Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.1999, Blaðsíða 6

6
FIMMTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1999
Viðskipti______________________________________________________________________________________pv
Þetta helst: ... Viðskipti á Verðbréfaþingi námu alls 745 m.kr. ... Viðskipti með hlutabréf námu
375 m.kr. og voru þau mest með bréf Eimskipafélagsins fyrir 126 m.kr., með bréf Baugs fyrir 51 m.kr. og
með bréf Marels fyrir 48 m.kr. ... Mest hækkun varð á verði bréfa Hraðfrystistöðvar Þórshafnar, 8,9%.
Hagræðing og samein-
ing hjá bönkunum
- bankamenn sammála
Forsvarsmönnum banka og
sparisjóða ber saman um að hag-
ræðing og samruni sé fram undan á
íslenskum bankamarkaði enda bera
miklar hækkanir á gengi hluta-
bréfa í bönkunum vott um talsverð-
ar væntingar í þá átt. Sýnt þykir að
íslandsbanki muni knýja fastast á
um samruna viðskiptabanka sem
skýrist m.a. af því að bankinn er
kominn lengst á braut hagræðing-
ar. í Viðskiptablaðinu, sem kom út
í gær, er að finna viðtöl við við-
skiptaráðherra og forsvarsmenn
banka og sparisjóða þar sem þeir
lýsa framtíðarsýn sinni um hag-
ræðingu og sameiningu á banka-
markaði.
Samruni tímaspursmál
Finnur Ingólfsson viðskiptaráð-
herra segir ráðherranefnd um
einkavæðingu með ýmsa kosti til
skoðunar. Ef litið sé til þróunar í
Evrópu á síðustu árum megi búast
við að það sé einungis tímaspurs-
mál hvenær samrunahrina gangi
yfir íslenskan fjármálamarkað.
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans, segir m.a. að
aukinn þrýstingur á stækkun ein-
inga geti hlotist af endurskoðun
svonefndra CAD-reglna sem mæla
fyrir um eiginfjárhlutfall lánastofn-
ana. Nýjar reglur á því sviði kunni
að valda auknum þrýstingi á stækk-
un eininga hér á landi þannig að til
verði eining sem geti tryggt hag-
stæðari lánskjör fyrir íslenskt at-
vinnulíf. Það sé augljóst að til að ná
stærðarhagkvæmni í bankakerfínu
hljóti Landsbankinn að verða virk-
ur þátttakandi í þeirri þróun sem
fram undan sé.
Guðmundur Hauksson, spari-
sjóðsstjóri SPRON, segir að í mörg-
um tilfellum megi ná fram aukinni
hagræðingu með samruna rekstrar-
eininga í bankaþjónustu. Hins veg-
ar séu mörg dæmi erlendis um sam-
einingu þar sem sameining fyrir-
tækja hafi misheppnast. Litlar ein-
ingar geti þannig búið yfír verð-
mætum sem kunni að glatast við
sameininguna.
Neita báðir
Forsvarsmenn íslandsbanka og
Landsbanka, þeir Halldór J. Krist-
jánsson og Valur Valsson, neita báð-
ir að orðrómur um að sameining Is-
landsbanka og Landsbanka sé á
teikniborðinu eigi við rök að styðj-
ast og Finnur Ingólfsson viðskipta-
ráðherra segir ekkert að gerast í
samrunamálum fjármálafyrirtækja
í eigu ríkis um þessar mundir. Sam-
runi einhverra fjármálafyrirtækja
komi hins vegar til greina ef hann
leiði til hagræðingar sem lækki
kostnað og minnki vaxtakostnað
heimila og fyrirtækja í landinu.
Staða FBA óráðin
Staða FBA er talsvert óráðin og
ljóst er að nýrra eigenda bíður það
hlutverk að ákveða ffamtíðarhlut-
verk bankans í samráði við þann
hóp hluthafa sem kenndur er við
Orca. Forsvarsmenn viðskiptabank-
anna og sparisjóðanna útiloka ekki
að þeir muni taka þátt í fyrirhug-
uðu útboði FBA en Valur Valsson,
bankastjóri íslandsbanka, segir þó
íslandsbanka aðeins sækjast eftir
litlum hlut ef til kæmi. -bmg
Végið að arðsemi íslenskra fyrirtækja
- segir Ingólfur Bender, hagfræöingur Samtaka iðnaðarins
Ingólfur Bender, hagfræð-
ingur samtaka iðnaðarins.
tæp 15% en tekjumar
hafa aukist um rúm
8%. Rúmlega fjórar
krónur af hverjum
tíu sem fyrirtækin
höfðu í hagnað fyrir
ári era horfnar," seg-
ir Ingólfur.
Hverju er um að
kenna
Ingólfur segir að
þau framleiðslufyrir-
tæki sem hér um
ræðir og eru á Verð-
bréfaþingi íslands séu
mjög ólík og starfi í
Framleiðslufyrir-
tæki, sem eru á Verð-
bréfaþingi íslands, eru
mjög ólík og starfa í
ólíku samkeppnisum-
hverfi. Þessi fyrirtæki
eiga það hins vegar
sameiginlegt að búa við
hækkandi launakostn-
að hér innanlands sem
er langt umfram það
sem keppninautar
þeirra erlendis þurfa að
takast á við. Þetta veg-
ur að arðsemi þeirra.
Þetta kemur fram í
máli Ingólfs Benders,
hagfræðings Samtaka iðnaðarins.
„Ef við lítum sérstaklega á þau
fyrirtæki sem skráð eru á Verðbréfa-
þingi íslands og eru í málmiðnaði,
kemur í ljós að afkoma þeirra hefm
versnað talsvert frá því í fyrra.
Rekstrarkostnaður hefur vaxið um
mjög ólíku samkeppnisumhverfi.
Margir og oft lítt skyldir þættir hafa
áhrif á afkomu þeirra og er það
ástæða þess að nokkur þeirra skila
viðunandi og jafnvel góðri afkomu.
„Ef litið er sérstaklega á þau fyrir-
tæki á þinginu, sem eru í málmiðn-
aði, kemur i ljós að afkoma þeirra
hefm versnað talsvert ffá því í fyrra.
Rekstrarkostnaður hefur vaxið um
tæp 15% en tekjmnar hafa aukist
um rúm 8%. Þessi þróun kemm ekki
á óvart. Undanfarin misseri og ár
hafa laun í málmiðnaði hér á landi
hækkað verulega umfram það sem
gengm og gerist í nágrannalöndun-
um. Á síðasta ári voru launahækk-
anir í greininni hérlendis 11,6% sam-
anborið við 5,7% í Svíþjóð, 4,7% í
Noregi, 3,9% í Danmörku og 3,2% í
Finnlandi. Samanlagt hafa laun í ís-
lenskum málmiðnaði hækkað um
22,7% á síðustu tveim árum. Næstir
okkm í þessum málum komast Svíar
með 10,4%“, segir Ingólfm.
Munar meira en helmingi
Ingólfur segir að þegar við blasi
miklar launahækkanir eigi stjórn-
endur fyrirtækja í reynd ekki nema
tveggja kosta völ og báða slæma.
„Þeir geta velt launahækkunum út í
verðlagið og boðið þar með heim
þeirri hættu að markaðshlutdeild
þeirra skerðist eða tekið hækkanim-
ar á sig og skert þar með hagnaðinn.
Stjórnendur hafa neyðst til að nýta
báðar þessar leiðir að einhverju
marki undanfariö."
Að mati Ingólfs er innlendri
þenslu öðru fremm um að kenna.
„Sökum ófullnægjandi aðhalds í íjár-
málum hins opinbera hafa útgjöld
þjóðfélagsins vaxið svo mjög að
framleiðendur tapa bæði hagnaði
sínum og markaðshlutdeild. Fái
stjórnvöld beitt nægu aðhaldi er eins
víst að afkomuþróunin snúist við.
Verði stjórnvöld ekki svo hyggin er
hætt við því að enn harðni á dalnum.
Það er því fyrst og fremst á ábyrgð
stjórnvalda, hvort sem mönnum lík-
ar það betur eða verr, hvert fram-
haldið verðm,“ segir Ingólfm að lok-
um. -bmg
Hagnaður
Rekstur Gúmmívinnslunnar hf.
á Akureyri skilaði tæplega 5 millj-
óna króna hagnaði fyrstu sex mán-
uði ársins. Afkoman nú er til muna
betri en á sama tímabili í fyrra þeg-
ar hagnaðurinn nam 1,3 milljónum
Skipamiðlunin
Bátar & Kvóti
iími: 568 3330
hup://www.vortcx.is/~skip/
Gúmmívinnslunnar 5 milljónir kr.
- besta uppgjör frá upphafi
króna og er þetta raunar eitt besta
milliuppgjör Gúmmívinnslunnar
frá upphafi.
Sterk fjárhagsstaða
Eignir Gúmmívinnslunnar í lok
júní sl. námu 160,3 milljónum
króna. Eigið fé félagsins nam 107,5
milljónum króna og jókst um rúm-
ar 10 milljónir króna á milli ára
eða um 10,6%. Eiginfjárhlutfall var
67% samanborið við 63% árið áður.
Skuldir námu 52,8 milljónum
króna.Veltufé frá rekstri nam 7,8
milljónum króna og veltufjárhlut-
fallið var 3,03. Hjá Gúmmívinnsl-
unni starfa 15 manns
og eru hlutabréf fé-
lagsins skráð á Opna
tilboðsmarkaðinum.
Aukning á
ýmsum sviðum
„Ég er mjög
ánægður með þessa
niðurstöðu enda
milliuppgjörið eitt
hið besta sem
Gúmmívinnslan hef-
ur sýnt. Umsvif fyrir-
tækisins hafa verið
að aukast, eins og
Þórarinn Kristjánsson,
framkvæmdastjóri
Gúmmívinnslunnar
veltutölur sýna, og má
rekja það til meiri sölu
á þeim vörum sem við
framleiðum. Þær deild-
ir sem eru að sýna
meiri veltu eru eink-
um sjávarútvegsdeild-
in, þar sem veltan
jókst um 45% á milli
ára, og endurvinnslu-
deildin sem sýndi enn
meiri veltuaukningu,"
segir Þórarinn Krist-
jánsson, framkvæmda-
stjóri Gúmmívinnsl-
unnar. -bmg
Leiðtogaþjáifun ISAL
Stjómunamám, sem hlotið hefur
nafnið Leiðtogaþjálfun ISAL, hefst
formlega í dag.
Námið er ætlað
stjórnendum og
millistjórnend-
um Islenska ál-
félagsins til að
gera þá hæfari i starfi. Námið dreif-
ist á tvo vetur og eru námslok áætl-
uð vorið 2001. Námið er röð nám-
skeiða sem saman mynda eina heild.
Námskeiðin voru valin með hliðsjón
af þörfum ISAL og þeim þáttum sem
stjómendur þurfa að tileinka sér til
að auka skilvirkni sína.
Gjaldeyrismál spá 4,7%
verðbolgu
Tímaritið Gjaldeyrismál gerir ráð
fyrir að vísitala neysluverðs hækki
um 0,1-0,6% i næsta mánuði. Gjald-
eyrismál, sem gefin eru út af Ráðgjöf
og efnahagsspám ehf., spá því að verð-
bólga frá upphafi til loka þessa árs
verði 4,7% miðáð við stöðugt gengi.
FBA kaupir í Samvinnu-
sjóðnum
Fjárfestingarbanki atvinnuiífsins
hf. hefur fest kaup á 8% hlut í Sam-
vinnusjóði íslands hf., að nafnvirði
67,3 milljónir króna. FBA átti ekki
hlutabréf í félaginu fyrir þessi kaup
en er nú orðinn einn af stærstu hlut-
höfum í Samvinnusjóði íslands.
Heitir nú Hraðfrystihúsið-
Gunnvör hf.
Nafni Hraðfrystihússins hf. hefur
nú verið breytt í Hraðfrystihúsið-
Gunnvör hf. Fyrirtækið hefur sent
Verðbréfaþingi íslands staðfestingu á
nafnbreytingunni og mun hið nýja
nafn framvegis birtast í yfirlitum
þingsins. Jafnframt hefur verið skráð
hlutafjáraukning sem átti sér stað
við samruna Hraðfrystihússins hf. og
Gunnvarar hf. og er skráð hlutafé fé-
lagsins nú kr. 598.900.226.
Framtíðin í höndum
hluthafa FBA
í kjölfar sölunnar á 51% hlut rikis-
ins verður framtíð FBA alfarið í hönd-
um bjóðenda og ann-
arra hluthafa, segir
Hreinn Loftsson, for-
maður Framkvæmda-
nefndar um einka-
væðingu. „Við ffum-
söluna er reynt að
hafa áhrif á að dreift
eignarhald sé tryggt.
Hluthafar bankans
eiga hins vegar síðasta orðið,“ segir
Hreinn í samtali við Viðskiptablaðið.
Mikil viðskipti
Það hefur vakið mikla athygli að
undanfórnu hversu mikil viðskipti
hafa verið með hlutabréf í Eimskip
undanfarið. í gær námu viðskipti
með bréf félagsins 127 milljónir og
síðastliðna 30 daga nema viðskiptin
einum milljarði króna. Þá hefur
gengi bréfanna hækkað nokkuð.
Stöðugur hagvöxtur
Á öðrum ársfjórðungi þessa árs
var hagvöxtur 3,6% á Spáni, borið
saman við sama tíma í fyrra. Á milli
fyrsta og annars ársfjórðungs jókst
hagvöxtur hins vegar um 0,39%.
Vöxtur hefur verið nokkuð stöðugur
og er búist við áframhaldandi vexti.
Hins vegar er mikið atvinnuleysi enn
vandamál á Spáni en það er um 12%.
Aukinn halli
Viðskiptahalli evru-svæðisins hef-
ur aukist nokkuð undanfarið. í júlí
var hallinn um 8,2 milljarðar evra
sem er mesti halli í einstökum mán-
uði á þessu ári. Hallinn getur hugs-
anleg skýrst af lágu gengi evrunnar
gagnvart helstu gjaldmiðlum heims.
Vextir lækkaðir
í gær var tilkynnt að Seðlabanki
Noregs myndi lækka vexti sína um
0,5%, í 7,5%. Þetta er í fimmta sinn
sem vextir eru lækkaðir í Noregi á
þessu ári. -bmg