Dagblaðið Vísir - DV - 26.05.1998, Blaðsíða 11

ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 1998
menmngu
Hver er hver?
PS...
Leiklist
ur bókarinnar Irinas nya liv, Irina von Martens, er sjálf með Downs
heilkenni. Leikgerðin sýnir okkur nokkra fatlaða einstaklinga, sem
falla ekki inn í venjulegt samfélagsmynstur og þau spyrja að vonum
---------- spuminga, sem
erfitt er að veita
svör við. Draum-
---------- urinn er að geta
lifað „eins og
_____________________________________________ annað fólk“ og
bjarga sér sjálf.
Sagan um Ronju ræningjadóttur og hennar fólk (reyndar koma
fleiri hetjur úr bókum Astrid Lindgren við sögu) liggur eins og
Auður Eydal
Gestasýning á Listahátíð:
Unga Klara leikhópurinn sýnir í Borgarieik-
húsi:
Irinas nya liv
Handrit byggt á bók Irina von Martens: Nils
Gredeby
Leikstjóri: Suzanne Osten
Leikmynd: Sören Brunes
Búningar: Marianne Lindberg De Greer
Lýsing: Gölin Forsberg-Mesic
Hárkollur og förðun: Carina Saxenberg og
Susanne von Platen
Töfrandi töframenn
Sýning þeirra hjóna Victoríu Chaplin og
Jean-Baptiste Thierrée í Þjóðleikhúsinu á
Listahátíð verður áreiðanlega ógleymanleg
þeim þúsundum sem voru svo heppnir að ná í
miða. Sýningin bar vott um listræna dirfsku,
hamslaust hugmyndaflug, vönduð vinnubrögð
natni. Búningarnir voru ótelj-
andi og hver þeirra hannaður
og saumaður af list sem jaðraði
stundum við galdur því þeir
umbreyttust í það óendanlega...
Orð verða grútmáttlaus þegar
þau eiga að lýsa svona upplifun
- eins og þeirri að sjá flna frú í
krínólínukjól með stóra og
mikla hárkollu breytast hægt
og hægt í hest fyrir framan aug-
un á manni! Eða púpuna sem
fiðrildið flögraði út úr. Eða at-
riðið á myndinni þegar hún
spilar lag með kjuða á alls kon-
ar glös og bjöllur framan á sér,
aftan á sér og ofan á sér. Hjóla-
atriðið var ótrúlegt - hjólin
urðu beinlinis að einhvers kon-
ar málmkenndum framtíðar-
skepnum og -skrímslum og
maður sat dolfallinn.
Eiginlega ætti sýningin ekki
að heita Ósýnilegi hringurinn
heldur Metamorfósis - eða
Hamskipti - því ekkert var sem
sýndist, allt breyttist, ekki bara loft í lifandi
dýr heldur hreinlega allt í eitthvað annað!
Makalaust var líka að upplifa fullan Þjóðleik-
hússal gripa andann á lofti þegar Victoría
rólaði sér hratt fyrir ofan höfuð áhorfenda og
lét sig falla með höfuðið á undan sér uns hún
hékk á tánum í rólunni. Ég þori næstum að
sverja að rasssítt hár hennar straukst við höf-
uð áhorfenda!
Victoría var meiri listamaður en maður
hennar, hann er bragðarefur og grinari - trúð-
urinn - hún er með viðameiri fjölleika. Hann
síbrosir, hún leikur á svipbrigði sem oft
minntu á föður hennar, undrun, ótta, feimni.
Saman eru þau óviðjafnanlegt par.
Mjallhvít var ósköp feimin
Af íslensku dýrunum á fjölleikasýningu
Chaplins og Thierrée stóðu pekingendumar sig
best. Þetta verður ævintýri lífs þeirra og ekki
seinna vænna því um jól verða
þær étnar. Þær reyndust hafa
ótvíræða leikhæfileika sem
skorti heldur hjá hinum kvikind-
unum. Kanínan Mjallhvít sem
prýddi baksíðu DV fyrir
nokkrum vikum þegar hún hafði
verið valin í hlutverkið var stjörf
af feimni og hræðslu þegar hún
var allt í einu stödd á sviði Þjóð-
leikhússins. Jean-Baptiste fann
tU með henni og lét hana hafa
bók að lesa þegar hlutverkinu
var lokið og hún hreiðraði um
sig yfir henni á sviðsbrúninni.
rauður þráður í gegnum alla sýninguna, en það er ekki einfalt að
fylgjast með persónunum, þvi að þær ýmist renna saman tvær eða
fleiri eða skipta sér í allar áttir eftir hentugleikum.
Boðskapurinn er hins vegar auðlesinn og ver’-1' ' ’ ---*
byggja undir skUning okkar allra á aðstöðu
allra þeirra, sem af einhverjum ástæðum falla
ekki inn í fjöldann.
Hin hliðin á verkinu og ekki minna virði er
sú sýn, sem það veitir á lifsgæðakapphlaup,
amstur og bjástur hins venjulega meðaljóns,
sýn, sem hristir upp í áhorfendum og veldur
því að eftir sýningu göngum við líka út
með spurningar um okkur sjálf í
kollinum.
Ekki þarf að fjölyrða um leikend-
ur, sem túlka verkið af miklu fjöri.
Það er hvergi dauður punktur. Leik-
ritið og framsetning þess
einkennast af gáska-
fullri alvöru, leikmynd
og sviðsmunir eru í
skærum litum, og
glettnislegar vísan-
ir í persón-
ur
Astrid
Lind-
gren
ýta
undir vissan ævintýrablæ.
Þessi heimsókn Unga
Klara er skemmtilegt og
fróðlegt innlegg í litríka
Listcihátíð.
Unga Klara leikhópurinn (stofnaður 1975) starfar sjálfstætt við
Borgarleikhúsið í Stokkhólmi og hefur löngum verið talinn dugmik-
ill og djarfur merkisberi nýrra strauma innan leikhússins.
Eílaust gæti íslenskt leikhúsfólk þegið að svipað fyrirkomulag
væri á málum hér. Sjálfstæður leikhópur, sem hefur frjálsar hend-
ur í verkefnavali en nýtur skjóls í opinberri stofnun og hefur þar
góða aðstöðu, hlýtur að vera æðsta ósk margra. En slíkt er aðeins
til í draumum enn sem komið er.
Unga Klara hefur
m.a. lagt mikla
áherslu á sýningar
fyrir böm og unglinga
og ef til vill má flokka
Irinas nya liv seni
leikhús fyrir börn á
öllum aldri. Sýn-
ingin er litrík
spræk og
sprellandi,
en undir
vaka stórar
spurningar
um rétt okk-
ar allra til
góðra og
mannúð-
legra lífs-
skilyrða.
Höf-
und-
Nýr vinur, forn fjandi
Þaö var um árið, að Vikan var lögð inn á
DAB (Dvalarheimili aldraðra blaða) og ekki
talin eiga afturkvæmt út i þjóðfélagið. Fyrir
stuttu komst hún á ný lyf. Hresstist hún
svo, að í síðustu viku var henni sleppt til
reynslu. Útlit er fyrir að hún fái að ganga
laus. Hún sýnir góð viðbrögð við þjóðfélag-
inu sem hún á að lifa í, er veruleikatengd,
skynsöm, að hluta alþýðleg i fasi og fær ör-
ugglega húsnæði í hvaða blokk sem er.
Mest um vert fyrir hana við endurnýjun
lífsvíxilsins er, að hún fær að vera kvenna-
blað. Það má sem sé hispurslaust gefa þau
út aftur og ekki bara flytja þau inn.
Fjölmiðlar
Auður Haralds
Efnislega inniheldur hún flest það efni
sem hefur verið í uppskriftinni að vinsælu
kvennablaði í eina og hálfa öld. Það gæti
svo aftur stafað af því, að innihald lífsins
hefur í aðalatriðum verið það sama í tíu
þúsund ár og ef gefa á út blað sem fjallar al-
mennt um lífið, þá er það dæmt til að vera
keimlíkt í gegnum tiðimar. Það em efnis-
tökin sem breytast örlítið öld frá öld. Nýja
Vikan er yfirvegaðri en formóðir hennar og
gengur út frá að lesandinn kaupi blaðið les-
efnisins vegna, en ekki aðeins til að skoða
myndimar.
Innlit, viðtal, viðtal, innlit, innlit, viðtal.
Smásaga, matur, prjónles, hús-
ráð, krossgátur, föt og snyrt-
ing. Smámyntin og póstkass-
arnir. Horfin er móðurlega,
skilningsríka konan sem
leysir „elska A er með B
en sef hjá C á meðan ég
held við D og ætla að
giftast E þegar ég fæ
skilnað frá F, hvað á
ég að gera við G, sem
er alltaf að hringja?*
í hennar stað eru
komnir atvinnu-
menn í vanda
fólks, félagsfræð-
ingur og læknir.
Þorsteinn
Njálsson fer á
kostum í
hlutverki
læknisins.
Slæmur
lífsstíll er rót
hins illa og það er
slæmur lífsstíll að vinna,
sjá um heimili, ala önn fyrir ung-
lingum, hafa fjárhagsáhyggjur og bjarga
heiminum. Af slíkum ólifnaði fær fólk alls
kyns verki. Þorsteinn brýtur blað og býður
ekki bleikar töflur, heldur boðar hvíld og
verkdreifingu. Því miður stundar hann
þessar framfarir í læknavísindum í Hafnar-
firði, þar sem færri fá notið hans en skyldi,
en landsbyggðin öll getur leitað til hans í
gegnum Vikuna.
Sjálfur Armani varar fólk við að hlaupa á
eftir tískunni á bls. 25, sem grefur ekki
undan honum né neinum öðr-
um í geiranum, því það
er fátt annað að
fá en tískutusk-
ur. Á sömu síðu
eru athyglisverðar
ráðleggingar varð-
andi nærfataeign og
þar reisir hið fornfá-
lega höfuð sitt. Sam-
kvæmt erlendum nær-
fatasérfræðingi er nauð-
synlegt að eiga þrjú
brjóstahöld til sérstakra
nota, en aðeins eitt nær-
fatasett til daglegrar íveru.
Eins þykir einn náttkjóll
nægja þegar konur ætla bara
að sofa í honum. Á að standa
við vaskinn kvölds og morgna?
Eða á að klæðast merkjavöru yst
og skítugum nærfatnaði innst? Er
kannski eintalan í textanum prent-
villa?
Það yrði þjóðinni til sóma ef Vik-
an yrði söluhærri en hálfsystir hennar Séð
& Heyrt.
Eignumst við sirkusdúfu?
Dúfan sem töfruð var fram á sýningunni
vappaði um stund á borðinu og flaug svo upp í
hvelfingar Þjóðleikhússins og sást ekki meir.
IÞegar farið var að leita að henni reyndist hún
vera búin að verpa þama uppi meðal sviðskaðl-
anna og ljósastæðanna! Vonandi fær hún að
í liggja á svo að við eignumst ekta sirkusdúfu.

|
i
i
: ■

Flögð og fögur skinn
Sýning art.is í Nýlistasafninu og víðar á
Flögðum og fógrum skinnum hefur slegiö í
gegn og setur blessunarlega nýstárlegan svip á
Listahátíð sem annars er hátíðleg - eins og
vera ber. Til landsins er komin —
konan með homin, sú franska
Orlan, og kemur fram á málþingi
í Norræna húsinu á miðviku-
dagskvöldið kl. 20.
Bókin Flögð og fögur skinn er
álika stórvirki og sýningin og
kosturinn við hana er að hún
verður eftir þegar sýningin er
búin. Áhugasömum um lík-
amann og listina/lystina skal bent á að hún er
að svo stöddu aðeins seld í Nýlistasafninu og
kostar litlar 1998 krónur. Eftir hátíð hækkar
verðið um þúsundkall.
FLÖGÐ
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir