öllu heilsteyptari plata en Mezzo-
forte 4. En það gæti reynst erfitt
verk að velja lag á litla plötu, því
erfitt er að benda á eitt lag öðru
fremur sem setja ætti á litla plötu.
Yfirsýn er sælgæti fyrir alla
jassrokkara og yrði ég ekki hissa ef
þetta yrði mest selda plata Mezzo á
lslandi. Það er varla nauðsynlegt
að hvetja fólk til að mæta á tón-
leika Mezzo í Háskólabíói þann 16.
og ef ekki verður húsfyllir skal ég
éta húfuna mína.
JVS
Poppbókin JVS og 8827-2412
8827-2412, Sæunn Guðmundsdótt-
ir, sendi mér ófagrar línur í Þjóðvilj-
anum síðastliðinn föstudag þar sem
henni finnst ég hafa farið heldur ó-
mjúkum höndum um bók Jens Kr.
Guðmundssonar: Poppbókin. í fyrsta
sæti. Eina svaraverða atriðið í bréfi
hennar er. spurningin hvar ég hafi,
fengið þá hugmynd í höfuðið að fyrsti
kafli bókarinnar „Bítlagarg og- pön-
krokk“ eigi að segja 20 ára sögu ís-
lenskrar dægurtónlistar. Því er
auðsvarað. Aftan á bókarkápu stend-
ur: „Poppbókin rekur sögu poppsins
frá því að Hljómar hófuieril sinn“.
Þar sem margumræddur kafli er sá
eini sem segir einhverja sögu túlkaði
ég það svo, að hann ætti að segja
þessa sögu. Það er á þeim grunni sem
ég met hann og segi að hann sé lélegur
og rýr í roðinu. Poppbókin er uppfull
af fróðleiksmolum en það er engin
skipuleg mynd á þeim. Eigi kaflinn
„Bítlagarg og pönkrokk” eins og Sæ-
unn segir að „gefa upp örfá stikkatriði
til að lesandinn geti sett ýmsa aðra
kafla í bókina í sögulegt samhengi" er
hann ekki nægilega ýtarlegur til að
setja eitt né neitt í samhengi.
Annars stendur allt óhaggað í rit-
dómi mínum, örð Sæunnar hafa engu
breytt. Merkingarlausum aðdróttun-
um hennar í minn garð ætla ég ekki að
svara en sé hún þeirrar skoðunnar að
ég hafi ekki lesið bókina áður en ég
skrifaði dóminn, hann sé barnalegur
og ég illa lesandi þá skora ég á hana að
taka sér penna í hönd og rökstyðja sitt
mál. Því annars verður að líta á þessar
dyigjur marklausar með öllu. Af
minni hálfu er þessum orðaskiptum
lokið uns hún hefur fært rök fyrir að-
dróttunum sínum í minn garð.
I0.12.’83,
Jón Viðar Sigurðsson,
5183-5794.