Þjóðviljinn - 13.09.1988, Blaðsíða 2

FRETTIR.
Ríkisstjórnin
Tíminn að renna út
Steingrímur ogJón Baldvin lítt hrifnir aftillögum Þorsteins. Þing-
flokksfundir í dag ákvarða framhaldið. Ólga innan Framsóknar
orsteinn Pálsson forsætisráð-
herra segir tiliögur sínar í
efnahagsmálum sem hann afhenti
formönnum samstarfsflokka
sinna formlega síðdegis í gær,
ekki vera neina úrslitakosti.
Hann hefur óskað eftir að athuga-
semdir og breytingatillögur frá
samstarfsflokkunum verði
kynntar á ríkisstjórnarfundi sem
haldinn verður í dag.
Þjóðhagsstofnun telur að þess-
ar aðgerðir þýddu að verðbólgan
yrði um 15% um áramótin, en
hraði verðbólgunnar nú sam-
kvæmt nýbirtri vísitölu fram-
færslukostnaðar er um 28%.
Tillögur Þorsteins hafa ekki
vakið mikla ánægju innan Al-
þýðuflokks og Framsóknarflokks
en báðir flokkarnir hafa boðað til
þingflokksfunda í dag og er fast-
lega búist við að hörð átök verði á
þingflokksfundi Framsóknar-
manna en margir þingmenn
flokksins vilja slíta stjórnarsam-
starfinu og telja freicari samn-
ingaviðræður við forsætisráð-
herra vonlausar. Steingrímur
Hermannsson sagði að loknum
fundi formanna ríkisstjórnar-
flokkanna í gær, að menn væru í
mikilii tímapressu. Hann vildi
ekkert tjá sig um tillögur Þor-
steins og í sama streng tók Jón
Baldvin Hannibalsson sem sagði
engan skort vera á tillögum, held-
ur samstöðu um aðgerðir.
verðbólga
Verðbólguhraðinn nú er um
28% á heilu ári miðað við hækk-
un visitölu framfærslukostnaðar
undanfarna þrjá mánuði.
Undanfarna 12 mánuði hefur
vísitala framfærslukostnaðar
hækkað um 28,3%. Frá ágúst til
september hækkaði vísitalan um
0,7%, sem samsvarar 9% verð-
bólgu á einu ári.
Vísitalan milli ágústmánaðar
og september hækkaði um 0,7%
vegna hækkunar á verði mat- og
drykkjarvöru. Hækkun annarrar
innlendrar vöru olli um 0,2%
hækkun vísitölunnar og verð-
hækkun á ýmsum vöru- og þjón-
ustuliðum olli 0,3 hækkun.
-Sáf
Ásmundur Stefánsson ræðir við Hansínu Stefánsdóttur og Magnús G. Sveinsson við upphaf formannsfundar ASÍ í gær. Mynd - E. Ól.
Frystihús
Nýtt fjármagn, nýir eigendur
Asmundur Stefánsson: Óþarfi að lœkka launin. Bindiskylda á gráa
markaðinn. Kostnaður niðurgreiddur og bein rekstrarframlög.
Skuldum breytt í eignarhlut. Bœtt eiginfjárstaða. Starfsfólk í stjórn
í tillögum forsætisráðherra er
m.a. gert ráð fyrir 3% gengisfell-
ingu þegar, áframhaldandi fryst-
ingu verðlags og launa fram til 10.
janúar, millifærslu úr Verðjöfn-
unarsjóði og endurgreiðslu sölu-
skatts til frystihúsanna, en engar
tillögur eru um lögbundna vaxta-
lækkun.
ASÍ
Verií viðbúin
Kjaraskerðing á al-
mennum launum verður
ekkiþoluð. Verkafólk
viðbúið að bregðast við
Formannafundur ASI12. sept-
ember 1988 tekur undir ályktun
miðstjórnar ASÍ frá 6. september
sl.
Fundurinn mótmælir öllum
hugmyndum um skerðingu
launafólks. Fundurinn minnir á
að þjóðartekjur á þessu ári eru
áætlaðar svipaðar og á síðasta ári.
Vandinn er því engan veginn
óviðráðanlegur og það verður
ekki þolað að við honum verði
brugðist með kjaraskerðingu.
Allar aðgerðir hljóta að miðast
við að lækka vexti og verðlag - og
sjá fyrir atvinnuöryggi í útflutn-
ingsgreinum. Frumskilyrði er að
tryggja afkomu heimilanna.
Hinn almenni launamaður ber
ekki sök á offjárfestingu og
óráðsíu þjóðfélagsins.
Fundurinn skorar á verkafólk
um land allt að vera við því búið
að bregðast við á viðeigandi hátt
ef stjórnvöld taka ekki mark á
þessum samþykktum.
Hugmyndir um aðför að al-
mennum launatekjum eru sið-
lausar á sama tíma og fjármagns-
eigendur fá hömlulaust að raka
saman fé með verðbréfabraski,
afföllum víxla og bréfa á lánam-
arkaði og okurvöxtum, segir í
samþykkt stjórnar og formanna-
fundar BSRB sem haldinn var í
gær.
Fundurinn bendir á að ekki
hafi komið frá stjórnvöldum til-
lögur, sem gera ráð fyrir lög-
bundinni niðurfærslu á öðrum
að er fráleit lausn á 1.3 milj-
arða halla frystihúsa að
lækka launakostnað allra fyrir-
tækja í landinu um 12 miljarða.
Þið komið auga á fáránleikann.
Það gera ráðherrarnir hins vegar
ekki. Það er þjóðarmeinið, sagði
Asmundur Stefánsson í lok ræðu
sinnar á formannaráðstefnu ASI í
gær. Hann hélt því fram að laun
verkafólks gætu ekki verið kjarni
efnahagsvanda íslensku þjóðar-
liðum í útgjöldum atvinnufyrir-
tækja en launum.
Þá mótmælir fundurinn harð-
lega öllum hugmyndum um al-
menna kjaraskerðingu hvort sem
er með beinni launalækkun,
launafrystingu, gengisfellingu,
eða öðrum efnahagsráðstöfun-
um, sem valda kjaraskerðingu.
Leggja verður áherslu á sérstakar
aðgerðir til að leysa vanda þeirra
fyrirtækja, sem skipta sköpum
fyrir atvinnu fólks. Fjármuna til
nauðsynlegra efnahagsráðstaf-
innar, því væri algjör óþarfi að
lækka launin.
Asmundur setti fram hug-
myndir sínar um það hvernig
unnt væri að reka frystihúsin
hallalaus næstu 6 mánuði en það
væri nauðsynlegt til að unnt væri
að endurskipuleggja rekstur
þeirra. í því sambandi yrði að
taka sérstaklega á vanda þeirra
10 til 20 frystihúsa sem allra verst
standa en ótrúlega stór hluti
ana ber að afla 1) með skattlagn-
ingu á vaxtatekjur og verðbréfa-
eign, 2) með hátekjuskatti.
Aðildarfélög BSRB munu
beita öllum tiltækum ráðum til að
koma í veg fyrir niðurgreiðslu
eða frystingu á almennum launa-
tekjum. Ein af forsendum bætts
efnahagslífs í landinu er jafnvægi
á launamarkaðinum. - Því verður
að leita annarra leiða gegn verð-
bólgu og atvinnuleysi til aukins
kaupmáttar og stöðugleika, segir
í ályktuninni.
heildarhallans væri til kominn
vegna þeirra.
Lœkkun
vaxtakostnaðar
Ásmundur upplýsti að í við-
ræðum við fulltrúa ASÍ hefðu
bæði Þorsteinn Pálsson og
Steingrímur Hermannsson verið
andvígir því að sett yrðu lög sem
takmarka svokölluð affallavið-
skipti með verðbréf. En þegar
verðbréf eru seld með afföllum
langt undir nafnvirði geta raun-
vextir af þeim orðið geysiháir.
„Grái markaðurinn er allur í
formi affallaviðskipta," sagði Ás-
mundur. „Ef viljann skortir til að
taka á vöxtum á gráa markaðin-
um, er í raun ekki vilj i til að taka á
málinu yfirleitt.“ Hann taldi að
unnt væri að færa vextina niður
með lögum og láta þá ákvörðun
ganga yfir gráa markaðinn.
Asmundur taldi að með bindi-
skyldu á öll verðbréfaviðskipti
fengist allt að miljarður króna.
Rétt væri að bindiskylda verð-
bréfafyrirtækja væri vaxtalaus en
með verðtryggingu eins og nú er
hjá bankastofnunum. Féð mætti
lána frystihúsum á lágum vöxtum
ofan á verðtryggingu til að þau
gætu létt af sér níðþungum drátt-
arvöxtum.
Niðurfœrsla
kostnaðar
Ásmundur taldi að til greina
kæmi að létta opinberum gjöld-
um af frystingunni. „Til dæmis
má fella niður söluskatt af raf-
magni. Ríkissjóður gæti greitt
launatengd gjöld vegna frysting-
arinnar. “
En einfaldast taldi Ásmundur
þó að greidd yrðu bein rekstrar-
framlög, annaðhvort með ríkis-
framlagi í gegnum verðjöfnunar-
sjóð eða jafnhliða endurgreiðslu
söluskatts.
Hlutafjárkaup
„Eigið fé frystihúsanna er al-
mennt mjög takmarkað,“ sagði
forseti ASÍ. „Það er ein af ástæð-
um þess hve erfitt þau eiga með
að mæta sveiflum í afkomu. Fyr-
irtæki, sem skortir eigið fé, tekur
mikil lán. Vaxtakostnaður verð-
ur þá mikill og þungbærari af
þeim sökum.“
í Færeyjum væru opinberir
sjóðir sem undanfarin ár hefðu
eignast 20% hlutafjár í frystihús-
um. Sjóðurinn keypti þó ekki
eignarhluti eftir neinu sjálfvirku
kerfi. Slíkan sjóð ætti að stofna
hér. Það lægi beinast við að Fisk-
veiðasjóður, sem um síðustu ára-
mót taldi eigið fé rúmlega tvo
miljarða, legði fram fé í slíkan
sjóð.
Eðlilegt væri að hlut sjóðsins í
fyrirtækjum fylgdi stjórnaraðild.
fsjö manna stjórn gæti sjóðurinn
átt tvo menn, annar kæmi frá
Fiskveiðasjóði en hinn frá starfs-
mönnum viðkomandi fyrirtækis.
BSRB
Siðlausar hugmyndir um kjararán
Samþykkt stjórnar ogformannafundar: Allri kjaraskerðingu mót-
mœlt. Öllum tiltækum ráðum beitt til að koma í vegfyrirslíkar
aðgerðir
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þrlðjudagur 13. september 1988