Þjóðviljinn - 25.05.1988, Blaðsíða 17

^ÖRFRÉTTIR—
Þrír sýrlenskir
hermenn
féllu og tveir særðust er sprengj-
ur féllu á varðstöð þeirra við
Shatila í Vestur-Beirút, nærri fá-
tækrahverfunum í suðurhlutan-
um þar sem öndverðar fylkingar
síta, Amalliðar og vinir írana í Hiz-
bollah, hafa borist á banaspjót
um þriggja vikna skeið. Um 7
þúsund Sýrlendingar umkringdu
bardagahverfin fyrir 10 dögum
en hafa enn ekki látið til skarar
skríða þótt íranir hafi gefið þeim
heimild til þess fyrir sitt leyti. Or-
sökin mun vera sú að félagar Hiz-
bollah hafa hótað því að myrða
alla erlenda gísla lendi þeir í úti-
stöðum við Sýrlendinga. Banda-
rískir ráðamenn hafa látið í Ijós
áhyggjur út af öryggi landa sinna
sem eru fangar Hizbollah og var-
að Sýrlendinga við hverskyns
fljótfærni. Af 18 erlendum gíslum
í suðurhverfum Beirút eru 10
bandarískir.
Félagar Hizbollah
vinna hvern sigurinn á fætur öðr-
um á Amalliðunum. Því gremst
Sýrlendingum mjög að geta ekki
skakkað leikinn því það er al-
kunna að þeir síðarnefndu eru
miklir fylgismenn ráðamanna í
Damaskus. Heimildamenn úr
röðum Amalliða viðurkenndu í
gær að Hizbollah ríkti nú yfir níu
tíundu hlutum þess borgarhluta
sem styrinn stendur um. 10
hefðu fallið í átökum gærdagsins,
þar af 5 félagar Hizbollah. Amall-
iðinn kvartaði sáran undan því að
við ramman reip væri að draga
þar eð sýrlenski herinn hefðist
ekki að en fjendurnir nytu her-
stjórnar og tilsagnar íranskra
byltingarvarða og stuðnings-
manna Jassírs Arafats úr PLO.
Ef hið síðastnefnda á við rök að
styðjast má segja að vel komi á
vondan því mönnum er enn í fers-
ku minni hve grátt Amalliðar léku
palestínska flóttamenn í fyrra
þegar þeir sátu mánuðum saman
um flóttamannabúðir þeirra og
skutu á allt sem hreyfðist.
Sárið á
ósónlaginu
yfir Suðurheimskautslandinu
verður ekki grætt með skjótum
hætti. Tveir bandarískir vísinda-
menn staðhæfðu í gær að þótt
þegar í stað yrði hætt að nota
hinn meinta skaðvald, klórflórkol-
efni, myndi ósónlagið ekki verða
jafngott fyrr en eftir 40, 50 eða
jafnvel 100 ár. Það er kunnara en
frá þurfi að segja að ósónlagið
ver jörðina fyrir útfjólubláum
geislum sólarinnar, hinum mesta
krabbameinsvaldi. Rannsóknir
hafa leitt í Ijós að hjúpur þessi er á
veturna um 50 þrósent þynnri yfir
Suðurheimskautslandinu en
eðlilegt getur talist.
30 þúsund
argentínskir kennarar komu í
fyrradag til höfuðborgar sinnar,
Góðviðru, eftir að hafa gengið
sleitulaust í viku frá ýmsum bæj-
um og þorpum úti á landsbyggð-
inni. Kennararnir eru sárgramir
yfir bágum kjörum sínum og ná-
nasarhætti ráðamanna, Alfons-
ins forseta og þess fólks. Þeir
lögðu niöur vinnu um miðbik
marsmánaðar og höfðust ekki að
um fimm vikna skeið. Þeir hófu
störf að nýju eftir að ríkisvaldið
lofaði bót og betrun, nokkurri
launahækkun og úrbótum í
kennslumálum. Kennarar segj-
ast hafa beðið og beðið en loks
var þolinmæðin á þrotum og þeir
gengu af stað.
ERLENDAR FRETTIR
Ungverski kommúnistaflokkurinn
Söguleg foimannsskipti
Janos Kadar hverfur afsviði eftir32 áraformennsku íungverska
kommúnistaflokknum. Karoly Grosz heitir umbótum en varar við
bjartsýni
Nýr leiðtogi ungverskra
kommúnista, Karoly Grosz,
heitir iandsmönnum pólitískum
umbótum samhliða nýsköpun í
efnahagsmálum en varar þó við of
mikilli bjartsýni. I viðtali við dag-
blað ríkisstjórnarinnar, Magyar
Hirlap, sem birt var í Búdapest í
gaer varaði leiðtoginn flokks-
bræður sína eindregið við því að
syndga uppá náðina, aukið frjáls-
lyndi þýddi ekki að hverjum og
einum yrði héðanífrá heimilt að
segja hvað sem væri.
Einsog kunnugt er var Grosz
kjörinn aðalritari ungverska
kommúnistaflokksins á flokks-
þinginu um helgina. Hann tekur
við forystuhlutverkinu af Janosi
Kadar sem verið hefur oddviti
flokksins um rúmlega þrjátíu ára
skeið eða allar götur frá því so-
véskir hermenn drekktu uppreisn
ungverskrar alþýðu í blóði árið
1956.
Raunar var Kadar orðinn for-
maður flokksins áður en til kasta
Rauða hersins kom. Þeir Imre
Nagy forsætisráðherra höfðu gert
allt sem í þeirra valdi stóð til að
bæla uppreisnina niður en án ár-
angurs. Nagy var tvístígandi og
þar kom að Kadar „tók af
skarið“. Þann 4. nóvember bað
hann sovéska ráðamenn um að
„stöðva afturhaldið og endur-
reisa ró og skipulag" í nafni ung-
versku þjóðarinnar!
En Kadaras verður ekki ein-
vörðungu minnst sem eins mesta
landráðamanns aldarinnar.
Hann var einnig frumkvöðull í
nýsköpun efnahagsmála austan
tjalds. Hann átti frumkvæði að
ýmsum tilraunum með einka-
rekstur í smáum stíl fyrir tveim
Nikaragva
Viðræður
hefjast á ný
áratugum, tilraunum sem enn
fást vart ræddar hjá sumum
„bræðraþjóðanna" en Ungverj-
um finnst nú að séu tóm hálfvel-
gja. Þeir vilja „stíga skrefið til
fulls“; glasnost og perestrojku að
hætti gerskra.
Það voru fleiri en Kadar sem
hurfu af vettvangi um helgina.
Allir gömlu „íhaldsmennirnir" í
stjórnmálaráði flokksins stóðu
upp og viku fyrir ungum ný-
sköpunarsinnum.
„Beiskja og gremja hafa safn-
ast saman á þrem áratugum og
það verður ekki ráðin bót á slíku
á einni nóttu,“ sagði Grosz í við-
talinu sem birt var í gær. „Helsti
gallinn við umbótastefnu er sá að
menn reisa sér skýjaborgir.“
Reuter/mannkynssaga BAB/-ks.
Kontraliðar eru ímiklum kröggum, þá
skortir vígafé, hæfaforystumenn en
umfram allt siðferðisþrek
ótt Kontraliðar tali digur-
barkalega andspænis fulltrú-
um Nikaragvastjórnar í samning-
aviðræðum og hafi i hótunum um
að herja á landið að nýju eru það
orðin tóm. Fréttaskýrendur í
Mið-Ameríku fullyrða að upp-
reisnarmenn séu búnir að vera,
þá skorti hvaðeina til hernaðar,
vopn og vistir, trausta forystu og
vígfúsa skæruliða.
Ef allt fer að óskum hefst fund-
ur fulltrúa öndverðra fylkinga,
ráðamanna og uppreisnarmanna,
í dag. í Nikaragva. Það er í verka-
hring þeirra að festa í sessi friðar-
sáttmála þann er gerður var til
bráðabirgða fyrir tæpum tveimur
mánuðum.
A ýmsu hefur gengið frá því
samningur sá var undirritaður
með pompi og prakt þann 31.
mars síðastliðinn. Kontraliðar
fóru sér hægt á meðan þeir höfðu
nokkra von um vígafé frá Banda-
ríkjamönnum, sumir sögðust
ekki vil j a semj a úr veikri stöðu en
aðrir, gamlir málaliðar Somozas
einræðisherra, vildu bara alls
ekki semja um frið enda myndi
það jafngilda því að semja um
atvinnuleysi.
En það er alkunna að banda-
rískir ráðamenn, demókrataþing
og hneykslum hlaðinn forseti,
hafa snúið baki við þessu fyrrum
óskabarni sínu og rotturnar yfir-
gefa sökkvandi skip. Reuter hef-
ur þetta eftir „ónefndum vest-
rænum sendimanni" í Honduras:
„Kontrasveitirnar hafa tekið al-
gerum stakkaskiptum frá því í fe-
brúarmánuði, breyst úr tiltölu-
lega öflugum skæruher í hóp aga-
lausra og illa búinna vígamanna.
Mér er stórlega til efs að margir
þeirra sem eftir eru séu reiðubún-
ir til þess að berjast á ný við sand-
inista.“
Það er lágt á þeim risið, Kont-
raliðunum, um þessar mundir
enda virðist „siðferðisþrekið"
upp urið. Vissulega hafa þeim
borist birgðir klæða, matar og
lyfja frá Bandaríkjunum og er
þeim deilt út meðal liðsmanna í
Honduras. En herhvöt fá þeir
ekki lengur að norðan.
í Honduras hefur komið til
bardaga milli fylgismanna Enriq-
ues Bermudez, helsta herforingja
uppreisnarmanna, og fjenda
hans. Þeir staðhæfa að hann sé
gjörspilltur einræðisherra sem
ekkert vit hafi á hernaði.
Reuter/-ks.
Frakkland
Nýkjörinn oddviti ungverskra kommúnista, Karoly Grosz, ávarpar
flokksbræður sína. Á bak við hann, vinstra megin, sést grilla í for-
verann, Janos Kadar.
Aðalfundur
Miðgarðs hf
verður haldinn miðvikudaginn 1. júní kl. 18, að
Hverfisgötu 105, Reykjavík.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
Stjórnin
IÐNSKÓLINN f REYKJAVIK
Skólanum verður slitið föstudaginn 27. maí kl. 14
í Hallgrímskirkju.
Prófskírteini verða afhent þeim sem lokið hafa
námi í grunndeildum málm-, tré- og rafiðna, námi
í meistaraskóla og burtfararprófi frá skólanum.
Skólaslitin eru opin öllum.
Aðstandendur nemenda og áhugamenn um
starfsemi skólans eru sérstaklega boðnir vel-
komnir.
Iðnskólinn í Reykjavík
Dýrling gegn fasista
Sígaunar í suðurhluta Frakk-
lands hétu ■ gær á verndardýr-
iing sinn að refsa fasistanum
Jean-Marie Le Pen fyrir átroðslu
en hann skaut óvænt upp kollin-
um á árlegri hátíð þeirra í gær.
Kvaðst vera á kosningaflandri.
Le Pen truflaði barnaskírn í
kirkju „Heilagrar Maríu sjávar-
ins“ þegar hann steig inní hana í
fylgd tveggja annarra fyrirmanna
Þjóðfylkingarinnar. Presturinn
bað fólk um að gæta stillingar en
þegar hann jós barnið vatni
kvaðst hann vona að almættið
bægði kynþáttahatri frá huga
þess.
„Hann bauð sér sjálfur og við
erum sárreiðir. Við héldum rak-
leiðis inní kirkju verndardýrlings
okkar, helgrar Söru, og báðum
hana um að refsa honum,“ sagði
einn af leiðtogum sambands síg-
auna í gær. Það er ekki ófyrir-
synju að sígaunar tortryggja Le
Pen og hans nóta því þeir hyggj-
ast „hreinsa" Frakkland og
franskan þjóðarlíkama og sá
hatri í garð „útlendinga".
Reuter/-ks.
Miðvikudagur 25. maí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 17
Auglýsið í Þjóðviljanum
Útför konu minnar
Dýrleifar Árnadóttur
Bárugötu 7, Reykjavík
fór fram frá Dómkirkjunni s.l. föstudag 20. maí. Jarðsett var í
kirkjugarðinum á Eyrarbakka.
Öllum þeim sem sýnt hafa samúð er þakkað.
Sjúkraþjálfurunum Sigurleifu Hallgrímsdóttur og Steinunni
Sigmundsdóttur er þökkuð langvarandi og ómetanleg að-
stoð í veikindum.
Asgeir Pétursson