Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.1996, Side 29

MÁNUDAGUR 16. DESEMBER 1996
» -*
: UJjjjJiJj D<
Hvlthákarlar hafa nýlega verið verndaðir með lögum í Ástralíu og
hefur það hvatt önnur ríki til að setja svipuð lög.
Áströlsku verndunarlögin
Dráp á Hvíthákarl I New South Wales
varðar nú sektum
að upphæð einni miljón króna og
allt að hálfs árs fangelsi.
Victoria
Verndunarlög fyrirhuguð.
Tasmania
Verndunarrndunarlðg þegar i gildi
Þrátt fyrir stærð sína og
ógnvekjandi ímynd ráðast
hvíthákarlar sjaldan á menn.
Undanfarin 208 ár hafa einungis 527
árásir þeirra á menn verið skráðar í
Ástralíu.
Hvíthákarl
Lengd: Allt aö 5.5m
Þyngd: 2.5 tonn
Ævilengd: Um
30 - 40 ár
Hafsvæði >
Hvithákarlsinns f
' J
, - r"V V .
\ /Maldíveyj'ar
Suður Afríka Suð Áustiif
Hákarlaafurðir
• Sjávarlíffræðingar telja að um 100 þúsund
hvíthákarlar séu dreþnir árlega enda eykst
eftirspurn eftir vörum unnum úr þeim stöðugt.
• Þurrkað hákarlabrjósk er notað gegn krabðameini
ogtil að búa til gerviskinn.
• Hákarlalifur notuð í snyrtivörur.
Gallblöðrur hákarla gegn unglingablólum.
Hákarlakjöt er notað í skartgripi.
Hákarlakjöts er neytt á skyndibitastöðum.
Hákarlauggar eru taldir lostæti í Asíu.
Lítið er vitað um lifshætti hvíthá-
karlsins og enn er imyndin um há-
karla af þessari tegund í*Jaws mjög
ríkjandi í hugiun margra. Hákarlar
eru þó smátt og smátt að vinna á í
huga almennings og stjórnmála-
manna. Margir umhverfisvemdar-
sinnar óttast að hvíthákarlar séu að
hverfa vegna ágangs manna þó að
þeir viðurkenni flestir að fátt sé í
raun vitað um hvaða áhrif atferli
manna hefur á þá. Suður-Afríka var
fyrsta ríkið til þess að lýsa hvíthá-
karla tegund í útrýmingarhættu og
síðan hafa mörg ríki fylgt í kjölfarið
hil metra lengri en karlkyns hvíthá-
karlar. Það er mjög misjafnt hversu
þungir hvíthákarlar verða en venju-
lega er þyngd þeirra á bilinu 3-4
tonn. Sé gert ráð fyrir því að einn
hringur myndist í hryggjarlið hvít-
hákarls á ári, eins og sjá má í þver-
skurði af trjábolum, þá er líklegt að
kvenkyns hvíthákarlar verði full-
þroskaðir við 13-15 ára aldur en
karlkyns hvíthákarlar nái fullum
þroska við 9 ára aldur. Talið er að
hvithákarlar stækki um 30 sentí-
metra á ári og því getur sjö metra
langur hvíthákarl verið eldri en
þriggja áratuga. Rétt er þó að geta
þess að þessi tainaruna hér að ofan
er einungis getgátur, til dæmis er
vel mögulegt að tveir hringir bætist
við hryggjarliði hvíthákarla á ári
og þá þarf að reikna upp á nýtt.
Lítið er vitað um ástarlíf hvít-
hákarla en vitað er að þeir
ganga með afkvæmi sín og eiga það
til að gæða sér á þeim ef svo ber
undir. Venjulega ganga hvíthákarl-
ar með um 7-9 afkvæmi. Ekki er vit-
að hversu lengi meðganga stendur
yfir en líklegt er að hún taki um það
bil ár. Það er heldur ekki vitað hvað
kvenkyns hákarl getur fætt af sér af-
kvæmi oft en það hversu sjaldgæfír
hákarlar sem eru styttri en einn og
hálfur metri eru bendir sterklega til
þess að það sé frekar sjaldan. Af
framansögðu er greinilegt að allt of
lítið er vitað um þessi tignarlegu
rándýr og flest það sem tekið hefur
verið fyrir staðreyndir um hvíthá-
karla er frekar vafasamt þegar bet-
ur er skoðað. Til dæmis er afar
sjaldgæft að þeir ráðist á menn. Þeg-
ar svo vill til gæða þeir sér sjaldan
á þeim og því hefur verið fleygt að
hvíthákörlum líki alls ekki manna-
kjöt. Þeirra uppáhaldsfæða er líka
selir og sæljón.
Samantekt: JHÞ
PHILIPS
GSM
37
I 0LLUM LITUM
39.900
Heimilistæki hf
SÆTÚNI 8 SfMI 569 1500
REUTERS
og sett einhvers konar verndunar-
lög. Nú síðast settu Ástraiir lög um
vemdun hvíthákarlsins.
Það er talið að einungis sé til ein
tegund af hvíthákörlum. Þeir eru
rennileg dýr með keilulaga haus og
sporð eins og hálfmána. í raun er
hér um að ræða eitt þróaðasta rán-
dýr jarðar. Við fæðingu eru hákarl-
ar um einn til einn og hálfur metri
að lengd. Þeir geta orðið um sjö
metra langir en algengast er að full-
vaxinn karlkyns hvíthákarl sé um
þrir og hálfur metri. Kvenkyns hvít-
hákarlar eru að meðaltali um það
Hvað kostar að
hringja innanlands?
í~ Dagtaxti Mánud. - föstud. kl. 08:00- 19:00 Kvöld-, nœtur- og helgartaxti Mánud. - föstud. 19:00 - 08:00 föstud. kl. 19:00 - mánud. kl. 08:00
Símtöl innan svœðis 1,11 kr. pr. mín. 0,55 kr. pr. mín.
Símtöl milli svceða (langlína) 4,15 kr, pr. mín. 2,76 kr. pr. mín.
Verðið í töflunni er meðaltalsverð með vsk. og samkvæmt gjaldskrá frá 16. des. 1996.
í upphafi hvers símtals reiknast eitt grunnskref 3,32 kr.
PÓSTUR OG SÍMI