Þjóðviljinn - 26.01.1990, Blaðsíða 15

Opna kerfið eflir
persónuþroska
Kristín Einarsdóttir hóf kennslu í
Fossvogsskóla, flutti svo út á land
og kenndi í venjulegum skóla um
tíma, en sneri aftur til síns gamla
skóla. „Opna kerflð á betur við
mig,“ segir hún. „Mér finnst
skemmtilegt að eiga mikið sam-
starf við aðra kennara eins og hér
er. Þegar ég flutti mig héðan og
fór að kenna annars staðar fannst
mér munurinn felast mest í því að
vera lokuð inni í stofu með bekkn-
um. Þar veit enginn hvað maður
er að gera. Ég fór að kenna fyrir
opnum dyrum, en það olli óróa
hjá krökkunum í hinum bekkjun-
um. Svo tóku fleiri kennarar upp
þennan sið og við fórum að vinna
meira saman með hópana.“
Og Kristín heldur áfram:
„Munurinn er líka sá að hér
þekkja aðrir kennarar líka börnin
í bekkjardeildinni minni og hafa
afskipti af þeim, vegna þess að
þau blandast á svæðum á valdög-
um. Það er gott að geta talað við
aðra um nemendur sína.
Námið hér fer þannig fram að
þrjá til fjóra daga í viku er bekkj-
ardeildin saman en ekki endilega
að gera það sama, oftast er hver
að vinna að sínu og ég geng á milli
og leiðbeini þeim. Ákveðin atriði
kenni ég þó öllum í einu, til dæm-
is ný atriði í stærðfræði og samfé-
lagsfræðina.
Einn til tvo daga í viku eru svo
valdagar. Þá byrjum við á því um
morguninn að börnin velja það
sem þau vilja gera yfir daginn.
Svo eru fjórir kennarar saman á
opnum svæðum með nemendur
sína sem blandast eftir því hvað
þeir hafa valið. Fyrir utan það
sem kennararnir bjóða upp á geta
þau verið inni á bókasafni eða í
spilakrók þar sem þau æfa sig í að
spila saman - og læra að vinna og
tapa.
Lykilatriðið í náminu héma
eru áætlanirnar sem þau byrja á
eftir jól í átta ára bekk. Þá áætla
þau hvað þau ætla að komast yfir
mikið námsefni í vikunni. Flest
eru fljót að komast upp á lagið
með að skipuleggja námið, en
þau eru lengur að læra að standa
við áætlunina, beita sig sjálfsaga.
Þá þarf að ræða við þau, kenna
þeim að ætla sér af án þess að
draga úr þeim áhugann, því verk-
ið þarf að klára. Þau þurfa að
komast yfir ákveðið magn af efni
á önn.
Persónulega finnst mér aldurs-
hópurinn 10-12 ára tilvalinn í
þetta kerfi. Þá eru þau búin að
læra undirstöðuna í vinnu-
brögðum, eru orðin sjálfstæð og
það er hægt að virkja þau mjög
vel. Kenna þeim að velja og bera
ábyrgð á námi sínu.
Þetta kerfi er hvetjandi fyrir
nemendur og eflir persónuþroska
þeirra, finnst mér. Það eflir líka
persónuþroska kennaranna því
þetta er mikið álag á þá. Þeim
sem eru vanir að vera einir með
sitt finnst erfitt að kenna með
mörgum öðrum í sama herbergi.
En mér finnst ég fá mikið út úr
því.“
SA
Hreyfifæmi og náms-
geta fylgjast að
í Fossvogsskóla er engin kyn-
skipting neins staðar í námi, ekki
einu sinni í leikflmi. í tímum hjá
Snorra Magnússyni eru strákar og
stelpur saman, en kynin koma
hvort út um sínar dyr inn f
leikfímisalinn. Þegar við komum
þangað eru sex ára börn að ærsl-
ast upp um alla veggi. En sex ára
börn eiga ekki að vera í ieikfími
samkvæmt grunnskólalögum, er
það?
„Nei,“ svarar Snorri, „en frek-
ar myndi ég sleppa ellefu ára
börnum við leikfimi en litlu
krökkunum. Hreyfiþroskinn er í
örri mótun frá þriggja til sjö ára
aldurs. Börn hafa mikla þörffyrir
að fá útrás í leikfimi, og auk þess
Það er ábyggilega líka þroskandi
að hanga í köðlum
eru þau önnum kafin við að
þroska hreyfikerfið og tengsl
heilahvelanna og samhæfa hend-
ur og fætur. Enginn aldurshópur
hefur eins mikið gagn af leikfim-
inni og þau.
Leikurinn er uppistaðan í
kennslunni á þessum aldri og þau
mega gera allt sem þau vilja,
kynnast öllu hér inni smátt og
smátt.
Ég legg áherslu á að allir fái
tækifæri til að vinna án þess að
því fylgi að einhverjir verði að
tapa. Ef ég sé einhverja verulega
færa krakka vísa ég þeim á íþrótt-
afélögin þar sem þau geta fengið
nóg tækifæri til þjálfunar, en legg
meiri vinnu í hin sem þurfa hjálp
og uppörvun.
Ég prófaði sex ára börnin í
hreyfifærni í vetur og átti svo
fund með hinum kennurunum,
sérkennurum og sálfræðingum,
og það kom í ljós að áhyggjur
þeirra af einstökum börnum
Komu heim og saman við niður-
stöður úr prófinu hjá mér. Böm
sem áttu í erfiðleikum með hreyf-
ingar áttu líka í erfiðleikum með
nám og hegðun.“
Við spyrjum hvernig sé að hafa
kynin saman í leikfimi og Snorri
segir að það gangi vel hjá yngstu
börnunum. „En það er bindandi
þegar þau eldast því þá verða
áhugamálin ólík. Strákarnir vilja
boltaíþróttir en stelpumar vilja
mýkri leikfimi. Það er erfitt að
gera alla ánægða, en ég reyni að
gera hluta af hópnum ánægðan í
hvert skipti og skipta svo um
næst.“
Tilraunin með heilsdagsskóla
kemur leikfiminni til góða, hún
er eitt af þeim fögum sem fá meiri
tíma. Eins og Snorri bendir á em
það þó börnin sem græða mest á
því.
SA
Föstudagur 26. janúar 1990 NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 15