Þjóðviljinn - 06.02.1985, Blaðsíða 9

MENNING
Tónlist
Kammertónleikar í Bústaðakirkju
Sinfóníuhljómsveit íslands
Kammertónleikar í Bústaðakirkju
Stjórnandi og einleikari:
Jaime Laredo.
Efnisskrá: G. Fr. Hándel: Concerto
grosso í G dúr op. 6 nr. 1. Hafliði
Hallgrímsson: „Poemi“ fyrir fiðlu og
strengjasveit, frumflutningur undir
stjórn höfundar.
J. S. Bach: Fiðlukonsert í a moll F.
Mendelssohn:
Sinfónía í c moll (nr. IX).
Pessir tónleikar voru meö þeim
áhugaverðustu sem Kammer-
sveit S.f. hefur haldiö hingað til.
Stjórnandi og einleikari á fiðlu
var Jaime Laredo, heimsfrægur
fiðluieikari. Tónleikarnir hófust
á Concerto grosso í G dúr op. 6
op. 1 eftir Hándel. Einleikarar í
því verki voru þau Jaime Laredo
og Guðný Guðmundsdóttir.
Þessi hrífandi fallega tónsmíð var
afbragðs vel flutt af einleikurum
og strengjasveit.
Næst var efnisskránni frum-
flutningur á „Poemi“ fyrir fiðlu
og strengjasveit eftir Hafliða
Hallgrímsson, höfundur stjórn-
aði. það var mikil eftirvænting
meðal áheyrenda að heyra þetta
nýja verk Hafliða, en hann hefur
getið sér gott orð sem tónskáld á
síðari árum. Eins og flestir vita
Framhald af bls. 8
af. Það var eiginlega ekki fyrr en
undir lok fyrra helmings tónleik-
anna að þeir fóru að sækja í sig
veðrið og þeir léku af mun meira
öryggi eftir hlé. í heild sköpuðu
þeir notalega umgjörð um blástur
Bakers, en stundum fannst
manni að þeir mættu vera svolítið
áræðnari í spilamennskunni.
hefur Hafliði starfað sem cello-
leikari erlendis í mörg ár og hann
er nú kennari við Konunglega
Tónlistarskólann í Edinborg.
Tónverkið „Poemi“ var samið
fyrri hluta árs 1983. Verkið er til-
einkað Jaime Laredo og strengja-
deild Skosku kammersveitarinn-
ar. Það er í þrem þáttum,
Draumur Jakobs, Fórn lsaks og
Glíma Jakobs við engilinn. Ég
leyfi mér að vitna í efnisskrá:
„Kveikjan að verkinu eru þrjú
málverk eftir Chagall sem eru í
safni í Nice í Frakklandi. Hvert
þeirra um sig er ljóðræn endur-
sköpun texta sem Chagall sótti í
Gamla testamentið." Ennfremur
segir tónskáldið: „Takmark mitt
er ég samdi POEMI var að semja
virtuósaverk fyrir fiðlu og streng-
jasveit og hafa til að byrja með
Það var fjölmenni í Gamla bíói
og ágæt stemmning, hljómsveitin
klöppuð tvisvar upp í lokin. Þess-
ir tónleikar teljast kannski ekki
til stórtíðinda, en yljuðu áreiðan-
lega ýmsum gömlum áðdáendum
Bakers um hjartarætur. Vonandi
líður ekki mjög langur tími þang-
að til Jazzvakning ræðst í næsta
verkefni.
hliðsjón af málverkum Chagalls,
nota þau sem listrænan grunn til
að skjóta rótum í og endurskapa
út frá tónlist sem gæfi ein-
leikshljóðfærinu mikið og fjöl-
þætt hlutverk en notaði strengja-
sveitina meira sem „leiksvið"
sem sífellt breytist samkvæmt
hlutverki einleikarans. Tónlistin
þróaðist hægt í lausmótuðum
draumi fyrsta þáttar, í gegn um
víðáttu einmanaleik og örvænt-
ingu annars þáttar og endar í
langri glímu fiðlunnar við enda-
lausa röð tvígripa."
En það er þetta með tónlist,
þegar allt kemur til alls, þá getur
tónlist ekki lýst nema sjálfri sér
og er dæmd eftir því. Tónlist
verður aldrei annað en tónlist
sama hvað tónskáldin hafa í huga
þegar þeir semja. En vissulega
fer tónlistin í annan farveg ef tón-
skáldin hafa einhverja ákveðna
mynd í huga eða atburðarás, en
þegar samin er absolut musik.
Það var t.a.m. mjög málandi
hvernig tónar einleiksfiðlunnar
hækkuðu og hækkuðu, en þeir
áttu að tákna himnastigann í
draumi Jakobs og eins hvernig
strengirnir léku hálf óraunveru-
lega eins og upplifað er í draumi.
Verkið í heild er mjög kunnáttu-
samlega samið og áhrifamikið og
var verulega spennandi að fylgj-
ast með framvindu þess. Verkið
hlýtur að vera mjög erfitt í flutn-
ingi, en ég heyrði ekki annað en
að allt gengi upp, en sérstaka at-
hygli vakti frábær leikur einleik-
arans og mun ég koma að honum
hér á eftir. Hafliði stjórnaði af
mikilli röggsemi og skapi (temp-
eramenti) og vakti flutningurinn
undir stjórn hans mikla hrifningu
áheyrenda.
Jaime Laredo stjórnaði og lék
einleik í Bach-konsertinum eftir
hlé. Það þurfti enginn að fara
grafgötur um það að J. Laredo er
einn af útvöldu meisturum fiðl-
unnar. Hann er fiðluleikari á
æðsta þrepi þar sem tækni og
túlkun eru svo samofin að allt
virðist svo sjálfsagt, allt kemur til
skila án nokkurrar áreynslu.
Bach konsertinn var þannig flutt-
Hafliði Hallgrímsson: Verk hans
er í heild mjög kunnáttusamlega
samið og áhrifamikið.
ur af einleikarans hálfu að einskis
var vant, og engu þurfti við að
bæta. Samspil strengjasveitarinn-
ar og einleikara var gott.
Að endingu lék strengjasveitin
Sinfóníu í c moll eftir undrabarn-
ið Felix Bartholdy Mendelssohn.
Mendelssohn var aðeins 12 ára er
hann samdi þetta verk og var
gaman að fylgjast með hugmynd-
um þessa óvanalega drengs sem
allt virtist leika í höndunum á.
Aðstæður hans voru eins góðar
og hugsast gat í uppvextinum.
Faðir hans var vellauðugur
bankastjóri sem lét einskis ó-
freistað cil aðsonurhansfengi þá
bestu menntun sem mögulegt
var. Ungi Mendelssohn hafði
sína eigin hljómsveit heima hjá
sér og æfðist snemma í að skrifa
fyrir hljómsveit enda einn mesti
snillingur á því sviði. Sinfónían í c
moll sem er eingöngu samin fyrir
strengjasveit, minnir ekki á þann
Jaime Laredo: einn af útvöldum
meisturum fiðlunnar.
Mendelssohn sem skrifaði Okt-
ettinn og tónlistina við Jóns-
messunæturdraum aðeins 3-4
árum síðar, en hún er skemmti-
legt og hugmyndaríkt verk, bráð-
smellið hvernig hann skiptir
strengjunum í tríóinu í þriðja
þætti. Það var mjög áhugavert að
heyra þetta æskuverk sem var vel
flutt af Strengjasveit S.í. undir
afbragðs góðri stjórn Jaime Lare-
do.
SPARISKIRTEINI RIKISSJOÐS,
ÞESSI MEÐ HÁU VEXTINA,
FÁST NÚ Á PÓSTHÚSUM UM LAND AT TT
'i
Auk þeirra eru sölustaðir:
Seðlabanki íslands, viðskiptabankarnir, sparisjóðir og nokkrir verðbréfasalar.
RÍKISSJÓÐUR ÍSLANDS