Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.2002, Blaðsíða 4

LAUGARDAGUR 24. ÁGÚST 2002
DV
r 4______
Fréttir
Kunnur bandarískur dálkahöfundur segir búið að bjarga hvölunum:
Segir baráttu gegn hval-
veiðum ekki eiga rétt á sér
- sammála, segir Sverrir Hermannsson. Nýting felst í fleiru en veiðum, segir Ásbjörn Björgvinsson
Nicholas D. Kristof, einn af kunn-
ustu dálkahöfundum í Bandaríkjun-
um, skrifaöi grein í New York
Times um að hvalveiðar ættu að
hefjast að nýju þar sem oífjölgun
væri á ákveðnum stofhum, s.s.
hrefnum, grind- og búrhvölum.
Stofninn væri einfaldlega oröinn of
stór og færi stækkandi. „Það er
kominn tími til aö víkja tilfinninga-
seminni til hliðar. Baráttan gegn
hvalveiðum í atvinnuskyni átti rétt
á sér fyrir nokkrum áratugum, þeg-
ar búiö var að ganga freklega á
flesta stoftia stóru hvalanna, og
raunar standa sumir þeirra illa
enn,“ segir Kristof en bætir við að
slagorðið „björgum hvölunum" eigi
ekki lengur við og að rökin um að
þetta væru svo stórkostlegar skepn-
ur og fallegar séu ekki nægileg til
að banna hvalveiðar. Þá segir
Kristof að eins megi segja að lömb-
in séu of sæt til að drepa þau.
Skrifað af viti
„Loksins, loksins, loksins kemur
grein sem skrifuð er af viti,“ segir
Sverrir Hermannsson, formaður
Sverrir
Hermannsson.
Frjálslynda
flokksins. „Ég er
sammála hverju
einasta orði sem
þessi maður
skrifar. Ég var á
sínum tíma
hræddur við
þvinganir en þær
erú nauðsynlegar
og maður sér það
i dag. Ég er sam-
mála einu og öllu í greininni en geri
ráð fyrir að harðsnúinn hópur með
nóg af peningum geri lítið úr grein
Kristofs og komi með hörö við-
brögð,“ segir Sverrir sem segir jafn-
framt að ekkert vit sé í öðru en að
veiða þessi dýr þar sem þeim fari
svo fjölgandi þó ekki væri til
annars en að fæða hungraðan heim-
inn,“ segir Sverrir.
Kolbrún Halldórsdóttir þingmað-
ur segir að menn deili enn um þaö
hvort stofnamir séu að rétta úr
kútnum eða ekki. „Mér flnnst það
skipta máli að við fórum ekki að
hefja veiðar á stofnum sem áhöld
eru um hvort þoli það en eins og ég
Kolbrún
Halldórsdóttir.
Asbjörn
Björgvinsson.
hef alltaf sagt: Sjálfbærar veiðar úr
þeim stofnum sem allir geta verið
sammála um að þoli veiðar. Þó vit-
um við að mjög sterk umhverfis-
vemdarsamtök víða um heim hafa
gert hvalina að einhvers konar
tákni fyrir vemd lýðrikisins og það
er eðlilegt að sjónarmið slíkra sam-
taka séu skoðuð í þessu samhengi,"
segir Kolbrún. Þá segir Kolbrún að
það skipti mestu máli að allar at-
hafnir mannsins séu skoðaðar í
heildstæðu samhengi.
Stefnubreyting ekki í nánd
Ásbjöm Björgvinsson, forstöðu-
maður Hvalamiðstöðvar Húsavíkur,
ségir aö hann sjái ekki að neinar
stefnubreytingar í hvalamálum
verði í nánustu framtíð þrátt fyrir
grein dálkahöfundarins Kristof.
„Mikill einhugur er meðal Cites, al-
þjóðlegra samtaka sem sjá um versl-
un og viðskipti með dýr sem eru i
útrýmingarhættu, og þar em allir
stórhvalir enn á lista. Það þarf að
flytja þessa hvali um flokk svo hægt
sé að versla meö afurðir af þessum
dýrum,“ segir Ásbjöm en segir jafti-
framt að hann sjái ekki að sú þróun
sé í sjónmáli. „Sú nýting á hvala-
stofnunum hér við land sem á sér
stað í dag verður þó að vera viður-
kennd af stjómvöldum og almenn-
ingi. Nýtingin felst því ekki einung-
is í því að drepa dýrin heldur einnig
að sýna þau,“ segir Ásbjöm. í dag
eru starfrækt um 12 fyrirtæki sem
stunda hvalaskoðun. „Velta í þess-
ari grein er farin að skipta hund-
ruðum milljóna og því engar for-
sendur sjáanlegar fyrir því að önn-
ur nýting gefi meira af sér eins og
staðan er í dag,“ segir Ásbjöm.
-ss
DV-MYND: ÖRN ÞÓRARINSSON
Margt býr í moldinni
„Þetta er ábyggilega mjög gamalt, “ segir Guörún Lárusdóttir. Hér heldur hún
á tveimur af hauskúpunum sem fundist hafa í Keldudal.
AGFA ^ fyriraugað
FILMUR & FRAMKOLLUN
STÆKKUM
SETJUM Á GEISLADISKA
YFIRLITSMYND FYLGIR FRÍTT MEÐ
Gæða framköllun HEIMSMYNDIR
AQFA <$>
Smiðjuvegi 11,- gulgata -, 200 Kópavogur, slmi 544 4131.
Skagafjörður:
Finna hauskúpur
úr heiðnum sið
- í Keldudal í Hegranesi
Fjórar hauskúpur og bein fúndust í
fyrradag þar sem verið var að grafa
húsgrunn á bænum Keldudal í Hegra-
nesi i Skagafirði. I gær kannaði Þór
Hjaltalín, minjavörður Norðurlands
vestra, aðstæður á vettvangi. Hann úti-
lokar ekki að þessar jarðnesku leifar
kunni að vera frá heiðnum tíma en vill
þó ekkert fullyrða um máhð að svo
komnu.
„Ég fór þama á vettvang í gær og þá
var búið að vísu að raska ansi miklu.
Það var því ekki gott að átta sig full-
komlega á aðstæðum. Fundarstaðurinn
er þama í bæjarhól og utan í gömlum
öskuhaug. Engar heimildir eru fyrir
því að nokkru sinni hafi verið kirkju-
garður í Keldudal og það gefúr okkur
vissulega tilefhi til þess að þetta séu
grafir frá heiðnum tíma. Síðan getur
auðvitað hafa verið þama kirkjugarð-
ur enda þótt heimildir um það séu ekki
til staðar," sagði Þór Hjaltalin í samtali
við DV. Hann kvaðst ætla að fara á
staðinn eftir helgina með fomleifafræð-
ingi og kanna aðstæður betur.
Guðrún Lárusdóttir í Keldudal segir
að þegar minjavörðurinn var á staðn-
um hafi þijár hauskúpur verið fundn-
ar. Síðan hafi hún sjálf farið að róta í
haug sem búíð var að moka upp og þá
hafi hún fundiö eina hauskúpu til við-
bótar.
„Þetta er ábyggilega mjög gamalt,
beinin fmnast tO dæmis neðan við ösk-
una sem kom úr Heklugosinu árið 1104.
Við fyrstu sýn finnst mér því allt benda
til þess að þetta sé kumi úr heiðnum
sið,“ sagði Guðrún. Hún sagði að hins
vegar myndu aldursgreining og frekari
rannsóknir væntanlega taka af ailan
vafa í þessu sambandi. Hún sagði enga
gripi hafa fúndist með beinunum.
-sbs
Átak á Akureyri:
Safnað til styrktar
Sigrúnu Maríu
- sem lenti í slysi í Danmörku
Stofnað hefur verið til átaks og fjár-
söfnunar til stuðnings fjölskyldu Sig-
rúnar Maríu Óskarsdóttur á Akureyri
sem lenti í alvarlegu bílslysi í Dan-
mörku i byrjun júlí sl. Það eru vinir
foreldra Sigrúnar, þeirra Óskars Þórs
Haildórssonar og Lovísu Jónsdóttur,
sem standa að þessari söfnun en með
henni verður reynt eftir mætti að létta
fjölskyldunni róðurinn peningalega.
Framfarir Sigrúnar hafa verið miklar
síðustu vikur. Hreyfigeta hennar er
enn sem komið er skert og hún þarf á
hjólastól að halda, hvað sem síðar
verður. Ljóst þykir því að Sigrúnar
Maríu, fjölskyldu hennar og annarra,
bíður langt ferli við endurhæfmgu.
Efnt er til þessarar fjársöfnunar þar
sem slysið og afleiðingar þess hafa
bein áhrif á afkomu fjölskyldunnar þar
sem fer saman tekjusamdráttur vegna
vinnutaps og útgjöld vegna slyssins
sem tryggingafélög bæta ekki. Einnig
vega þungt kaup á stórum bíl og breyt-
ingar á húsnæði, en Sigrún María og
fjölskylda hennar búa í tveggja hæða
raðhúsi við Dalsgerði á Akureyri.
„Hér kemur til sögunnar samhjálpin
sem við vonum að muni stuðla að því
að draga sem mest úr fjárhagslegu
áfalli sem fjölskyldan verður óhjá-
kvæmlega fyrir," segir í tilkynningu
frá hópi fólks sem stendur að þessu
átaki. Hefur verið opnaður hlaupa-
reikningur í Sparisjóði Svarfdæla á
Dalvík undir heitinu Stuðningur við
Sigrúnu Maríu og fjölskyldu í Dals-
gerði. Reikningsnúmerið er 1177-26-
4242. Kennitala reikningsins er 280463-
2139. Hver króna sem safnast mun
skila sér óskert til viðtakenda, en
Sparisjóöur Svarfdæla ætlar til dæmis
að annast það án endurgjalds. Friðrik
Friöriksson sparisjóðsstjóri er ábyrgð-
armaður stuðningssjóðsins.
-sbs
Flutningalest yfir Kjöl:
í hjólför frum-
kvöðlanna
Löng lest um 20 flutningabíla frá
Flytjanda ekur sem leið liggur yfir
kjöl í dag. Páll H. Halldórsson, sölu-
og þjónustustjóri Flytjanda, segir að
með þessari ferð séu flutningabíl-
stjórar að láta gamlan draum ræt-
ast Vignir Sigurgeirsson á Ólafs-
firði, Sigurður A. Magnússon á Ak-
ureyri og fleiri hafi lengi gengið
meö það í maganum að bílstjórar
tækju sig saman og ækju flutninga-
bílum sínum þessa gömlu þjóðleið
um Kjöl.
„Þetta væri jú stysta leiðin á milli
Norðurlands og Suðurlands auk
þess sem þannig mætti heiðra
minningu frumkvöðlanna og reyna
að upplifa það sem þeir áttu við að
glírna," sagði Páll í samtali við DV.
Tilgangurinn væri svo auðvitað líka
að hafa gaman af tiltækinu.
Leggja átti af stað frá Varmahlíð
klukkan 8 í morgun og er dagskráin
alla leiðina þaulskipulögð og í nánu
samráði við Vegagerðina. Verður
ferðalagið tekið upp á myndband,
en ráðgert er að bílalestin komi að
höfuðstöðvum Flytjanda við Kletta-
garða klukkan 17 í dag. Lýkur ferð-
inni með bílasýningu og grillveislu
þátttakenda. -HKr.
Hvarf ítalans:
Ekkert sem
bendir til glæps
! dag verður
aftur leitað að
ítalska ferða-
manninum Dav-
ide Paita við
Látraströnd eftir
nokkurra daga
hlé. Daníel Guð-
jónsson, yfirlög-
regluþjónn á Ak-
ureyri, segir að
ekkert hafi kom-
ið fram um ann-
að en að ítalinn
sé á þessu svæði
og menn vilji
taka af allan
vafa. Engar nýjar
vísbendingar hafi
þó beinlínis
borist frá því að
leit var hætt.
Lögreglan hef-
ur lýst eftir upplýsingum frá fólki
sem kynni aö hafa tekið ferðalang á
Akureyri upp í bíl sinn 10. ágúst sl.
en það hefur ekki skilað árangri.
Orðrómur hefur gengið um að vís-
bendingar væru um voðaverk en
Daníel hafnar því alfarið og segir
það algjörlega úr lausu lofti gripið.
Sýslumaður kallar málið ráðgátu.
Viö leitina í dag mun fjöldi hjálp-
arsveitarmanna kanna svæðið auk
þess sem bátar munu leita og þyrla
Landhelgisgæslunnar mun skoða
svæðið úr lofti. -BÞ
Skeiðavegamót:
Bíll á Ijósastaur
Bíll fór út af veginum á Skeiða-
vegamótum í Ámessýslu síödegis í
gær. Bílinn lenti á ljósastaur og
skemmdist nokkuð. Farþegi í afur-
sæti bifreiðarinnar lærbrotnaði og
var fluttur með sjúkrabíl á slysa-
deild. Þetta er enn eitt óhappið sem
verður á þessum skeinuhættu vega-
mótum og er þá skemmst að minn-
ast banaslyss sem þama varð fyrir
tæpu ári.
Þá kom einnig til afskipta Selfoss-
lögreglunnar innbrot í veitingastað-
inn Við fjöruborðið á Stokkseyri í
fyrrinótt. Þar var farið inn og stolið
áfengi. Málið er i rannsókn. -sbs
Daníel
Guöjónsson.