Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.2002, Blaðsíða 25

37
FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2002
33V Tilvera
Bíógagnrýní
Aðgát skal höfð í nærveru sálar
Regnboginn - La pianiste: ýir ★ ★
Sif
Gunnarsdöttir
skrifar gagnrýni
um kvikmyndir.
nærri fimm ára dvöl á íslandi en
Smári kveðst enn vera á byrjunar-
reit í rússneskunni. „Það er sami
glundroðinn sem ríkir í þessu og
öðru. Hluti námsins getur falist í
vídeóglápi, tónlistarhlustun og
svo daglegum samræðum. Ekki
má heldur gleyma bóka- og blaða-
lestri og upplýsingar um heims-
málin og menninguna fáum við í
gegnum Netið, eins oft og við vilj-
um,“ segir hann. „Mikilvægast er
þó að við höfum tíma hvort fyrir
annað, eflaust mun meiri en ef við
stunduðum venjulega daglauna-
vinnu,“ bætir Nína við.
Tvisvar í viku kemur póstbátur-
inn til Æðeyjar ef veður leyfir og
færir þeim Smára og Nínu allt
sem þau vanhagar um, að þeirra
sögn. „ísfirðingar þjónusta okkur
vel, bæði fyrirtæki og vinir og
vandamenn sem við eigum i
landi,“ segir Smári. Milli Æðeyjar
og ísafjarðar er 40 til 70 mínútna
sigling, eftir veðri og því hvort
báturinn kemur við í Vigur sem
póstbáturinn þjónustar líka.
Stundinn fá þau hjón til sín gesti
sem stoppa þá ýmist hálfa eða
eina viku en sjálf segjast þau helst
ekki fara nema tvisvar á ári á
milli, út í Æðey á haustin og svo
til ísafjarðar á vorin. „Við höfum
skroppið svona fjórum til fimm
sinnum upp á land þessa fjóra vet-
ur sem við höfum dvalið hér. Þær
ferðir tengjast alþingiskosningum,
menningarviðburðum og Rúss-
landsferð," segir Smári brosandi.
Frelsiö það besta
Áður en þau hjón eru kvödd eru
þau krafin sagna um hvað þeim
þyki best við Æðey og hvað verst?
„Byrjum á vondu fréttunum," seg-
ir Nína. „Norðaustanáttin með
frosti á of greiða leið til okkar í
130 ára gamalt timburhúsið." „Svo
þykja okkur hundarnir leiðinlegir
og það eru hross i eyjunni, einum
fárra staða hér á landi sem gæti
svo auðveldlega verið laus við
þann ófögnuð," heldur Smári
áfram upptalningimni. Þá eru það
kostimir: „Það besta er frelsið til
að láta eins og maður vill, hvenær
sem maður vill, án þess að þurfa
að taka tillit til annars fólks en
hvort annars,“ segir Nína. „Já, og
að þurfa ekki að eiga og reka bíl,“
bætir Smári við. „Svo er það allt
plássið sem við höfum og tíminn
sem við höfum."
-Gun.
röndina kvíðum við fyrir vorinu,
því þá fer að vera minna pláss fyr-
ir sálina!"
Þau hjón eru samt ekki eina
lífsmarkið í Æðey yfir veturinn
því þar er heilmikið skepnuhald.
Tugur af hundum, rúmlega annað
eins af hrossum, fimm nautgripir
og rúmir fjórir tugir sauðfjár.
„Við höfum stundum líkt bú-
skapnum héma við Húsdýragarð-
inn. Við önnumst um þessi dýr
fyrir Æðeyjarbóndann og njótum
góðs af þeim,“ segir Smári. Sjálf
eiga þau hjón svo 17 hænsn, gæf
og falleg, sem skipta um húsbænd-
ur á sumrin.
Atvinna, frítími og nám I
einum graut
Veðurathuganirnar eru annað
aðalstarf þeirra Smára og Nínu.
Þau senda Veðurstofu Islands
skýrslu fimm sinnum á dag en
segja stöðina í Æðey vera þægi-
lega, með fríi frá kl. sex á kvöldin
til sex á morgnana. Fleira hafa
þau að sýsla. Til dæmis sjá þau
um að halda norðurljósaathugun-
arvél gangandi og einnig fylgjast
þau með vitanum á eyjunni. En er
eitthvað eftir af deginum, þegar
skyldustörfunum er lokið? „Já,
sem betur fer því við höfum meira
en nóg við allan safarika frítíma
lífsins að gera,“ segir Nína hlæj-
andi. „Hjá okkur flækjast atvinna,
frítími og nám saman í einn
hrærigraut sem ógjömingur er að
ílokka nákvæmlega í sundur.“
Stemning
Veturinn er meöal annars notaöur til listsköpunar.
Bæði eru þau menntaðir mynd-
listarmenn og taka árlega þátt í
þremur til fjórum myndlistarsýn-
ingum, eða halda þær sjálf. Því
breytist risastórt íbúðarhúsið í
Æðey í vinnustofur myndlistar-
manna yfir veturinn. „Þetta eru
auðvitað alger forréttindi," segir
Smári. „Það er eins með listina og
annað hjá okkur, það eru engin

skýr mörk. Við leyfum okkur
þann munað að fást við það sem
hugurinn girnist í það og það
skiptið. Fyrir vikið fær skapnað-
urinn stundum á sig nokkuð létt-
úðlegan blæ!“ Hann nefnir sem
dæmi tölvuteiknimyndir, teikni-
myndasögur, uppköst að litlum
sögum eða hugmyndir að útliti á
mannvirkjum og landslagi. „Þetta
eru alls kyns
ánægjulegar at-
hafnir sem við
lítum ekki á sem
óþörf hliðar-
spor,“ segir hann
og bætir við:
„Auk þess málum
við slatta af litl-
um fallegum
myndum sem
seljast."
Fimm ferðir í
land á fjórum
vetrum
Smári er ís-
ienskur og Nína
rússnesk. Þau
segja mikinn
tíma fara í að
læra móðurmál
hvort annars. Þar
er Nína vel á veg
komin, eftir
Rútan í laugunum
Þarna selja Smári og Nína helstu nauösynjavörur feröalangsins.
Erika Kohut (Isabella Huppert) er
píanókennari við tónlistarskólann í
Vín. Hún er eftirsóttur kennari þó að
hún sé ekki vel liðin vegna þess
hve’rsu hörð hún er og hve óbilgjarn-
ar og miklar væntingar hún gerir til
nemenda sinna. Ekkert væl, engar til-
fmningar nema í gegnum tónlistina á
réttum stöðum. Hún krefst fullkomn-
unar og virðist eiga innistæðu fyrir
þeirri kröfu í krafti eigin verðleika.
Mjög snemma í myndinni skynjum
við þó að ekki er allt með felldu. Erika
býr enn þá með móður sinni (Annie
Girardot) og þær eru sjúklega háðar
hvor annarri. Smám saman sjáum við
að það er fleira en einkennilegt sam-
band við móður sem pínir Eriku, inn-
an í henni eru djöílar sem fá hana til
að gera skelfilega hluti við sjáifa sig
og þrá jafnvel enn verri meðferð frá
hinu kyninu. Erika er bæld og kyn-
hvöt hennar er tengd misþyrmingum,
ótta og niðurlægingu. Framan af sér
hún um að fullnægja þessum hvötum
sjálf en þegar ungur og frakkur nem-
andi hennar, Walter Klemmer, (Ben-
oit Magimel) fer á fjörurnar við hana
notar hún hann til að fá það sem hún
a.m.k. heldur að hún vilji. Konan sem
kúgar nemendur í skólastofunni þarf
að láta kúga sig í svefnherberginu.
Það er aldrei útskýrt hvað það er
sem hefur gert hana eins bælda og
hún er. Framarlega er sambandið við
móðurina sem hefur pínt hana áfram
í tónlistarnámi, en til einskis vegna
þess að hún hefur aldrei orðið
konsertpíanisti, eins og vonir stóðu
til, heldur aðeins kennari sem pínir
nemendur sína áfram af sama kappi.
Undir niðri leynist svo grunur um að
jafnvel enn skuggalegri hlutir leynist
í barnæsku hennar sem hafa tvístrað
sjálfsmynd hennar.
Haneke leikstýrir þessu af næstum
óþolandi nákvæmni og alveg tilfinn-
ingalaust. Hann bara sýnir okkur
þessa konu, þetta líf án þess að fegra
neitt eða gefa okkur færi á að fmna til
samúðar, hvorki með Eriku sjálfri né
nemandanum sem hún „tælir". Fyrri
hluti myndarinnar, þar sem við kynn-
umst Eriku og hennar innri manni
smám saman, er svo skelfilega áhrifa-
mikill að mann hálfpartinn langar til
að hlaupa út en á hinn bóginn er
ómögulegt að rífa sig frá þessu ógæfu-
sama fólki. Seinni hlutinn, þar sem
Klemmer lætur undan masókískum
draumum Eriku, eru verr undir-
byggðir og jaðra við að vera ótrúverð-
ugir vegna of skyndilegrar persónu-
leikabreytingar unga mannsins.
Isabella Huppert er ógnvænlega góð
í hlutverki Eriku. Hún er með andlit
sem getur tjáð allan tilfinningaskal-
ann nánast algjörlega svipbrigðalaust.
Það er ekki skrýtið að hún skyldi
vinna til verðlauna í Cannes. Móðir
hennar er líka snilldarlega vel leikin
af Annie Girardot og samband þeirra
mæðgna það eftirminnilegasta í
myndinni. Það er erfiðara fyrir Benoit
Magimel að skína þar sem hlutverk
hans er ekki nærri því eins heilsteypt
frá hendi Haneke. Yfir nótt breytist
hann úr efnilegum Schönberg-
túlkanda í konuberjara.
La Pianiste er ögrandi mynd um
sjálfstortímingu og er borin fram á
svo vægðarlausan hátt að áhorfendur
voru hálflamaðir á eftir. Undir öllu
hljómar svo dásamleg tónlist þeirra
Schubert, Schumanns og Bach. Ekki
fyrir viðkvæmar sálir en hinum
gleymist hún seint.
Leikstjóri: Michael Haneke. Handrit:
Michael Haneke byggt á skáldsögunni
Die Klavierspielerin eftir Elfriede Jelinek.
Kvikmyndataka: Christian Berger. Aðal-
hiutverk: Isabella Huppert, Benoit Magi-
mel, Annie Girardot o.fl.
Katazeta leggst
í fyrirsætustörf
Stjörnuleikkonan Catherine Zeta v.
Jones og Douglas hefur skrifað undir
fjögurra ára samning við snyrtivöru-
fyrirtækið Elizabeth Arden um að
kynna framleiöslu þess.
„Catherine Zeta Jones er ímynd
Elizabeth Arden holdi klædd. Still
hennar er persónulegur og hún er
bæði glæsileg og fáguð,“ segir Ron
Rolleston, aðstoðarforstjóri snyrti-
vörurisans.
Katazeta er afskaplega stolt af
samningnum sem hún skrifaði undir á
dögunum. Ekkert hefur þó verið látið
uppi um hversu mikið hún fær fyrir
sinn snúð.
„Ég hef lesið mikið um Elizabeth
Arden. Hún hafði skýra framtíðar-
sýn,“ segir leikkonan fagra. ,
Paul í hljómleika-
ferð um Bandaríkin
Fyrrum bítillinn Paul McCartney
hefur ákveðiö að halda í tónleikaferð
um Bandaríkin í vor, í fyrsta skipti i
nærri tíu ár. Ætlunin er að halda
flórtán tónleika og verða þeir fyrstu í
Kalíforníu í byrjun apríl en þeir síð-
ustu í New York.
Paul lofar að sýna allar sínar bestu
hliðar á tónleikaferðinni, sem hann
kallar Drivin' USA og eru lög af
nýjasta diski hans, Driving Rain,
uppistaða efnisins, auk þess sem hann
mun flytja valið efni frá 40 ára farsæl-
um ferli, þar á meðal lög sem hann
hefur ekki flutt á tónleikum áður. „Ég
hlakka til ferðarinnar,“ sagði Paul
sem mætir til leiks með nýja hljóm-
sveit.
Beyoncé Knowles
alveg í rusli
Örlagabarnasöngkonan Beyoncé
Knowles er í rusli þessa dagana yfir
fullyrðingum um að faðir hennar hafl
sólundað milljónum dollara frá
stúlknasveitinni frá Houston í Texas í
kynsvail og eiturlyf. Þannig er að
pabbi er líka umboðsmaður stúlkn-
anna þriggja.
Fyrrum viðskiptafélagi herra
Knowles hefur sakað hann um að hafa ^
eytt nærri þremur milljörðum króna
af fé stúlknanna á þennan vafasama
hátt. Pabbi harðneitar allri sök. Hann
viðurkennir hins vegar að hafa um
tíma verið háður kynlífl og eitri og að
hann hafl verið konu sinni ótrúr.
„Beyoncé er í algjöru sjokki. Hún
skilur ekki að faðir hennar hafl getað ,
svikið fjölskyldu sína á þennan hátt,“
segir náinn vinur Beyoncé við viku-
blaðið Star.