Dagblaðið Vísir - DV - 29.03.2001, Blaðsíða 11
FIMMTUDAGUR 29. MARS 2001
11
DV
Hagsýni
Rafmagnsreiknmgurinn er einn
af þeim reikningum sem flestir
greiða þegjandi og hljóðalaust, enda
væri líf nútímafjölskyldu ekki svip-
ur hjá sjón nyti þess ekki við. Raf-
magnsnotkun hefur aukist hröðum
skrefum síðastliðinn áratug, ekki
sist með tilkomu nýrra tækja. Tölv-
ur, eldhúsviftur, myndlyklar og
fleiri sjónvörp eru meðal þess sem
bæst hefur við á flestum heimilum.
Margt er hægt að gera til að spara
orkuna. T.d. má nota tækin minna,
slökkva á þeim þegar þau eru ekki í
notkun og skipta á gömlu tækjunum
og nýjum.
Orkuveita Reykjavikur er með
upplýsingar um rafmagnseyðslu
heimilistækja á vefsíðu sinni og þar
er einnig hægt að reikna út orku-
notkun yfir 50 heimilistækja, allt
frá hárblásurum til ísskápa. Hag-
sýni reiknaði út orkunotkun á
nokkrum heimilistækjum og fann
leiðir til að minnka hana.
gangi allan sólarhringinn
Sum rafmagnstæki nota rafmagn allan sólar-
hringinn þótt ekki sé veriö aö nota þau.
Eldavélin
Rafmagnskostnaður við eldavél
sem er i gangi eina klukkustund á
dag er 4.635 kr. á ári. Bakarofn sem
notaður er í 3 klst. á viku kostar
2.339 kr. árlega. Nokkrar leiðir eru
færar til að minnka þennan kostn-
að. Til dæmis ætti að gæta þess að
pottar séu ekki of litlir á helluna
sem notuð er. Ef potturinn er 2 cm
minni að þvermáli en hellan fara
20% af orkunni til spillis. Einnig
getur ósléttur botn á potti eða
pönnu aukið raforkunotkunina um
40%. Hafið alltaf lok á pottunum ef
þess er kostur því tvöfalt meiri orku
þarf ef þeir eru loklausir. Steikið
matinn frekar á pönnu en í ofni þar
sem tvisvar til þrisvar sinnum
meiri orku þarf í slíka glóðarsteik-
ingu en í steikingu á pönnu. Notið
örbylgjuofninn sé þess kostur.
bylgjuofnum. Þannig helst hitinn
betur á matnum og orka sparast. Sé
örbylgjuofninn notaður í 10 mínút-
ur daglega kostar raforkan sem
hann notar 584 kr. á ári.
Uppþvottavél
Nokkur ráð eru til að spara í
notkun uppþvottavélarinnar. Til
dæmis er hagkvæmt að þvo upp
sem fyrst þannig að matarleifar nái
ekki að þorna því þá dugir styttra
þvottakerfi og lægra hitastig. Hins
vegar ætti að leitast við að fylla vél-
ina, hún notar jafn mikla orku
hvort sem hún er full eða ekki.
Potta og önnur áhöld sem taka mik-
ið rými er ekki hagkvæmt að þvo í
uppþvottavél.
Frystikista
Gamlar frystikistur og skápar
eyða meira rafmagni en þær nýju.
Sem dæmi má nefna að rafmagn fyr-
ir 250 1 nýjan skáp kostar
5.080 kr. á ári en sá gamli
notar rafmagn fyrir 5.883
kr. Þegar keypt er ný kista
ætti að kaupa eins litla og
hægt er að komast af með
þar sem hálftóm kista eyðir
því sama og full. Sé þess
nokkur kostur þá komið
kistunni fyrir á svölum stað
því hún notar 5% minna
rafmagn fyrir hvert stig
sem herbergishitinn er
lægri. Einnig þarf að gæta
að hitastiginu í kistunni
sjálfri. Hæfilegt hitastig
þar er 18° C og eykst raf-
orkunotkunin um 5% við
hvert stig sem hitinn er
Kælirist kistunnar þarf að
þrífa reglulega og nægilegt loft þarf
að geta leikið um hana. Sé kistan
innilokuð og rykug getur hún þurft
allt að 30% meira rafmagn en ella.
Isskápur
Sama sagan er með ísskápa og
frystikistur. Gamall ísskápur eyðir
nær helmingi meira rafmagni en
nýr. Meðalnotkun nýs isskáps kost-
ar 1.609 kr. árlega á meðan sá gamli
eyðir rafmagni fyrir 3.215 kr. Hita-
stig í kæliskáp ætti að vera 4-5° C
en hvert stig í lækkuðum hita eyk-
ur rafmagnsnotkun um 4%. Nægi-
leg loftræsting bak við kæliskápinn
skiptir einnig töluverðu máli þar
sem ónóg loftræsting getur valdið
5-10% meiri orkunotkun.
lægri.
Minni tæki
Sjónvörp, kaffivélar, myndbands-
tæki, tölvur, brauðristir og íleiri
minni tæki nota hvert og eitt ekki
mikla orku en safnast þegar saman
kemur. Mörg þessara tækja nota
einnig rafmagn þó þau séu ekki í
notkun. Tæki sem eru með fjarstýr-
ingu og eru á „stand by“, þ.e. tilbú-
in til að taka við skipun frá henni,
nota öll dálítið rafmagn, en oft er
kveikt á þeim allan sólarhringinn.
Hið sama á við um öll tæki með
innibyggðar klukkur, svo sem ör-
bylgjuofna, eldavélar og útvarps-
klukkur. Að lokum má svo nefna
fiskabúr sem notar rafmagn fyrir
um 4.160 kr. á ári.
Stóru tækin nota mest
Þó víöa megi spara orkuna þá ætti
aö leggja sérstaka áherslu á stóru
tækin sem eru orkufrekust.
framundan?
Verið velkomin á glæsilega kynningu í Skíðaskálanum í Hveradölum,
fimmtudagskvöldið 29. mars n.k. Salir Skíðaskálans verða fagurlega skreyttir
og sannkölluð brúðkaupsstemning mun ráða ríkjum. Komið og fáiðfaglegar
ráðleggingar um allt sem viðkemur brúðkaupi og brúðkaupsundirbúningi
af aðilum sem hjálpa ykkur að gera daginn ógleymanlegan.
Kynnir verður Sigurður Pétur Harðarsson
Húsið opnar kl. 20.00
Tilvonandi brúðhjón,
komið í kvöld og missið
ekki af þessu einstaka
tækifæri I
Skíðaskálinn Hveradölum
Brúðarkjólaleiga Katrínar
Draumadísir-Garðabæ
Blómabúðin Kringlunni
Kökumeistarinn Konditori
Þú- um þig, snyrtistofa
Ýr hársnyrtistofa
Eggert feldskeri
Gullkúnst
Glæsivagnar
Innrömmun Míró
Vinsœlu olíuverkin komin aftur,
Speglarí úrvali.
Falleg gjafavara.
/ /
IXO
Innrömmun • Fákafeni 9 • sími 581 4370
Rafmagn:
Sífellt meiri notkun
Skíðaskáíinn í Hvcradöínm
Sími. 567 2020
- mörg tæki í gangi allan sólarhringinn
Örbylgjuofn
Helsti kostur örbylgjuofnanna er
hversu fljótt maturinn eldast í þeim.
Fyrir utan að spara rafmagn þá
spara þeir dýrmætan tíma. Sam-
kvæmt upplýsingum Orkuveitunn-
ar tekur 7 mínútur (0,14 kWh) að
matreiða 250 g af kartöflum í ör-
bylgjuofni en 25 mínútur (0,22 kWh)
á eldavél. Þegar matur er eldaður í
örbylgjuofni ætti að sleppa öllu
vatni, sé það hægt, en eUa nota eins
lítið vatn og kostur er því þá þarf
styttri suðutíma. Einnig ætti að leit-
ast við að sjóða eða elda matinn í
lokuðum ílátum sem henta ör-
Þvottavél
Því lægra hitastig sem notað er
því minna rafmagn notar vélin. Vél-
in notar 30% minni orku ef hitnn er
lækkaður um þriðjung. Ef þvegnar
eru 2 vélar á viku á 40° C, tvær á 60°
C og ein á 90° C kostar rafmagnið
2.701 kr. árlega. FyUið alltaf vélina
þar sem hún notar jafnmikla orku
hvort sem hún er fuU eða ekki. Oft
má sleppa forþvotti, sérstaklega ef
þvotturinn er lítið óhreinn. Það
sparar 20% af orkunni. Einnig getur
skolun með köldu vatni fyrir þvott
sparað rafmagnið því með því er
hægt að sleppa forþvottinum.