Þjóðviljinn - 04.10.1989, Blaðsíða 12

_________________SJÁVARÚTVEGUR_______________
Félag rækju- og hörpudisksframleiöenda
Hækkandi markaðsverð
Eftir mikinn samdrátt í út-
hafsrækjuveiöum í vetur og
vor annað árið í röð eftir met-
veiði 1987 hefur lifnað yfir
veiðunum íjúlí. Sókn virðist
þó miklu minni en áður í rækj-
uní þótt engar beinar tölur
liggi fyrir um það. Vafalítið er
það m.a. afleiðing mikils nið-
urskurðar í kvóta í heild.
Veiðin í júlí má því teljast góð
en hún reyndistskv. bráða-
birgðatölum Fiskifélags ís-
lands um 3.700 tonn á móti
4.400 tonnum 1988.
Rækjuveiðin hefur þróast
þannig milli áranna 1988 og 89:
Þegar rækjuveiðin var í há-
marki árið 1987 eða um 38.600
tonn skorti mjög á að allar verk-
smiðjur og skelflettingarvélar í
landinu hefðu nægt hráefni til
eðlilegs rekstrar. Kvóti var tek-
inn upp á úthafsrækjuveiði fyrst
árið 1988 og þá stefnt að því að
veiða 36.000 tonn. Nærri má geta
að víða skortir hráefni nú þegar
ætlunin er að ná 23.000 tonna afla
í stað fyrrgreindra 36.000 tonna í
fyrra. Svonefnd sérveiðiskip hafa
nú 25% minni kvóta en í fyrra og
önnur rækjuskip og bátar 40%
minni kvóta, sem margir hverjir
eru svo naumt skammtaðir að
ekki borgar sig fyrir viðkomandi
að nýta þá. Félagið hefur sett
fram hugmyndir um að helmingi
úthafsveiðikvótans verði úthlut-
að til vinnslustöðva og helmingi
til veiðiskipa. Þetta hefði í för
með sér aukna samræmingu í
veiðum og vinnslu og leiddi að
líkindum til mikillar hagræðingar
í greininni. Þessar hugmyndir
hljóta að koma til skoðunar þeg-
ar lögum verður breytt um fiski-
veiðistjórnun eins og lög ákveða
að gert skuli í haust.
Verðlagsráð sjávarútvegsins
tók ákvörðun um að hækka rækj-
uverð, eins og almennt fiskverð í
júní s.l., eða um 4.2% Rækju-
verð hafði þá tvívegis verið hækk-
að samtals um 12-13% á gildis-
tíma bráðabirgðalaga, sem
bönnuðu hækkun almenns fisk-
verðs í 12 mánuði. Verð-
lagsráðsverð er sem hér segir:
Kr./Kg.
230 stk. o. fl 76.00
231-290 stk. 69.00
290-250 64.00
Undirmálsrækja 28.00
Vegið meðaltal 74.52
Rækjumarkaðurinn
hefur heldur styrkst
Sala á frystri skelflettri rækju
hefur gengið vel í sumar. Full-
unnin vara hefur selst nánast
jöfnum höndum og birgðir ekki
myndast. Verð hefur fremur far-
ið eilítið hækkandi en hitt. Hlý-
sjávarrækja er talin hafa unnið
markaðshlutdeild í kjölfar verð-
sprengingar á kaldsjávarrækju á
árinu 1986. Menn eru að vona að
þessi verðhækkun, þó lítil sé, gefi
til kynna að kaldsjávarrækjan sé
að ná sér á strik í Évrópu, sem er
nánast eini markaðurinn, sem við
seljum þessa vöru á. Ástæðan
fyrir þessu er m.a. sú að menn spá
minnkandi framboði í heild af
pillaðri frystri kaldsjávarrækju
frá Norðurlöndum Rússlandi og
Kanada á Evrópumarkaði, sbr.
síðusta fréttabréf.
Meðalverð á frystri skelflettri
rækju hefur þróast sem hér segir
skv, athugunum félagsins:
hækkað örlítið, gengi almennt
breyst og verðjöfnun haldist tals-
verð. Þetta hefur bætt afkomuna,
þótt erfitt sé að spá á þessari
stundu hvernig árið muni koma
út. Þar skiptir miklu að hráefni
skortir svo mjög að dæmi eru um
að það sé yfirborgað. Einnig fer
afkoman afar mikið eftir nýtingu.
í því sambandi má geta þess að sá
hluti rækju, sem ekki nýtist við
pillun (skelin ofl) er um 3/4 af
þyngd hennar upp úr sjó.
Stærðarflokkun: sterlingspund per Ibs.
apríl júní júlí
100/200 2.75 2.98 2.94
150/250 2.60 2.73 2.74
200/300 2.40 2.53 2.51
250/350 2.26 2.30 2.31
300/500 1.95 2.08 2.02
Vegið meðaltal 2.31 2.42 2.43
Þetta jafngildir verði í ísl. krónum sem hér segir m.v.
núverandi gengi per kg. cií (gengi GBP 95.66):
ÍKR/KG ÍKR/KG ÍKR/KG
487.25 510.45 512.56
Tonn 1988 1989 % munur
Jan/maí 7.671 5.185 -32.4%
Júní 4.305 2.322 -46.0%
Júlí 4.404 3.722 -15.5%
Samtals 16.380 11.229 -31.4% .
Fiskuppboð alla virka daga
Við höfum 40000 m2 uppboðssal við Óseyrarbryggju.
Mikið athafnarými og góð tenging við vegakerfið.
Vanir menn annast losun og afgreiðslu skipa og annarra flutningstækja.
Yfir 150 skráðir kaupendur.
Upplýsingar í síma 651888.
VIÐ FORNUBÚÐIR • PÓSTH. 383 • 222 HAFNARFIRÐI
SÍMI 651888 - TELEX 3000 „FiskuF'
Okkar
sergrein
Einingar fyrir:
1. Kæli-og frystiklefa.
2. Iðnaðar- og geymsluhúsnæði.
3. Milliveggi.
4. Stjórnklefa.
Ásamt hurðum og hurðabúnaði.
(Meðmæli: Faxafrost, Hafnarfirði.)
Simi:Tel.
OFFICE 354-1-670057
354-1-67020
TELEFAX 354-1-670059
Hönnun, ráðgjöf, sala
og þjónusta.
iiiduland
Verðjöfnun
rækju
Markaðsverð á frystri skelflett-
ri rækju er engu að síður svo lágt
að greitt hefur verið um skeið úr
Verðjöfnunarsjóði sjávarútvegs-
ins til þess að bæta verðlækkun-
ina. Nú er verðjöfnun 9% af CIF
verð, en komst hæst í 12%. Mikil
innistæða er samt sem áður í
rækjudeild sjóðsins eða fast að
400 millj. króna, þar sem rækju-
menn greiddu gífurlegar fjárhæð-
ir í hann þegar markaðsverð var
hæst. Þetta er einmitt tilgangur
þessa sjóðs - að jafna verðsveifl-
ur á markaðinum - og þótt um
hann hafi verið og séu skiptar
skoðanir hefur þessi verðjöfnun
nú komið sér vel fyrir þá sem
stunda veiðar og vinnslu rækju.
Afkoman í rækju-
vinnslu hefurfarið
batnandi
Eftir veltiárið 1986, en þá
hækkaði verð á frystri rækju upp
úr öllu valdi hefur verið mikið tap
á rækjuvinnslu, raunar á stund-
um mun meira en á frystingu
botnfisks. Fyrir nokkrum mán-
uðum varð gengisþróun Evróp-
umynta hagstæð, og bætti það af-
komuna. Nú hefur markaðsverð
Hörpudisksveiðar
aukast að nýju
Verð hörpudisks á Bandaríkj-
amarkaði, sem er langmikilvæg-
asti markaður þeirrar afurðar
hækkaði einnig gífurlega árið
1986. Þetta varð til þess að fram-
boð jókst og verðfall sigldi í kjöl-
farið. Við þessu var í fyrstu
brugðist með verðjöfnunar-
greiðslum, en innistæður hörpu-
diskdeildarinnar dugðu aðeins í
skamman tíma og var þá verð
hækkað á ferskum hörpudiski
upp úr sjó. Þessi verðlækkun olli
eðlilega minni sókn í skelina og
dró mjög úr veiðunum síðustu
tvö ár. Nú hefur sóknin aukist að
nýju og er skýringar að leita í
verðjöfnun, sem ákveðin var
með bráðabirgðalögum á sínum
tíma. Til þess að standa undir
þeim var tekið lán til Verðjöfnu-
narsjóðs sjávarútvegsins á hlið-
stæðan hátt og til
botnfiskfrystingar. Þá hefur
markaðsverðið þokast upp á við
að nýju.
Hörpudisksveiðarnar síð-
astliðinn vetur frá áramótum
urðu tæplega 30% meiri en á
sama tíma í fyrra svo sem fram
kemur í eftirfarandi tölum:
Tonn Tonn Mism.%
1988 1989
jan/apr. 1.596 2.051 28.5%
Angóla
Glöggt er gests augað
Angólamenn œskja samvinnu við íslendinga umþró-
un sjávarútvegs
Fyrir skömmu kom hingað til
lands þriggja manna sendinefnd
frá sjávarútvegsráðuneyti Ang-
óla íboði Þróunarsamvinnustofn-
unar íslands. Sendinefndin
dvaldi hér á landi í rúma viku í
þeim tilgangi að kynna sér að-
stæður og vinnubrögð í íslensk-
um sjávarútvegi.
Þeir heimsóttu fiskvinnslu-
stöðvar, fiskmarkað og söluaðila.
Jafnframt voru ýmsar gerðir
fiskiskipa skoðuð og farið í plast-
bátaverksmiðju. Það sem mesta
athygli vakti var þó stjórnun og
eftirlit með fiskveiðum og land-
helgi. Bæði landhelgisgæslan
sjálf ásamt tilkynningarskyldu
fiskiskipa og ekki síður stjórnun
og eftirlit fiskveiða og fram-
leiðslu af hálfu sjávarútvegsráðu-
neytisins, Hafrannsóknastofnun-
ar og Rannsóknastofnunar fiski-
ðnaðarins.
Á lokafundi með Þróunarsam-
vinnustofnun lýstu sendinefndar-
menn mikilli ánægju með dvölina
hér og sögðust margt hafa lært.
Þó einkum helst það að íslend-
ingar taka fiskveiðar greinilega
alvarlega. Þeir töldu því að margt
megi sækja í smiðju til íslendinga
varðandi fiskveiðar. Létu þeir í
ljós eindregna ósk um að takast
mætti samstarf milli íslendinga
og íbúa Angólu um þróun þeirra
eigin sjávarútvegs.
-grh