Þjóðviljinn - 03.03.1987, Blaðsíða 5
VSÐHORF
Bréf til félaga minna
Stefanía Þorgrímsdóttir skrifar
„ - En ég segi yður: þér eigið
alls ekki að sverja, hvorki við
himininn, því hann er hásæti
Guðs, né við jörðina, þvi hún er
skör fóta hans, ekki heldur við
Jerúsalem, því hún er borg hins
mikla konungs; ekki máttu held-
ur sverja við höfuð þitt, því að þú
getur ekki gjört eitt hár hvítt eða
svart. En ræða yðar skal vera: já,
já; nei, nei; en það sem er um-
fram þetta, er af hinu vonda.“
(Matt. 5. kap. 34.-37.)
Síðustu málsgrein þessarar til-
vitnunar þótti þáverandi flokks-
bróður mínum, Guðmundi J.
Guðmundssyni Jaka, við hæfi að
taka sér í munn, þá hann gekk til
liðs við íhaldið í atkvæðagreiðslu
þeirri er fram fór í neðri deild
Alþingis hinn 18. febr. nýliðinn,
um frávísunartillögu Sjálfstæðis-
manna við frumvarpi Ingvars
Gíslasonar, Guðmundar Bjarna-
sonar, Steingríms J. Sigfússonar
og Kristínar Halldórsdóttur um
skipun rannsóknarnefndar vegna
samskipta fræðslustjóra og
fræðsluráðs N.l. eystra og
menntamálaráðuneytisins.
Ekki veit ég, hvort þekkingar-
skortur olli því, að Jakinn svo-
nefndur hafði ekki annað yfir af
Fjallræðunni en fyrrgreind orð,
eða að hann áleit sig eiðskyldan á
þessari stundu. A.m.k. gæti fá-
vísum komið til hugar, að hann
hafi þarna unnið íhaldinu ein-
hvers konar hollustueið; og víst
er um, að öllum öðrum
hollvinum þeirra dugði einföld
játun við þetta tækifæri. Að bib-
líulestri loknum dró Jakinn síðan
samvisku sína til ábyrgðar svar-
dögum sínum, og er vonandi að
hún kikni ekki undan því lítil-
ræði.
Mitt á milli Fjallræðu og sam-
visku fór svo Jakinn nokkrum
föðuriegum áminningarorðum
um skyldur opinberra starfs-
manna hvað snertir heiðarleika í
peningasökum.
Og það var nú það. Líklega
hefur hinn biblíufróði Guðmund-
ur J. samt aldrei komist aftur í
sjöunda kapítula þess guðspjalls,
er hann vitnaði í, því hefði hann
einhverju sinni lesið þó ekki væri
meira en fyrstu fimm vers hans,
hefði hann gáð sín, og ekki látið
ræðu sína verða neitt umfram
tvöfalda játun. Enda kappnóg,
og margur vinargreiðinn minna
verði goldinn í heimi hér. Sem
þáverandi flokkssystir Guð-
mundar hefði ég þó kosið að
heyra ræðu hans einungis nei,
„... Mér erþað Ijóst eftir
atkvœðagreiðsluna í neðri deild
Alþingis hinn 18. febrúar, að séuþeir pjÉjk,
Guðmundur Jaki, Garðar Sig. ogco. í
réttumflokki, þá er ég í röngum... “
nei, og þá helst í þrígang. Því við
umrædda atkvæðagreiðslu reri
Gvendur hreint ekki einskipa úr
okkar flokki: annar sat þar hjá,
og horfinn var Helgi, - svo vitnað
sé í fleiri bókmenntir en biblíuna.
Þessi þríeining Alþýðubanda-
lagsandans í neðri deild Alþingis
tryggði íhaldinu sigur og Sverri
Hermannssyni, - sem kallaður
hefur verið Jack the Ripper ís-
lenskra skólamála, - náðugt ævi-
kvöld í sæti menntamálaráð-
herra.
Einhvern veginn dettur mér í
hug, að Steingrími J. Sigfússyni,
þeim baráttúmanni, hljóti að
hafa verið svipað innanbrjósts og
Skarphéðni, krepptum við gaflað
í Njálsbrennu, á þeiri stundu er
„félagar“ okkar beruðu sig
firammi fyrir þingheimi á þann
veg, sem hér hefur verið rakinn
og allir þekkja.
- Nú munu lesendur þessara
lína teknir að spyrja sjálfa sig,
hvað í ósköpunum undirritaðri
gangi til með þessum skrifum,
annað en að etja kappi við Gvend
Jaka um biblíukunnáttu.
Ég skal reyna að gera grein
fyrir því.
Þannig er mál með vexti, að ég
er, var og verð sósíalisti. Éinnig
hef ég lengi verið flokksbundinn
Alþýðubandalagsfélagi, hvort
sem þetta tvennt samrýmist eður
ei. Sjálf álít ég reyndar, að svo
eigi að vera. Síðast, en ekki síst,
hefi ég samvisku að gegna
skyldum við, ekki síður en
Gvendur Jaki. Ég tek það fram,
að ég hefi aðeins eina samvisku
og verð því að gera öll mál upp
við hana, - þetta fyrirkomulag
með prívatsamvisku, pólitíska
samvisku, fjármálasamvisku og
hamingjan veit hvað fleira í einni
og sömu persónunni er svolítið
sem ég hefi aldrei skilið né átt
kost á.
Sökum þeirrar samvisku ætla
ég að reyna að stilla mig um að
tíunda um of þá hluti í mínum
flokki, sem oftlega hafa vakið
með mér nokkurn pólitískan efa
og þónokkurt samviskubit. Efa
um það, hvort ég eigi heima í
flokki, þar sem mönnum finnst
sér sæma að kjósa fulltrúa Sjálf-
stæðisflokksins til borgarstjórnar
í Reykjavík og teljast jafn „mikl-
ir“ Alþýðubandalagsmenn eftir
sem áður; þar sem predikuð
flokksstefna í verkalýðsmálum er
í framkvæmd þverbrotin af fram-
ámönnum flokksins átölulítið;
þar sem þingmenn flokksins geta
í nafni „samvisku“ sinnar rekið
hnífinn í bakið á samþing-
mönnum sínum í stórpólitískum
málum eins og ekkert sé eðli-
legra.
Ég ætla ekki að niðurlægja mig
né Alþýðubandalagið með frek-
ari umfjöllun þessara atriða; ég
skal halda mig við það mál, sem
hér var upphaflega tekið til um-
ræðu, þ.e. „fræðslustjóramálið"
svonefnda.
Ekki ætla ég þó að rekja það
mál lið fyrir lið, enda gerist þess
tæpast þörf, svo sem um það hefir
verið fjallað í fjölmiðlum. Ég vil
einungis benda á það, sem virðist
hafa vafist fyrir ýmsum, að þetta
mál snýst ekki fyrst og fremst um
persónu Sturlu Kristjánssonar,
né um það hver hafi hátíðlegast
hneigt sig og beygt fyrir fjár-
lögum. í aðalatriðum snýst það
um tvennt:
í fyrsta lagi, hvort virða eigi
grunnskólalögin, og þá að sjálf-
sögðu alls staðar jafnt, eða hvort
eigi að líðast að þessi lög séu ár-
visst þverbrotin með fjárlögun-
um, - í þokkabót fyrst og fremst á
þeim svæðum, sem setið hafa á
hakanum hvað uppbyggingu
fræðslumála snertir. Alþýðu-
bandalagið, sem býður fram
undir kjörorðum á borð við
„byggjum landið allt“ ætti varla
að þurfa að velta fyrir sér afstöðu
flokksins til þessa atriðis. Hún
ætti að vera sæmilega skýr, svo
fremi flokksmenn hafi annars
vegar lesið stefnuskrá flokksins
og hins vegar litið á landakort.
Sturla Kristjánsson var, - emb-
ættis síns vegna, - oddviti þess
fólks, sem bar fram þá hógværu
kröfu að börn á N.l. eystra svo
sem annars staðar fengju tilskilda
lágmarksfræðslu í samræmi við
grunnskólalög.
Þetta var nú hans glæpur, - allt
orðagjálfur um óhlýðni, trúnað-
arbrot, framúrakstur fjárlaga og
annað úr sömu skúffu, er og verð-
ur orðagjálfur til að breiða yfir
annarlega, - og örugglega ósósí-
alíska, - afstöðu gjálfraranna til
þessarar kröfu um grundvallar-
mannréttindi.
í öðru lagi: Hvort Sverrir Her-
mannsson hafi misbeitt valdi
sínu, er hann vék Sturlu Krist-
jánssyni úr embætti á þann hátt er
hann gerði hinn 13. janúar s.l.
Um þetta atriði eru skiptar
skoðanir meðal fólks, en hrædd
er ég um eitt: að sá maður, sem
kallað getur aðfarir Sverris í mál-
um fræðslustjórans á N. eystra
annað en valdníðslu, sé a.m.k.
ekki sósíalisti, hvað annað sem
hann kann að vera. Til að verja
þær aðferðir þarf meiri valds-
dýrkun en samrýmist sósíalískri
hugsun.
Þegar Garðar Sigurðsson sat
hjá við þá atkvæðagreiðslu þegar
Guðmundur Jaki gekkst íhaldinu
á hönd með tölu, sem sómt hefði
Sverri Hermannssyni sjálfum,
lögðu þeir sitt af mörkum til að
kippa menntunarmálum barn-
anna minna, - og þarmeð mögu-
leikum þeirra til að lifa eins og
menn, - aftur á bak um áratugi.
Hvað burtveru Hjörleifs Gutt-
ormssonar á þessari stund viðvík-
ur, vona ég að þar hafi ekki kom-
ið til neitt verra en mér óskiljan-
leg tryggð hans við eigin ferðaá-
ætlanir. Slíkt er næstum afsakan-
legt. Ég segi næstum, því þótt
sleppt væri öllu sem heitir stefna
og hugsjónir, var það vægast sagt
einkennileg pólitík stjórnarand-
stöðuflokks, sem þarna átti sér
stað. Þar að auki skyldu þessir
jábræður íhaldsins muna, að „í
dag mér, á morgun þér“ hafi
kjördæmasjónarmið ruglað
kompásinn hjá þeim.
Ég leit svo á, að það væri eng-
inn stalínismi né flokksræðis-
hneigð að ætlast til þess af fólki,
sem telur sig til sama flokks, að
það standi saman um óumdeilan-
leg grundvallaratriði, - í þessu til-
viki að Alþýðubandalagsþing-
menn stæðu saman á þingi um
mál, sem snýst um hagsmuni og
mannréttindi alþýðu þessa lands.
Aukinheldur þegar andstæðing-
urinn var íhaldið, með einn
versta afturhalds- og þröngsýnis-
posa sinn í broddi fylkingar.
En það var greinilega til of
mikils mælst.
Mér er það ljóst, eftir atkvæð-
agreiðsluna í neðri deild Alþingis
hinn 18. febrúar, að séu þeir
Guðmundur Jaki, Garðar Sig. og
co. í réttum flokki, þá er ég í
röngum.
Þess vegna hefi ég, að kröfu
samvisku minnar (sem þolir þó
býsna margt) sagt mig úr þeim
flokki, sem ég hefi starfað fyrir og
með í bráðum tuttugu ár.
Slíkt gerist ekki sársaukalaust
né í fljótræði. Félagar mínir í Al-
þýðubandalaginu eru að mínu
mati yfirleitt hæft og dugmikið
fólk; fólk, sem ég virði og treysti.
Og frambjóðendur Alþýðu-
bandalagsins í N.l. eystra styð ég
áfram til allra góðra verka. Því
ágæta fólki og fjölmörgum öðr-
um félögum Alþýðubandalagsins
skulda ég þá skýringu, sem ég
hefi hér leitast við að gefa, og ég
treysti þeim til að skilja mína af-
stöðu: Ég hefi einfaldlega ekki
það skap, sem þarf til að vera
kölluð flokkssystir Biblíu-Grána
J. Guðmundssonar og hans nóta
lengur. Qarjj 22. febrúar 1987
Stefanía Þorgrimsdóttir
Æ, mikið óskaplega eigum við
íslendingar gott. Við erum svo
einfaldir, að ekki tekur nokkru
tali. Og þó. í morgunþætti Rásar
1, þriðjudagsmorguninn 17.
febrúar 1987, tóku stjórnendur
þáttarins inn símtöl, þar sem
hlustendum var gefinn kostur á
{>ví að tjá sig um varaflugvöll á
slandi. Eins og gefur að skilja,
þegar menn hringja héðan og
þaðan af landinu, var staðsetning
flugvallarins efst á baugi og
sýndist þar sitt hverjum. En
svörin við þeirri spurningu, hver
ætti að fjármagna fyrirtækið,
slógu mig ansi harkalega. Öllum
þeim sem ég heyrði til fannst
alveg sjálfsagt að
Bandaríkjamenn, eða jafnvel
Atlantshafsbandalagið í heild
sinni, ættu að fjármagna
íslenskt hónihús
Hörður J. Oddfríðarson skrifar
fyrirtækið. Ekki skipti neinu máli
hver borgaði, bara ef þeir fengju
flugvöllinn. Eða eins og
allvirðulegri konu varð að orði
þegar hún heyrði þetta: „Ég get
alveg eins lagst í hórdóm og selt
mig. Mig sem vantar bíl.”
En málið er að þetta fólk
hugsar ekki nógu langt. Það
hugsar sér herliðið sem
„varnarlið“ fyrir íslendinga. Það
gerir sér ekki grein fyrir því að
þetta eru árásardeildir
Bandaríkjahers, FYRIR Amerí-
kana. ísland er því orðið skot-
mark og íslendingar fórnarlömb.
Ég trúði því ekki fyllilega fyrr en í
morgun að íslendingar væru svo
grunnhyggnir að halda að
ameríska árásarliðið væri hér til
að BJARGA OKKUR. Við
ættum þá að sýna lit og reyna að
.. Við œttum að hneppa
alla hernáms-
andstœðinga í
atvinnubótavinnu og láta
þá byggja tugthús yfir
sjálfa sig. Við ættum að
leggja niður íslenskuna
ogfara að tala ensku,
hinum amerísku
björgunarsveitum til
hagræðis... “
hjálpatil. Viðgætumt.d. stofnað „vinum“ okkar. Við gætum
íslenskar hersveitir og fengið fengið sérþjálfaða menn frá hinu
þjálfun hjá hinum ameríkönsku stóra landi tækifæranna til að
þjálfa lögreglumenn okkar gegn
óeirðarseggjum. Við gætum
beðið ameríska hermenn að
malbika fyrir okkur allt landið til
að þeir kæmust á milli landshluta
þegar og ef til kjarnorkustríðs
kemur. Við vitum öll hve
nauðsy-nlegt það er að komast á
milli víglína í slíku stríði. Við
ættum að hneppa alla
hernámsandstæðinga í atvinnu-
bótavinnu og láta þá byggja
tugthús yfir sjálfa sig. Við ættum
að leggja niður íslenskuna og fara
að tala ensku, hinum amerísku
björgunarsveitum til hagræðis.
Við ættum að gera ísland að stóru
góðu hóruhúsi og íslensku
þjóðina að velliggjandi mellu
fyrir bandarísk stjórnvöld.
Hörður J. Oddfríðarson
afgreiðslustjóri
Þriðjudagur 3. mars 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5