Dagblaðið Vísir - DV - 27.07.1996, Síða 29

28
LAUGARDAGUR 27. JÚLÍ 1996
LAUGARDAGUR 27. JULI 1996
37
DV
hlaupa sig inn í verki, þeir fá harð-
sperrur og svolítið lungnabragð og
gefast upp. Það þarf auðvitað að fara
yfir þessa þröskulda. Það reyndist
mér vel að fara eftir ráðleggingum
reyndra hlaupara, að klæða sig vel
og eiga góða skó. Og þar sem ég er
dellukall varð ég auðvitað að eiga
bestu skóna og vera í toppklæðnaði."
skylda mín horfði til mín en ég var
byrði á henni og samfélaginu. Svona
er drykkjumaðurinn. Ástvinir hans
bera hann.“
Núna lítur Sigurður á sig sem
stuðningsmann og verðan trausts.
„Ég hef náð mér frá áfenginu og hef
gaman af því sem ég er að gera. Ég
hef verið þáttakandi í ævintýralegri
uppbyggingu í meðferð á áfengis-
sjúkum. Ég hef verið hluti af því
teymi sem hefur gert SÁÁ nánast að
stórveldi í meðferð á íslandi og þó
víðar væri leitað. Augu vísinda-
manna úti í heimi beinast mjög hing-
að. Þó að segja megi ýmislegt mis-
jafnt um heilbrigðiskerfið hér eiga
menn að vera þakklátir fyrir það að
hægt skuli vera að komast í langar
meðferðir og út úr vímuefnahring
með einu símtali. Við erum að gera
stórátak í forvörnum. Við erum að
koma með meðferðarúrræði fyrir
mismunandi hópa.“
Sigurður leggur áherslu á að fyrir-
byggjandi aðgerðir byrji auðvitað
inni á heimilunum. „Foreldrar geta
lagt óhemjumikið til með jafnvægi,
góðri umræðu og eðlilegum tengsl-
um við börn sín. Unglingurinn á að
eiga góðar minningár. Hann á að
muna eftir góðum veiðitúrum með
pabba og útilegu með foreldrum. Sú
minning gæti orðið til að hann kysi
fremur að fara í slíka ferð en niður í
miðbæ um helgi eða á útihátíð um
verslunarmannahelgi. “
Hægt að spara sér
áratuga sjúkdómsgöngu
Það er mat Sigurðar að í raun sé
samfélagið ekki mjög þolinmótt
gagnvart mikilli drykkju. „Þegar fólk
er komið í vandræði verður það fyr-
ir þrýstingi úr öllum áttum um að
fara í meðferð. Stundum virkar það
mjög vel og varanlega. Stundum þarf
fólk að koma aftur. En það getur
sparað sér ára- og áratuga langa
sjúkdómsgöngu með því að koma
snemma. Það er ekkert eins dásam-
legt fyrir okkur þessa eldri og að sjá
fólk um tvítugt, sem enn hefur öll
tækifæri til að mennta sig og halda
áfram i vinnunni sinni, ná árangri.
Fyrir 20 árum var það næstum
óþekkt fyrirbæri að fólk á þessum
aldri kæmi í meðferð."
Sjálfur náði Sigurður árangri eftir
langa baráttu. Þessa dagana veltir
hann því fyrir sér hvort hann eigi að
fara í Reykjavíkurmaraþonið í ágúst
sem yrði fimmta maraþonhlaupið á
rétt rúmu ári. „Það er eitt vandamál
sem ég þarf að vinna úr. Þegar mað-
ur fer að bæta sig vill maður alltaf
gera betur og því fylgir viss vandi.
Ég gæti auðvitað hlaupið rólega bara
til að vera með. Sumir hafa verið að
hvetja mig til að hlaupa bara hálft
maraþon núna. Ég á eftir að taka
ákvörðun. Þetta ræðst kannski dag-
inn fyrir hlaupið."
-IBS
Þann 6. júli síðastliðinn hljóp Sig-
urður Gunnsteinsson sitt fjórða heila
maraþonhlaup á einu ári. Að hann
ætti eftir að verða maraþonhlaupari
á sextugsaldri hefði aldrei hvarflað
að honum þegar honum leið sem
verst vegna drykkju fyrir tveimur
áratugum. Þá velti hann því fyrir sér
hvort líf eftir afvötnun væri eitthvert
líf.
Fyrsta heila maraþonhlaupið hljóp
Sigurður, sem er rekstrar- og dag-
skrárstjóri hjá SÁÁ, í Mývatnssveit í
júlí í fyrra. „Ég hafði hlaupið hálft
maraþon i Reykjavík 1994. Ég vildi
ekki hlaupa heilt maraþon í Reykja-
vík því ég var ekki öruggur um hvað
ég gæti. Ég var að veiða fyrir norðan
á þessum tíma og ákvað bara að
skella mér í þetta. Hlaupið gekk
ágætlega enda var ég vel undir það
búinn,“ segir Sigurður sem hefur æft
hlaup í um það bil fjögur ár. Hann
hleypur á milli 50 og 100 kílómetra á
viku.
Heillaðist í Boston
Maraþonáhuginn á sér ákveðna
sögu, að sögn Sigurðar. „Árið 1993
var ég staddur í miðborg Boston á
þeim degi sem 97. maraþon borgar-
innar var að enda. Ég var við mark-
ið þegar hlaupararnir komu. Ég varð
svo heillaður af þessari stemningu
og mér fannst þetta svo tilkomumik-
ið að ég ákvað að láta þann draum
rætast að hlaupa þetta maraþon á 100
ára afmæli þess.“
Sigurður kveðst hafa haldið að
ekki þyrfti annað en láta skrá sig. í
ljós kom hins vegar að hlaupararnir
þurftu að hafa ákveðinn lágmarks-
tíma í maraþonhlaupum. „Mig vant-
aði mikið upp á það. Ég ákvað alla
vega aö hlaupa maraþon til aö at-
huga hvort ég gæti það.“
Kvennaskólar veinuðu
Fimm vikum eftir Mývatnsmara-
þoniö í júlí í fyrra hljóp Sigurður
Reykjavíkurmaraþon. Þriðja mara-
þonhlaupið hljóp hann í apríl síðast-
liðnum í Boston á 100 ára afrnæli
maraþonhlaupsins þar. Vegna af-
mælisins var hafður sérstakur opinn
flokkur. Sænsk ferðaskrifstofa fékk
kvóta á hlaupara og komust sjö ís-
lendingar meö. „Þetta var meiri hátt-
ar upplifun. Þama hlupu 38 þúsund
manns i gegnum 5 bæjarfélög. Þetta
var rosaleg stemning. Fólk safnaðist
saman alla leiðina og færði manni
appelsínur og vatn og klapp á hend-
urnar. Börn æptu og kvennaskóla-
stúlkur veinuðu. Hlaupið endaði svo
í miðborginni með sams konar
stemningu og ég hafði upplifað þegar
ég var í heimsókn fyrir þremur
árum.“
Þegar heim kom fóru hlaupafélag-
ar að benda Sigurði á að hann gæti
hlaupið fjórða maraþonið á minna en
ári færi hann aftur i Mývatnsmara-
þon. „Það eru nú kannski ekki marg-
ir sem hafa náð því þannig að það
var ekki við öðru að búast en ég færi
Safnar skyrtum
og hálsbindum
Sigurður hefur ekki haft minni
áhuga á fallegum skyrtum og háls-
bindum en íþróttafatnaði. „Meðan ég
var virkur alkóhólisti var sjálfsvirð-
ingin farin. Ég lifði ekki neinu lífi.
Maður var bara hálfdauður að remb-
ast við að komast af. Þegar það rann
af mér varð ég stoltur af því að vera
vel til fara. Sumir alkóhólistar sögðu
að maður ætti að verðlauna sig næði
maður árangri og kannski er þetta
hluti af því. Sumir segja að alkó-
hólistar séu eigingjarnir en það er
ekki rétt túlkað. Þeir eru góðir við
aðra. Þeir hugsa kannski um sig að
þessu leyti en auðvitað getur þetta
farið út í öfgar. Þegar ég fer á ráð-
stefnur erlendis kaupi ég kannski 5
til 6 skyrtur og hnefafylli af bindum
og læt engan vita þegar heim er kom-
ið. Vinur minn sagði einu sinni að ef
hann týndi mér í verslunarmiðstöð
fyndi hann mig í skyrturekkanum."
Sjálfsvirðingin er löngu komin og
Sigurður hefur ekki drukkið áfengi
síðan í apríl 1978. „Eftir að mér fór
að ganga vel hefur mig ekki langað í
áfengi. Mig hefur ekki langað í sígar-
ettu síðan ég hætti að reykja. Ég hef
fullt frelsi til að drekka ekki. Ég
mæti enn á mína AA-fundi og passa
auðvitað mína geðheilsu og líkam-
legu heilsu og reyni að halda mér í
jafnvægi. Þá veitist þetta tiltölulega
auðvelt.“
í það. Ég er dellukarl. Það virðist
vera eitthvað í mér sem gerir það að
verkum að ég þarf að gera mikið af
því sem ég hef áhuga á,“ segir Sig-
urður.
Ég átti engan séns
Og þannig var það með drykkj-
una. „Ég var af þessari svokölluðu
rokkkynslóð og fór snemma út að
skemmta mér. Ég var með þetta við-
horf, eins og margir aðrir, að maður
ætti að skemmta sér ungur, fara að
vinna, gifta sig fljótt og eignast
böm. Ég var partímaður og
fór strax illa með vín. Ég
átti engan séns. Um tví-
tugt var ég orðinn
mjög vínhneigður
en reyndi þó að
halda því saman
sem ég var að
reyna að koma
upp. Milli tví-
tugs og þrí-
tugs var ég
farinn að
hverfa að
heiman. Ég
var farinn að
halda partíunum
löngum. Og þegar
þeim lauk fór ég
að hlakka til þess
næsta,“ greinir Sig-
urður frá.
Hann var ungur þegar hann
kvæntist skólasystur sinni úr gagn-
fræðaskóla. „Við eignuðumst saman
fjögur vænleg og glæsileg börn. Eftir
tólf til þrettán ára hjónaband var
ástandið orðið þannig að konan mín
treysti sér auðvitað ekki til að búa
við það lengur og við skildum."
Á þessum árum hafði Sigurður
gert nokkrar tilraunir af veikum
mætti, eins og hann orðar það, til að
hætta drykkju. „Áfengismeðferð í
landinu var nú ekki upp á marga
fiska á þessum tíma og árangurinn
af henni var mjög lítill. Ég var í það
slæmu ástandi að ég endaði náttúr-
lega inni á Kleppi. Ég var þar í afeitr-
un í 20 daga. Það varð til þess að ég
fór í meðferð á Vífilsstaði. Ég hafði
auðvitað komið við á meðferðar-
stöðvum eins og Flókadeildinni sem
var eins og skjól í eyðimörkinni. En
meðferð var ekki mikil þó
verið væri að reyna að
hjálpa mönnum. Maður
stoppaði í viku og svo
byrjaði allt aftur.“
Féll með miklum
koma
mer
fynr
vinnu.
Eg
hekk
edru í
tæpt
ar en
svo
með
miklum
hvelli. Ég
endaði í
Reykjadal hjá
SÁÁ. Þetta
var 1978.“
Hann
kveðst
hafa
ver-
iö
Aður en Sigurður fór á Víf-
ilsstaði hafði hann tvisvar
misst vinnu. „Ég þurfti að bera
ábyrgð í þessum störfum mínum
og það gekk ekki upp með drykkj-
unni. Eftir meðferðina á Vífilsstöð-
um endurmat ég stöðuna. Ég hafði
kynnst konu sem er konan mín í dag.
Við fórum að búa og ég reyndi að
„Besta ráöiö viö þung-
lyndi er aö fara út aö
hlaupa. Sumir taka inn
allt mögulegt kemískt
viö reikningunum sem
hrúgast inn um lúguna,
eins og til dæmis
gleöipilluna. Mín ráö-
legging til þeirra er aö
fara út aö skokka," segir
Siguröur sem hér er í
treyju Boston-maraþon-
hlaupsins.
DV-mynd GS
niðurbrotinn, svartsýnn og hræddur
þegar hann útskrifaðist það sama
vor. „Ég var mjög sleginn yfir þessu
falli því hlutirnir höfðu gengið vel og
ég var giftur aftur yndislegri konu.“
Fákk dellu fyrir
að vera edrú
Um þetta leyti kynntist Sigurður
AA-samtökunum og fór að sækja
fundi hjá þeim til að reyna að
halda sér frá áfenginu. „Mér gekk
það vel að ég fékk strax dellu
fyrir að vera edrú. Mánuði
seinna langaði mig allt í
einu að fara að vinna
fyrir SÁÁ og áfengis-
sjúklinga. Ég leitaði
til þeirra og
kvaðst tilbúinn
að gera nánast
hvað sem var.
Ég var spurður
hvort ég kynni
að elda því það
vantaði kokk á
Sogn. Ég hafði
bara soðið pyls-
ur í skátaútileg-
um en tilkynnti að
ég myndi bara læra að elda. Mér
var sagt að mæta og ég var tek-
inn í tveggja daga hraðvirkasta
matreiðslunámskeið sem ég hef
farið í gegnum. Að því loknu
átti ég að fara að elda ofan í 30
alkóhólista. Það dó enginn en það
voru sagðar margar skemmtilegar
sögur af eldamennsku minni.“
Sigurður vann í eldhúsinu á
Sogni fram á árið 1979. Þá losnaði
ráðgjafastaða og hann var hvattur til
að sækja um og fékk stöðuna. Þrem-
ur árum seinna var hann gerður að
dagskrár- og rekstrarstjóra. Það var
þá sem hann ákvað að taka sig í gegn
líkamlega.
Með gifs í
líkamsræktina
„Eg hafði verið í fimleikum í
ÍR þegar ég var ungur drengur
og íþróttirnar höfðu aldrei far-
ið úr mér þrátt fyrir ævin-
týralegan og ruglaðan lífsfer-
il. Ég vildi ná mér á strik aft-
ur og fór í likamsrækt og
fékk dellu fyrir henni. Ég
var tággrannur og léttur en
varð mjög sterkur. Á þess-
um árum hætti ég einnig
að reykja en ég hafði ver-
ið stórreykingamaður."
Tíu dögum eftir að
Sigurður brotnaði illa
á hné fyrir ellefu
árum mætti
hann með gifs
upp í nára í
æfingasal-
inn og fór
Hef átt tvö líf
Sigurður segist eiginlega hafa átt
tvö líf, það líf sem hann lifir núna og
drykkjumannslífið. „Það komu auð-
vitað birtudagar í mína tilvist á þeim
árum. En það voru líka tímabil sem
voru hræðileg fyrir
mig og alla sem þótti
vænt um mig, kon-
una mína, börnin
mín, foreldra
mma og vmi.
Þetta endaði
auðvitað með
því að mað-
ur var ekki
stoð og
stytta sem
maður átti að
vera í sínu
umhverfi.
Fjöl-
lyfta lóðum. „Bæklunarlæknirinn
sagði þegar hann var að setja saman
á mér löppina að ég yrði sennilega
ekki maður til mikilla átaka á fætin-
um. Ég hafði engar áhyggjur af þvi
enda var ég ekki farinn að hlaupa
þá.“
Búinn eftir
800 metra
Nokkrum árum seinna fékk vinur
hans hann með sér i skokk í Laugar-
dódnum. Hann gat hlaupið tvo hringi
eða 800 metra. Þá var hann alveg bú-
inn. „Þá fór eitthvað í gang og ég
hugsaði með mér hvers konar aum-
ingi ég væri. Ég þurfti að hvíla mig
frá lyftingunum vegna aðgerðar á
öxlinni og þá jók ég hlaupin. Daginn,
sem ég útskrifaðist af spítalanum
skokkaði ég með fatla í Laugardaln-
um.“
Þetta var fyrir um það bil fjórum
árum. Og áður en Sigurður vissi af
var hann farinn að hlaupa klassísk
götuhlaup. „Ég var farinn að telja
kílómetra, 4, 5 og svo framvegis, og
síðan tók ég þátt í fyrsta keppnis-
hlaupinu sem var annaðhvort Jóns-
messuhlaupið eða krabbameins-
hlaupið. Þá kom þessi mikla löngun
til að verða góður hlaupari og keppa.
Mér gekk ágætlega og var ekki ósátt-
ur. Maður gat auðvitað skýlt sér á
bak við það að maður væri orðinn
fimmtugur og að það væru til sprett-
harðari menn en ég. Ég man að ég
var aðeins fyrir ofan miðju í mínum
aldursflokki og mér fannst það mjög
gott. Það var líka alltaf gaman að
koma í mark og finna að manni hafði
Siguröur í Mývatnsmaraþoni fyrr í þessum mánuði. Þetta var fjórða maraþonhlaupiö hans á einu ári og hann hljóp
á tímanum 3:44.
„Þegar þaö rann af mér var ég stoltur
skyrtuin.
af
því aö vera vel til fara,“ segir Siguröur sem safnar hálsbindum og
DV-mynd GVA
tekist eitthvað vel. Maður fékk med-
alíu og keypti sér bol.“
Sigurður kveðst hafa verið að end-
urheimta eitthvað sem honum fannst
mikils virði. „Ég vissi auðvitað að ég
var að gera rétta hluti. Ég var að
passá upp á mig. Ég var í góðu and-
legu jafnvægi og naut lífsins til fulln-
ustu.“
laun. Það er engin spum-
ing. Maður fyllist vellíðan
og maður getur farið i
vímu. Ég hef margoft lent í
því. En hlaup krefjast ákveð-
ins aga af manni ef maður
ætlar að halda sér í
Það þarf hins vegar að
læra að bíða eftir
verðlaun-
unum.
Það
Engir hlaupafíklar til
Hann fullyrðir að ekki séu til
neinir hlaupafiklar. „Ég þekki engan
hlaupara sem hefur verið rekinn úr
vinnu eða sem konan hefur skilið við
út af hlaupum eða að fjölskyldan hafi
verið að fela skóna hans af því að
hann hleypur svo mikið. Ég held að
menn geri þetta bara ánægjunnar
vegna. En það er ekki hægt að neita
því að við svona álag fá menn verð-
Sigurður Gunnsteinsson hljóp fjögur maraþonhlaup á einu ári:
Laus við áfengið
eftir langa baráttu
4-