Þjóðviljinn - 17.05.1991, Blaðsíða 2

í
..MaS
Agúst - nóvember 1980.
I hádegisfréttum laugardaginn 23. ágúst
mátti heyra í útvarpinu frásögn af bílslysi sem
átti sér stað í Norðurárdal í Borgarfirði. Flutn-
ingabíll, sem hafði verið á leið frá Reykjavík til
Akureyrar, ók út af veginum og hvolfdi. Bílstjór-
inn, sem var einn í bílnum, var látinn þegar að
var komið. Tildrög slyssins voru sögð ókunn.
Ekki var hægt að greina ffá nafni mannsins að
svo stöddu.
Staðlað orðalag sem íslendingar kunnu utan-
að og fóru ósjálfrátt með í huganum í hvert sinn
sem álíka ffétt heyrðist í útvarpinu. Ekki orð um
áfengisstuld.
Það var ekki fyrr en á mánudeginum að út-
varpið upplýsti um hvarf 520 kassa af áfengi sem
verið höfðu í bílnum. Sagt var að rannsóknariög-
reglan hefði fengið málið til meðferðar, en sýnt
væri að bílstjórinn hefði látist af hjartaslagi.
Og þar með hljóp skriðan af stað.
Næstu daga fjölluðu dagblöðin ýtarlega um
málið. Á forsíðu sumra þeirra birtust myndir af
hjónunum sem óku fram á flutningabílinn og
gerðu lögreglunni í Borgamesi viðvart. Þau
höfðu verið að koma af ættarmóti norðan úr
landi og konan allt í einu rekið augun í hjólför
sem lágu út af veginum. Gripið var til stórkalla-
leturs í fyrirsögnum af þessum atburði, viðtöl
tekin við flutningabílstjóra á leiðinni Reykjavík-
Akureyri og þeir spurðir álits, gangandi vegfar-
endur í Austurstræti teknir tali og jafhvel bænd-
ur í Norðurárdal.
Rannsóknarlögreglan vildi lítið segja úm
málið, en gat þó upplýst í sjónvarpsviðtali eitt
kvöldið, að líklega hefði áfenginu verið stolið.
Hvort það var gert áður en billinn fór útaf eða
ekki, var tæplega hægt að fúllyrða á þessari
stundu. Þó benti allt til þess að ránið hefði verið
framið áður en bíllinn valt.
- Og engar vísbendingar? spurði fféttamað-
urinn.
- Nei, svaraði rannsóknarlögreglumaðurinn
ábúðarfúllur. Ekki enn sem komið er. En við
biðjum fólk að hafa samband við okkur ef það
heftir orðið vart við mannaferðir I kringum síys-
staðinn aðfaranótt laugardags. Því miður þá held
ég að umferð hafi verið mjög Jítil þessa nótt,
bæði vegna veðurs og þeirrar staðreyndar að
þetta var um helgi. Þó er ljóst að það hefur þurft
að nota eitthvert farartæki til að koma öllu þessu
áfengi burtu.
- En vitiði ekki ennþá hvert hefúr verið farið
með alla þessa kassa, hvort leiðin hefúr legið
suður eða norður? spurði fféttamaður.
- Nei, ekki með vissu, svaraði fulltrúi lög-
vísinnar.
— Hvora leiðina telur þú líklegri?
- Ég vil ekkert um það segja.
- Því má svo bæta við, sagði fréttamaðurinn,
og sneri sér að alþjóð, að verðmæti þessa áfeng-
is nemur miljónum, ef ekki tugum miljóna
króna.
Ýmsir blaðamenn fúndu hjá sér köllun til að
kanna málið nánar og birtu sínar hugleiðingar á
síðum dagblaðanna. Þeir geystust upp i Norður-
árdal og birtu ljósmyndir af dularfullum hjólfor-
um í námunda við slysstaðinn; einn fann tóma
ginflösku í vegakantinum skammt þar frá og
taldi ekki ólíklegt að einmitt þessi flaska hefði
eitt sinn tilheyrt farmi þeim sem átti að selja hjá
ÁTVR á Akureyri, en var nú horfinn.
Annar taldi fúllvíst að víninu hefði verið
stolið áður en bíllinn fór útaf, því ekkert óvenju-
legt traðk eða spark var sjáanlegt í brekkunni,
þar sem bíllinn fór niður.
Síðan kom þessi klausa:
„En þegar blaðamaður hugði betur að, mátti
sá nýleg hjólfor eftir tvo bíla á hlaðinu bak við
Fomahvamm. Þama vora einnig fótspor, að
minnsta kosti eftir tvo einstaklinga ef ekki þijá.
Munstrið í dekkjum flutningabílsins fellur að
þessum hjólförum. En þama sá blaðamaður líka
hjólfor eftir annan bíl, sem greinilega var með
tvöfold dekk að aftan. Hjólfor þessi enda á mal-
arveginum sem liggur upp að Fomahvammi.
Rannsóknarlögreglan vildi ekki tjá sig um
þetta atriði. Samt má leiða að því getum, að þjóf-
amir hafi með einhveiju móti komið fluminga-
bílnum á bak við húsið og þar hafi hið raunvera-
lega rán átt sér stað. Hvort Daníel heitinn var lát-
inn á þeirri stundu er ekki vitað. Talstöðin í bíln-
um hafði verið rifin úr sambandi þannig að hann
hefúr ekki getað látið vita af sér.
En hafi hann verið á lífi, hversvegna ók hann
þá í áttina norður en ekki suður, þar sem mun
styttra var að komast í síma?“
Og með þsssa áleitnu spumingu var lesand-
inn skilinn eftir í óvissunni. Af hverju fór maður-
inn eiginlega norður? Var hann að elta þjófana og
hafði síðan fengið hjartaáfall skömmu eftir að
hann var lagður af stað? Þá skýringu töldu ýmsir
mjög sennilega og héldu því statt og stöðugt
fram, að þýfið væri fólgið einhvers staðar norðan
Holtavörðuheiðar. Með þessa staðreynd að leið-
arljósi fékk rannsóknarlögreglan á Ákureyri það
verkefni að yfirheyra alla „gamla kunningja"
sína á Norðurlandi. Á sama hátt var Iögreglan á
ísafirði sett inn í málið, því ekki var talið loku
fyrir það skotið að þjófamir hefðu farið eitthvað
vestur. Lögreglan á Austurlandi tók einnig að
svipast um eftir dularfullu áfengisflæði, og var í
því sambandi komið upp um nokkra braggara
sem höfðu það sér til dundurs að eima gambra í
bílskúram og kjöllurum. Enginn sem áfengi
hafði um hönd á almannafæri, var óhultur fýrir
þessari spumingu: „Og hvar fékkstu þessa
flösku?“
Á Homafirði var leigubílstjóri kallaður til
yfirheyrslu hjá Iögreglunni, því nóttina áður
hafði hann selt einum farþega sínum brennivíns-
flösku á uppsprengdu verði. Þegar kaupandinn
var búinn úr flöskunni, lagði hann saman tvo og
tvo og fékk þá útkomu að hann hafi verið að
versla við eftirlýstan brennivinsþjóf; hringdi óð-
ar í lögregluna og tilkynnti þetta ólögmæta at-
hæfi leigubílstjórans.
En það var sama hvað var reynt. Slóðin end-
aði á heimkeyrslunni heim að Fomahvammi,
gamla gistihúsinu sem staðið hafði autt í mörg ár,
en var nú allt i einu búið að fá nýtt hlutverk. Því
hjólforin á bak við húsið sýndu svo ekki varð um
villst, að þama hafði ránið átt sér stað.
Það eina sem lögreglan hafði handbært til að
fara eftir, voru hin hjólförin. I blöðunum var birt
mynd af þeim og menn beðnir að bera þau sam-
an við dekkin á bílum sínum, því ekki var hægt
að útiloka þann möguleika að einhveijum bíl
hefði verið stolið án vitundar eigandans.
Þar með hófst nýr kapítuli í rannsókn þessa
dularfulla þjófnaðar þar sem rúmlega helmingur
þjóðarinnar lá undir gran. Nú mátti sjá sendibíl-
stjóra úti um allt land hlaupa með dagblöð út að
bílum sínum, leggja þau upp að hjólbörðunum
og bera myndina saman við munstrið í dekkjun-
um. Rannsóknarlögreglunni bárast á annað
hundrað staðfestingar þess, að viðkomandi bif-
reið var með samskonar dekk að aftan og mynd-
in sýndi. Meira að segja bóndi á Jökuldal lét vita
af því að undir heyvagninum hans væra dekk
með þessu „þjófamerki", eins og hann kallaði
það. Én heyvagninn hefði verið í notkun hjá sér
undanfamar vikur, þannig að tæplega kæmi hann
til greina. Þetta gæti hann sannað.
Enginn af þeim sem hringdu út af dekkja-
munstrinu taldi minnstu líkur á að sinn bíll hefði
verið notaður. Það var aðeins einn sendibílstjóri í
Reykjavík sem klóraði sér svolítið í höfðinu þeg-
ar hann var að ræða við lögregluna. Dekkin und-
ir hans bíl vora með þetta umrædda munstur og
hann var ekki alveg viss um hvort jafn mikil olía
væri á bílnum og ætti að vera.
- Og finnst þér það eitthvað einkennilegt?
spurði lögreglumaðurinn í símann.
- Ja, ég veit það eiginlega ekki, svaraði mað-
urinn, þetta era nú langar vegalengdir sem mað-
ur keyrir. En mér finnst einhvemveginn að það
ætti að vera meira á tanknum.
- Já, það er nú með fleiri, svaraði lögreglu-
maðurinn og glotti illkvittnislega í tólið. Hann
var nýbúinn að tala við bóndann á Jökuldal og
þvi ýmsu vanur.
- Nei, ég ætlaði bara svona rétt að láta ykkur
vita af þessu, sagði bílstjórinn hógvær.
- Já, þakka þér fyrir það, ég punkta þetta nið-
ur. Mætti... vera... meiri.. olía.. í... tanknum,
sagði lögreglumaðurinn og skrifaði greinilega
niður um leið og hann talaði. Er þetta ekki rétt
hjá mér?
— Jú, jú, þetta er ljómandi. Vertu sæll.
- Blessaður, sagði lögreglumaðurinn og
lagði tólið á um leið og hann stundi.
Þrátt fyrir umfangsmikla vinnu hjá lögregl-
unni, yfirheyrslur og símhringingar, virtist málið
vera komið i strand. Þangað bárast engar upplýs-
ingar sem gátu leitt menn á sporið. í þessu
óvenjulega sakamáli var enginn ákveðinn staður
sem hægt var að benda á, þar sem þjófamir gátu
hugsanlega leynst. Allt landið kom til greina.
í fyrstunni hafði lögreglan talið líklegast að
áfengið væri að finna í Reykjavík, eða í það
minnsta í nágrenni höfuðborgarinnar. En eftirþví
sem vikumar liðu og ekkert nýtt gerðist, fóra
menn að hallast að þeirri skoðun, að víninu heföi
verið komið fyrir úti á landi. Allsstaðar vora
skúrar, útihús eða kofar, þar sem hægt var að fela
520 kassa af áfengi. Jafnvel einkaheimili. Úr þvi
þjófamir komust óséðir ffá Fomahvammi á ann-
að borð, gátu þeir verið hvar sem var.
En það var tvennt sem lögreglan var sann-
færð um. Þjófamir voru þrír og ránið var skipu-
lagt út í ystu æsar. Það vissu menn þegar af-
greiðslumaður í birgðageymslu ÁTVR í Reykja-
vík viðurkenndi að hafa svarað í símann föstu-
daginn fyrir ránið og gefið upplýsingar um ferð-
ir flutningabílsins norður. Hann bar því við, að
viðkomandi heföi sagst ætla að fá far með bíln-
um og þyrfti því nauðsynlega að ná á bílstjórann.
Af þessu var ljóst að ránið hafði verið vel
undirbúið og þama vora ekki neinir venjulegir
aukvisar á ferðinni.
Þeir sem raunveralega vora sekir fylgdust
grannt með gangi mála. Fyrstu dagana eftir ránið
gættu þeir þess vandlega að láta ekki sjá sig sam-
an á almannafæri; höfðu aðeins stuttlega sam-
band í síma sín á milli. Einn kunningi Heimis
hafði verið færður til yfirheyrslu hjá lögreglunni
og var meðal annars spurður að því hvar hann
heföi verið nóttina sem ránið var ffamið. En þar
sem hann gat sýnt fram á, að aldrei þessu vant
hafði hann verið heima hjá sér, þá var honum
sleppt. Það var greinilegt að lögreglan stóð ráð-
þrota ffammi fynr þessu vandamáli. Ingi stund-
aði sína vinnu eins og ekkert hefði í skorist, en
neyddist til að hlusta á vinnufélaga sína bolla-
leggja um það hvemig þessum bíræfnu þjófum
lánaðist að stela 520 kössum af áfengi rétt eins
og að drekka vatn. Honum leið aldrei vel undir
slíkum samræðum og forðaðist að leggja nokkuð
til málanna.
En þrátt fyrir að Iögreglan virtist stödd á
blindgötu, vora menn þar innanhúss sannfærðir
um að fyrr eða síðar kæmu þjófamir upp um sig.
Nú var aðeins eitt að gera. Að bíða.
•GARÐINUM
LOKSFENGUST
MAKLEG..
MÁLAGJOLD
Níu manns létu lífið er brú
lét undan þunga mannfjölda sem
safnast haföi saman til að horfa á
unga stúlku ffemja sjálfsmorð.
DV
KÆRLEIKURINN
UMBER ALLT
NEMA
SKÓGRÆKTINA.
Það verður að segjast eins og
er að þessi ríkisstjóm byggist
meira á trausti en skjalfestum
orðum, meira á ást og kærleika
en löngum kaupmála.
Fríðrík Sophusson
VIÐ UPPHAF
STJÓRNARSAM-
STARFS
Stjómmálamenn upphefja
sjálfa sig og þessi upphafning á
víst að vera leiðin tif farsældar...
Hvað er ffægð? Hvað er dýrð?
Gröfin sem bíður vor allra.
Helgispjall
Morgunblaósins
BRAGDER AÐÞÁ
BARNIÐ FINNUR
Nú (eflir kosningar) er
valdsmaðurinn ekki reiðubúinn
að ræða hvað sem er við fjöl-
miðla lengur, nema í styttingi,
skætingi, útúrsnúningi og af
hroka.
Agnes Bragadóttir í
Lesbók
Morgunblaósins
VOR GUÐ ER BORG
Á BJARGI TRAUST
Núverandi ríkisstjóm var
mynduð á bjarghelíu gagn-
kvæms trausts.
Leióari í Alþýóublaóinu
MARGUR BLÁSINN
BELGUR SPRAKK...
Sjálfstæðismenn eru komnir
í ógöngur með það hvemig fjöl-
miðlasKrumið er búið að pumpa
miklu lofti í Davíð Oddsson og
gera hann að númeri.
Tíminn
LÍKA TÖFRAR
DAVÍÐS?
Töfrar eru bamalegir og
óhagffæðilegir í eðli sínu.
Stefnir, tímarit ungra
Sjálfstæóismanna
ALLT ER GLATAÐ
NEMA ÆRAN
Jón Baldvin fór að asnast til
að segja ffá því í þingflokknum
sínum að hann væri heiðursmað-
ur.
DV
2.SÍÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 17. maí 1991