Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.1999, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 26. JÚLÍ 1999
15
Éi

„Einstaklingar borga upp í 16%-17% vexti af heimilisláni sínu sem bank-
arnir geta tekið í evrum í Evrópu á 6-7% vöxtum og endurlána svo hér-
lendis með upp f 10% vaxtamun.“
takandi aðeins tapað, þar sem
þessar vísitölur hér fara aðeins
upp (ekki niður) og stundum beint
upp eins og allt stefnir í þessa dag-
ana.
Með EES var innleidd hér frjáls
samkeppni og hún bundin í skrif-
legum samningum. En sýna þarf
hana líka i verki, enda væri slíkt
góð kynning á raunverulegum
hagnaði af auknu samstarfi og
samvinnu okkar við aðrar þjóðir
Evrópu. Með samkeppni hér á
landi frá þýskum evrubanka
myndi losna um þá fákeppni eða
einokun sem hér er nú í lánamál-
um. Með þýskum evrubanka gætu
líka komið önnur og ný tækifæri i
viðskiptum sem lokað er á með of
háum vöxtum hér.
Evrópusambandið
Væntanlega mun samstarf okk-
ar við Þjóðverja og aðrar þjóðir i
Evrópu aukast á næstu árum. Það
er gott að geta talað þýsku, sem
Menningarstofnun Þjóðverja
kynnti hér. Enn betra er að fá
þýskan evrubanka. Með honum
kæmu væntanlega lægri vextir og
meiri frjáls samkeppni í vaxtamál-
um. Svo flytti slíkur banki með
sér anga af þeim dugnaði og reglu-
semi sem þýsk þjóðarsál á svo
mikið af.
Lúðvík Gizurarson
Fyrir nokkru lögðu
Þjóðverjar niður menn-
ingarskrifstofu sína hér
í Reykjávík, sem þeir
kenndu við stórskáld
sitt. Eitthvað munu
þeir aftur hafa bætt um
eða segjast gera það. En
þeir geta gert betur og
þá á alveg nýju sviði.
Þá er veriö að tala um
evruna, sem er nýi
„dollarinn" þeirra í
Evrópu. Hér á landi
vantar evrubanka sem
gæti í upphafi verið lít-
ið útibú eða jafnvel að-
eins uinboðsskrifstofa.
Háir vextir
Við íslendingar höf-
um oftrú á háum vöxt-
um. Mikið af fólki er í vaxtagUdru
sem það losnar ekki út úr. Stór
hluti launa fer í vexti og dugar
ekki tU. Og missir fólk bUa sina á
uppboð eða jafnvel íbúðir. Svo
hafa mörg fyrirtæki orðið gjald-
Kjallarinn
Lúðvík
Gizurarson
hæstaréttarlögmaður
„Meö samkeppni hér á landi frá
þýskum evrubanka myndi losna um
þá fákeppni eða einokun sem hér er
nú í lánamálum. Með þýskum evru-
banka gætu líka komið önnur og ný
tækifæri í viðskiptum sem lokað er
á með ofháum vöxtum hér.“
upp í 16%-17% vexti
af heimUisláni sínu,
sem bankamir geta
tekið í evrum í Evr-
ópu á 6-7% vöxtum
og endurlána svo
hérlendis með upp í
10% vaxtamun.
Svo segja blaða-
fréttir okkur þessa
dagana að skuldir
heimUanna á Is-
landi nálgist heims-
met eða séu það
jafnvel. Góðærið er
þvi falsað og búið tU
með því að safna
skuldum, t.d. bank-
amir. Of háir vextir
stuðla að þessari
skuldasöfnun er-
lendis, þ.e. auka
hana. Mörg heimUi greiða bara
vexti. Skuldirnar lækka ekki
vegna þessara háu vaxta. Varla
tekur betra við í dag ef lánin eru
vísitölubundin. Slík lán munu
hækka verulega þetta árið þar sem
verðbólga mælist
um þessar mund-
ir 6,8% á árs-
grundveUi og fer
hækkandi.
þrota eða hætt starfsemi vegna
þess að lán eru of dýr og vextir of
háir. Samt hækkaði Seðlabankinn
nýlega svo enn vextina, sem voru
of háir fyrir. Einstaklingar borga
Samkeppni
Hér ætti að
koma banki sem
ræki öll sín við-
skipti í evrum og
tæki þess vegna
evruvexti. Þeir
em í dag miklu lægri en vextir al-
mennt hér á landi. Á evruláni yrði
gengisáhætta sem bæði getur ver-
ið tap og gróði. Á lánum okkar hér
er oftast vísitala. Á því getur lán-
Þýskan evrubanka
vantar hér á landi
Hetjur hálendisins
- orð í tíma töluð
Nú um daginn hitti ég gamlan
mann sem ég að vísu þekki ekki
neitt en ég þykist vita að hafi lifað
tímana tvenna. Hann trúði mér
fyrir því að fremur myndi hann
hvetja til blóðugra átaka en láta
sjálfumglaða stjórnmálamenn
sökkva fegurstu perlum hálendis-
ins undir miðlunarlón. Og hann
kallaði þá menn illum nöfnum.
Hann sagði þá landráðamenn,
þjóðníðinga, ættarskammir og
ónytjunga. Hann sagðist helst hall-
ast að þeirri kenningu að þéssir
landráðamenn, sem hann kallaði
svo, fengju vænar fúlgur inn á
bankareikninga í útlöndum, fyrir
að útvega erlendum auðhringjum
skika undir álver
og virkjanir.
Ekki ætla ég
jánka öllu því sem
sá gamli sagði og
ekki á ég von á að
almenningur vilji
játa á sig þá blindu
að hafa valið synda-
seli til að stjóma
landi og þjóð. Nei,
þjóð mín játar
aldrei á sig þá
skömm að hafa valið til forystu þá
sem fyrst og fremst hugsa um eig-
in hag en láta hagsmuni lands og
þjóðar liggja á milli hluta.
Vant er við vondum að sjá
Gamli maðurinn, sem hélt því
fram að í æðstu stöðum væri að
finna menn sem fá greitt fyrir að
eyðileggja landið, gat þess einnig
að hafa heyrt fróman forsætisráð-
herra halda því fram að ríkissjóð-
ur hefði ekki efni á því að láta fara
fram lögformlegt umhverfismat á
fyrirhuguðum framkvæmdum við
Fljótsdalsvirkjun.
Forsætisráðherra á víst að hafa
sagt að ef þingmenn heimti að far-
ið verði út í mat á umhverfisáhrif-
um vegna Fljótsdalsvirkjunar, þá
komi Landsvirkjun liklega til með
að krefjast bóta vegna ýmiss kon-
ar útgjalda í tengslum við fyrir-
hugaðar framkvæmdir á um-
ræddu svæði.
Gamli maðurinn sagði að for-
sætisráðherra væri náttúrulega að
hugsa um hag þjóðarinnar þegar
hann talaði um að ekki mætti tapa
máli sem Landsvirkjun gæti hugs-
anlega höfðað á hendur ríkissjóði.
Þegar ég fór að hugleiða þessi orð
sem höfð voru eftir vorum ágæta
forsætisráðherra, sálmaskáldinu
Davíð Oddssyni, mundi ég að téður
Davíð hefur oftstrmis látið í það
skína að hann sé að tala yflr
heimsku fólki þegar hann lætur
þjóðina heyra shi fagnaðarerindi.
Kannski ætlar Davíð að reyna
að halda því fram að aldrei verði
hægt að taka frá Landsvirkjun það
sem henni hefur verið
rétt. Þetta getur for-
sætisráðherra auðvit-
að reynt, enda virðist
hann fá að gera á þjóð
sinni allar þær til-
raunir sem hann lang-
ar að framkvæma,
jafnvel þær sem
dæmdar eru til að mis-
takast.
En ef forsætisráð-
herra veit það ekki, þá
vita það allir nema
hann, að það er þjóðin
sem á Landsvirkjun,
þjóðin ræður hvað
Landsvirkjun fær að
gera og hvað ekki.
Þótt Landsvirkjun
virðist starfa sem ríki
i ríkinu og virðist oft á
tíðum þjóna öðrum hagsmunum
en þeim sem þjóðinni eru hug-
leiknastir, þá er það nú svo að
stofnun sú er þjóðareign. Og ef
þessi þjóðareign skyldi nú vinna
mál sem hún höfðar á hendur
þjóðinni, þá ættu nú allir að verða
glaðir.
íslenska þjóðin hefur ákvörðun-
arvald í málefnum Landsvirkjun-
ar þegar öllu er á botninn hvolft.
Sá sem heldur öðru fram, er að
ljúga.
Með velmegun að vopni
Þeir miklu menn sem ríkjum
ráða eru með skreytni að reyna að
fá þjóðina til að sættast á niður-
stöðu sem í raun er óásættanleg.
Þeir ætla að sökkva Eyjabökkum
og það ætla þeir að gera hvort sem
okkur líkar betur
eða verr. Þeir eru
svo ákveðnir að þeir
hafa meira að segja
fengið ameríska her-
inn í lið með sér, til
að sýna mátt sinn og
megin ef umhverfis-
sinnar skyldu nú
ætla að mótmæla
fyrirhuguðum að-
gerðum. Einhver
herrann orðaði það
sem svo, hér um dag-
inn, að herinn hafi í
sumar verið að æfa
varnir við aðgerðum
öfgahópa umhverfis-
sinna.
Nú á sem sagt að
stöðva vöxt og við-
gang hryðjuverka-
manna umhverfissamtaka í eitt
skipti fyrir öll. Enginn skal fá að
hindra vora aígóðu herra þegar
þeir hafa ákveðið að selja landið.
Stjórnarherrarnir trúa því
væntanlega að enginn komi til
með að sjá í gegnum lygavefinn.
Þeir halda að velmegun þeirra
sjálfra muni að eilífu vara. En þeir
virðast ekki gera sér ljósa þá stað-
reynd að ef þeir eyða náttúruperl-
um þá munu afkomendurnir
minnast þeirra sem þeirra manna
sem seldu landið fyrir glópagull.
Þeirra verður minnst sem mann-
anna sem komu þjóðinni á kortið
um leið og þeir ýttu landinu út af
þessu sama korti. Þegar allt kem-
ur til alls, verða hetjurnar hinir
einu sönnu hryðjuverkamenn.
Kristján Hreinsson
„Þeir miklu menn sem ríkjum ráða
eru með skreytni að reyna að fá
þjóðina til að sættast á niður-
stöðu sem í raun er óásættanleg.
Þeir ætla að sökkva Eyjabökkum
og það ætla þeir að gera hvort
sem okkur líkar betur eða verr. “
Kjallarinn
Kristján
Hreinsson
skáld
Með og
á móti
Á að banna erótíska
skemmtistaði á íslandi?
Þessa dagana er hún hávær umræðan í
þjóðfélaginu um erótíska skemmtistaði hér
á landi. Sitt sýnist hverjum; sumir eru á
móti því að nakið og hálfnakið kvenfólk
dansi fyrir framan áhorfendur og telja m.a.
að þessari listdansmenningu fylgi vændi,
ofbeldi og vi'muefnaneysla. Aðrir eru fylgj-
andi þessari nýjung í skemmtanalífinu.
Geta stuðlað
að glæpum
„Mér finnst svo sannarlega að það
eigi að banna erótíska skemmtistaði
á íslandi. I fyrsta lagi vegna þess að
vændi, eiturlyfjaneysla og eiturlyfja-
sala tengjast slíkum stöðum. I öðru
lagi vegna þess að þeir sem reka slíka
staði gera út á
brenglun og kven-
fyrirlitningu við-
skiptavinanna og
því geta þessir
staðir stuðlað að
kynferðis- og of:
beldisglæpum. I
þriðja lagi nota
slíkir staðir sér
eymd þeirra
kvenna sem neyð-
ast til að afneita
sjálfsvirðingunni og velja þann kost
að stunda klámfengnar sýningar á
líkama sínum. Á sama hátt og vændi
er oftar en ekki stundað út úr neyð
eða þvingun velja fáar konm1 sér störf
á nektarstöðum eigi þær kost á öðru.
Það er engin afsökun að ferðamenn
vænti þess að fá sömu þjónustu hér
og í erlendum stórborgum. Við vitum
t.d. af botnlausri eymd í stórborgum
Asíu, þar sem vestrænir ferðamenn
kaupa sér blíðu ungi-a stúlkna og
pilta og jafnvel barna. Það er
skammarlegt til þess að vita aö
brenglaðir karlmenn frá norðurslóð-
um geri sitt til að viðhalda slíkri
eymd. Þeir sem ráða fór og veita tU-
skilin leyfi heima fyrir til reksturs
þess konar skemmtistaða, viðhalda
þessari brenglun og örva fyrirlitn-
ingu á öðrum manneskjum. Það er
vissulega ábyrgðarhlutur að stuðla
að og viðhalda vondum siðum.“
Messíana Tómas-
dóttir myndlistar-
maöur.
Einstaklingur-
inn á val
„Erótískir skemmtistaðir eiga sér
ekki langa sögu á íslandi, sá fyrsti
leit dagsins ljós fyrir um 6 árum. Ég
get ekki séð að starfsemi þeirra hafi
verið með þeim hætti að það réttlæti
lokun þeirra. Þessi grein skemmtana-
iðnaðarins barst
hingað frá hinum
vestræna heimi
þar sem hún hefur
dafnað um ára-
tugaskeið. Á dög-
um ráðstjórnar-
ríkjanna þótti
vestræn menning
vera ómenning og
var bönnuð þar.
Ólafur Arnfjorö,
Club 7.
Þessu má að hluta
líkja við þær ráðstafanir gömlu
Kremlverjanna. Ég á og mun alltaf
eiga erfitt með að skilja þá forsjár-
hyggju sem viröist hanga við
ákveðna aðila í þjóðfélaginu. Mál
þetta er injög einfalt í mínum huga:
löggjafinn og framkvæmdavaldið
hafa heimilað þessa starfsemi, það er
þeirra hlutverk að setja um þessa
starfsemi, sem og aðrar, ákveðnar
leikreglur sem fólk verður að fylgja,
þannig virkai- lýðræðið. Einstakling-
urinn á síðan val um það hvort hann
eða hún vill sækja þessa staði eða
aðra, hver er þess umkominn að ■
segja við mig eða einhvern annan að :
honum eða henni beri ekki að sækja ]
þennan eða hinn staðinn. Er það j
virkilega svo að „landinn", sem mátti !
bara drekka bjór erlendis, megi að-
eins horfa á erótiskan dans erlendis? I
Að lokum má riíja upp að á öldum
áður voru til sjálfskipaðir siðapostul- j
ar. Englendingar brugðust við þessu I
vandamáli með því að senda þáver-
andi púrítana með Mayflower til j
Nýja Englands og ekki er að sjá að
það hafi skaðað samfélag Breta.“ -SJ