Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.2001, Blaðsíða 14
14
ÞRIÐJUDAGUR 22. MAÍ 2001
ÞRIÐJUDAGUR 22. MAÍ 2001
35
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aóstoöarritstjórar: Jónas Haraldsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fréttastjóri: Birgir Guðmundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sínti: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiðlun hf.
Plótugerö: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuði 2050 kr. m. vsk. Lausasöluverö 190 kr. m. vsk., Helgarblaö 280 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aösent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Hryllingsríkið
Landnám ísraelsmanna á hernumdum svæðum í Palest-
ínu er einn af þremur helztu driíkröftum vandræðanna á
svæðinu. Landi er rænt af heimamönnum og herskáum
landnemum komið fyrir á víggirtum búgörðum. Alþjóða-
reglur um hernám banna slíkt þjóðernisofbeldi.
Þegar friðarferlið hófst fyrir nokkrum árum, hefði átt
að stöðva þetta landnám, sem er fleinn í sál heimamanna.
Landtakan hélt þó áfram, hvar í flokkum sem ríkisstjórn-
ir ísraels stóðu. Þetta óeðlilega ástand hefur grafið undan
trausti heimamanna á friðarferlinu.
Þjóðernislega ofbeldið, sem felst í landnámi ísraels-
manna á hernumdu svæðunum, hefur grafið undan
trausti Palestínumanna á heimastjórn Arafats. í vaxandi
mæli er litið á hann sem peð í harmleik friðarferlis og
jafnvel sem gísl þess. Menn heimta meiri róttækni.
Málsaðilar eiga báðir sök á ofbeldinu á hernumdu
svæðunum, sem er önnur höfuðorsök þess, að friðarferlið
hefur farið út um þúfur og kemst ekki í gang á nýjan leik.
Ef talið er í mannslífum, eiga ísraelsmenn margfalt meiri
sök en Palestínumenn, sennilega sjöfalt meiri sök.
Ofbeldi Ísraelsríkis gagnvart Palestinumönnum hefur
aukizt, síðan heimskunnur hryðjuverkamaður varð for-
sætisráðherra ísraels. En það jókst líka meðan kratarnir
fóru með völd í landinu. Ofbeldishneigð er snar þáttur í
þjóðfélaginu, hver sem er við völd hverju sinni.
Þriðja höfuðorsök vandræðanna á svæðinu er eindreg-
inn og óbifanlegur stuðningur Bandaríkjanna við málstað
ísraels. Þessi stuðningur við útlent hryllingsríki gegnsýr-
ir allt þjóðfélagið í Bandaríkjunum, rétt eins og ofbeldis-
hneigðin gegnsýrir allt þjóðfélagið í ísrael.
Bandaríkin beita neitunarvaldi sínu í Öryggisráði Sam-
einuðu þjóðanna í þágu ísraels eingöngu og einangra sig
þar með á alþjóðavettvangi. Bandaríkin halda ísrael uppi
með peningum og hergögnum. Þau hafa ræktað það
skrímsli, sem ísrael er orðið í samfélagi ríkjanna.
Menn eiga erfitt með að ná kosningu til pólitískra starfa
í Bandaríkjunum nema þeir lýsi yfir stuðningi við ísrael.
Meira hefur borið á þessu í röðum demókrata og var Bill
Clinton versti forseti Bandaríkjanna að þessu leyti. Því
miður virðist George Bush ætla að feta sömu leið.
Landnámið, ofbeldið og bandaríska skjólið eru saman-
lagt þrjár grundvallarforsendur þess, að friðarferlið geng-
ur ekki upp. Ef Bandaríkjastjórn kærði sig um að stöðva
landnámið, gæti hún fengið því framgengt með því að
kippa að sér hendinni í stuðningi við ísrael.
Fáránlegt er að halda fram, að lausn málsins felist í, að
Palestínumenn felli niður sinn sjöunda hluta ofbeldisins.
Afturköllun andófs þeirra getur aldrei orðið fyrsta skrefið
til að endurvekja friðarferlið, en gæti hins vegar orðið eitt
af skrefunum, sem kæmu í kjölfarið.
Því miður hefur landnám og ofbeldi ísraels grafið svo
undan heimastjórn Palestínumanna, að hún hefur ekki
lengur tök á tilfinningum heimamanna. Hún getur ekki
lengur skrúfað frá andófi og skrúfað fyrir það aftur. And-
ófið hefur öðlazt sjálfstætt og skipulagslaust líf.
Hér eftir verður að taka tillit til þessarar breyttu stöðu.
Bandaríkin og ísrael verða fyrst að stiga nokkur skref til
sátta, áður en hægt er að fara að reikna með, að traust
Palestínumanna á nýju friðarferli hafi aukizt svo mikið,
að þeir geti látið af réttmætu andófi sínu.
Meðan Bandaríkjamenn fást ekki til að skilja þetta,
verður engin lausn fundin á deilu, sem hefur hörmuleg
áhrif á stöðu og álit Vesturlanda í þriðja heiminum.
Jónas Kristjánsson
I>V
Spilavítið ísland
Leikið á dollarann!
stendur stórum stöfum í
auglýsingunni. Og: Gefið
gengisfellingunni langt
nef. Mynd af afar glað-
beittum dreng fylgir, virð-
ist nýkominn á fermingar-
aldur og í jakkafotum, ein-
kennisklæðum fjármála-
lífsins. Af sigrihrósandi
fasi hans má ráða að hann
hafi „leikið á dollarann" (í
þessu tilfelli með því að
kaupa bíl).
Armann
Jakobsson
íslenskufræöingur
Alheimsspilavítið
Einu sinni þóttu fjármál alvöru-
mál. Nú eru þau leikur fyrir ung-
linga í jakkafótum. Við eigum núorð-
ið heima í spilavíti þar sem dollar-
inn er sem hver önnur spilamynt.
Málið er að gefa þróun í fjármálum
langt nef og græða með þvi að veðja
rétt. Og það er æskan sem kann leik-
inn. Glaðlegir táningar í jakkafótum
eru bestir í hinum nýja dollaraleik í
þessu alheimsspilavíti.
Menn þurfa ekki að vera orðnir
aldurhnignir til að muna daginn sem
Mikligarður var opnaður og öll þjóð-
in mætti þangað til aö kaupa. Fólk
gafst upp í biðröðum og
skildi vagna fulla af vörum
eftir. Þá voru hinar miklu
vörusýningar i Laugardags-
höllinni þar sem gamanið
fólst i að mæta og kaupa. í
hvert sinn rann æði á þjóð-
ina.
Svo hófst hlutabréfaæðið.
Ríkisstjórnin myndaði klapp-
lið og manaði almenning til
að kaupa sér hlutabréf. Verð-
launin voru fyrst skattaaf-
sláttur en þá ómældur gróði
þegar fram liðu stundir.
Menn létu ekki segja sér það tvisvar.
Þjóðin fjárfesti öll í væntanlegum
genagróða. Hafði Davíð sjálfur ekki
látið mynda sig í bak og fyrir með
genamillj ónungnum?
Ár hlutabréfakaupa
Það fréttist af fólki sem átti spari-
fé og hafði ekki enn keypt í deCode.
Það var atyrt á götum. Ætlarðu að
missa af gróðanum, manneskja?
Hvað með afsláttinn? Fjölmiölar
lögðu sitt af mörkum. Á hverjum
degi voru sagðar fréttir af því hvern-
ig vísitölur höfðu sigið og með hvað
hafði verið verslað á verðbréfaþing-
„Og hver er lœrdómurinn? Jú, lausnin er að „leika á
dollarann“ og kaupa meira. Og lœkka siðan skatta á
fyrirtœki; íslenskum atvinnurekendum veitir ekkert af
forskoti á þá útlendu ef þeir ætla að lifa af í bisness. “
inu. Skilaboðin voru skýr. Þetta er
veruleikinn. Sá sem ekki er með í
honum er einfaldlega ekki með.
Verðbréfasérfræðingarnir mættu
á svæðið, allir jafn komungir og
sléttgreiddir og fermingardrengur-
inn í auglýsingunni. Sjá mátti að
æskan væri lykill að velgengni í
þessum nýja leik. En allir gætu ver-
ið með. Gott betur: Allir yrðu að vera
með. Öllum leist vel á horfur gena-
markaðsins og horfurnar almennt.
Forsætisráðherra skammaði svart-
sýnis- og úrtölumenn.
Svo fór markaðurinn að hrapa.
Hlutabréfin féllu í verði. Fyrirtækin
Að berja börn
Okkur hefur sennilega flest ein-
hvern tíma langað hreinlega að herja
einhvern í nánasta umhverfi.
Kannski var það kerlingin í risinu
sem í þúsundasta skipti hund-
skammaði krakkana fyrir hávaða
fyrir utan húsið og sneri gleðileikj-
um þeirra upp í þrjóskufullan há-
vaða. Kannski var það freki uppinn
sem tróð sér fram fyrir gamla konu í
biðröðinni i fiskbúðinni og leit svo,
við athugasemd, á hana og sagði til-
gerðarlega: Fyrirgefðu, en ég er að
flýta mér! Eða var það kannski
krakkinn sem kastaði snjóbolta í bíl-
rúðuna hjá þér og varð til þess að
hjartað fór upp í háls og þú rannst til
í hálkunni - eina örskotsstund með
þá hryllilegu tilfinningu að þú hefðir
keyrt á bamið.
Eitthvað farið úr böndunum
Hverjar sem aðstæður okkar hafa
verið þá höfum við flest ekki látið
verða af ofbeldisaðgerðum. Við höf-
um stillt okkur og hugmyndin hefur
gufað upp jafnhratt og hún skaut
upp kollinum. Við höfum aldrei beitt
likamlegu ofbeldi og aldrei orðið fyr-
ir slíku.
En það eru til gerendur á þessu
sviði. Það er til fólk sem jafnvel
óhikað lætur sig hafa það að berja
náungann. Ósjálfrátt verður til í
huganum mynd af sæmilega drukkn-
um manni í yngri kantinum, manni
sem slæmir hönd-
inni
laga
hafa
með
andi
í einhvern fé-
sinna eftir að
eytt kvöldinu
honum horf-
á bannað box.
Eitthvað hefur þetta
farið úr böndunum
hjá þeim, en það
mun jafna sig. Eða
öðrum álíka piltum
verður sundurorða
út af leigubíl i mið-
bænum og þeir
rjúka saman eins og
hanar. Enginn sær-
ist alvarlega en fyrir
—.—_— ---------------------------------- vistinni i fanga-
„Ástir ósamlyndra hjóna koma upp í geymsiunum hafa
hugann og hugsarilegar ryskingar við ^eir unnið-
ódælan ungling. En sumt af þessu fer svo Aðgerð í leynum
hljótt og það eru svo margir sem taka Þetta er hins veg-
þátt í þagnarsamsœrinu aö það kemst ““
aldrei upp a yfirborðið.“ og oftast I felum.
Gerendur og þolendur eru á
öllum aldri og afleiðingarn-
ar mismunandi. Ástir ósam-
lyndra hjóna koma upp í
hugann og hugsanlegar
ryskingar við ódælan ung-
ling. En sumt af þessu fer
svo hljótt og það eru svo
margir sem taka þátt i þagn-
arsamsærinu að það kemst
aldrei upp á yfirborðið. Og
brátt skal sögð lítil saga. -
Saga sem kannski lætur lít-
ið yfir sér og menn munu
fussa og hugsa sem svo að
alltaf verði einhverjir til að gera úlf-
alda úr mýflugu.
Þeir hinir sömu ættu hins vegar
að spyrja sig þeirrar grundvallar-
spurningar hvers vegna ofbeldi er
metið með svo afstæðum hætti sem
raun ber vitni. Og hvers vegna er
sama aðgerð metin svo ólikt eftir að-
stæðum? Aðstæðum sem í þessari
sögu miðast við aldur gerenda og
þolenda en gætu allt eins miðað við
litarhaft, ekki satt? Er ekki augljós-
lega hættulegt að meta ofbeldisað-
gerðir á afstæðum skala? Eru dæmin
um slíkt afstæði og hvert það getur
leitt ekki orðin nógu mörg til þess að
við horfum á aðgerðina sjálfa en
ekki útlit eða aldur þeirra sem hlut
eiga að máli?
Varnarlaus fórnarlömb
Þær voru ásamt nokkrum vinum á
leið heim úr heilsdagsskólanum,
systurnar, þegar þær rákust á hóp-
inn þarna á miðjum skólavellinum.
Þetta voru nokkrir tólf ára strákar
og létu þeir dólgslega hver við ann-
an. Þær settu undir sig höfuðin og
örkuðu áfram og reyndu að sýna
Sigfríður
Björnsdóttír
tónlistarkennari
ekki hve þeim féll illa fyrir-
sjáanleg framhjáganga
drengjanna. En það fór sem
fór. Strákarnir réðust að
þeim. Önnur reyndi að
verjast þegar húfum og
töskum var kastað i snjó-
inn og var þá tekin út úr
hópnum. Enginn á vellin-
um gerði neitt, enda flestir
famir heim og engin gæsla.
Systir hennar horfði
hjálparvana á meðan strák-
arnir kaffærðu hana og
sumir fóru að sparka í
hana. Eitt höggið fór í höfuðið á
henni og hún fann mikið til. Hún var
löngu farin að gráta en það breytti
engu fyrir þessa drengi. Hún ákvað
að liggja hreyfingarlaus og láta sem
minnst i sér heyra. Eina von hennar
var að þeir yrðu þreyttir á því að
kvelja hana. Og svo fór að los kom á
drengjahópinn og þeir héldu áfram
ferð sinni eins og ekkert hefði í
skorist.
Það skal tekið fram að fyrir þenn-
an atburð þekktu stúlkurnar þessa
drengi ekkert en vissu af þeim eins
og öðrum áberandi gaurum í skólan-
um. Þær komust heim niðurbrotnar.
Sú sem hafði verið barin grét mikið
um kvöldið og kveinkaði sér líka og
kvartaði um verki í höfðinu þar sem
versta sparkið hafði lent. Hún sór að
fara aldrei í skólann og í marga daga
á eftir sýndi hún augljós merki
hræðslu og jafnvel angistar þegar
hún lagði af stað á morgnana. Ög lái
henni hver sem vill! En drengirnir
fengu góðlegt tiltal og halda að öllum
líkindum áfram sínum siðum og lík-
lega ótruflaðir.
Sigfríður Björnsdóttir
Spurt og svarað
Hefur einkavœðingarstefna stjómvalda brugðist?
Ágúst Einarsson
prófessor.
Samkeppnisvœð-
ing aðalatriðið
„Já, að mörgu leyti. Það er
nauðsynlegt að selja ríkisfyrir-
tæki þegar um samkeppnis-
rekstur er að ræða. Hins vegar átti að selja
Landssímann án grunnnetsins og því verki
hefði mátt ljúka miklu fyrr en gert verður. Sama
gildir um bankana, þá hefði átt að vera búið að
selja - en þó þannig að tryggö væri dreifð eign-
araðild og hagsmunir starfsfólks ekki fyrir borð
bornir. Ríkisstjórnin hefur haldið illa á þessum
málum, aðalatriðið er að samkeppnisvæða en
ekki einkavæða. Engum er greiði gerður með
því aö tryggja áfram völd fákeppnishópanna
sem eru í kringum stjórnarflokkana."
Sigurður G. Guðjónsson
lögmadur.
Smáhlutir seldir og
gjöf til Benedikts
„Ég held að skýrslan hljóti að
vera vísbending um slíkt. Og
hvað er búið að einkavæða? Búið
er að selja FBA, einhverja smáhluti í ríkisbönkun-
um tveimur og Síldarverksmiðjur ríkisins voru
gefnar Benedikt Sveinssyni. Á sama tíma þenst
Ríkisútvarpið út, sömuleiðis heilbrigðisgeirinn og
eftirlitsstofnanir færa sífellt út kvíarnar. TO að kór-
óna allt saman hafa verið sett lög um opinberar eft-
irlitsreglur svo forsætisráðherra geti fylgst sem
nánast með öllu því sem er að gerast í þjóðfélaginu.
Ef mönnum væri einhver alvara með einkavæð-
ingu ætti aö selja Símann i einu lagi og leggja nið-
ur samkeppnisstarfsemi Ríkisútvarpsins."
Glúmurjón Bjömsson
frjálshyggjumadur.
Úrelt skýrsla
fyrir útkomu
„Skýrsla Samkeppnisstofnunar
var úrelt áður en hún kom út. Nú
stefnir í nýtt einkavæðingarmet þeg-
ar viðskiptabankar og Qarskiptafyrirtæki ríkisins verða
seld almenningi. Mæiikvarðinn sem stofnunin notar er
umdeiianlegur og gefur ekki rétta mynd af því sem gerst
hefur síðustu ár. Skýrslan minnir þó á að ríkið er enn
fyrirferðarmikið í atvinnulífmu og mikilvægt að haida
áfram einkavæðingu með sölu á fjölmiðlum, orkufyrir-
tækjum og lánasjóðum. Það er oröið aðkallandi að nýta
kosti einstaklingsframtaks í auknum mæli við rekstur
skóia og í heilbrigðismálum. Þá má gjaman leggja Sam-
keppnisstofnun niður en engin ríkisstofnun hefur við-
líka afskipti af atvinnulifmu og einmitt hún.“
fóru að tapa. Miklu. Skyndilega kom
i ljós, að þjóðin var búin að eyða hag-
vexti seinustu ára í það sem heitir á
nútímamáli „neysla“. Féð hafði
streymt til útlanda og drjúgur hluti
þess hafði eflaust farið í bílakaup því
að jeppar verða bráðum fleiri en
sauðkindur á íslandi. - Svo hafði
þjóðin fjárfest í tómri vitleysu fyrir
afganginn.
Gróðinn sem hvarf
Nú höfum við haft góðæri í nær-
fellt áratug. Hagvöxtur hefur marg-
faldast. Ríkisstjórnin hefur keppst
við að hæla sér fyrir afrekin. Þó gæti
farið svo að þjóðin yrði engu ríkari
eftir en fyrir. Ekkert bólar á öllum
íslensku milljónamæringunum sem
var búið að heita okkur. Því að þjóð-
in leit á hlutabréfaæðið sem enn eitt
Bingó-lottó. Ekki vantaði að ráða-
menn og fjölmiðlar væru duglegir
við að hvetja til dáða. Og hver er lær-
dómurinn? Jú, lausnin er að „leika á
dollarann" og kaupa meira. Og
lækka síðan skatta á fyrirtæki; ís-
lenskum atvinnurekendum veitir
ekkert af forskoti á þá útlendu ef þeir
ætla að lifa af í bisness.
Ármann Jakobsson
Lím flokksbrotanna
„í umræðum um
framtíð R-listans er
mönnum gjarnt að
ræða um að fælingar-
máttur Sjálfstæðis-
flokksins sé helsta
lím þeirra flokks-
brota, sem nú standa
að baki listanum. Þessi hræðsluáróð-
ur kann að hafa áhrif á einhverja
vinstrisinna en hann er innantómur
spuni, þegar litið er til kosta vinstri
manna um þessar mundir og stöðu
Sjálfstæðisflokksins.“
Bjöm Bjarnason á heimasíðu sinni.
Sveitarfélög og lýðræði
„Enginn vafi er á því að sveitarfé-
lögin skipta miklu máli fyrir lýðræð-
ið í landinu og það mikilvæga verk-
efni að festa það í sessi... Á sama
tíma er það einnig hið lýðræðislega
kjörna vald sem kemur fram gagnvart
ríkisvaldinu en ekki sem framlenging
þess. Sveitarfélögin verða að staðsetja
sig með markvissari og skýrari hætti
en þau hafa gert til þessa.“
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson I leiöara
Sveitarstjórnarmála.
Tragikómidíum fjölgar
„Lífið er fullt af vandamálum og
fæst af þeim vandamálum koma lög-
gjafarsamkomunni eða framkvæmda-
valdinu við. Sumir eru vitlausari en
aðrir og þegar alþingismenn eru svo
vitlausir að þeir geta ekki sagt nei þá
er ekki nema von að tragikómidíun-
um fjölgi á Alþingi. Flestir sjá í gegn-
um þessi leikrit og brosa að minnsta
kosti út í annað þegar utandag-
skrárumræður verða um hagsmuni
minnihlutahóps sem um leið er
staddur á þingpöllunum."
Sigurður Sigurðarson í pistli
á Skjávarp.is
Sigurður Á. Friðþjófsson,
upplýsingafulltrúi BSRB.
Fákeppnin og
einkavinavœðing
„Það fer allt eftir þvi hvemig á
máhð er litið og hver á í hlut.
Einkavæðingarstefnan hefur
brugðist að því leyti að hún hefur ekki haft i fór með
sér aukna samkeppni, heldur hefur fákeppni aukist
eins og skýrsla Samkeppnisstofnunar sýnir. Það er
engin tilviljun að menn hafa talað um einkavinavæð-
ingu í stað einkavæðingar. Ef litið er tU einstakra
þátta einkavæðingarinnar þá hefur svoköUuð einka-
framkvæmd brugðist þar sem hún er mun dýrari fyr-
ir skattborgarana. Jafnvel þótt ekki sé litið tU kostn-
aðarliðarins er ég alfarið á móti því að einkavætt sé
í heUbrigðis- og skólakerfi landsmanna. Slíkt er ávís-
un á misrétti í heilbrigðisþjónustu og námi.“
Ný skýrsla Samkeppnisstofnunar sýnir að ríkiö hefur aukið hlut sinn í íslensku atvinnulífi verulega á síðustu árum.
Skoðun r
Leyfíð mér að skýra stefnu
okkar í orkumálum í stuttu máli
Borabora, bora, boral
Hvernig cetlar að vernda
dýrmœtar auðlindir
þjóðarinnar?
Eldflaugavarnarkerfb
eldflaugavarnarkerfh
eldflaugavarnarkerfi,
4’
Norðurljósa-
morðingjarnir
Einar Benediktsson, sá mikli mað-
ur á marga kanta, var sagður hafa
haft uppi áform um að selja sjálf
norðurljósin á sínum tíma en ekki
tekist. Enda sáu sjálfsagt fáir mikla
ágóðavon í téðum ljósum í denn. En
hver veit nema að í norðurljósunum
felist heljarmikil verðmæti sem
tæknin á eftir að gera markaðshæf
með tíð og tíma. Raunar verja Japan-
ar þegar töluverðum fiármunum í
norðurljósarannsóknir á íslandi,
þannig að það er kannski styttra en
margur hyggur í að hugmynd Einars
Ben um sölu norðurljósanna verði
að veruleika.
Pistilhöfundur hefur um nokkurt
skeið haft uppi áform um að skrifa
og selja bók sem nefnist á frummál-
inu Norðurljósamorðingjarnir. Þetta
er alþjóðleg spennusaga og hefur alla
burði til að verða metsölubók á
heimsvísu. Allri hugmyndavinnu er
þegar lokið í höfði mínu (þar geymi
ég gullið), plottið liggin- fyrir og enn
fremur ógurlega óvæntur endir. Að-
eins handavinnan er eftir.
Hugmyndin hefur verið kynnt fyr-
ir nokkrum ólæsum fiárfestum sem
þegar hafa lagt fram afturkræf hluta-
fiárloforð í prójektið upp á fimm
milljarða. Gert er ráð fyrir að ritun
metsölubókarinnar taki fimm ár og
höfundarlaun mín á þeim tíma nemi
fimm milljónum á mánuði. Varlega
er áætlað að arður fiárfesta af hluta-
bréfum í fyrirtækinu verði þegar
upp er staðið 50-100 faldur.
Örlítil áhætta
Færustu markaðs- og hlutabréfa-
ráðgjafar hafa farið yfir hugmyndina
og arðsemisútreikninga og telja
þetta skothelt dæmi. Þeir benda að
vísu á að það eigi eftir að skrifa bók-
ina og ég hafi hingað til aldrei lokið
neinu verki sem ég hef byrjað á. Enn
fremur liggur ekki fyrir hvort ég
verði í stuði tfi skrifta á næstu fimrn
árum, þannig aö útkoma Norður-
ljósamorðingjanna getur hugsanlega
tafist í nokkur ár. Þá er ekki komið
á hreint hvort áhugi erlendis sé fyr-
ir þýðingu og útgáfu, sala á kvik-
myndaréttinum er ekki á þessu stigi
í höfn og óvíst hvort bíómynd gerð
eftir bókinni verði það vinsæl að
grundvöllur verði fyrir framleiðslu á
minjagripum og leikfongum undir
merkjum Norðurljósamorðingja.
Sérfræðingamir segja því að það
séu vissulega nokkrir óverulegir
óvissuþættir í dæminu, þannig að
þarna sé hugsanlega um örlitla
áhættufiárfestingu að ræða,
en að öðru leyti sé engin
ástæða til að ætla annað en að
bjartsýnustu spár gangi eftir
og því sé hér um afskaplega
álitlegan fiárfestingarkost að
ræða.
Glærar glámskyggnur
Þannig leit dæmið sem sé
út fyrir nokkrum mánuðum
og ég var þegar búinn að taka
nokkra millutugi að láni hjá
sispanderandi bankastjórum
út á væntanlegt hlutafé í fyrir-
tækinu. En nú er komið heldur bet-
ur babb í bátinn og hluthafarnir
draga nú uppstyttulaust til baka
hlutafiárloforðin. Og ástæðan er alls
ekki sú að dæmið líti eitthvað ver út
en það gerði fyrir nokkrum mánuð-
um eða að ráðgjafarnir hafi breytt
um skoðun.
Nei, ástæðan er sú að nokkrir
strákar í Reykjavík og í útlöndum,
ýmist nördar með hornspangagler-
augu eða töffarar með aflitað hár,
höfðu látið sér detta það í hug löngu
á undan mér að selja norðurljós og
aðrar vonir og væntingar. í þeirra
tilfelli yfirleitt svokallaðar hugbún-
aðarlausnir, tölvuleiki og annað
framtíðarfargan í þeim
dúr. Þessir netverjar
hafa nú i nokkur ár
kastað netum sínum fyr- **
ir þorska á þurru landi
sem margir hverjir eru
komnir á vonarvöl eftir
griðarlegar fiárfestingar í
vonum og væntingum
vefiapeyja.
Og nú er komið að
skuldadögunum. Netfyr-
irtækin rúlla yfir um
hvert á fætur ööru, hinar
frábæru og arðbæru hug-
myndir reyndust flestar einungis
glærar glámskyggnur og allt hlutafé
löngu horfið í gúlpandi launaumslög
netpilta.
Þess vegna mun hin stórkostlega
metsölubók Norðurljósamorðingj-
arnir aldrei líta dagsins ljós. Af því
að vefsnáðar voru flestir bara að '*'*
spinna efni í nýju fótin keisarans.
Þeir eru búnir að koma óorði á fiár-
festingar í vonum og væntingum og
þar með spilla stórlega afkomumögu-
leikum mínum og allra annarra
frjórra og skapandi einstaklinga sem
luma á pottþéttri hugmynd.
Ætli sé ekki hægt aö fara í mál við
þessa pilta?
Nei, ástœðan er sú að nokkrir strákar í Reykjavík og í
útlöndum, ýmist nördar með hornspangagleraugu eða
töffarar með aflitað hár, höfðu látið sér detta það í hug
löngu á undan mér að selja norðurljós og aðrar vonir
og vœntingar. í þeirra tilfelli yfirleitt svokallaðar hug-
búnaðarlausnir.
Jóhannes
Sigurjónsson
skrifar