Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1998, Síða 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1998
Móðurástin sterkust
Tengsl móöur og barns eru sterk og móöurástin er talin sú sterkasta. Þau bönd fœr enginn slitið. Mörg nú-
tímakonan þarf hins vegar aöfela umsjá þessarar dýrmætu veru í annarra manna hendur í marga klukkutíma
á dag þegar lögbundnu sex mánaöa fæöingarorlofi lýkur. Það eru klukkustundir sem mörgum konum finnst erf-
iöar. Mörg móöirin myndi frekar vilja vera heima hjá kornabarninu.
Hæfur staðgengill nauðsynlegur
„Nýbakaðar mæður hafa haft á
orði við mig að þær kvíði fyrir
að fara að vinna sex mánuðum
eftir fæðingu bama sinna. Ef
þær ætfu þess hins vegar kost myndu
þær vera lengur hjá bömunum. Það
hlýtur að vera æskilegra. Fyrstu mán-
uðimir í lífi bams em mikilvægir og
samband við einn aðila skapar þá
grundvallaröryggiskennd bamsins sem
skiptir máli,“ segir Anna Valdimars-
dóttir sálfræðingur.
„Þegar kona eignast sitt fyrsta bam
er allt breytt. Hún er ekki lengur hús-
bóndi yfir sínum tíma og þegar rann-
„Nýbakaðar mæður hafa stundum haft
á orði við mig að þær kvíði fyrir að
fara að vinna sex mánuðum eftir fæð-
ingu barna sinna," segir Anna Valdi-
marsdóttir sálfræðingur.
sökuð em áhrif streitu á fólk þá kemur
í Ijós að ein erfiðasta streitan stafar af
því að fólk hefur ekki vaid á atburðum.
Ungabam er besta dæmið um streitu-
vald sem ekki er hægt að stjóma. Það
er ekki hægt að ráða því hvort það sofi
á nóttunni, hvenær það verður veikt og
hvort það veikist þegar það er mest
áríðandi fyrir móðurina að standa sig
vel i vinnunni.“
Þótt móðirin standi sig vel í starfi
getur hún haft samviskubit yfir að vera
ekki hjá baminu og hún getur haf
áhyggjur af hvernig því líði. Togstreita
er því ekki ókunnug þessum konum.
Ofþreyta getur háð þeim konum sem
eiga böm sem sofa illa á nóttunni. Næg-
ur svefn er homsteinn andlegrar vellíð-
unar og vítahringurinn getur endað i
þunglyndi. „Þegar manneskja er mjög
þreytt og finnur að hún hefur ekki næg-
an kraft til að gera það sem hún vill
gera þá býður sjálfsmynd hennar oft
hnekki. Hún hefur kannski áður verið
kraftmikil og ffamtaksöm en nú fmnur
hún fyrir óánægju með sjálfa sig þar
sem hún getur ekki gert það sem hún er
vön að gera. Aðstæðumar geta líka haft
áhrif á samband hennar og makans
þannig að þetta vefur upp á sig á marg-
an hátt.“
Anna segir að það skipti miklu máli
á hvaða hátt faðir bamsins lítur á sína
ábyrgð í umönnun bamsins. „Konum
gengur betur að takast á við þessa
streitu ef skilningur makans er fyrir
hendi.“
Það er nauðsynlegt að staðgengill
móðurinnar, eða dagmóðirin ef sú leið
er valin, sé hæfur. „Það er mikilvægt
að hún myndi góð tengsl við bamið og
að hún sýni því athygli og hlýju.“ Þá
finnur bamið fyrir öryggistilfmningu
sem er nauðsynleg. -SJ
Hrædd um að dótturinni yrði rænt
Klara Lind Jónsdóttir, sem
vinnur hjá Frjálsri fjölmiðl-
un, á rúmlega eins og hálfs
árs gamla dóttur, Elvu Mist Jónas-
dóttur. Klara tók lögbundið sex
mánaða fæðingarorlof og áður en
hún hóf störf á ný kveið hún fyrir
að fara að vinna aftur allan daginn.
Klara Lind og Elva Mist. „Ég reyndi að komast hjá því að iáta Elvu Mist sofa
úti í vagni þvi ég var hrædd um að henni yrði rænt.“
„Ýmsar hugsanir flugu um hug-
ann.“
Tvær dagmæður tóku að sér að
sjá um Elvu Mist á daginn en þær
gættu náttúrlega líka fleiri bama.
Klara segir að fyrstu dagana i
vinnunni hafi hún verið
með hugann annars stað-
ar. „Ég var örugglega
mjög þreytandi því fyrst
í stað hringdi ég mikið í
dagmæðurnar til að
spyrja um Elvu Mist. Ég
var með mikið samvisku-
bit. Ég reyndi að komast
hjá því að láta hana sofa
úti í vagni því ég var
hrædd um að henni yröi
rænt. Ég kom með þá afsök-
un að hún væri kvefuð, sem
hún reyndar var. Dagmæð-
umar sáu hins vegar í gegn-
um þetta og létu hana sofa
úti. Þær eru náttúrlega v
öllu vanar. Ég er mjög
heppin með dagmæð-
ur.“
Elva Mist er
ánægð hjá dag- ,
mæðrunum. „Ég
hef aldrei þurft
að skilja við
hana grátandi.
Stundum vill hún
ekki fara heim
því henni finnst svo gaman. Hún
vill þá aö ég komi og leiki mér með
henni og hinum bömunum sem em
hjá dagmæðrunum."
Klara leggur mikla áherslu á
að nýta frístundimar vel og
verja þær með
Mist. „Ég er með henni allan tím-
ann sem hún er vakandi og ég fer
nær aldrei út nema hún sé sofnuð."
SJ

\
w
Sagði upp vinnunni
Eydís Eyjólfsdóttir, hár-
greiðslumeistari og danskenn-
ari, á rúmlega eins og hálfs
árs gamla dóttur sem heitir Tanja
Líf Davíðsdóttir. „Ég var búin að
ákveða að fara aftur út að vinna
þegar hún yrði sex mánaða. En ég
sagði upp þegar hún var fjögurra
mánaða. Þegar hún var komin í
heiminn sá ég að þetta var allt öðra-
vísi en ég hafði haldið. Mér fannst
hún of ung til að fara frá henni all-
an daginn. Við bemm ábyrgð á upp-
eldi bamanna okkar og mér fmnst
skipta miklu máli að við séum mik-
ið með þeim þegar þau era svona
lítil.“
Eydis fór að vinna þrjá daga í
viku þegar Tanja Líf var tíu mánaða
auk þess sem hún kennir dans tvö
kvöld í viku. Tanja Líf er hjá dag-
mömmu á meðan Eydís vinnur á
hárgreiðslustofunni. „Við vorum
báðar tilbúnar þegar hún var tíu
mánaða. Það er líka góð tilbreyting
fyrir hana að hitta önnur böm.“
Eydísi frnnst þær mæðgur enn
vera of lítið saman. „Ég ætla að
hætta í hárgreiðslunni eftir jól og
ætla að einbeita mér að danskennsl-
unni. Hins vegar ætla ég að kenna
fleiri kvöld.“ Á meðan mun
bamapía passa Tönju Líf þar sem
heimilisfaðirinn er sjómaður.
Mæðg-
urnar
Eydís og
Tanja Líf.
„Þegar hún
var komin í heim-
inn sá ég að þetta
var allt öðruvísi en
ég hafði haldið," segir
Eydís.