Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.1999, Síða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1999
Fréttir
Matareitranir tífaldast
á síðustu fimm árum
- þrátt fyrir aukið hreinlæti og fræðslu
„Við vitum ekki hvað er að ger-
ast. Tölumar sýna okkur einfald-
lega að skráðum matarsýkingum er
að fjölga svo um munar. Ekki að-
eins hér á landi heldur einnig í ná-
grannalöndunum og þetta gerist
þrátt fyrir aukið hreinlæti og stór-
aukna fræðslu," segir Franklín Ge-
orgsson, forstöðumaður rannsókn-
arstofu Hollustuvemdar ríkisins.
Skráðar matareitranir hér á
landi voru á síðasta ári rúmlega tíu
sinnum fleiri en árið 1993. Þá vora
þær 23 talsins en í fyrra var til-
kynnt um 265 tilfelli. Flestar komu
þær fram í fermingarveislum síðast-
liðið vor, svo og í mötuneytum
nokkurra opinberra stofnana. Áriö
1996 vom skráðar eitranir vegna
matvæla 221 og munar þar mest um
rjómabollur sem komu frá Mjólkur-
samsölunni á bolludaginn það ár.
„Þessar tölur em aðeins toppur-
inn af ísjakanum," segir Franklín
Georgsson. „Það er viðtekin venja
bæði hér heima og í nágrannalönd-
unum að áætla sem svo að skráð
tilfelli séu tæplega tíundi hluti af
þeim sýkingum
sem upp koma.
Sænska matvæla-
stofnunin gerði
símakönnun á
þessu fyrir
skemmstu og
kom þá í ljós að
500 þúsund
manns höfðu
veikst af neyslu
matar á því ári.
Skráð tilfelli í
Svíþjóð það ár vom hins vegar
ekki nema 2000.“
Franklín segir erfitt að henda
reiður á hvað valdi þessari fjölgun.
Breyttar matarvenjur hafi sitt að
segja. Fólk borði nú meira úti en
áður þegar menn létu helst ekkert
ofan í sig nema þekkja það vel.
Fólk sé spennt fyrir nýjum og áður
óþekktum réttum.
„Aukin ferðalög fólks valda því
að örverur sem ekki voru til hér á
landi eru nú komnar til að vera.
Til dæmis hefur tíðni campylobat-
er-sýkilsins tvöfaldast í sýnum. Sá
sýkill er nú kominn í annað sætið
á eftir salmonellunni. Hann smit-
ast helst frá alifulgum og húsdýr-
um og eru páfagaukar og hundar
þar hvað skæðastir," segir Frank-
lin Georgsson. -EIR
Franklín
Georgsson.
Farþegi bíöur eftir strætó vlð sjónvarpshúsið: - Betra að standa fyrir aftan
það. DV-mynd ÞÖK
Strætóskýlið
snýr öfugt
Strætóskýlið fyrir framan sjón-
varpshúsið á Laugaveginum í
Reykjavík snýr öfugt. Það er álit
meirihluta strætisvagnafarþega
sem nota skýlið.
„Við erum í lífshættu hér þegar
blautt er í veðri því skvettumar
sem ríða yfir okkur eru eins og
holskeflur," sagði einn farþeganna
þar sem hann beið í skýlinu. „Þess
vegna er betra að standa fyrir aft-
an það. Þar er betra skjól af því.“
Farþegamir vom sammála um
að best væri að snúa skýlinu við.
Það sneri öfugt.
-EIR
Kolsvört skýrsla um örlög Flateyringa:
Enginn skilinn eft-
ir á köldum klaka
- segir Halldór Halldórsson bæjarstjóri
Það er ekki rétt að fólk hafi verið
skilið eftir á köldum klaka. Það lá
ekkert fyrir eftir að flóðið féll að það
ætti að bæta eitthvað annað en bara
tjón á húsum sem ekki urðu fyrír
altjóni," sagði Halldór Halldórsson,
bæjarstjóri á Isafirði, í samtali við
DV. Blaðið leitaði viðbragða hans við
frétt DV í gær af svartri skýrslu Guð-
jóns Petersens um örlög Flateyringa
eftir snjóflóðið mannskæða í október
1995. Halldór sagði að drög að skýrsl-
unni væm enn vinnuplagg og ekki
væri enn búið að gera hana opinbera.
Hann harmaði að þessi drög hefðu
lekið út og væra orðin að fféttaefni
áður en skýrslan er i raun orðin til.
DV hefur heimildir fyrir því að aðeins
eitt minnisblað sé til frá bæjarstjóm
til nefndar þriggja ráðuneytissijóra
sem ætlað var að taka strax á málum
sem kæmu upp í kjölfar snjóflóðsins.
Önnur erindi hafi ekki borist nefnd-
inni. Þá er stjórn Samhugar í verki
sögð hafa bragðist Flateyringum en
nú hefuir verið ákveðið að leggja eft-
irstöðvar af söfnunarfénu í almenn
náttúruhamfarasjóð.
Samkvæmt heimildum DV er
skýrslan í grandvallaratriðum tilbúin
og aðeins eftir að lagfæra einstök at-
riði hennar. I henni er framkoma op-
inberra aðila, svo sem sveitarstjómar
og Húsnæðisstofnunar í garð þolenda
hamfaranna, gagn-
rýnd í skýrslunni.
Vegna afskiptaleys-
is þeirra hafi fólk
ekki fengið bætur
vegna húsa sem
skemmdust, að
undanskildum
þeim sem urðu fyr-
ir altjóni, fyrr en
löngu eftir flóðið og
fjárhagur margra
fjölskyldna af þeim
ástæðum farið illa. Halldór Halldórs-
son sagði að hugmyndin að gerð
skýrslunnar hefði verið sú að fá í
hendur heildarmynd af ástandinu og
hvar mætti bæta stöðuna. „Ef við
þurfum að bæta stöðuna hjá einstak-
lingiun þá gerum við það. Skýrslan er
tæki til að greina stöðuna og laga það
sem hægt er að laga af það er mögu-
leiki."
Halldór sagði það ekki rétt að mál
Flateyringa hefði dagað uppi eftir
sameiningu sveitarfélaganna sem nú
mynda ísafjarðarbæ. Flóðið hefði fall-
ið í októbermánuði en siðan líður
rúmlega hálft ár þar til sameiningin á
sér stað. Þeir sem þessu héldu fram
ættu fremur að athuga hvað gerðist í
þessum málum fram að sameiningu.
Þá sæist að skriður hefði komist á
málin eftir hana. -SÁ
Miölægur gagnagrunnur:
Auglýsingastríð á Vísi.is
Hafið er auglýsingastríð milli
tveggja öndverðra póla í gagna-
gmnnsmálinu á síðum Vísis.is. Um
alllanga hríð hefur Vísir veriö með
upplýsingar íslenskrar erfðagrein-
ingar, fréttir, greinar, spumingar
og svör. Almenningur hefur notfært
sér þessa slóð og lesið sér til um
gagnagrunninn.
í gær birtist samkeppnin, slóö
sem liggur til samtakanna Mann-
vemdar, sem barist hefur hart gegn
gagnagrunninum. Þar era fjölmarg-
ar greinar gegn miðlægum gagna-
granni, innlendar og erlendar. -JBP
Forsíða Vísis.is en þar er hægt að
kynnast báðum hliðum á gagna-
grunnsmálum, hlið Kára og hlið
Mannverndar.
Stuttar fréttir i>v
Nýr framkvæmdastjóri
Björg Ámadóttir, blaðamaður
og kennari, hefur verið ráðin
framkvæmdastjóri Miðstöðvar sí-
menntunar á Vesturlandi. Björg
hefur mikla reynslu af kennslu og
fræðslumálum. Hún hefur m.a.
kennt á öllum skólastigum, frá
forskóla upp í háskóla. Síðustu
fjögur árin hefur hún verið
stundakennari viö Menntasmiðju
kvenna á Akureyri.
1500 kvartanir
Landlæknisembættinu bárust
alls 1500 kæmmál
og kvartanir á ár-
unum 1991-1997 í
embættistíð Ólafs
Ólafssonar. Helm-
ingur kæranna var
vegna meintra
mistaka læknanna
og 12% vegna samskiptaörðug-
leika.
Meira lauslæti
Samkvæmt niðurstöðum könn-
unar Landlæknisembættisins era
karlmenn í lista-, skemmtana- og
fjölmiðlageiranum manna lauslát-
astir. Heimavinnandi konur em
mun lauslátari en þær sem eru
útivinnandi.
Vilja líka
Bæjarstjóm Reykjanesbæjar
hefur skorað á ríkisstjómina að
endurskoða áætlanir um menn-
ingarhús og vill fá eitt slíkt hús í
sína byggð.
Gosaskan skemmdí
Talið er að aska úr gosinu í
Vatnajökli hafi valdiö miklu tjóni
á hreyfli einnar af vélum íslands-
flugs. Þetta er niðurstaða rann-
sóknar breskra flugvirkja sem
könnuðu vélina. Viðgerð kostar
tugi milljóna króna.
Össur bætir sig
íslenska hátæknifyrirtækið
Össur hf. hefur aukiö sölu sína á
síðasta ári um 34%. Veltan fór í
fyrsta sinn yfir milljarð og heild-
arsala hefúr tvöfaldast á tímabil-
inu 1995-1998.
Hulduhermenn
Margir manna sem kenndir hafa
verið við hulduher
Alberts heitins
Guðmundssonar
mættu á fjölmennt
landsþing Frjáls-
lynda flokksins um
síðustu helgi.
Þeirra á meðal
nefnir Dagur Ásgeir Hannes Eiríks-
son og Jón Oddsson.
Tugþúsundir á hestamót
Aðstandendur Landsmóts
hestamanna áriö 2000, sem haldið
verður í Reykjavík, reikna með
tugum þúsunda gesta þá sex daga
í júlí sem mótið stendur, þar af
8-10 þúsund útlendingum. Forseti
íslands verður verndari mótsins.
Polyolverksmiðja
Líkur hafa aukist á því að byggð
veröi polyolverksmiðja hér á landi í
samvinnu við S-Afríkumenn o.fl.
Polyol er hráefhi til plastfram-
leiðslu, yfirleitt unnið úr oliu en
verður hér unnið úr sykri eða
sterkju. Finnur Ingólfsson iðnaðar-
ráðherra er nú í S-Afríku að ræða
nýsköpun í iðnaði viö þarlenda.
Hækkuðu tvöfalt
Laun opinberra starfsmanna
hækkuðu að jafnaði tvöfalt meira
á síðasta ári en laun fólks á al-
menna vinnumarkaðinum sam-
kvæmt tölum Hagstofunnar.
Slysin dýr
Rannsóknamefnd umferðar-
slysa er tekin til
starfa. Umferðar-
slys em talin kosta
11-15 milljarða á
ári. Þórhallur
Ólafsson, formaö-
m- Umferðarráðs,
segir við Dag að í
15 dauðaslysum síðasta árs hefðu
14 að líkindum lifað af hefðu þeir
veriö í bílbeltum. -SÁ