Dagblaðið Vísir - DV - 28.01.1999, Blaðsíða 18
18
FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1999
Leigumarkaðurinn ýtir fólki út f að kaupa eigið húsnæði:
Hikaði ekki við
að kaupa
- segir Sigurjón Pálsson, ungur verkfræðingur
Sigurjón Pálsson verkfræðingur býr einn f tveggja herbergja íbúð í nýju fjölbýlishúsi við Sóltún sem hann keypti í
stað þess að fara á leigumarkaðinn. DV-mynd Teitur
lán, 20%, sem verð-
ur 1.340.000 krónur
fáist það samþykkt.
Greiðslubyrðin af
húsnæðislánunum
er samtals um
28.900 krónur. Fast-
eignagjöld og lög-
boðnar tryggingar
eru um 2.700 krónur
á mánuði og
greiðslubyrðin því
31.600 krónur. Sam-
kvæmt upplýsing-
um frá fasteignasala
ættu hámarksvaxta-
bætur að fást vegna
kaupanna, sem
nema um 19.000
krónum á mánuði.
Hjón:
3Ja herbergja íbúó - 65 fm + bílskýll
Verd: 6.700.000 kr.
Húsbréfalðn (70%):
Viðbótarlán (20%):
Eigið fé:
Greiðslubyröi:
Fast.gjöld og tryggingar:
Greiðslubyrði alls:
Vaxtabætur:
Greiðslubyrðl:
Leiguverð:
Ekki er tekiö iiílit til afskrífta eöa
4.690.000 kr.
1.340.000 kr.
670.000 kr.
28.944 kr.
2.700 kr.
31.644 kr.
19.000 kr.
12.644 kr.
40.000 kr.
viöhalds.
Einstaklingur:
2Ja herbergja íbúö - 65 fm
Verö: 6.700.000 kr.
Áhvílandi:
Eigiö fé og lán:
Greiöslubyröi nú: Um
Húsbréfalán (70%):
Greiðslubyrði þá: Um
Fast.gjöld og tryggingar:
Greiðslubyrði alls:
Vaxtabætur:
Greiðslubyrði:
Leiguverö:
Um 5.000.000 kr.
1.700.000 kr.
40.000 kr^k
4.690.000 kr.
34.000 kr.
2.700 kr.
36.700 kr.
12.000 kr.
24.700 kr.
40.000 kr.
Ekki er tekiö tillit til afskrifta eöa viöhalds.
„Ég er nýkominn heim úr verk-
fræðinámi og þurfti að ná mér í
húsnæði. Ég þurfti ekki að reikna
dæmið upp á krónu því það lá
nokkurn vegin ljóst fyrir að betra
væri að kaupa íbúð en leigja hana.
Greiðslubyrðin er léttari auk þess
sem maöur myndar eign,“ segir Sig-
urjón Pálsson verkfræðingur sem
býr einn í tveggja herbergja íbúð í
nýju fjölbýlishúsi við Sóltún.
Sigurjón keypti íbúðina sína á 6,7
milljónir króna af byggingarfélag-
inu sem byggði húsið. Hann yfírtók
5 milljóna króna lán sem hvíldu á
íbúðinni af hálfu byggingarfélags-
ins, reiddi fram eigið fé og tók lán
fyrir því sem vantaði upp á. Sigur-
jón vinnur nú að því að fá húsbréfa-
lán frá íbúðalánasjóði. Þegar lánið
er gengið í gegn býst hann við að
mánaðarleg greiðslubyrði lækki
töluvert.
En lítum nánar á dæmi Sigur-
jóns. Að hans sögn er greiðslubyrð-
in nú um 40.000 krónur á mánuði.
Ef Sigurjón fær húsbréfalán fyrir
70% af andvirði íbúðarinnar ætti
greiðslubyrðin að lækka I um 34.000
krónur á mánuði. Sé fasteignagjöld-
um og lögboðnum tryggingum bætt
við, um 2.700 krónum, verður
greiðslubyrðin um 36.700 krónur.
Sigurjón mun væntanlega fá óskert-
ar vaxtabætur sem nema um 12.000
krónum á mánuði. Greiðslubyrðin
er því komin niður í um 24.700
krónur.
íbúðin er alveg ný og segist Sig-
uijón þess fullviss að hún yrði leigð
út fyrir að minnsta kosti 40.000
krónur á mánuði. Ef hægt er að tala
um hagnað Sigurjóns í þessu dæmi
þá er hann ríflega 15.000 krónur á
mánuði.
Rétt er að geta þess að ekki er
tekið tillit til afskrifta eða viðhalds
í þessu dæmi. Gert er ráð fyrir að
Sigurjón hefði greitt hita og raf-
magn í ámóta leighúsnæði og þeim
kostnaðarlið því sleppt, hann jafn-
ast út.
Annað dæmi
DV rædi við fasteignasölu í borg-
inni í fyrradag. í hádeginu hafði
selst 3ja herbergja, 65 fermetra íbúð
í fjölbýlishúsi á Seltjarnarnesi.
Stæði í bílskýli fylgdi. Verð hennar
var 6,7 milljónir króna. Kaupandi,
hjón, lagði sjálfur fram 670.000
krónur eða 10% söluverðs. Hús-
bréfcdánið, 70%, nam 4.690.000 krón-
um. Hann hafði sótt um viðbótar-
Greiðslubyrðin er
því komin í um 12.600 krónur. Þessi
íbúð var leigð út fyrir 40.000 krónur
á mánuði. Hagnaður af því að
kaupa nemur því 27.400 krónum.
Mikil eftirspurn
Fólk á leigumarkaði er að gera sér
grein fyrir að mjög oft er hagstæðara
að kaupa en leigja við núverandi að-
stæður. Að sögn fasteignasala sem DV
ræddi við hefur verið mikil eftirspum
eftir íbúðum sem kosta í kring um 7
milljónir króna og þær runnið út.
Virðast þær hafa hentað mörgu fólki
sem hefur leigt. Er DV tjáð að fjöl-
skyldufólk sé margt orðið fráhverft
leigumarkaðnum en eignaríbúð skapi
meiri stöðugleika og öryggi þar sem
skólaganga bamanna er annars veg-
ar.
Þá er DV kunnugt um að keypar
hafi verið íbúðir undir skólafólk utan
af landi í tilfellum þar sem leiga heföi
áður þótt sjálfsögð. Er það bæði til að
tryggja fasta og ömgga búsetu og eins
til að sleppa betur frá kostnaðarliðn-
um húsnæði. -hlh
Velta á hlutabréfamarkaði 1998:
Mest með bréf
íslandsbanka
Yfirlit um veltu í viðskiptum með
hlutabréf, sem finna má á vefsíðu
Landsbréfa, sýnir að á síðasta ári
urðu mest viðskipti með hlutabréf í
íslandsbanka og Eimskip. Velta hluta-
bréfa í íslandsbanka nam 1.515.235.978
krónum eða ríflega einum og hálfum
milljarði. Eimskip kom næst á listan-
um en velta með hlutabréf þess nam
1.020.688.027 krónum eða rúmum
milljarði. í 3. sæti kom Fjárfestingar-
banki atvinnulífsins og síðan Flug-
leiðir, Samherji og SÍF.
Tölvufyrirtækin, sem hækkað hafa
mest í verði síðastliðnar vikur, eru
neðar á listanum. Efst þeirra er Opin
kerfi, í 17. sæti, þar sem veltan nam
227.875.902 krónum. Nýherji er í 21.
sæti þar sem veltan nam rúmri 161
milljón og Tæknival í 29. sæti en velt-
an þar nam tæpum 90 milljónum
króna.
Hraðfrystihúsið Hnífsdal skrapar
botninn en viðskipti með hlutabréf
þess námu 669.450 krónum. Gríðarlegt
bil er milli fyrirtækja á toppi og botni
þessa lista. í hópi fyrirtækja þar sem
minnst viðskipti urðu eru Guðmund-
ur Runólfsson hf. (1,3 milljónir), Hans
Petersen (1,6 milljónir), KEA (4,2
milljónir), Bifreiðaskoðun (Frum-
herji) (5,4 milljónir) og Héðinn Smiðja
(6,4 milljónir). í átta fyrirtækjum
urðu hlutabréfaviðskipti lægri en 10
milljónir.
-hlh
10 vinsælustu hlutafélögin
- samkvæmt hlutabréfavettu 1998
Greiðslumat
Greiðslumat er forsenda um-
sóknar um húsnæðislán íbúða-
lánasjóðs. Sótt er um greiðslumat
hjá fjármálastofnun (banka eða
sparisjóði) þegar samþykkt
kauptilboð eða kostnaðaráætlun
vegna byggingarframkvæmda
liggur fyrir. Einfaldast er að snúa
sér til þeirrar fjármálastofnunar
sem umsækjandi á mest viðskipti
við.
Tvíþætt
Greiðslumat er tvíþætt. Fyrst
er greiöslugeta einstaklings eða
fjölskyldu reiknuð út frá tekjum
og eignum. Að því loknu er veitt
ráðgjöf á grundvelli útreikning-
anna þar sem farið er yfir helstu
þætti varðandi lántökuna og
áætlaða greiðslubyrði.
Vaxtabætur
Hámark vaxtabóta er 144.426
krónur hjá einstaklingi, 185.742
krónur hjá einstæðu foreldri og
238.840 krónur hjá hjónum/sam-
búðarfólki
íbúðalánasjóður
Vextir og afföll
Vaxtagjöld vegna lána sem tek-
in hafa veriö til öflunar á íbúðar-
húsnæði mynda rétt til vaxta-
bóta. Vaxtagjöld teljast gjaldfalln-
ir vextir og gjaldfallnar verðbæt-
ur á afborganir og vexti og affoll
af verðbréfum, víxlum og öðrum
skuldaviðurkenningum. Afföll
vegna sölu húsbréfa teljast ein-
göngu til vaxtagjalda þegar selj-
andi þeirra er jafhframt skuldari
fasteignaveðbréfs.
Vaxtagjöld
Vaxtagjöld til útreiknings
vaxtabóta geta aldrei orðið hærri
en 7% af eftirstöðvum skulda
eins og þær eru í lok hvers árs.
Frá vaxtagjöldum eru dregin 6%
af tekjustofni sem er frábrugðinn
tekjuskattsstofni að þvi leyti að
fjármagnstekjur eru teknar með
og fjárfestingar í atvinnurekstri
koma ekki til frádráttar.
-hlh