Þjóðviljinn - 31.01.1988, Blaðsíða 7

Hvað fannst þeim
Ólafía Hrönn
Jónsdóttir,
útskrlfaðistfró
Leiklistarskóla
íslands síðasta vor
og leikur hjá
Leikfélagi
Reykjavíkur
„Þaö var athyglisvert hvað ein-
faldir hlutir, sem Mario lýsti,
gátu orðiö flóknir þegar við átt-
um að gera þá. Það var erfiðara
að gera eina hreyfingu en að gera
margt í einu. Mér fannst gott að
kynnast þeirri skilyrðislausu at-
hygli sem hver og einn fékk. Það
var alltaf einn sem lék í einu og sá
fékk alla athyglina. Ég hef hugs-
að um það í sambandi við Sfldin
er komin, hvað þetta er nauðsyn-
legt. Við lærðum frumtækni í
sambandi við gnmuna, hvenær
hún virkar og deyr. Og hvernig
verður að nota allt andlitið. Þá
var alveg nýtt að kynnast sekúnd-
unum þremur, sem Mario leggur
höfuðáherslu á. Þær gátu oft orð-
ið langur tími. Og maður er kann-
ski svo vanur því að gera bara
einsog manni er sagt í stað þess að
staldra ögn við og spyrja sjálfan
sig.“
Galdurinn við grímuleik er
kannski sá þegartekst að láta
grímuna lifna. Það er hræði-
legt að fara út af sviðinu án
þess að hafatekist það. Við
vorum mjög feimin fyrst en
námskeiðið var skemmtilegt
og mikið hlegið.
Hvernig fór námskeiðið fram?
Mario kennir ákveðna tækni
sem felur hvort tveggja í sér,
mikið frelsi og strangan aga. Við
byrjuðum hvern tíma á grunnæf-
ingum og lengi vel skildum við
ekki til hvers við vorum í þessum
einfalda hring sem Mario límdi á
gólfið strax í upphafi. Á honum
fórum við í eins konar díalóga
með hlutlausu grímurnar. Einn
bjó til ójafnvægi og hinir sam-
þykktu það með því að búa til
jafnvægi. Það eru engar tilfinn-
ingar í grunnæfingum, þær eru til
þess að við fáum skilning og þjálf-
un í grunnreglum grímuleiks.
Þegar við fórum að leika með
karaktergrímurnar varð okkur
Grímumyndir: Jim Smart
Texti: Elísabet Jökulsdóttir
Guðjón Pedersen,
leikur hjó
Þjóðleikhúsinu og
hefurstarfaðmikið
með frjálsum
leikhópum
„Þetta er það skemmtilegasta
en erfiðasta sem ég hef komist í
kast við. En mikil uppörvun að fá
tækifæri til að kynnast Mario og
vinnubrögðum hans. Það eru
möguleikar í grímuleik sem mig
óraði ekki fyrir. Og einfalt mál
gat orðið ansi flókið þegar á
reyndi. Námskeiðið var ekki að-
eins vinna með röddina og líkam-
ann, heldur athyglisverðar æfing-
ar með jafnvægi. Þetta eru mjög
nákvæmar æfingar og þess vegna
mikil ögrun. Maður sá líka fljótt
hvað var satt og hvað ekki. Ekk-
ert þýddi að setja á sig grímu og
geifla sig. Ég er viss um að það
sem við lærðum á námskeiðinu á
eftir að nýtast okkur í leikhúsinu.
Að læra að nota grímur er
nauðsynleg menntun fyrir
leikara, líkt og fyrir píanóleikara
sem verður að kynnast öllu
nótnaborðinu."
Hefurðu unnið áður með grím-
ur?
„Ja. Ég hef ekki hátt um það
eftir þetta.“
Þjðlfun í sköpun
Þór Tulinius í örspjalli vegna
nómskeiðs í grímuleik
svo ljóst til hvers hringurinn var,
og æfingarnar.
Ein reglan er að beita öllu and-
litinu, þ.e. grímunni þegar þú
horfir. Og þegar áhorfendur sýna
viðbrögð horfir þú til þeirra. Það
er ekki sjálfgefið, en nokkuð sem
leikari verður að tileinka sér.
Samspil við áhorfendur er mikil-
vægt. Gríman má aldrei deyja.
Þjálfun Marios miðast við að
brjóta niður allar hreyfingar,
gera þær nákvæmar, ýktar og
hnitmiðaðar. Þannig gat orðið
mikið mál að hreyfa handlegg.
Stundum tókst það alls ekki. Þá
gat verið mikil glíma að finna
rödd sem hæfði hverri grímu.
Mario sagði hálfvegis í gríni að
markmiðið væri það að mamma
manns þekkti mann ekki einu
sinni. Svo var mikil kennsla í
spuna og Mario sérstakur að því
leyti að hann leyfði mikið frelsi
með karaktergrímyr og við áttum
frekar að forðast hefðina og
þekkingu, ef við höfðum ein-
hverja, en margar sögusagnir eru
til um persónur Commedia dell
’arte. Hann lagði áherslu á að við
byggjum til okkar eigin persónur
með því að spinna með grímuna.
En við urðum að gefa okkur for-
sendur og lofa okkur að mistak-
ast. Og það var skrítið að finna
hvernig þessar ýktu persónur
virkuðu.
Mun námskeiðið nýtast ígrímu-
lausu leikhúsi?
Bæði þessi mikla kennsla í
spuna og aginn sem við
kynntumst hlýtur að nýtast okkur
í leikhúsunum hér. Það var krafa
á okkur að þegar einhver var að
vinna, fékk hann skilyrðislausa
athygli hópsins. Það er mjög áríð-
andi. Grímuleikur er gaman sem
byggir á mikilli aivöru. Mario bar
reglurnar sem hann kennir saman
við aðrar listgreinar; skalaæfing-
ar hjá tónlistarmanni eða skissut-
eikningar hjá myndlistarmanni.
Er mikið skrifað fyrir grímu-
leikhús og hvar stendur grímul-
eikhúsið?
Grímuhefðin er gömul.
Grikkir notuðu grímur og þær
eru til í öllum leikhúsum. A mið-
öldum varð til sterkt grímu-
leikhús á Ítalíu og í Frakklandi,
sem var Commedia dell’arte. Þar
urðu til týpurnar sem við notuð-
um á námskeiðinu. Þeir leikhóp-
ar voru dáðir og elskaðir af al-
menningi, fóru á milli og voru
keyptir til sýninga af ýmsum aðil-
um. Þeir gáfu sér spunalykil fyrir
hverja sýningu, oft eitthvað mjög
einfalt: Einn stelur peningum af
öðrum og svo var spunnið áfram.
Þá gerðist það að leikritaskáld
eins og Goldoni, Gozzi, Moliére,
Marivaux og fleiri hófu leikritun
út frá formi götuleikhússins og
notuðu þeirra týpur. Síðan hefur
grímuleikhús ekki náð að lifna al-
mennilega á nýjan leik og nú eru
starfandi mjög fáir grímuleikhóp-
ar. Leikritun Shakespeares spratt
einnig upp úr alþýðuleiklist hans
tíma, en var svo færð á stall og
varð nokkurs konar yfirstéttar-
leikhús. Það er kannski fyrst að
breytast núna. En sum leikhús
taka grímur inn öðru hverju og í
einstökum atriðum. Og fara
þannig ekki nema hálfa leið. En
ég spái því að grímur verði notað-
ar í mörgum leikritum hér á næsta
ári. Hópurinn sem sótti nám-
skeiðið hefur áhuga á að vinna
áfram og setja upp sýningu.
KF 280
225 lítra kælir, 55 lítra
frystir.
Sjálfvirk afhríming.
Lítil straumnotkun.
Mál: H 156,7xB 55xD 54.
Verð
kr. 28.900,-
kr. 27.450 stgr.
FS 120
113 lítra djúpfrystir.
Frystir 14 kg á sólarhring.
Lítil straumnotkun.
Mál H 85xB 55xD 54.
Verð
kr. 26.500,-
kr. 25.200 stgr.
I
Misstu ekki af þessu hagstæöa verði.
Útborgun aðeins kr. 6.000,-
VISA - EURO, 6 mánaða kjör.
Einar Farestveit&Co.hf.
BORGARTÚN 28, SÍMAR: (91) 16995 OG 622900 - NffiG BÍLASTÆÐI
BSgsö?
ákseli°9fy „ji-göir
Til a«9rei
ðslU
strax
meðan
Blomberg
Vestur-þýskt gæðamerki
í heimilistækjum
KS 145
143 lítra með eða án
frystihólfs.
Mál: H 85xB 50xD 54.
Verð
kr. 18.600,-
kr. 17.670 stgr

KS 220
220 lítra kælir.
Fæst einnig með frysti-
hólfi.
Mál: H 123,5xB 55xD 54.
Verð
kr. 24.990,-
kr. 23.740 stgr.
Verð
kr. 22.800,-
kr. 21.660 stgr.
KS 190
169 lítra kælir, 16 lítra
frystir.
Fæst einnig án frystihólfs.
Mál H109xB 50xD 54.
Sunnudagur 31. janúar 1988|ÞJÖÐVILJINN - SÍÐA 7