Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.1997, Qupperneq 27
JLlV LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 1997
%étta!iós 27
Fjárfestar í biðröðum við einkavæðingu símafyrirtækja:
Skellt á ríkisreksturinn
Fjárfestar víða um heim hafa sýnt mikinn áhuga á að kaupa hlutabréf þegar ríkisrekin símafyrirtæki hafa verið
einkavædd. Hér auglýsir spænska símafyrirtækið Telefonica de Espana sölu á hlutabréfum. Símamynd Reuter
Fjárfestar um allan heim gleypa
nú svo hratt í sig hlutabréf simafyr-
irtækja að hætta er á að mörgum
verði bumbult, að því er sérfræðing-
ar telja.
Hlutabréf í símafyrirtækum, sem
rikisstjómir í Evrópu, Asíu, Ástral-
íu og Suður-Ameríku eru að losa sig
við, hafa annað hvort selst fyrir
tugi milljarða dollara í þessum
mánuði eða eru um það bil að fara
út á markaðinn.
Bankar 1 Hong Kong hafa verið
umsetnir fólki sem vill eignast
hlutabréf í kínverska ríkissímafyr-
irtækinu China Telecom sem yfír-
völd eru að einkavæða. ÍFrakk-
landi hafa um fjórar milljónir
manna flykkst til að kaupa sér
hlutabréf í ríkissímafyrirtækinu
þar, France Telecom. í Ástralíu hafa
yfir tvær milljónir sýnt áhuga á að
eignast hlutabréf í Telstra Corp.
sem er símafyrirtæki í eigu ríkis-
ins.
Litlu viðskiptavinirnir
áhugasamastir
í Portúgal hefur það þegar sannast
að það eru litlu viðskiptavinirnir
sem eru viljugustu fjárfestarnir.
Fyrr í þessum mánuði fengu stjóm-
völd í Portúgal um 2 milljarða doll-
ara þegar þau seldu 26 prósent
Erlent
fréttaljós
'
hlutabréfanna I símafyrirtæki ríkis-
ins, Portugal Telecom. Þegar útboð-
inu var lokað voru þeir sem vildu
eignast hlutabréf 14 sinnum fleiri
en þeir sem gátu fengið.
„í flestum tilfellum er þessari
miklu einkavæðingu hrundið af
stað vegna eftirspurnar heima fyrir
en ekki erlendis frá,“ segir David
Gibbons, sérfræðingur í símamál-
um fyrir verðbréfafyrirtæki í Hong
Kong.
Símarekstur í Danmörku
einkavæddur að fullu
Danska ríkið seldi í þessari viku
hlutabréf sín í símafyrirtækinu Tele
Danmark. Ríkið seldi bandaríska
fyrirtækinu Ameritech hlutabréf
sín og fékk fyrir þau 29 milljarða
danskra króna. Dönsk fyrirtæki
eiga nú aðeins 12 prósent í Tele
Danmark. Afganginn eiga banda-
rísk og bresk fyrirtæki. Hlutur
Ameritech er 42 prósent.
Ekki var um útboð að ræða þegar
danska ríkið seldi hlutabréf sín.
Leitað var að mest spennandi með-
eigandanum.
Þeirri skoðun hefur verið fleygt að
í fyrstu hafi Tele Danmark meira
gagn af samruna símafyrirtækjanna
en neytendur. Ameritech muni not-
færa sér þá yfirburðastöðu sem Tele
Danmark hefur á markaðnum.
Varla verði um verðlækkun að
ræða þegar hennar er ekki þörf.
Danmörk og Bretland eru nú einu
löndin í Evrópu þar sem símarekst-
ur hefur verið einkavæddur að
fullu.
Til stendur að einkavæða rikis-
símafyrirtæki í Frakklandi, á ítal-
íu, i Ástralíu, Kína, Brasilíu og Suð-
ur-Kóreu. Bara í Evrópu, Ástralíu
og Kína er líklega um 30 milljarða
dollara dæmi að ræða.
Svo virðist sem alls staðar séu yf-
irvöld að skella tólinu á símarekst-
ur og feta í fótspor Dana, Þjóðverja,
Breta og Japana sem þegar hafa
einkavætt rikisrekin símafyrirtæki.
Og símalínumar eru rauðglóandi
vegna hringinga áhugasamra fjár-
festa sem stökkva á hátt verðlögð
hlutabréf þrátt fyrir viðvaranir um
að það geti reynst hættulegt.
Stærsta áhættan
Ein stærsta áhættan sem þeir taka
er sú að fyrrverandi einokunarfyr-
irtækjum ríkisins mistakist að
mæta vaxandi samkeppni frá nýjum
og sveigjanlegri fyrirtækjum á með-
an verið er að þvinga þau út á
markaðinn.
Sérfræðingar og sjóðstjórar í Ástr-
alíu, þar sem opin samkeppni hófst
í júlí síðastliðnum, eru þeirrar
skoðunar að Telstra standi betur að
vígi heldur en samkeppnisaðilarnir
í Evrópu sem eru háðir meira eftir-
liti stjórnvalda. Á það sérstaklega
við um Frakkland.
„Ástralir hafa að minnsta kosti
sýnt hæfileika sinn til að stjórna í
samkeppnisumhverfi. En sumir eru
meira efins um símafyrirtækin í
Evrópu,“ segir Martin Hickling sem
er fjárfestingarstjóri fyrir banka-
tryggingahópinn Colonial.
„Ég tel að hlutirnir séu að breytast
innan Evrópusambandsins en at-
vinnumarkaðurinn í Evrópu er
undir meira eftirliti stjórnvalda."
Hlutabréfin í frcinska ríkissímafyr-
irtækinu fara á 187 franka sem er 14
sinnum hærri upphæð en arðurinn
er af hveiju hlutabréfi í ár. Það er
minna en hjá Telstra þar sem hluta-
bréfin seljast fyrir 17 sinnum hærri
upphæð en arðurinn af hverju
hlutabréfi verður.
Franska ríkissímafyrirtækið hefur
selt 23,2 prósent hlutabréfanna og
fengið fyrir þau um 7 milljarða doll-
ara. Talið er að áströlsk yfirvöld fái
yfir 10 milljarða fyrir þriðjung
hlutabréfanna í Telstra.
Tap markaðshlutdeildar
Það sem flest nýju einkavæddu
símafyrirtækin eiga sameiginlegt er
hættan á að tapa markaðshlutdeild
eftir þvi sem samkeppnin eykst.
Ekki er heldur talið ólíklegt að ein-
hverjar ríkisstjómir vilji halda um
stjórnvölinn, að meira eða minna
leyti.
Byggt á Reuter og Politiken
FRABÆR
AMERÍSK
BARNAFÖT
Á ÓTRÚLEGU
VERÐI
AMERISKUK MARKAÐUR Á ÞREMUR UÆÐUM
ODYRARAEN
I AMERIKU OG EVROPU
NBA PEYSUR 3 LIÐ
CHICAGO BULLS PRJÓNAHÚFUR
CHAMPION FATNAÐUR & HOCKEY BÚNINGAR 1/2 VERÐ
AMERÍSKIR JOGGING GALLAR / HLÆGILEGT VERÐ
NY AMERISK QUEEN RÚM
Á AÐEINS 65.000 kr. MEÐ ÖLLU
(AÐEINS 6 STK.)
AMERISKUR
MARKAÐUR
SKÓLAVÖRÐUSTÍG 6
OPIÐ VIRKA DAGA 13.00 - 18.00
LAUGARDAGA 10.00 - 17.00
NIKE &ADIDAS
ÍÞRÓTTASKÓR
LÆGSTA VERÐ
í EVRÓPU!