Dagblaðið Vísir - DV - 27.07.1999, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚLÍ 1999
7
DV
Verslunarmannahelgin er á næsta
leiti og þá leggja margar fjölskyldur
í langferð og umferðin eykst á þjóð-
vegum landsins. Þá er nauðsynlegt
að huga vel að öryggi allra í bílnum
og þá ekki síst barnanna.
Á hverju ári slasast 35-40 börn sem
farþegar i bílum. Með góðum öryggis-
búnaði hefði verið hægt að koma í
veg fyrir mörg þessara slysa og draga
úr öðrum. í 71. grein umferðarlaga
segir m.a. „Barn yngra en 6 ára skal í
stað öryggisbeltis eða ásamt öryggis-
belti nota barnabílstól, beltispúða eða
annan sérstakan öryggis- og verndar-
búnað ætlaðan börnum.“ Enn fremur
segir í 71. grein umferðarlaganna:
„Ökumaður sem ekki sinnir þessarri
skyldu má búast við að vera sektaður
af lögreglu og brot hans skráð í öku-
ferilsskrá."
Ekki allir spenntir
í könnunum sem Umferðarráð
hefur gert fyrir utan leikskóla í
rúmlega 30 sveitarfélögum undan-
farin fjögur ár kemur í ljós að notk-
un öryggisbúnaðar hefur aukist á
undanfornum árum og nota nú
u.þ.b. níu af hverjum tíu leikskóla-
bömum einhvern öryggisbúnað í
bíl. En það er ekki sama hvaða ör-
yggisbúnaður er notaður. Hann
verður að hæfa aldri og þyngd
barnsins. Öryggisbelti bílsins er t.d.
hannað fyrir fullorðinn mann og
veitir ungu bami litla vernd nema
notaður sé aukabúnaður með.
Öruggari stóiar
Öryggisbúnaður fyrir börn í híl-
um á að vera merktur samkvæmt
alþjóðlegum gæðastöðlum. Stólamir
geta verið merktir með „E“-staðli,
FMVSS-staðli eða CMVSS-staðli.
Því er mikilvægt að foreldrar að-
gæti vel hvort stóllinn sé merktur
með einhverra þessarra merkja
áður en nokkuð er keypt.
Nokkrar tegundir af barnabílstól-
um standast enn strangari kröfur en
stólamir sem merktir eru með „E“,
„FMVSS“ eða „CMVSS“ . Þeir stólar
eru með merkinu „T“ sem jafnframt
þýðir að þeir eru hannaðir til að veita
sérstaka vörn fyrir höfuð barnsins.
Stólar með T-staðli era alltaf látnir
snúa baki í akstursstefnu.
Barnabílstólar era yfirleitt festir
með öryggisbelti bílsins, einstaka
barnabílstólar hafa þó viðbótarfest-
ingar. Því betur sem barnabílstóllinn
er festur við bílinn þeim mun örugg-
ari er hann. Ula eða ranglega festur
barnabílstóll er oftast orsök þess að
börn slasast í bamabUstóliun.
Betri festingar
Festingar bamabUstóla við bUinn
hafa hingað tU verið veikasti hlekk-
urinn í öryggi bamabUstóla. Örygg-
Aðvörunar-
Ijós við ein-
breiðar brýr
Eins og kunnugt er hafa orðið
mörg alvarleg umferðarslys við
einbreiðar brýr og stöðugt er leit-
að leiða tU að draga úr slysahættu
við slíkar aðstæður. Vegagerðin
hefur sett upp í tilraunaskyni að-
vörunarljós við einbreiða brú yfir
Þverá austan við Hvolsvöll í
Rangárþingi. Skynjarar nema bUa
sem nálgast brúna i u.þ.b. 500 m
fjarlægð og setja af stað blikkandi
gul aðvörunarljós við báða brúar-
enda. Þau lýsa þar til bifreiðin
hefur farið yfir brúna. Ljósin era
eingöngu ætluð tU að vara öku-
menn við þrengingu á veginu en
ekki tU að stjórna umferð yfir
brúna.
Ef tilraunin tekst vel er reiknað
með því að sams konar búnaður
verði settur upp við fleiri hættuleg-
ar brýr þegar á næsta ári. -GLM
Neytendur
Nú fer í hönd mesta ferðahelgi landsins og þá verða jafnan einhver umferðaróhöpp á þjóð-
vegum landsins. Þá er nauðsynlegt að huga vel að öryggi allra í bílnum og þá ekki síst
barnanna.
Öryggi barna í bflum 1999
- samanburður milli ára
Kökurnar sýna hversu mörg prósent barna notuöu
einhvern öryggisbúnaö viö komu á leikskóla.
Notuðu öryggisbúnað
j Börn laus í bifreið án örygglsbúnaðar
Notuðu elngöngu bilbelti sem er
rangur búnaður fyrlr lelkskólabörn
1996
1997
1998
1999
isbelti eru ekki nægjanlega góð
lausn til þess að festa bamabílstól
tryggilega við bílinn. í nokkur ár
hefur verið unnið að gerð inn-
byggðra festinga fýrir bamabílstóla
í bílana sjálfa. Þessar festingar eru
komnar í nokkrar gerðir híla og
eiga í framtíðinni að leysa öryggis-
beltin af hólmi sem aðalfestingu
barnabUstóls í bUnum. Það er því
Leiðbeiningar
mikilvægar
Ef keyptir eru við-
urkenndir bUstólar
fylgja þeim ítarlegar
leiðbeiningar sem rétt
er að lesa. Þar kemur
m.a. fram að barnabíl-
stólar og uppblásan-
legir öryggispúðar
eiga ekki samleið. Ör-
yggispúðar eru mjög
góður öryggisbúnaður
fyrir fullorðna í bU-
belti en geta reynst
börnum sem sitja í bU-
stól í framsæti sem
snýr baki í aksturs-
stefnu lífshættulegir.
Börn mega ekki sitja
andspænis uppblásan-
legum öryggispúðum
fyrr en þau hafa náð
140 sentímetra hæð og
era að minnsta kosti
40 kg að þyngd. Hafa
verður í huga að ör-
yggispúðinn kemur tU
viðbótar bílbeltinu en
ekki í stað þess.
Annað atriði sem foreldrum yfir-
sést stundum er að ung böm eiga
ekki að sitja í miðsætinu aftur í.
Það sæti er oftast nær með tveggja
festu belti sem spennt er yfir
mjaðmimar á fullorðnum en liggja
yfir magann á litlu bami. Tveggja
festu belti veitir að sjálfsögðu
minna öryggi en þriggja festu belti
þar sem það getur ekki stöðvað
hreyfingar efri hluta líkamans og
þrýstingur eykst á innri líffæri og
neðri hluta hryggjar. Þess vegna er
ágætt að nota miðsætið fyrir barna-
bUstól sem er hannaður fyrir notk-
un tveggja festu bílbelti. Annað-
hvort stól sem snýr baki í aksturs-
stefnu fyrir ungbörn eða bcimabU-
stól sem snýr fram.
Rétt að benda á þann möguleika
að leigja barnabUstól, t.d. ef afi og
amma ætla með barnabörnin í
ferðalag. Hægt er að leigja þrjár
gerðir af viðurkenndum barnabU-
stólum hérlendis. Leigusalar eiga að
sjá um að festa barnabUstólinn i bU-
inn og yfirfara hvern stól áður en
hann er leigður öðrum.
Að lokum er rétt að minna á að
Þessi Ijúffengi fiskréttur er ættað-
ur frá Miðjarðarhafinu.
Ýsa með Mið-
jarðarhafsblæ
Þessi skemmtUegi fiskréttur er
ættaður frá Miðjarðarhafinu.
Uppskrift
4 ýsuflök, hvert um 250 g, ófros-
in og roðflett
6 msk. smjör
1 lítill laukur, smátt skorinn
1 seUerístilkur, smátt skorinn
2 boUar brauðrasp
3 msk. fersk niðurskorin stein-
selja
2 msk. ristaðar furuhnetur
3-4 sólþurrkaðir tómatar í olíu,
smátt skornir
lítil dós af niðursoðnum
ansjósum í olíu, smátt skornar
5 msk. fisksoð
svartur pipar.
Aðferð
1) Hitið ofninn í 180" C. Skeriö
hver flak í tvennt langsum svo úr
verði átta flök.
2) Bræðið smjörið á pönnu og
bætið við lauki og seUeríi. Látið
maUa á lokaðri pönnunni í um 15
mínútur.
3) Hrærið brauðraspinu, stein-
seljunni, furuhnetunum, sól-
þurrkuðu tómötunum og ansjós-
unum saman í skál. Bætið því
sem var á pönnunni saman við og
kryddið með pipar.
4) Mótið átta kúlur úr blönd-
unni og vefjið einu flaki utan um
hverja kúlu. Stingið tannstöngli í
hverja kúlu til að halda flakinu
vel utan um hana.
5) Setjið kúlurnar á eldfast
smurt mót. Hellið fiskisoðinu yfir
og setjið álpappír yfir. Bakið í ofn-
inum í um tuttugu mínútur. Fjar-
lægið tannstönglana, hellið smá-
vegis af fiskisoði yfir og berið
strax fram. -GLM
ágætt fyrir foreldra
sem ætla sér að kaupa
nýjan bil að grennsl-
ast fyrir um hvort bíl-
inn hafi þessar nýju
innbyggðu festingar.
Festingarnar era kall-
aðar ISOFIX og verða
vonandi von bráðar
staðalbúnaður i öllum
bilum.
börn eiga að sjálfsögðu aldrei að
vera í farangursrými skutbíla. Far-
angursgeymslan í skutbílum er
nefnilega eitt af þeim svæðum sem
verst verða úti í árekstrum. -GLM
Mesta ferðahelgi ársins fram undan:
oruggir í bílnum
Bíldshöfða 12
Sími: 567-3131 fax 587-0889
Subaru Legacy outback, árg.
1997, cd, rafm., álf., ABS, 2500
vél, 5 g. Verð 2.190.000.
Tilboð 1.950.000.
M. Benz E 240 Avantgarde, árg.
1998, ek. 45 þús. km, leður, Xenon
o.fl. Verð 4.650. Tilboð 4.200.000.
Subaru Legacy stw, árg. 1990,
ek. 188 þús. km, rafm., samlæs.,
álf., gotf eintak. Verð 670.000.
Tilboð 520.000.
Opel Astra 1,4 hb, ek. 50 þús. km.
Verð 950.000. Tilboð 820.000 stgr.
VW Polo 1400, 5 d., ek. 22 þús.
km. Verð 1.090.000.
M. Benz 300 CE. árg. 1988, álf.,
topplúga, rafm., ek. 172 þús. km.
Verð 1.680.000.
BMW 320ÍA, árg. 1995, ek. 91 þús.
km, topplúga, rafdr. rúður. Verð
2.190.000. Tilboð 1.970.000.
Affa Romeo Spider, blæjubíil, árg.
1967 Verð 590.000.
MMC Lancer GLXi, árg. 1993, ek.
53 þús. km, ssk., rafmagn, samlæs.
Einn eigandi. Verð 840.000.
Jeep Grand Cherokee Limited,
árg. 1995 með öllu, ek. aðeins 20
þús. km. Verð 1.050.
Tilboð 2.750.000.