Dagblaðið Vísir - DV - 29.08.1998, Blaðsíða 42

j« myndbönd
LAUGARDAGUR 29. ÁGÚST 1998 T*>'\7'
Ma vie en rose:
Bleikt eða blátt
★★Á Ludovic er sex ára strákur sem er sannfærö-
ur um að hann sé í rauninni stelpa og strákslíkami hans sé aðeins mistök.
Nýr yfirmaður fjölskyldufóðurins hefur útvegað fiölskyldunni húsnæði í
næsta nágrenni við sig og Ludovic ratar fljótt í vandræði sökum sérvisku
sinnar. íbúar hverfisins reyna að sýna skilning í fyrstu, en smám saman
snúa þeir baki við honum og fiölskyldunni, faðir hans missir vinnuna
vegna hans og að lokum hrekjast þau á brott. Fjölskylda hans reynir allt
hvað hún getur að gera hann „eðlilegan" en nær engum árangri. Svo fáum
við hamingjuendi þar sem fólk tekur allt i einu sinnaskiptum og ákveður
að leyfa Ludovic að vera eins og hann er. Það er of mikið af tilgerð og klisj-
um til að búa tfl annaðhvort verulega umhugsunarvert drama eða sniðuga
ádeilu. Margar góðar hugmyndir viðhalda áhuganum framan af, en mynd-
in missir sig út í vellu og ódýrar lausnir i lokin. Það sem gerir myndina
þess virði að sjá hana er Georges Du Fresne, sem er alveg hreint dásamleg-
ur í hlutverki stráksins/stelpunnar Ludovic.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Alain Berliner. Aðalhlutverk: Michéle
Laroque, Jean-Philippe Ecoffey, Héléne Vincent og Georges Du Fresne.
Belgísk, 1997. Lengd: 92 mín. Öllum leyfð. -pj
Resurrection Man:
Óhugnanleg morð

★★ Sögusviðið er írland fyrir svona tveimur eða
þremur áratugum. Victor Kelly er kolgeggjaður
hrotti sem er meðlimur í gengi ofbeldismanna af
mótmælendatrú. Hann myrðir kaþólikka á einstak-
lega hrottalegan hátt til að ganga í augun á foringj-
um gengisins og vekur þannig athygli eins for-
sprakkanna á sér. Sá tekur hann undir sinn verndarvæng og hvetur
hann áfram. Líkin hrannast upp og blaðamaður í tilvistarkreppu fær
málið á heilann. Myndin byrjar nokkuð vel og grípur athyglina heljar-
tökum með markvissum stílbrögðum og óvægnu ofbeldi. Smám saman
missir hún þó tökin og virðist sem leikstjórinn hafi ekki verið alveg viss
um hvers konar mynd hann ætlaði að gera - spennumynd, drama,
ádeilu. Að manni læðist sá grunur að hrátt ofbeldið þjóni ekki neinum
sérstökum tilgangi í söguþræðinum, heldur sé það öfugt, að söguþráður-
inn þjóni þeim tilgangi að setja upp yfirgengileg ofbeldisatriöi (reyndar
er myndin byggð á bók og handritið skrifað af höfundinum sjálfum, sem
gæti útskýrt hve ruglingsleg myndin er - rithöfundar hafa venjulega
minna en ekkert vit á kvikmyndum). Ofbeldi getur verið afar flott, en
hér er það tekið of alvarlega. Þegar upp er staðið sé ég engan tilgang með
þessari mynd. Hins vegar var Stuart Townsend verulega óhugnanlegur
og leikurinn almennt til fyrirmyndar. Leikstjórinn gæti átt eftir að gera
stóra hluti með almennflegt handrit í höndunum.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Marc Evans. Aðalhlutverk: Stuart Townsend
og James Nesbitt. Bresk, 1997. Lengd: 109 mín. Bönnuð innan 16 ára. -pj
Amistad drama:
Tilgerðarlegur Spielberg
★Á Þrælaskipið Amistad kemur að strönd Banda-
ríkjanna eftir langa og stranga sjóferð. Eftir illa
meðferð hafa þrælar þess gert uppreisn og myrt
flesta í áhöfh skipsins. Haldin eru heljarmikil rétt-
arhöld yfir þrælunum sem teygja anga sína víða.
Enda er tekist á um grundvallarréttindi mannsins -
frelsið. Þetta er ógnarlöng mynd og ætlar Spielberg sér gríðarmikið með
gerð hennar, en flest allt fer úrskeiðis. Persónurnar eru lítt spennandi
og nær áhorfandinn takmörkuðum tengslum við þrælana, en sýnu
verra er að sjá velkunna úrvalsleikara í steingeldum stereotýpískum
hlutverkum. Þá virka aflir „listrænir" tilburðir leikstjórans, hvort sem
um er að ræða myndrænar útfærslur eða dramatískan tónlistarflutning,
vægast sagt uppskrúfaðir. Það tekst engan veginn aö skapa áhrifarikt
drama í kringum hina magnþrungnu atburði er myndin vísar til. Hin
kvikmyndalega tilgerð drepur cdla tilfinningu fyrir viðkvæmu umfiöll-
unarefhinu. Stærsta írónían við gerð Amistad, sem á að vera óður til
frelsi allra manna, er þó að persónugervingur vestrænna gilda
Hollywood, Steven Spielberg, skuli útfæra „helfór" Afríkumanna. Mér
er spurn, hvaða svartur leikstjóri fengi fiármagn til framleiðslu mynd-
ar á borð við þessa? Frelsishjal Amistad er óneitanlega í litlum tengsl-
um við raunveruleika draumaborgarinnar.
Útgefandi: CIC myndbönd. Leikstjóri: Steven Spielberg. Aðalhlutverk:
Matthew McConaughey, Djimon Hounsou, Morgan Freeman og Anthony
Hopkins. Bandarísk, 1997. Lengd: 155 mín. Bönnuð innan 16 ára. -bæn
Hard Eight:
Lífsins póker
★★ Sidney (Philip Baker Hall) er gamall og lífs-
reyndur spilafíkill, sem tekur að sér hinn unga og
umkomulausa John (John. C. Reilly). Hann drífur
hann með sér til Las Vegas, og kennir honum
helstu spilatrixin. Segja má að Sidney gangi John í
föður stað, og verða þeir mestu mátar. Heldur sígur
þó á ógæfuhliðina er Sidney tekur barþemuna
Clementine (Gwyneth Paltrow) einnig undir sinn verndarvæng, ekki
síst þar sem hrappurinn Jimmy (Samuel L. Jackson) hefur vingast við
John. Hard Eight, sem upphaflega hét Sidney, er ágæt frumraun en því
fer víðsfiarri að hún jafnist á við hina stórgóðu Boggie Nights. Paul
Thomas Anderson er þó að vinna með svipuð þemu í báðum myndun-
um, en stemningin í Hard Eight er rólegri og jarðbundnari. Ágætir leik-
arar fara með helstu hlutverk, en frammistaða flestra þeirra er litt eft-
irminnileg. Paltrow á í mestu vandræðum og Jackson er fastur í rullu
sem áhorfendur hafa margsinnis séð hann fara með áður. Áhugaverð-
asta persóna myndarinnar er aftur á móti Sidney sjálfur, sem Philip
Baker Hall glæðir lífi af mikilli snilld.
Útgefandi: Sam-myndbönd. Leikstjóri: Paul Thomas Anderson. Aðalhlut-
verk: Philip Baker Hall, John C. Reilly, Gwyneth Paltrow og Samuel L.
Jackson. Bandarísk, 1996. Lengd: 97 mín. Bönnuð innan 16 ára. -bæn
Jack Nicholson:
Þrefaldur ósk-
arsverðlaunahafi
Jack Nicholson (hans rétta nafn er
John Joseph Nicholson) fæddist 23.
apríl 1937 í Neptune, New Jersey.
Faðir hans yfirgaf fiölskylduna og
Nicholson ólst upp í þeirri trú að
amma hans væri móðir hans og móð-
ir hans væri eldri systir hans. Það
var ekki fyrr en Time-tímaritið gróf
þetta upp þegar verið varr að undir-
búa grein um Nicholson að hann
komst að hinu sanna. 17 ára gamall
fór hann til Kalifomíu og fékk þar
starf á skrifstofu teiknimyndadeildar
MGM. Hann lærði síðan leiklist hjá
Players Ring Theater leikflokknum
og var uppgötvaður af B-mynda-
kóngnum Roger Corman, sem réð
hann í aðalhlutverkið í ódýrri ung-
lingahrollvekju, The Cry Baby Killer
(1958). Næstu áratugina lék hann í
mörgum ódýrum hrollvekjum, mót-
orhjólamyndum og hasarmyndum.
Hann framleiddi jafnframt og skrif-
aði handritið að sumum þeirra.
Jack Nicholson í einum frægasta krimma allra tíma, Chinatown.
Klassísk myndbönd
Scarface (1932):
★★★★
Forhertir glæponar og fagrar meyjar
Glæpaforinginn Louis Costfllo er
myrtur í upphafi myndarinnar. Lög-
regluna grunar strax að hinn mis-
kunnarlausi Tony Carmonte (Paul
Muni) sé morðinginn, en getur lítið
aðhafst þar sem hana vantar öll sönn-
unargögn. Tony þessi, sem er aðalper-
sóna myndarinnar, er á mála hjá öör-
um glæpaforingja er nefnist Johnny
Loro (Osgood Perkins). Fer vegur
hans nú vaxandi, ekki sist fyrir vaska
framgöngu Tonys. Það líður þó ekki á
löngu þar tfl Tony verður þrándur í
götu Loros. Tony kann sér engin tak-
mörk og gengur sífellt lengra í út-
þenslustefnu glæpagengisins, auk
þess sem hann fer á fiörumar við
Poppy (Karen Morley), kærustu
Loros. Tony hefur sér tfl aðstoðar
hinn trygglynda Guino Rinaldo (Geor-
ge Raft). Ekkert virðist geta stíað
þeim í sundur þar tfl hin unga og
fagra systir Tonys, Cesca, gerir sér
dælt við Rinaldo.
Scarface hefitr verið ásamt The
Public Enemy (1931, leikstj. William
Wellman) helsta fyrirmynd glæpon-
mynda fram á okkar dag. Leikstjórar
samtímans sækja óhikað í brunn
hennar, sem seint virðist ætla að
tæmast. Sú tilhneiging náði hámarki
áriö 1983 er Brian De Paima endur-
gerði myndina af töluverðri ná-
Paul Muni og Henry Armetta í
Scarface.
kvæmni. Líkt og eftirgerðin vakti
frummyndin mikla athygli á sínum
tíma fírir grófar ofbeldissenur. Hefði
myndin verið gerð eftir 1934 hefði hún
líklega aldrei komist í dreifmgu, en
það ár kom Hollywood í gagnið
ströngu ritskoðunareftirliti sem átti
eftir að móta kvikmyndaframleiðslu
næstu áratuga.
Meðal aðstandenda kvikmyndar-
innar eru tveir frægir Howardar.
Æviferifl framleiðandans Howards
Hughes verður að teljast ævintýra-
legri en flestra sögupersóna drauma-
borgarinnar. Á táningsaldri erfði
hann gríðarleg auöæfi foður síns og
hóf framleiðslu kvikmynda einungis
tvítugur að aldri. Hann undi sér lengi
meðal stjamanna í Hollywood en
sneri sér sama ár og Scarface var
frumsýnd að fluginu. Hann hannaði
eigin vélar og setti fiölda hraðmeta
um ævina. Leikstjóri myndarinnar,
Howard Hawks, var einnig ágætur
flugmaður og flaug fyrir Bandarikja-
menn í seinni heimsstyrjöldinni.
Ólíkt Hughes tók hann kvikmyndim-
ar fram yfir flugið, og telst í dag með-
ai helstu leikstjóra sem Hollywood
hefúr alið. Hawks var gríðarlega fiöl-
hæfúr leikstjóri og stýrði flestum teg-
undum kvikmynda, t.d. Rio Bravo
(vestri), Gentleman Prefer Blondes
(söngleikur), The Thing (vísinda-
skáldskapur), The Big Sleep (þrfller).
Scarface er framlag hans til glæpa-
mynda, og ómissandi öllum þeim fiöl-
mörgu er unna slíkum myndum.
Fæst í Videohöllinni. Leikstjóri:
Howard Hawks. Aðalhlutverk:
Paul Muni og George Raft. Banda-
rísk, 1932. Lengd: 90 mínútur.
Björn Æ. Nordfjörð