Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.2002, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 25. JANÚAR 2002
FÖSTUDAGUR 25. JANÚAR 2002
19
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Aöalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjórí: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Fréttastjóri: Birgir Guömundsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvik, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangssræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plótugerö: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaösins í stafrænu formi og I gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fýrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Atvinna með námi
Meira en helmingur framhaldsskólanema stundar laun-
aöa vinnu meö námi. Frá þessu var greint í fréttum Ríkisút-
varpsins i fyrradag og vitnaö í samanburðarkönnun á hög-
um og viðhorfum framhaldsskólanema í fimm framhalds-
skólum á höfuöborgarsvæöinu og landsbyggðinni. Menn
hljóta að staldra viö slíkar fréttir og íhuga þá þróun sem orð-
iö hefur og hvaða afleiðingar hún getur haft í fór meö sér.
Sókn eftir efnislegum gæðum eykst stööugt og færist neö-
ar í aldri. Börn og unglingar læra þaö sem fyrir þeim er haft.
Foreldrar vinna langan vinnudag til þess aö standa undir
neyslukröfunum sem fráleitt eru allar nauösynlegar eða leið
til lífshamingju. Samverustundum fjölskyldunnar fækkar,
aðhald foreldra minnkar og eftirlit meö heimanámi sem
gjarnan leiöir til þess að ástundun veröur lakari.
Sumarvinna skólanema hefur tíðkast hér á landi og verið
ágæt og viðurkennd leiö fyrir þá aö afla sér tekna fyrir
næsta skólavetur. Um leið hafa nemarnir kynnst atvinnulífi
þjóöarinnar og öðlast meö því dýrmæta reynslu. Sú breyting
hefur oröiö, hin síðari ár, að framhaldsskólanemendur
vinna meö námi og könnunin nú sýnir að þaö er aö veröa
regla fremur en undantekning.
Efnahagur heimila er almennt betri en áöur þegar undan-
tekning var aö nemendur ynnu með framhaldsskólanámi. í
flestum tilfellum hafa nemendur því ekki brýna þörf á vinnu
með náminu nema af einni ástæöu. Neysla þeirra og kapp-
hlaup eftir meintum lífsins gæöum keyrir um þverbak. Það
þarf miklar tekjur til þess að standa undir þeirri neyslu,
meiri útgjöld en foreldrar vilja eöa geta veitt.
í nefndri könnun kemur fram aö þriðjungur framhalds-
skólanemanna á bíl. Þaö þarf ekki aö hafa mörg orö um þaö
aö kaup á bíl og rekstur allur er dýr, svo nemur hundruðum
þúsunda króna á ári. Þá eiga nær allir síma en rekstur
þeirra kostar sitt auk annarra útgjalda, t. d. tilfallandi mat-
ar- og fatakaup. Það er því ljóst aö sumarhýran ein dugar
skammt hjá þessum stóra hópi.
í Fókusi, tímariti DV, sem fylgir blaöinu í dag er hugað aö
ímynd ýmissa framhaldsskóla og leitaö til nemanna um skil-
greiningar. Þar segir meöal annars um nemendur MK:
„Hinn týpíski nemi viö Menntaskólann í Kópavogi vinnur í
Smáralind meö skólanum, á bíl, fartölvu og er meö stóran yf-
irdrátt." Líklegt er aö þessi lýsing eigi viö um marga í öör-
um framhaldsskólum.
Þetta ástand hlýtur aö valda foreldrum og skólamönnum
áhyggjum enda kemur fram í viöhorfskönnuninni aö þriöj-
ungur nemendanna lærir heima skemur en hálftíma á dag.
Þá ályktun má draga af stöðunni aö þeir hafi annaðhvort
ekki tíma eöa séu hreinlega of þreyttir til þess aö sinna
námi, vinni þeir bæöi kvöld og helgar, eins og oft er raunin.
Mikil vinna með krefjandi námi kemur niður á námsár-
angri, lengir námstíma og hlýtur að leiða til þess aö nemend-
ur koma verr undirbúnir til frekara náms aö lokinni fram-
haldsskólavistinni. Þetta er því óheillaþróun.
Keflavík of dýrfyrir Go
Lágfargjaldaflugfélagið Go flýgur ekki til íslands í sum-
ar eins og það hefur gert undanfarin tvö ár. Ástæöan er of
hár afgreiðslukostnaður og lendingargjöld á Keflavíkur-
flugvelli. Þetta eru vond tíðindi. Finna þarf út af hverju
kostnaður félagsins á Keflavíkurflugvelli er að jafnaði
tvisvar sinnum hærri en á flestöllum flugvöllum sem Go
flýgur til í Evrópu.
Samkeppni í flugi er nauösynleg eins og í öörum grein-
um. íslendingar ferðuöust ódýrt með Go og félagið flutti
hingað tugþúsundir erlendra ferðamanna. Það munar um
minna.
Jónas Haraldsson
DV
Skoðun
Hrina umferðarslysa
„Það hefur verið sagt að skaplyndi og siðgœði þjóða birtist í um-
ferðinni. Það kann að vera nokkuð til í þvi en ég er hræddur um að
við íslendingar fáum ekki góðan vitnisburð ef svo er. “
Nýja árið hefur heilsað
með hrinu umferðarslysa
sem hafa valdið hryggð og
áhyggjum meðal margra
landsmanna. Margar fjöl-
skyldur eru í sárum vegna
þessa, mannslíf töpuð sem
aldrei verða bætt. Þetta
ætti að minna okkur á að
umferðin er dauðans al-
vara. Afleiðingar aksturs
geta verið svo afdrifaríkar.
Ég segi ekki aðeins ógæti-
legs aksturs heldur aksturs
yfirleitt. Það eitt að setjast
undir stýri er óvissa sem
likja má við rússneska rúllettu. Þessu
veldur eðli umferðarinnar og þær
kröfur sem við gerum til hennar um
afköst, að skila okkur milli tveggja
staða á sem skemmstum tíma.
Þetta eitt ætti að verða okkur
hvatning til þess að gera allt sem í
okkar valdi stendur til þess að draga
úr áhættunni. Á hinn bóginn liggur
sú hætta í leyni að við einfaldlega
teljum að umferðarslysin séu óhjá-
kvæmilegur fómarkostnaður þétt-
býlismenningar á framfaraöld. Svo
má með engu móti álykta, til þess er
allt of mikið í húfi og ekk-
ert má hindra okkur í að
koma í veg fyrir slys.
Ótrúlega léttvæg
mannslíf
Sérhvert mannslíf er
ómetanlega verðmætt.
Engir tveir eru eins og
sérhver er einhvers barn,
maki, foreldri eða með
öðrum hætti nákominn
fólki sem verður fyrir
óbætanlegum missi ef
hann ferst. Ætlunarverk
sem honum mátti ætla
ferst fyrir, veröldin verður ekki
söm eftir. Við höfum mikinn há-
vaða yfir náttúruverðmætum
sem fara forgörðum við virkjanir
fallvatna, yfír menningarverð-
mætum sem spillast vegna bygg-
ingar mannvirkja að ekki sé tal-
að um dýrastofna.
Mannslífin eru okkur í þeim sam-
anburði oftlega ótrúlega léttvæg og
getur þó leynst með einum manni
lausn heimsins stærstu vandamála
eins og dæmin sanna. Það hefur ver-
ið sagt að skaplyndi og siögæði þjóða
birtist í umferðinni. Það kann að
vera nokkuð til í því en ég er hrædd-
ur um að við íslendingar fáum ekki
góðan vitnisburð ef svo er.
Umferð er menningaratriði
Ég sé ótrúlega frekju i umferðinni
hjá okkur, og ég sé líka alvöruleysi
og tillitsleysi. Ég er viss um að þið
hin sjáið þetta líka en fyrst og fremst
hjá hinum - ekki okkur sjálfum. Þið
pirrist eins og ég á frekjulegum
framúrakstri, yflrakstri mót rauðu
og hundsun umferðarmerkja. Þið
illskist yfir ösnunum sem
ekki geta notaö stefnuljós
til þess að greiða fyrir
akstri ykkar og þeim sem
teQa umferðina vegna sof-
andaháttar.
Svona mætti lengi telja
og lesturinn leiddi í Ijós
frekju og tlllitsleysi. Við
gleymum því hins vegar oft
að við myndum umferðina
saman og allt gengur betur
ef við hugsum þannig. Já,
göngumst við þeirri ábyrgð
sem umferðin leggur okkur
á herðar! Munum að um-
ferð er menningaratriði,
ekki stríð, og engin þörf er
á öllum þessum blóðfóm-
um.
Aktu eins og þú vilt að
aðrir aki, því að með akst-
urslagi þínu gefur þú fyrir-
mynd og skilaboð. Þurfa okkar nán-
ustu að farast í umferðinni til þess
að við skiljum hvað er í húfi? Um-
ferðinni má breyta til batnaðar. För-
um í það ekki seinna en strax. - Ekki
fleiri slys!
Jakob Ágúst Hjálmarsson
og gleypt get ég þig“
Óneitanlega kemur það blóði Is-
lendingsins á hreyfingu að heyra um
góða útsölu svo ekki sé nú talað um
þegar verðlækkunin er komin niður
í 50%! Á dögunum mátti lesa frétt
þar sem sagði, aö í landinu væru svo
miklar birgðir af fotum, að ekki væri
um annað að ræða en að framlengja
útsölutímann jafnvel um heilan
mánuð. - Ja, það er ekki lítið lánið
yfir okkur, hugsaði ég og skeiðaði af
stað í bæinn. Og þá er heldur ekki
ónýtt að tilheyra þeirri hamingju-
þjóð sem fyrir örfáum dögum sporð-
renndi spariklædd: einni rjúpu,
tveimur kalkúnum, þremur ham-
borgarhryggjum, fiórum gæsum,
fimm hreindýrum, sex nautum ...
„og gleypt get ég þig „eins og segir í
sögunni af Gípu.
Mestur tekjujöfnuður
líka fullyrt að hvergi væri meiri
tekjujöfnuður en á íslandi. Þar var
ekkert minnst á Mæðrastyrksnefnd
og biðraðimar hjá þeim út á götu
rétt fyrir jólin. Það var heldur ekkert
minnst á fólkið sem mátti þiggja
jólamatinn gefins og vonaðist eftir
gjöfum handa krökkunum. En hvað
er ég líka að tala um þetta núna? Það
stóð í könnuninni að ísland væri til
fyrirmyndar og hana nú! Mér tókst
ekki nema með herkjum að komast í
jólapilsiö en þá er einmitt gott að
fara á útsölu.
Það er óvíst hvenær fitubrennsl-
an, erobikið og hlaupabrettið verða
búin að vinna á keppunum og upp-
lagt að finna eitthvað á útsölunni
sem felur þá „rétt á meðan“. Ég set
að vísu spurningarmerki við „rétt á
meðan“, því blessaður þorrinn er að
byrja og ég er strax farin að hlakka
tÚ. Spikfeitir bringukollar, slátur
með hóflega íbættum mör, þykkt
hnakkaspik og magállinn
góði ... mmmm. Svo er
bolludagurinn ekki langt
undan og hann stendur nú
orðið í viku eins og allir
vita. Og það besta við allt
saman er að þá eru komnir
páskar! Skyldi ég fá Nóa
númer 6 í ár eða verður það
Móna númer 8 eins og í
fyrra?
Yfirfullt
Úti er sumarblíða. Kaupa-
þyrst fólk gengur vélrænt á
milli búða á Laugavegi, í
Kringlu og Smáralind. Allir eru að
flýta sér skv. lögmálinu: Góðum
kaupum fylgir hraði. Loftið er
strekkt. Mæður draga.börn inn og út
úr búðum en þau síðarnefndu eru að
verða allt of þung að mati sérfróðra.
Kannski er þetta það besta
sem getur hent börnin þenn-
an daginn. Að dragnast með
mömmu fótgangandi, tímun-
um saman i leit að spjörum
fyrir yfirfulla fataskápa.
Kannski ætti Manneldisráð
bara að skipuleggja útsölu-
þramm!
Umþenking
Sem ég handfiatla hnaus-
þykka ullarpeysu í einni
stórversluninni sé ég fyrir
mér mjmdir lítilla barna
sem eru að þreyja kaldan
vetur víðsvegar austur og
suður í Evrópu. Ég sé gam-
alt fólk sem á það sammerkt
eftir myndum að dæma að
það er eins og sé slokknað á
stórum augunum. Fingur eru kreppt-
ir og hver dulan er vafin
óskipulega utan um aðra í
von um hlýju. Þetta fólk er
í orðsins fyllstu merkingu
að reyna að lifa af. Bæði
hungur og kulda. Hver nótt
getur orðið þeirra síðasta.
Á sama tíma er ég í sumar-
hita norður á íslandi að
leita mér aö nógu stóru
tjaldi utan yfir velsældar-
keppina sem ég át á mig
um jólin og bíð með vatn í
munninum eftir því að rífa
mig út af enn meiri mat.
Annaðhvort eða...
Mér þyngir og ekki er laust við að
mig langi undir borð. Svo lít ég djarf-
lega upp og horfi yfir búðina: Annað-
hvort tek ég alla jakkana, frakkana
og peysurnar ofan af slánum, ber það
út og sendi það í austurveg, fer búð
úr búð og læt greipar sópa, kem föt-
unum til klæðlítils fólks sem þarf á
þeim að halda og vef bömin inn í
dúðið - eða ég loka augunum og
forða mér á stundinni úr þessum
Hrunadansi. Ég verð auðvitað marg-
sinnis handtekin fyrir þjófnað, allt
rifið af mér og stóreygu bömin og
gamalmennin verða jafn klæðlítil og
fyrr.
Svo ég tek síðara ráðið, fálma mig
með veggjum út úr búðinni, opna
augun og silast af stað niður Lauga-
veginn. Með Manneldisráði skokka
ég síðan alla leið vestur í bæ og
smátt og smátt fiarlægist martröðin
enda er sólin farin að hækka á lofti
og fiöldinn allur af hænuskrefum
kominn í daginn.
Kristín Steinsdóttir
Samkvæmt nýlegri könnun var
„Samkvæmt nýlegrí könnun var lika fullyrt að hvergi værí
meiri tekjujöfnuður en á íslandi. Þar var ekkert minnst á
Mœðrastyrksnefnd og biðraðimar hjá þeim út á götu rétt fyrir
jólin. Það var heldur ekkert minnst á fólkið sem mátti þiggja
jólamatinn gefins og vonaðist eftir gjöfum handa krökkunum. “
Ummæli
Stóreignarfólkið hyglar
„Ég þekki... læt
engar hagtölur segja
mér að þetta mikla
góðæri sem verið hef-
ur hér í hagkerfinu
hafi skilað sér til
allra. Hjól efnahags-
lífsins hafa vissulega
snúist vel sl. 10 ár, m.a. vegna vax-
andi einkavæðingar, en síðustu árin
hefur stórefnafólki á íslandi fiölgað
mjög. Sá hópur verður æ áhrifameiri
og fær enn betri aðstöðu til að hygla
sér og sínum. Á sama tíma er Sjálf-
stæðisflokkurinn að breyta skattalög-
unum og gerir hvað hann getur til að
standa vörð um leyndina í íslenskum
stjómmálum. Það er ótækt að hægt sé
að stinga milljónum í flokkssjóð án
þess að það sé gefið upp opinberlega."
Ólafur F. Magnússon í Mannlífsviötali.
Pínulítill tvískinnungur
„Eftir því sem ég hef komist næst,
þá hafa Samfylkingarmenn sérstakar
áhyggjur af því að velferð þeirra sem
fremja „smæstu" fíkniefnabrot sé
hætta búin síðar á lífsleiðinni. Og
einn ónefndur alþingismaöur Sam-
fylkingarinncir sagði í sjónvarpsvið-
tali vegna þessa merkilega málflutn-
ings, að það sé alltaf möguleiki á því
að ungt fólk „slysist" til þess að prófa
ólögleg fikniefni örfáum sinnum.
Þetta mun sennilega bjarga heimin-
um, að reyna af fremsta megni að
fela það að ungir sem aldnir brjóti
fikniefnalöggjöfina. Ég bendi á að
þama talaði þingmaður. Hverjir bera
ábyrgð á lögum landsins? Eru það
ekki fulltrúarnir okkar á Alþingi?
Þessi sami þingmaður sagði hins veg-
ar að hann væri ekki fylgjandi því að
lögleiða fíkniefni. Er ekki pínulítill
tvískinnungur í þessu?"
Hlynur Snorrason á bb.is
Spurt og svarað
Jóhannes Stefánsson,
veitingamaður í Múlakaffi:
Menn eða
mýs
„Þorramatur er ævagamall
og hollur íslenskur matur sem
við höfum alið heilu kynslóð-
imar á. Stundum tala ég um menn og mús í
þessu sambandi; annaðhvort ertu karlmaður og
borðar þorramat ellegar ertu mús. Sú hefð að
halda þorrablót er sífellt að festa sig betur í
sessi meðal þjóðarinnar; í góðra vina hópi held-
ur fólk þorrablót, s.s. í heimaranni, í hesthús-
inu, félagsheimilunum og svo víðar. Þorramat-
urinn nýtur vinsælda og fólk borðar hann; en þó
eru í tuttugu rétta hlaðborði ekki nema sjö
þeirra súrmeti. Og meira að segja kominn pott-
réttur fyrir mestu gikkina."
f ^Sr. Halldór Reynisson,
i . verkefnisstjóri ú Biskupsstofu:
N p Matur hvorki heið-
’ } inn né kristinn
BKlÉ k „Ef ég man rétt þá var það vel
M ^ristinn maður sem kom þess-
um sið á í því skyni að gera sér
og öðrum glaðan dag, enda snýst málið um það
en ekki heiðna guðsdýrkun.
Þessi matur er nú hvorki heiðinn né kristinn
- hann er annaðhvort góður eða vondm-. Ég
nálgast þorrablót og þorramat út frá því sjónar-
horni, dyggilega studdur orðum postulans þegar
hann segir:
Prófið allt, haldið því sem gott er. Út frá þessu
prinsippi held ég í hákarl og hangikjöt, harðfisk
og sviðasultu - en sleppi magál, hrútspungum,
lundaböggum og öðru ókræsi."
Ólína Þorvarðardóttir,
þjóðfrœdingur og skólameistari:
Virðingarvottur
við matarhefð
„Að sjálfsögðu. Þorrablót eru
ekki trúarsamkomur, heldur virð-
ingarvottur við íslenska matarhefð.
Þó að þorrablótin séu ekki til komin fyrr en seint á
síðustu öld, fela þau í sér ákveðna þjóðemistilfinn-
ingu og sýna sögulegan áhuga þjóðarinnar. Þetta þarf
ekki að rekast á nokkurn hátt á við kristin trúar-
brögð, eða kristinn sið, ekkert frekar en jólin sem
upphaflega em heiðinn siður. Átveislur hafa tíðkast á
öUum tímum og í öllum samfélögum, sem liður í því
að þjappa fólki saman og eíla samkennd við ýmsar að-
stæöur. Þorrablótin gegna einmitt þvi hlutverki. Þau
em, líkt og jólin, leið til þess að hressa geðheilsuna og
komast í gegnum harða, dimma vetur.“
Sólveig Ólafsdóttir,
kaupmaður á Flúðum:
Hugsa um blót út
ffá maganum
„Já, hvers vegna ekki. Ég
sjálf er að minnsta kosti alltaf
til í að fara á þorrablót og hugsa
um þau út frá maganum en ekki
trúarlegum forsendum. Mér finnst þorramatur
líka afskaplega góður, sérstaklega súrir
hrútspungar og bringukoflar. Sumir munu ef tfl
viO ætla að slíkur matur sé óhollur en ætli gOdi
ekki það sama með hann og annað; aOur matur
er í lagi ef gætt er almenns hófs í mataræðinu.
Hér í Hrunamannahreppi eru nokkur þorrablót
á næstunni og verða efalítið fiölsótt venju sam-
kvæmt, enda eru þetta gleðisamkomur sem eiga
aOtaf sinn fasta sess meðal fólks.“
^ Þorrinn er hluti af heiönum siö og var blótaöur til forna, guðum til dýröar. Upp úr miöri 20. öldinni var siöurinn endurvakinn - og hefur fest sig rækilega í sessi.
Ojöfnuður vex og vex
Við fengum fregnir af þvi fyrir
skemmstu að tekjumunur færi vax-
andi á íslandi, en um leið þá huggun
að samt væri meiri jöfnuður hér á
landi en í öðrum löndum sem skýrsl-
ur ná yfir, utan einu. Það var athygl-
isvert, að í fréttum var nokkur
áhersla lögð á að ójöfnuðurinn hefði
farið vaxandi „þrátt fyrir þá efna-
hagsuppsveiflu sem verið hefur“.
Hér er komið að merkOegu fyrir-
bæri: trúnni á að markaðslögmál
komi öOum tO góða með sjálfvirkum
hætti. Menn telja víst að þegar hag-
vöxtur er sæmOegur og aukin eftir-
spum eftir vinnuafli þá muni launa-
skrið fara um samfélagið og skOa öO-
um áleiðis. Og þeir lægst launuðu
muni njóta uppsveiflu enn betur en
aðrir vegna þess að svo fáir vilji líta
við láglaunastörfum þegar betri
kosta er völ. En þetta gengur vissu-
lega ekki eftir.
Sjálftökukerfi
Lögmál um framboð og eftirspum
virka aOs ekki eins og lýðskrumarar
eða bláeygir sakleysingjar halda. All-
ir vita að mikið framboð er á mönn-
um sem vflja komast í hálaunastörf -
en það þýðir ekki að laun fari lækk-
andi í þeim geira, eða hækki hægar
en hjá öðrum hópum. Þvert á móti:
úr öOum áttum berast fréttir einmitt
um það, að stjómendur og aðrir hátt-
settir menn í fyrirtækjum séu jafnt
og þétt að auka á forskot sitt á aðra
starfsmenn og venjulegt fólk. Enda
ráða þeir því hvemig svokaOaður
vinnumarkaður hagar sér: þeir hafa
í krafti valds og eigna komið
sér upp þottþéttu sjálftökukerfi
sem tryggir þeim margfalt
meiri tekjuauka en öOum öðr-
um. Hvort sem fyrirtækjum
gengur vel eða Ola.
Breskur banki segir upp 7500
manns til að spara i rekstri -
en um leið fiórfaldar hann
greiðslur til yfirmanna. Enron-
hneykslið í Bandaríkjunum
segir lika mikla sögu: stórt
orkufyrirtæki fer á hausinn
með þeim glæpsamlegu ósköp-
um að stjórnendur hafa áður selt
sinn hlut með miklum hagnaði en
bannað óbreyttum starfsmönnum að
hreyfa við sinni eign í fyrirtækinu.
Upplýsingaskyldur, lög um inn-
herjaviöskipti, viðskiptasiðferði -
aOt þetta sem markaðslærðir ung-
lingar fiasa um dag hvern í bláeygri
einfeldni ásamt faðirvorinu um
framboð og eftirspurn - allt reynist
þetta haldlitið andspænis þeirri ein-
földu staðreynd, að markaðurinn er
hvorki hlutlaus vettvangur þar sem
mannvit og dugnaður takast á né
heldur happdrætti. Hann er sérhann-
aður fyrir þá sem eru fiársterkir,
valdamiklir og ósvífnir. Enda stæra
hugmyndafræðingar hans sig af því
á hreinskilnisstundum að markaður-
inn sé sem betur fer engin andskot-
ans góðgerðastofnun.
Varnarleysi
Það kemur heldur ekki á óvart að
mikil eftirspurn eftir ódýru vinnu-
afli verði ekki til þess að bæta kjör
þeirra sem minnst hafa.
Ágæt bandarísk blaða-
kona er nýbúin að
skrifa bók um reynslu
sína af því að lifa af lág-
launavinnu í sínu landi.
Þar kemur ekki aðeins
fram hve ótrúlega erfitt
er að skrimta af jafnvel
tvöfaldri vinnu i slíkum
störfum - heldur einnig
að það hjálpar lítið þótt
eftirspurn eftir lág-
launafólki sé mikil.
Enda hefur það fólk enga stöðu, og
hver. og einn fær öngvan stuðning -
verklýðshreyfing er að mestu úr sög-
unni og pólitíkin hefur samþykkt að
skipta sér ekki af „vinnumarkaði".
Þeir sem fyrirtæki og fiármagn
eiga geta nefnilega ekki aðeins séð
til þess að „markaðslögmálin" þjóna
þeim alveg sérstaklega og komið í
veg fyrir að fátækir hagnist á þeim.
Þeir ráða líka hegðun stjórnmála-
manna. Bretar eru t.d. undir stjóm
Verkamannaflokks, en nýjar tölur
benda tfl þess að munur á ríkum og
fátækum fari vaxandi í því landi og
sé nú orðinn meiri en þegar íhaldið
var síðast við völd. Ekki nóg með
það: fátækasti fimmtungur breskra
fiölskyldna greiddi i alls konar
skatta 41,4% af sinum litlu tekjum,
en fimmtungur hinna ríkustu
greiddi 36,5% af sínum háu tekjum í
þessu landi „nútíma jafnaðarstefnu"
Tony Blairs og hans manna. -
Gáum að þessu.
Árni Bergmann
allt þetta sem markaðslærðir unglingar fjasa um dag hvern í bláeygrí einfeldni
ásamt faðirvorinu um framboð og eftirspurn - allt reynist þetta haldlítið andspænis
þeirrí einföldu staðreynd, að markaðurinn er hvorki hlutlaus vettvangur þar sem mann-
vit og dugnaður takast á né heldur happdrætti. “ - Burnham-fyrirtœkið með kynningu.
r-