Þjóðviljinn - 14.04.1985, Qupperneq 17

UEHDARAOPNA
Bergur Felixson
„Börnin fórnarlömb“
Margrét Pála Ólafsdóttir
Slœmur kostur...
„Við veitum dagmæðrum leyfi
til að taka börn, í því felst að þær
mega hafa 4 börn, í hæsta lagi 5
heilsdagsbörn, ef þær eru með
fleiri börn, þá eigum við að veita
þeim aðvörun og ef þær láta ekki
segjast þá eigum við að vísa mál-
inu til barnaverndar, þannig er
gangur mála,“ sagði Bergur Fel-
ixsson, framkvæmdastjóri Dag-
vistunar barna, þegar hann var
inntur eftir þeim reglum sem dag-
mæðrum eru settar um hámarks-
fjölda barna hjá dagmóður.
„Ég er nú búinn að sitja fund
með barnaverndarnefnd, þar
sem kom fram að það þyrfti að
herða aðgerði'P, til að reyna að
láta dagmæður fara eftir þeim
fyrirmælum sem þeim eru settar,
sem sagt að vera með 4 heilsdags-
börn. Eftirlitið er mjög erfitt,
vegna þess að það er hægt að
skrökva að okkur, um fjölda
barna, umsjónarfóstrur þekkja
ekki hvert barn um sig og það er
líka erfitt fyrir okkur að athuga
hver er hálfan dag og hver er all-
an daginn, við fáum ekki ná-
kvæmar upplýsingar um það.
Þannig að aðhaldið verður að
koma frá foreldrum. Já, það má
segja að börnin séu fórnarlömbin
í þessu máli, þessvegna verður
aðhaldið að koma frá foreldrum í
þessum tilvikum. Við viljum hafa
gott samstarf við dagmæður, vilj-
um ekki virka sem árásaraðili,
því þá gætum við misst allt sam-
band við dagmæður“. Sagði
Bergur Felixsson.
SP
„Dagmæður eru slæmur kostur
fyrir alla, foreldra börn og þær
sjálfar. Þessi lausn er dýrari og
óstöðugri. Þetta er siðlaust kerfi
fyrir alla aðila þar sem frum-
skógarlögmálið gildir, kona ger-
ist dagmóðir af ýmsum ástæðum,
hún neyðist til að fá viðbótartekj-
ur við heimilishaldið, neydd til
þess út af eigin dagheimilisvanda,
síðast en ekki síst þá eru þetta
yfirleitt ófaglærðar konur sem
hafa það betra sem dagmæður
heldur en á hinum almenna at-
vinnumarkaði.
Ef Reykjavíkurborg ætlar að
fara út í að leggja fé í að herða
eftirlit með dagmæðrum þá er
hún að festa dagmæðrakerfið í
sessi, í staðinn fyrir að leggja fé í
uppbyggingu dagheimila, og gera
dagheimilin að viðunandi vinnu-
stað. Við stöndum hroðalega í
samanburði við hin norðurlöndin
í dagheimilismálum, hér er alger
fóstruskortur, og standa sum
branaheimili uppi fóstrulaus með
aðeins fóstrumenntaðan for-
stöðumann, og eru kjaramál og
vinnuaðstaðan meinið, þ.e. löng
viðvera við erfiðar vinnuaðstæð-
ur. Það var gerð könnun hjá Da-
gvistun barna ’84 um hreyfingu
starfskrafts á leikskólum Reykja-
víkurborgar, þar eru stöðurnar
146 sem 223 einstaklingar sinna,
136 einstaklingar hættu og aðrir
komu í stað. Það hlýtur að segja
sig sjálft að það er siðferðisleg
skylda hvers þjóðfélags að
tryggja aðbúnað og umönnun
yngstu þjóðfélagsþegnanna úr al-
mannasjóð," sagði Margrét Pála
forstöðumaður Steinahlíðar við
Þjóðviljann.
10 ára áœtlunin um
uppbyggingu dagvistarþjónustu
Þegar fjailað er um skiptingu að sjá heimilinu farborða. Ekki barnaáaldrinum3jamánaðatil5 milljónum á ári og að 64% barna
fjármuna þá er alltaf spurning ’ má heldur gleyma í þessari um- ára þurfi á dagvistun að halda á aldrinum 3ja mánaða til 5 ára
um forgang og hvað sé mikilvæg-
ast, í augum þeirra sem skipta
kökunni. það er spurning hvort sé
mikilvægara að byggja banka-
hallir undir peninga sem ekki eru
til eða að tryggja yngstu þjóðfé-
lagsþegnunum viðunandi að-
stæður við að taka sín fyrstu
skref.
Eins og alþjóð veit þá er þörfin
fyrir dagvistun barna ófull-
nægjandi, hún er komin langt
fram yfir framboð sökum núver-
andi efnahagsástands þar sem
báðir foreldrar verða að vinna til
Sunnudagur 14. apríl 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 17
fjöllun jafnari stöðu kvenna og
karla á vinnumarkaðinum, það
verður að tryggja öllum foreldr-
um fullnægjandi dagvistarþjón-
ustu fyrir börn.
í október 1980 var gerð 10 ára
áætlun um uppbyggingu
dagvistarþjónustu barna, sem
kom inn í kjarasamninga ASÍ.
Áætlunin spannar frá ’81 til ’90 og
var byggð á tveimur mismunandi
forsendum fyrir þörf á dagvistar-
rýmum. Forsenda I gerir ráð fyrir
30 milljónum á ári úr ríkissjóði,
og er þá gert ráð fyrir að 50%
(15% á dagheimilum - 35% á
leikskólum). Ráðgerð þörf fyrir
skóladagheimili fyrir 6-9 ára er
8%. Forsenda II gerir ráð fyrir 50
(29% á dagheimilum - 35% á
leikskólum) þurfi dagvist og að
17% skólabarna á aldrinum 6-9
ára þurfi dagvistarpláss. Miðað
er við byggingarvísitölu 909 (jan.
’82), framreiknaðar líta þessar
tölur þannig út:
Jan. '83 Jan. '84 Jan. ’85
Forsenda I (30 m.)...............48.9m. 75.8m. 90.6m
Forsendall(50 m.)................81.5m. 126.4m. 151.0m.
Fjárveitingar á fjárlögum til byggingar dagvistarheimila
voru hinsvegar:
1981 11 m. 1982 15 m. 1983 27 m. 1984 31.6 m. 1985 34.9 m.
54% barna
í dagvist
Um síðustu áramót voru 8351
barn á aldrinum 0-6 ára í Reykja-
vík, 54. 3% barna á þessum aldri
eru í skipulagðri dagvist. Reykja-
víkurborg er með 2088 leik-
skólapláss og 1113 dagheimilis-
pláss sem þýðir að 39.3% barna
eru í gæslu á stofnunum sem
Reykjavíkurborg rekur. Ríkis-
spítalarnir eru með 250 pláss eða
3% og á dagheimilum sem aðrir
reka eru um 80 börn eða 1%. Hjá
dagmömmum eru 12% eða 1000
börn.
Um síðustu áramót voru 535
börn á biðlista dagheimila en
1121 á biðlista leiskóla. Biðlistinn
þ.e.a.s. fjöldi barna á biðlista
hefur staðið í stað þrátt fyrir
aukningu plássa. S.P.