Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.1997, Qupperneq 28

Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.1997, Qupperneq 28
Iðnó hjá Leikfélagi Reykjavíkur. Var hann þar í rúm 2 ár en hætti og fór í læri til Þjóðleikhússins. Þar kláraði hann námið árið 1967 og var ráðinn leikari við húsið. Eftir það komu mörg hlutverk, hátt í 100, bæði stór og smá, auk þess sem Há- kon vann í útvarpi, kenndi leiklist í skólum og setti upp sýningar hjá áhugaleikfélögum víða um land. Hann var í Þjóðleikhúsinu í 25 ár og aðspurður segir hann eftirlætishlut- verkið hafa verið Biff í Sölumaður deyr, ekki síst vegna frábærrar sam- vinnu við Gunnar Eyjólfsson. Einnig koma upp í huga hans leikrit eins og Náttbólið og í deiglunni. Þá kom höggið En árið 1991 kemur höggið. Ásamt átta öðrum leikurum og leikstjór- um er Hákoni sagt upp i Þjóð- leikhúsinu af Stefáni Baldurs syni, þá nýráðnum leikhús- stjóra. Upp sagnirnar voru afar umdeildar og svo fór að Gísli Al- freðs- getur ímyndað sér það nema að upplifa það. Höggið er ekki bara að missa vinn- una heldur að upplifa það tómlæti sem sumir fyrrum sam- starfsmanna minna sýndu mér við upp- sögnina og svo í haust þegar ég missti dótt- ur mína. En sannarlega tel ég mig eiga vini sem son, frá- farandi leikhússtjóri dró þær til Ári seinna, um ekki síst gagnvart mér. Það endaði með því að ég stóð upp og gekk út. Mér var ofboð- ið. Svo er þetta mað- ur sem leyfir sér að gagnrýna Jón Viðar. Þetta er hlálegt og eigin- lega bráðfyndið. Svo get ég nefnt mörg dæmi um hvað Stefán Bald- ursson virðist vera siðblindur. Hann rak nokkra leikstjóra burtu, s.s. Benedikt og Brynju, og sama ár ræður hann konu sína sem leikstjóra. Það fannst mörgum mjög hæpið. Hann leyfði sér að sitja í nefnd um ráðn- ingu skólastjóra Leiklistarskóla íslands, þar sem með- al baka. þegar Stefán var alfarið tek-andi eiturlyfjaneyslu. inn við, komu sömu uppsagnarbréfin aftur upp á borðið. Með Hákoni fuku Agnes Löve, Bene- dikt Árnason, Brynja Benediktsdótt- ir, Edda Þórarinsdóttir, Helga Jóns- dóttir, Jón Símon Gunnarsson, Lilja Þórisdóttir og Þórunn Magnea Magnúsdóttir. Hákon segist horfa bitur til þessa tíma. Hann væri falskur ef hann segði annað. Illa hafi verið staðið að uppsögnunum og þær haft gríðarleg áhrif á hópinn. Flest hrökkluðust þau úr leiklist, samanber Jón Símon sem í dag starfar sem sjúkraliði. Hákon heldur á mynd af Sigríði, dóttur sinni, Ninní, sem lést sl. haust í Danmörku eftir langvar- sýndu mér hlýhug og stuðning við ffáfallið.“ „Kolkrabbi leiklistarinnar Settur út í horn „Það fór fram mikil valdabarátta í leikhúsinu og gerir enn. Þetta birtist í ýmsum myndum. Þeir leikarar sem ekki dansa eftir duttlungum stjórn- enda eru settir út í hom. Ég til- heyrði þessum hópi og lenti í and- stöðu við ákveðinn hóp í leikhús- inu.“ Hákon segir sárast við uppsagn- imar hvernig kollegar hans til 25 ára hafi margir hverjir snúið við þeim bakinu sem voru reknir. Hafi þeir sýnt ákaflega lítinn þroska. Einnig hafi verið sárt að horfa upp á listamenn eins og Benedikt Árnason fá uppsögn rétt áður en hann fór á eftirlaun. Hákon segir einstaka leik- ara hafa mótmælt uppsögnunum en fengið að líða fyrir það seinna meir. Tómlæti samstarfs- manna „Það var einkennileg lifsreynsla að upplifa þetta. Einhver hafði sagt að uppsögn væri eins og að missa náinn vin og þar sem ég hef nú upp- lifað það þá er þessi samlíking nærri lagi. Þetta er þvílíkt högg að enginn Hákon segir hvergi standa í lögum eða reglum að leikarar eigi að vera æviráðnir. En það sé ekki sama hvemig að uppsögnum sé staðið. Hann gagnrýnir mjög þátt Stefáns Baldurssonar og finnst skondið að sjá það og heyra í dag hvemig Stef- án svarar gagnrýni Jóns Viðars Jónssonar, að Jón sé óvæginn við leikara í sinni gagnrýni í Dagsljósi. „Hafi ég kynnst dómhörku og til- litsleysi við listamenn þá var það hvernig Stefán sagði okkur upp. Hann fór með okkur eins og óhrein- ar tuskur. Hann rétti okkur bréf þar sem í stóð bara að okkur væri sagt upp, það var ekki einu sinni verið að þakka okk- ur fyrir vel unnin störf, hjá sumum í nærri 40 ár. Þegar Stefán rétti mér bréfið sagði i að mér liði eins og Willy Lom- an í Sölu- maður deyr. Það kom glott á þetta stein- runna and- lit, meira var það ekki. Skömmu seinna heldur hann fund með öllum leikurum og tilkynnir uppsagnimar. Þar stóð hann upp og gagnrýndi lið fyrir lið eina leiksýningu, í deigl- unni, og sparaði ekki stóru orðin, DV-mynd GS sækjenda voru Edda Þórarinsdóttir, sem hann var nýbúinn að reka, og Gísli Alfreðsson, forveri hans í Þjóð- leikhúsinu. Honum datt ekki í hug að víkja sæti úr nefnd- inni. Síðan situr hann í annarri nefnd sem sér um að úthluta fé til leikhópa sem margir hverjir eru í sam- keppni við Þjóð- leikhúsið. Svona leg og of mikil völd. Enginn þori að rísa upp gegn honum nema þá helst gagnrýnandinn Jón Viðar. Aðspurður segir Hákon það ekki útilokað aö hann eigi eftir að stíga aftur á fjalir Þjóðleikhússins, leik- húsbakterían sé þrátt fyrir allt enn til staðar. En á meðan Stefán Bald- ursson sé við völd fari hann ekki inn í Þjóðleikhúsið. Hann geti ekki og muni aldrei vinna undir hans stjóm. Maður sem á ekki að hafa mannaforráð Hákon segir að Stefán ætti að stilla sér upp í dag á mynd líkt og hann gerði þegar hann tók við og rak leikarana níu. Þá hefði hann látið mynda sig með uppáhaldsleikumnum sínum en núna ætti hann að láta mynda sig með uppá- haldsgagnrýnendunum. „Hvaða maður, sem hef- ur mannaforráð yfir stór- mn hópi listamanna, lætur stilla upp ákveðnum leik- urum sem einhverjum gæðingum? Hvað með hina? Þetta er með ólík- indum. Þetta er maður sem á ekki að hafa manna- forráð. Svo skammar hann Jón Viðar. Ég er ekki alltaf sammála Jóni með sumar sýningar en ég er svo sannarlega sammála honum hvemig hann tekur á þess- um vandamálum Stefáns. Hann af- hjúpar hann og hans hræsni hvað varðar nærgætni við listamenn. Stef- án ætti að líta í eigin barm,“ segir Hákon. Úhreinu börnin hennar Evu Hákon segir engan úr hópi níu- menning- anna koma til með að ná sér full- komlega eftir upp- sagnim- ar. „Við erum óhreinu börnin hennar Evu, eins og Gunn- ir leikarar i atvinnuleikhúsunum í dag á mínum aldri.“ Hamarinn tekinn upp Eftir uppsagnirnar vann Hákon með Benedikt Ámasyni í rúm tvö ár hjá Reykjavíkur- borg. í grunn- og vildi hann. síðustu árum hafði hann fengið til ómetanlega X Æ m U skólum borgar- innar settu þeir upp dagskrá um stórskáldin eins og Halldór Laxness, Davíð Stefánsson og Tómas mundsson. listarmenn „Við náðum sáttum en það var ekkert í okkar samtali sem gaf mér von um að hún væri að snúa við blaðinu. Auð- vitað bar maður von í brjósti en vissi samt að þetta var að verða búið,“ segir Hákon en viðurkennir að and- látsfregnin hafi komið á hann sem þungt högg. Ekki hafi hjálpað hvernig hann fékk til- kynninguna. Maður frá RLR kom til hans á vinnustað og kallaði hann inn í bíl til sín. Þar var hon- um sagt blákalt að dóttir hans væri dáin. Há- kon á erfitt með að skilja að þjóðfélagið skuli vera á svo mikilli hraðferð, meö alla prestana, sálfræðingana og félagsráð- gjafana, að ekki sé hægt að standa betur að jafnviðkvæm- um hlutum. í þessu sam- bandi vildi hann þó taka fram að ávallt hafi hann átt gott samstarf við RLR. Getur erst hjá Guð- Tón- g n störf- Úr leikritinu I deiglunni sem Þjóöleikhúsiö setti upp 1986. Hákon leikur hér á móti verjum sem er minnst að Hákon hefði ekki staðið einn. Auk Margrétar kom mikill stuðningur frá systur hans, Krist- ínu, sem starfar sem ráðgjafi hjá SÁÁ. Hún aðstoðaði Hákon við að koma Ninní í meðferð og heimsótti hana út til Danmerkur en þar bjó hún lengst af auk þess sem hún ferð- aðist víða um heim. Kristín skrifaði óvenju opinskáa og einlæga minn- ingargrein um frænku sína og segist Hákon hafa verið systur sinni afar þakklátur fyrir þá grein. Þar hefði ekkert verið falið og þannig vill Há- kon taka á vandanum, að fólk læri af honum svo sömu mistökin séu ekki gerð aftur og aftur. Það sama eigi að gilda um fikniefnavanda sem annað í lífinu. Þetta segir Hákon að sé kjami málsins. Fullur bjartsýni Hann var góðan tíma að jafna sig eftir fráfall Ninníar. I dag segist hann vera ánægður með það sem hann sé að gera. Nú styttist í frumsýningu hjá Freyvangsleikhúsinu, á leikritinu Með lífið í lúkunum, þann 21. febrúar næstkomandi. En eftir það taka við æfingar hjá Leikfélagi Akureyrar á leikgerð eftir bók nóbelsskáldsins um Vefarann mikla. „Síðustu vikur hafa verið skemmtilegar og ég er að vinna með yndislegu fólki. Leikfélagið er og hef- ur verið metnaðarfullt og heiður fyr- ir mig að fá að starfa með því. Sömu- leiðis leggst það vel í mig að fara að leika á Akureyri í atvinnuleikhúsi á ný. í mér blundar tilhlökkun en ég get ekki neitað þvi að um leið er eilít- ill kvíði. En það er ofureðlilegt miðað við það sem á undan er gengið," seg- ir Hákon Waage, fullur bjartsýni og lífsorku, tilbúinn að takast á við lífið og tilveruna. „Ég á tvö yndisleg böm, Indriða og Ingu Þórunni, sem gefa mér trú á framtíðina." -bjb Hákon í fangi Gunnars Eyjólfssonar í átakanlegri senu í Sölumaöur deyr í uppfærslu Þjóöleikhússins 1981. Þar lék Hákon Biff sem hann segir vera eitt af uppáhaldshlutverkum sínum. Mynd: Þjóöleikhúsiö væri hægt að telja lengi,“ segir Há- kon, myrkur í máli, og telur að í raun megi líkja Stefáni við „kol- krabba" leiklistarinnar, hann sé með puttana alls staðar og hafi ótrú- ar Eyjólfsson orðaði það yfir kaffi- bolla með okkur leikurunum. Við erum öll á svipuðum aldri og þama var hluta úr einni kynslóð leikara kippt í burtu. Það em ekki svo marg- uðu með þeim, t.d. Elfu Gísladóttur. Sigfús Halldórs- son, og segir Há- kon þetta hafa verið mjög gefandi starf. Að því loknu söðlaði Hákon um og réð sig í byggingarvinnu hjá Ármannsfelli. Þar vann Hákon alveg fram á síðasta ár. Hann segir þetta ekki hafa verið svo erfiða ákvörðun, í störfum sínum í leikhúsum víða um land hafi hamar aldrei verið langt undan í leikmyndagerð og ööra slíku. Langt og erfitt stríð Hákon var á leiðinni í leiklistina á ný síðastliðið haust sem leikstjóri hjá Freyvangsleikhúsinu þegar vá- legur atburður gerðist innan fjöl- skyldunnar. Sigríður, 25 ára dótt- ir hans og önnur í röð þriggja bama þeirra Þórdísar K. Pét- ursdóttur, lést í Danmörku 24. október eftir langvarandi eit- urlyfjaneyslu og afbrotaferil henni tengdan. Hákon fékk verkefninu í Eyjafirði frestað fram yfir áramót. „Þetta var langt og erfitt stríð sem við töpuðum. Erfiðleikamir byrjuðu á gelgjuskeiðinu fyrir 10 áram og hún fór fljótlega út í neyslu sterkra efna. Hún lifði hratt og undir lokin var þetta eingöngu spuming um tíma,“ segir Hákon og á vitanlega erfitt með að segja frá þessu. Allan tímann tókst hann á við fikniefnavanda Sigríðar, eða Ninn- íar eins og hún var gjaman kölluð, styrk frá sambýliskonu sinni, Margréti S. Guðnadóttur, sem einnig hafði reynslu sem foreldri unglings með fíkniefnavanda. Án Margrétar hefði honum ekki tekist að vinna sig út úr þessu. Læknastáttin brást „Eftir að Ninní kom úr fangelsi síðasta vor reyndum við að fá leyfi til að svipta hana sjálfræði, ekkert annað var hægt til að bjarga henni. En þar brást læknastéttin alveg og snerist gegn okkur. Ég kemst ekki hjá því að nefna að Margrét hafði samband við Ólaf Ólafsson land- lækni út af þessu. Hann lýsti því yfir að hún væri móðursjúkur aðstand- andi. Þetta fannst mér hreint með ólíkindum. En svo blessaður maður- inn njóti sannmælis þá gekk hann í málið en án nokkurs árangurs. Við reyndum að fá fyrrverandi heimilis- lækni okkar til að lita á hana en hann þverneitaði því. Þar með misstum við hana úr landi til Dan- merkur. Þá var hún orðin mjög illa farin.“ Náðum sáttum undir lokin Hákon segir að dóttir sín hafi ver- ið honum mjög reið fyrir að reyna að svipta hana sjálfræði. Eftir að hún kom út heyrðist ekki frá henni lengi. Loks náði Hákon sambandi við hana símleiðis, skömmu áður en hún lést. o Mynd: Þjóöleikhúsiö Hákon telur fikniefnavand- ann vera alvarlegt mein í þjóðfélag- inu, mein sem þurfi að ráðast gegn. Foreldrar þurfi að vera vel á verði og fylgjast vel með öllum breyting um sem verða á daglegum venj- um unglinga. Þetta geti komið upp hjá hverjum sem er með svo lúmskum hætti að erfitt sé að lýsa hvemig. Þetta sé líkt og að senda bam út í búð en fá það til baka sem óarga- dýr. En mikilvæg- ast sé að loka sig ekki frá vanda- málinu heldur horfast í augu við það. Á það f var | é) „Þetta er maöur sem á ekki aö hafa mannaforráö," segir Hákon m.a. um Stef- án Baldursson þjóöleikhússtjóra. Hákon er hér ásamt „vinkonu'1 sinni, tík- inni Hess. DV-mynd GS helgarviðtalið LAUGARDAGUR 1. FEBRUAR 1997 LAUGARDAGUR 1. FEBRUAR 1997 Jielgarviðtalið „Eðlilega hefur þetta verið mjög erfiður tími. Við háðum langa bar- áttu sem við því miður töpuðum. En ég er að ná áttum og sé svo sannar- lega til sólar. Horfi bjartsýnn á fram- tíðina," segir Hákon Waage, leikari og leikstjóri, m.a. í viðtali við DV. Hann er að rísa upp eftir brottrekst- ur úr Þjóðleikhúsinu fyrir 5 áram og baráttu annarrar dóttur sinnar, Sig- ríðar Waage, í heimi eiturlyíja og af- brota, baráttu sem tapaðist síðastlið- ið haust. Brottreksturinn kom ofan á hjónaskilnað hjá Hákoni og átti hann mjög erfitt uppdráttar í leik- listinni eftir þetta. Svo fór að hann réð sig í byggingarvinnu en er núna á leiðinni á fjalirnar á ný. Um þess- ar mundir leikstýrir hann hjá Frey- vangsleikhúsinu í Eyjaljarðarsveit og fer síðan að leika hjá Leikfélagi Akureyrar í vor i Vefaranum mikla frá Kasmir. Hann er sem sagt að ná áttum og samþykkti viðtal við DV um sína reynslu, ekki síst til að miðla henni til foreldra og forráðamanna ungl- inga sem era í fikniefnaneyslu. Há- kon þurfti að takast á við þann vanda og lýsir því opinskátt. Þá tjá- ir hann sig um brottreksturinn úr Þjóðleikhúsinu fyrir fimm árum en hann, ásamt átta öðram leikuram og leikstjóram, fékk reisupassann frá Stefáni Baldurssyni, þá nýráðnum leikhússtjóra. Hákon segir uppsagn- irnar hafa haft meiri áhrif en nokk- ur geti ímyndað sér. Alinn upp í leikhúsi Við fengum Hákon til að byrja á að segja örlítið frá uppruna sínum. Hann er fæddur í Reykjavík fyrir rétt rúmum 50 árum og er varla hægt að tengjast leiklistinni mikið meira því hann fékk hana nánast með móöurmjólkinni. Foreldrar hans voru Indriði Waage, leikari og leikstjóri, og Elísabet Waage en þau þarf ekki að kynna fyrir landsmönn- um. Hann ólst upp í leikhúsinu ásamt Kristínu systur sinni og vora þau farin upp á svið snemma í barn- æsku, hann aðeins sex ára i upp- færslu á Brúðuheimilinu. En Hákon segir sína fyrstu minningu úr leik- húsi vera þegar hann sá föður sinn á æfingu á Nýársnótt, vígsluleikriti Þjóðleikhússins 1950. Þar tók hann andköf þegar hann sá föður sinn „deyja“ á sviðinu og varð að fara með hann upp á sviðið til að sýna honum að pabbi væri lifandi! Á unglingsárunum kom hik „Leiklistin var og er partur af manni og ég hafði óskaplega gaman af því að fara í leikhús. Þetta heillaði mig,“ segir Hákon en viðurkennir að á unglingsáranum hafi komið hik á hann. Átti hann að verða leikari eða eitthvað annað? Um tíma spáði hann í að læra einhverja iðngrein, ekki síst fyrir þá sök að Indriði, faðir hans, vildi alls ekki að þau Kristín yrðu leikarar. Hákon segir þetta hafa verið ríkt í foður sínum. Loka- ákvörðunina tók hann 17 ára gamall þegar hann sá leikritið Gísl eftir Brendan Behan. Hákon segist hafa heillast svo af verkinu að ekki hafi verið aftur snúið. Hann ætlaði að verða leikari. Hákon fór fyrst í leiklistarskóla í „Ég á tvö yndisleg börn, Indriöa og Ingu Þórunni, sem gefa mér trú á framtíö- ina,“ segir Hákon Waage m.a. í opinskáu helgarviötali. Hann dvelur núna í Eyjafiröi þar sem hann er aö ieikstýra hjá Freyvangsleikhúsinu og fer síöan á ný á fjalir atvinnuleikhúss, hjá Leikfélagi Akureyrar, í Vefaranum mikla í vor. DV-mynd GS Hákon Waage leikari er að rísa upp eftir brottrekstur úr Þjóðleikhúsinu og baráttu dóttur sinnar við eiturlyfin sem hún tapaði sl. haust: Bar von í brjósti en vissi að þetta var búið - segir Hákon sem þurfti að takast á við eiturlyfjanotkun dóttur sinnar í tíu ár - í millitíðinni kom upp skilnaður og uppsögn

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.