Þjóðviljinn - 07.02.1988, Qupperneq 10

Hjartveiki og
follhlífostökk
Ef hjartað á það til að taka
feilpústskaltu halda þig frá þeirri
annars heilsusamlegu íþrótt
fallhlífarstökki.
Þetta hollráð gefur hópur lækna á
Bretlandi, en þeir hafa tekið sér fyrir
hendur að vega og meta þá ofureðli-
legu skelfingu sem gripur þann er
situr við lúguna í flugvél og bíður
þess að stund stóra stökksins renni
upp.
Læknar þessir starfa við borgar-
spítalann í Birmingham, og fylgdust
þeir með átta manna hópi, tveimur
konum og sex körlum, mínúturnar
áður en þau höfðu sig í sitt fyrsta
fallhlífarstökk.
Hjartað hamaðist í brjóstinu á
öllum átta, 160 slög á mínútu eða þar
um bil, og streituhormónin adrenal-
ín og noradrenalín fyrirfundust í
blóði þeirra í fimmfalt meira magni
en vant er. Svipað var uppi á tening-
num við lendinguna.
Þar með er ekki allt upp talið;
læknamir höfðu mestar áhyggjur af
fitusýranum í blóði áttmenninganna,
en þær vora í þvflíku magni að hætta
var á að hjartslátturinn riðlaðist.
Og vísdómsorðið: Læknar sem
meta heilsufar verðandi fallhlífar-
stökkvara mega undir engum kring-
umstæðum vera sinnulausir um hið
gífurlega álag sem íþróttinni fylgir,
segir borgarspítalahópurinn.
Streituhormón eru (fimmföldu magni i blóðinu við upphaf fallhlífarstökks.
illsl
Fjöldi fólks er allt að því sjúk-
lega hræddur við átök, rifrildi og
tilfinningagos. Sálfræðilegt
fræðiorð yfir þetta er eridofóbía -
hræðsla við reiði. Margireru
sjóðillir dögum saman en finna
tilfinningunni engan farveg.
Þessari hræðslu við að reiðast er
mjög misdreift; Norðurlandabúar
þjást af henni í stórhópum, en
Suður-Evrópubúar miklu síður.

ISI 1 N/KT V LRk l \K IIF
vnfKPAK.Vk \ f RKI'K 1,
að Vf.ita im foSfetóá;
geta leiB f Éagsiss íégið þai fíja einum 1
tfrtffíngs. þegar þaaig erst«uiy|verki. annast ísfak afe sair
fæðusto tíífeoðum oplr um'sirilpíingii þessara ajiía. Með þes
er afe sáeiísajjá töfum oj efíÉ^fkíijm. sem einatf vilja veröa. ef
sÁM%®ingarfélag$./ , k
viö hiutnuði og veri
Það er algeng sjón í Suður-Evrópu
að sjá fólk hnakkrífast úti á götu,
ökuþóra snarast út úr bflum sínum á
ljósum eða umferðarhnútum og gera
skilmerkilega úttekt á náunganum
með öfundsverðum desíbelafjölda.
Hér norðurfrá er það aftur á móti
Færri holur ef þú japlar ótæpilega á tyggigúmmíi m
Sœtii
tannvern
Engu líkara en draumur allra
sætindabelgja sé að rætast: Nú
er ekki einungis talið hættulaust
að sjá bragðlaukunum fyrir
ákveðnu sætuefni í því magni
sem hugurinn girnist, heldur hafi
tennurnar beinlínis gott af því.
Finnskur læknir að nafni Kauko
Makinen telur sig hafa komist að því
að sætuefnið xylitol sé meinhollt
fyrir tennumar, en efni þetta er með-
al annars unnið úr birkitrjám, kók-
oshnetum, blómkáii, jarðarberjum,
hindberjum og lauk.
Athugun Makinen tók til 170
bama, en þau fékk hann til að japla á
tyggigúmmíi bragðbættu með xylit-
oli. Tilraun þessi stóð í tvö ár.
Að mati læknisins vora tann-
skemmdir þessa hóps milli 30% og
60% minni en í tyggjóvana saman-
burðarhópnum, en hann samanstóð
af 152 jafnöldram tilraunadýranna.
Niðurstaða hans er því sú að ekki
10 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN