Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2001, Blaðsíða 10

10
FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2001
Fréttir r>V
Haröar deilur um skattafrumvarpið við 2. umræðu í gær:
Tekjutap sveitarfélaga
gæti skipt milljörðum
- Reykjavíkurborg gagnrýnir - líkur á að einkarekstur leggist af
Vilhjálmur Egilsson, formaður
efnahags- og viðskiptanefndar Al-
þingis, mælti í gær fyrir breyting-
um sem orðið hafa á lögum um
tekju- og eignaskatt. Lækkun tekju-
skatts úr 30% niður í 15% á fyrir-
tæki er hluti frumvarpspakkans og
eru skiptar skoðanir um mikilvægi
þess. Einnig er lagt til að stimpil-
gjöld verði lækkuð og trygginga-
gjald hækki, svo nokkuð sé nefnt.
Jóhanna Sigurðardóttir (Sf) talaði
fyrir hönd minnihluta efnahags- og
viðskiptanefndar og fann frumvarp-
inu flest til foráttu. Skattkerfið ætti
að stuðla að jöfnuði en þessar breyt-
ingar ynnu gegn því. Sjaldan hefði
komið fram frumvarp sem lægi und-
ir jafnmikilli gagnrýni hjá umsagn-
araðilum.
Þessu til rökstuðnings tók þing-
maðurinn sem dæmi aö vel stæð
stórfyrirtæki högnuðust einkum á
breytingunum en minni fyrirtæki,
og þá einkum á landsbyggðinni,
stæðu verr, einkum vegna hækkun-
ar tryggingagjaldsins. Reiknað hefði
verið út að sú breyting kæmi verst
niður á fyrirtækjum á Norðurlandi
eystra, Austfjörðum og Vesturlandi.
Jóhanna sagði enn fremur að ekkert
samráð hefði verið haft við sveitar-
félögin þrátt fyrir að tekjutap þeirra
yrði 1-1,5 milljarðar. Mjög væri
ámælisvert og jafnvel gegn reglum
ef farið væri út í svona viöamiklar
breytingar án samstarfs.
Geir Haarde fjármálaráðherra
var algjörlega ósammála þingmann-
inum og varði fumvarpið svo mjög
með framíköllum að þingforseti sá
ástæðu til að áminna ráðherrann.
Einkarekstur leggist af?
Sveitarfélög hafa þegar lýst
áhyggjum vegna tekjutaps í kjölfar
skattabreytinganna og hefur borgar-
ráð Reykjavíkur bent á að með nýja
frumvarpinu geti einstaklingur í at-
vinnurekstri stofnaö einkahlutafé-
lag og tekið við rekstri án skatt-
skyldu. „Þannig er einstaklingum
með rekstur gert auðveldara fyrir
að stofna einkahlutafélög. Líklegt
má telja að einstaklingum með
rekstur fækki verulega eða jafnvel
að það rekstrarform leggist af vegna
lægra skatthlutfalls hjá einkahluta-
félögum," segir í bókun borgarráðs.
Ef allir breyta einkarekstri í
hlutafélög þýðir það 520 milljóna
króna tekjutap, aðeins fyrir Reykja-
víkurborg og enn fremur er áætlað
að árlegur útgjaldaauki vegna
hækkunar tryggingargjalds frá 1.
jan. 2003 verði um 170 m. kr. Borg-
arráð telur því nauðsynlegt að geng-
iö verði frá samkomulagi milli ríkis
og sveitarfélaga um hvernig bæta
Borgarráð hefur lýst yfir áhyggjum
Borgarráð bendir á að með nýja frumvarpinu geti einstaklingur stofnaö einkahlutafélag og tekið við rekstri án
skattskyldu. Efalliir breyta einkarekstri í hlutafélög getur þaö þýtt 520 milljóna tekjutap fyrir borgina.
Gelr H.
Haarde.
Ögmundur
Jónasson.
eigi sveitarfélögunum þessi fjár-
hagslegu áhrif áður en frumvarpið
verður samþykkt sem lög frá Al-
þingi.
Hvergl lægri skattar á arð
I umræðunum á þingi í gær kom
fram að skattur á arð er með því
minnsta sem þekkist á íslandi inn-
an OECD-landanna. Þannig eru
flest ríki með 24%-48% skatt en ís-
land aðeins 10%. Þetta var gagn-
rýnt auk íjölmargra annarra atriða
af hálfu stjómarandstöðu.
Ögmundur Jónasson (VG) sagði
að skattalækkanimar myndu
veikja stöðu ríkssjóðs og sveitarfé-
laga á sama tíma og bæði Þjóðhags-
stofnun og Seðlabanki hefðu varað
við því að rýra frekar afkomu ríkis-
sjóðs á þessu stigi. Óskiljanlegt
væri að ríkisstjómin hefði vamað-
arorðin að engu en Vilhjálmur Eg-
ilsson svaraði að hlutverk skatta-
breytinganna væri einkum að búa í
haginn fyrir nýtt hagvarxtarskeið á
íslandi. Árið 2003 gerði Þjóðhags-
stofnun ráð fyrir 3% hagvexti ef
stóriðjuáform næðu fram að ganga.
Hann vonaði að Ögmundur myndi
ekki standa gegn því.
VIII enn meiri skattalækk-
un
Pétur Blöndal, flokksbróðir Vil-
hjálms, vill að Alþingi lækki tekju-
skatt enn frekar á fyrirtæki, eða
niður í 11%. Hann sagði að ríkið
hygðist selja hlutafélög fyrir 64
milljarða og ef skattprósentan færi
niður myndi söluverðmætið hækka
enn um 12 milljarða. Einnig myndi
slík skattalækkun verða til þess að
íslendingar hefðu ekki undan að
fylla skrifstofuhúsnæði landsins af
erlendum fyrirtækjum.
Vilhjálmur svaraði að vissulega
mætti reikna út að verömæti ríkis-
fyrirtækja gæti aukist með frekari
skattalækkun en þjóðin yrði að búa
við skatta að eilífu og því væri
minni hagsmunum fómað fyrir
meiri. Ekki væri heldur víst að
pólitískur vilji yrði til langframa
fyrir skattalækkunum ef nýir herr-
ar tækju við stjómartaumunum.
Hjá stjórnarandstöðu kom fram
vegna þessa að athugasemdir hafa
verið gerðar við að ríki undirbjóði
önnur með skattalækkunum.
Glímutök á fjölmiðlum
Sverrir Hermannsson, formaður
frjálslyndra, sagöi litla samvinnu
hafa verið við stjórnarandstöðu í
þessu máli sem mörgum öðrum.
Frumvarpið fékk falleinkunn hjá
þingmanninum. Hann sagði það
Qarri sanni að skattabreytingarnar
yrðu flestum til góðs. Fyrst og
fremst væri um að ræða ívilnanir
fyrir hátekjumenn en valdhafar
hefðu slik glímutök á íjölmiðlum að
hið sanna um þetta frumvarp hefði
ekki náð fram í dagsljósið.
Sverrir gerði samanburð á stöðu
launþega og verktaka þegar kæmi
að skattafríðindunum varðandi
stofnun ehf-félaga. Verktakinn gæti
notið mikillar fyrirgreiðslu en laun-
þeginn ekki. Þarna væri þvi til for-
réttindahóps stofnað en hinn al-
menni launþegi yrði að borga brús-
ann. -BÞ
Göngudeild SAÁ á Akureyri í hættu
- sótt um 10 milljóna króna framlag Alþingis en óvíst um undirtektir
Norðurlandsdeild SÁÁ hefur farið
fram á 10 milljóna króna fjárveit-
ingu frá fjárlaganefnd Alþingis, en
frá árinu 1993 hefur rekstur Göngu-
deildar SÁÁ á Akureyri verið í
höndum landssamtaka SÁÁ. For-
maður SÁÁ hefur nú tilkynnt um
niðurskurð á starfsemi samtakanna
vegna fjárskorts. Áformað er að
leggja Göngudeild SÁÁ á Akureyri
niður en um er að ræða einu fóstu
þjónustu SÁÁ á landsbyggðinni.
Rekstur Göngudeildar SÁÁ á Ak-
ureyri hefur kostað 7 til 8 milljónir
á ári en deildin hefur þjónað bæði
Noröur- og Austurlandi. Einn starfs-
maður er við deildina sem hefur yf-
irgripsmikla þekkingu á áfengis- og
vímuefnamálum og mikla starfs-
reynslu. Um 300 manns leita til
deildarinnar árlega.
„Ég skil vel að Norð-
urlandsdeild SÁÁ
skuli sækja það að fá
framlag til starfsemi
sinnar eyrnamerkt
sérstaklega á fjárlög-
um og styð það erindi
þeirra. Deildin er með
öflugt starf og hefur
unnið vel svo eftir er
tekið. Það er því óþol-
andi staða að ef þreng-
ir að heildarstarfsemi SÁÁ skuli vel
rekin Norðurlandsdeildin vera und-
ir þeim niðurskurðarhnífi. Ég
skynja jákvæðni gagnvart þessu er-
indi þeirra," segir Svanfríður Jónas-
dóttir, þingmaður Samfylkingarinn-
ar.
„Þetta er eitt af
nokkrum fjárveit-
ingamálum sem
varða kjördæmið
sem ég er að reyna að
ýta á eftir,“ segir
Steingrímur J. Sig-
fússon alþingismað-
ur. „Bæjaryfirvöld á
Akureyri hafa frá
upphafi stutt starf-
semi göngudeildar
SÁÁ á Akureyri.
Einnig hefur verið stutt við starf-
semi Fjólunnar sem er áfangastaður
fyrir þá sem lokið hafa meðferð.
Fjárhagslegur stuðningur til SÁÁ
vegna reksturs göngudeildar nemur
1 milljón króna á ári og Fjólan hefur
verið styrkt með 500 þúsund krón-
um á ári. Bæjar- og félagsmálayfir-
völdum hefur alltaf verið ljóst hve
mikilvæg þessi starfsemi er fyrir
norðlenskar byggðir og hve nauð-
synlegt er að þessi þjónusta standi
til boða hér eins og á höfuðborgar-
svæðinu.
Þessum sjónarmiðum hefur oft
verið komið á framfæri við alþingis-
menn og fjárveitingavaldið. Bæjar-
stjóm Akureyrar mun því heilshug-
ar styðja það áfram að göngudeildin
á Akureyri fái styrk á fjárlögum og
að starfsemi hennar verði tryggð til
frambúðar," segir Kristján Þór Júlí-
usson, bæjarstjóri á Akureyri. Fleiri
aðilar voru beðnir að tjá sig um mál-
ið, þ.á.m. heilbrigðisráðherra og for-
maður fjárlaganefndar Alþingis en
svöruðu ekki erindi þess efnis. -gk
SÁÁ á Akureyri
Um 300 manns leita til
stöðvarinnar árlega.
Brotinn kantur
Snjórinn braut þakkanta og rennur
þegar hann skreið níðþungur ofan af
húsþökum á Selfossi í gær.
Snjóþungi
braut þakkanta
Hláka var sunnanlands í gær. Eft-
ir talsverða snjókomu undanfarið
var víða búinn að safnast mikill
snjór á húsþök. Þegar rigndi í snjó-
inn fór hann af stað ofan af þökum
og olli sums staðar vandræöum. í
einni blokk í Álftarima á Selfossi
hagar þannig til að snjórinn rennur
niður á svalimar og safnast þar fyr-
ir. Snjóþunginn braut líka niður
þakkanta og rennur á leið sinni af
þakinu. íbúar mokuöu í kappi við
snjórennslið til að létta á svölunum
svo þær gæfu sig ekki undan þung-
anum. -NH
Síldveiði:
Fjórir milljarðar
geta tapast
Talið er að eftir sé að veiða um 80
þúsund tonn af útgefnum síldar-
kvóta og þykir mönnum það orðið
borðleggjandi að ekki takist að veiða
nema lítinn hluta þess magns, ekki
síst með tilliti tO þess að á vertíð-
inni, sem er langt komin, hafa ekki
veiðst nema um 60 þúsund tonn.
Á vefsíðunni Interseafood.com er
áætlað að verðmæti sOdarkvótans
sem er óveiddur á vertíðinni nemi
rúmum fjórum milljörðum króna og
er þá miðað við að allar eftirstöðvar
kvótans færu til flökunar og fryst
Síldveiði hefur verið lítil upp á
síðkastið enda hefur tíðarfarið verið
rysjótt og erfitt fyrir skipin að at-
hafna sig. Víst er að allt verður lagt
í sölurnar til þess að ná sem mestu
af kvótanum fyrir lok janúar en þó
ber að taka það með í reikninginn að
svo virðist sem loðnuveiðar gætu
verið að hefjast af krafti og mörg
skipanna sem hafa verið á síldveið-
um myndu þá hugsanlega snúa sér
að þeim veiðum. -gk
Akureyri:
Miðbæjarhús
í biöstööu
„Málið er í algjörri biðstöðu eins
og er. Það fer enginn af stað á með-
an vextir lækka ekki, ég held það sé
alveg ljóst," segir Sigurður J. Sig-
urðsson sem er einn af fjórum eig-
endum fjárfestingarfélagsins Hymis
ehf. á Akureyri sem hefur haft hug
á aö byggja stórt verslunarhús í
miðbæ Akureyrar.
Heyrst hefur að Hagkaupsmenn,
sem rætt var um að yrðu með
stærstu verslunina í nýja húsinu,
séu orðnir afhugá þeim áformum að
leigja þar húsnæði vegna þess
hversu dýrt það yrði. Sigurður J.
sagöist ekki hafa heyrt það. Hvort
það hefði einhver áhrif á framhald
málsins sagðist hann ekki geta tjáð
sig neitt um. „Málið er hins vegar
þannig að húsið verður ekki byggt
nema það séu fyrir hendi aðilar til
að stunda þar rekstur. Húsið verður
ekki byggt og látið standa autt. En
hafi Hagkaup ekki áhuga þá er bara
spurning um hverjir aðrir hafi
áhuga,“ segir Sigurður. -gk