Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.2003, Qupperneq 15

MÁNUDAGUR 15. SEPTEMBER 2003 MENNING 15
Ergis í Næsta galleríi
Stafsetning
NÁMSKEIÐ: Námskeið í staf-
setningu hefst hjá Endur-
menntun 24. sept. Kenndar
eru helstu reglur í íslenskri
stafsetningu og tekin dæmi af
algengustu villum í ritun.
Kennari er Bjarni Ólafsson ís-
lenskufræðingur. Skráning á
http://www.endurmennt-
un.hi.is/folkf-flokk.asp?ID=47
H03
MYNDLIST: Gestir Næsta bars
við Ingólfsstræti geta nú notið
myndlistarsýningar bræðr-
anna Ara Alexanders og Jóns
Magnússona. Undir titilinum
„Hetjur og glassúr" sýna þeir
málverkainnsetningu sem tek-
ur á hetjuímyndum og glans-
myndaumfjöllun fjölmiðla og
sögubóka. Á sýningunni eru
sex málverk af forsetum (s-
lands auk fjölda teikninga af
almúgafólki. Hluti af innsetn-
ingunni er hljóðverk unnið af
Þór Eldon. (innsetningunni og
umgjörð hennar er velt upp
spurningum um afstöðu okkar
til þeirra sem sífellt eru hafnir
á stall og hvort þetta fólk sé í
huga okkar orðið að flötum
glansmyndum, án inntaks eða
persónuleika.
Endurtekning
TÓNLIST: Við minnum á að á
miðvikudagskvöldið kl. 20
verða fyrstu TlBRÁR-tónleikar
starfsársins í Salnum endurflutt-
ir vegna fjölda áskorana. Þar
fluttu Kristinn Sigmundsson og
Jónas Ingimundarson tvo hríf-
andi sönglagaflokka eftir Ro-
bert Schumann, Liederkreis op.
39 og Kernerljóðin op. 35, og
komust mun færri að en vildu.
Aldarminning
TÓNLIST: Dr. Bjarki Svein-
björnsson fjallar um ævi og
störf dr. Urbancic og leikur
hljóðritanir úr safni Ríkisút-
varpsins i Salnum annað kvöld
kl. 20. Að auki flytur hópur val-
inkunnra tónlistarmanna verk
hans Mala Svíta (frumflutning-
ur á Islandi), Ijóðaflokkinn
Elisabeth og Funf Sátze fur
Klavier und Blechbláser.
Heillandi ævintýraheimur
LEIKLISTARGAGNRÝNI
Halla Sverrisdóttir
Þó að flestir fullorðnu leikhúsgestanna, og sum-
ir þeirrayngri líka, kunni Dýrin í Hálsaskógi svotil
utanað er nýjasta uppfærsla verksins - sú
fjórða í Þjóðleikhúsinu - hvorki endurunnin né
slitin; hún er þvert á móti fersk og sterk, bæði
hvað túlkun, leikstíl og útlit varðar.
Sigurður Sigurjónsson leikstjóri hefur
ásamt leikurunum fundið nýja, spennandi og
dálítið djarflega fleti á gamalkunnugum per-
sónum. Þannig gengur Atli Rafn Sigurðarson
eins langt og hann kemst fyrir textanum í að
gera Lilla klifurmús að gagnslitlum en mjög
sjarmerandi ónytjungi; Lilli er tækifærissinni
og hálfgerð samfélagsafæta sem syngur lof-
söngva um sjálfan sig og minnir á nútíma
poppstjörnu í sjálfsdýrkun sinni- og í notkun
á fylgihlutum! Túlkun Atla er heildstæð og
sannfærandi og hann nær að slá á nógu
marga ljúfa strengi til að fara ekki yfir strikið.
Þröstur Leó fetar líka nýja stigu með Mikka
ref, sem er mjög fyndinn og dálítið aumkun-
arverður í græðgi sinni og heimsku, en tekst
líka að verða áþreifanlega ógnvekjandi í ídýll-
ískum heimi Hálsaskógar; í fyrstu innkomu
rebba fóru þrjú börn í salnum að gráta há-
stöfum! Sprenghlægilegir eltingarleikir
Mikka og Lilla eru vel uppbyggðir og Cartoon
Network-kynslóðin í salnum kunni vel að
meta stílíseraðar brellur í ofsafengnum
teiknimyndastfl. Mikki hefur á sér haganlega
unnið yfirbragð síbrotamannsins og túlkun
Þrastar er bæði áhrifamikil og flott, slungin
tafsverðum kynþokka.
Önnur dýr í Hálsaskógi eru einsleitari per-
sónur af höfundarins hendi, en hver leikari
fyrir sig hefúr skapað þeim sannfærandi per-
sónugerðir. Marteinn skógarmús er nosturs-
legur og húslegur piparsveinn leikinn af
Kjartani Guðjónssyni, sem gerir persónuna
alveg hæfilega „gay“ til að stuða engan en
skemmta öllum. Hún gamla, góða amma
hans er meðal vanþakklátustu hlutverka leik-
bókmenntanna en Ragnheiður Steindórs-
dóttir fer skemmtilega með það sem hægt er
að gera úr kerlu.
Hjá bangsafjölskyldunni eru hefðbundnari
ingunni standa sig alveg sérlega vel, bæði í
sviðsframkomu og framsögn, og leikir dýra-
barnanna f skóginum eru falleg blanda af
sviðshreyfingum og dansi.
Enn eru ónefndir Hérastubbur bakari og
bakaradrengurinn, sem Pálmi Gestsson og
Friðrik Friðriksson skiluðu vel og skemmti-
lega af sér. Og húsamús Brynhildar Guðjóns-
dóttur átti skemmtilega tvíræðan samleik við
Mikka ref.
Frumraun Brian Pilkington í leikmynda-
gerð er fallega og hugvitssamlega hönnuð og
smíðuð, með hrífandi þrívíðum heildarsvip í
mikilli litadýrð sem skipti litum með hverri
ljósabreytingu. Þegar búningar Þórunnar
Maríu Jónsdóttur bætast við er útkoman
stórkostlega litrík og falleg, svo að á sviðinu
lifnar ævintýraheimur sem bæði ég og barnið
við hlið mér létum auðveldlega heillast inn í.
Lifandi tónlistarflutningur ljær sýningunni
aukna dýpt, ekki síst þegar hljómsveitin tek-
ur þátt í sýning-
unni með áhrifs-
tónum og effekt-
um. Tónlistar-
stjórn Jóhanns G.
Jóhannssonar er
rík af hugmyndum
og laus við hnökra
og tónlistarflutn-
ingur frábær.
Með því að
stytta sýninguna
um fimmtán mín-
útur fyrir hlé væri
þetta svo tiJ full-
komin leiksýning
fyrir börn á öllum
aldursstigum,
enda eru þetta
kraftmikil og
ÞAR SKALL HURÐ...: Ragn- spennandi Dýr í
heiður Steindórsdóttir og Hálsaskógi fyrir
Björgvin Franz Gíslason sem nýja kynslóð ís-
amma og Patti broddgöltur. lenskra barna.
SPENNANDI FLETIR Á GAMALKUNNUM PERSÓNUM: Kjartan Guðjónsson og Þröstur Leó sem Marteinn og Mikki.
DV-myndir ÞÖK
fjölskyldugildi höfð í heiðri, þar sem
bangsapabbinn Öm Árnason situr á mmpin-
um í klunnalegum virðuleik á meðan Lilja
Guðrún Þorvaldsdóttir bangsamamma
mæðist í mörgu, þvær þvotta og snýst í kring-
um kallinn og bangsabarnið. Öll börnin í sýn-
Þjóðleikhúsið sýnir á stóra sviðinu: Dýrin í Hálsaskógi
eftirThorbjörn Egner. Þýðlng: Hulda Valtýsdóttir. Ljóða-
þýðingan Kristján frá Djúpalæk. Tónlist Christian Hart-
mann og Thorbjörn Egner. Sviöshreyfingar: Ástrós
Gunnarsdóttir. Lýsing: Halldór Örn Óskarsson. Leik-
gervi: Þórunn María Jónsdóttir og Árdís Bjarnþórsdótt-
ir. Búningan Þórunn María Jónsdóttir. Leikmynd: Brian
Pilkington. Tónlistarstjóri: Jóhann G. Jóhannsson. Leik-
stjóri: Sigurður Sigurjónsson.
VIÐ HÁTtÐARLOK Á BESSASTÖÐUM: Hallgrímur Helgason, Bill Holm og Steinunn Sigurðardóttir.
DV-mynd Pjétur
tvíburabróðir hans - mjög líkur honum sjálf-
um en þó alls ekki hann. Eða þegar hann
sagði að allt hversdagsh'fið í bókunum -
maturinn sem þarf að elda, þvotturinn sem
þarf að þvo og strauja - væri akkeri hans á
hafsbotni; ef hann hefði ekki þetta alckeri
myndi hann bara fljóta burt.
„Ég hélt ég væri venjulegur maður," sagði
Haruki Murakami í fundarlok, og bætti svo
við af sjaldgæfri einlægni: „en ég veit núna
að ég er fæddur rithöfundur."
Formúla eitt
„Skáldsagan er listanna Formúla 1!“ sagði
Svíinn stóri, Per Olov Enquist, í skemmtilegu
samtali við Höllu Kjartansdóttur, „algert
vímuefni þegar vel gengur!" Ein af upp-
sprettum skáldskapar hans er pínulitli bær-
inn sem hann ólst upp í þar sem allt var í
þröngum skorðum trúar og hefða. Þaðan
koma fúrðumargir af bestu rithöfundum
Svía.
Einar Kárason sagðist líka vinna úr fjöl-
skyldusögum. Hann neyddist til að verða rit-
höfundur til að freista þess að koma öllum
þessum makalausu sögum til skila. Jan
Sonnergaard hinn danski fær hugmyndir og
innblástur hvaðanæva, en á fundinum um
innblástur kom líka fram að saga verður að
vilja vera sögð; annars verður hún aldrei
barn í brók.
Skipti ekki um konu
Fundurinn með krimmahöfundum hátíð-
arinnar var sérstaklega skemmtilegur þó að
Henning Mankell vantaði - hann sat heima
á hóteli og syrgði sína góðu vinkonu, önnu
Lindh. Katrín Jakobsdóttir spurði fyrst hvers
vegna þeir skrifuðu glæpasögur og Boris Ak-
unin frá Rússlandi svaraði því best.
Hann var þá fertugur að aldri og gekk allt í
haginn, stundaði ýmis ritstörf, þýddi, skrif-
aði fræðibækur og ritstýrði. Að morgni 1.
aprfl vaknaði hann snemma og fór að hugsa
um líf sitt - og hann sá nákvæmlega fyrir
hvernig það yrði, næstum upp á dag, allt til
æviloka. Honum fannst það andstyggilegt.
„Við þessar aðstæður skipta margir um
konu,“ sagði hann, „en ég var ágætlega
ánægður með mína svo ég ákvað að skipta
um bókmenntagrein og fara að skrifa
Ieynilögreglusögur!"
Bara spyrja
Boris Akunin átti líka bestu lýsinguna á
góðum krimma: „Hann er eins og rússnesk
babúsku-dúkka. Stærsta dúkkan er sögu-
þráðurinn og hann nægir flestum. En þeir
sem hafa áhuga geta opnað hana og skoðað
fleiri dúkkur, kafað undir yfirborðið. Ein af
minnstu dúkkunum er svo fyrir vini mína,
næstminnsta dúkkan er fyrir konuna mína
en sú allra minnsta er bara fyrir sjálfan mig!“
Yann Martel, höfundur Sögunnar af Pí,
sagðist hafa verið 33 ára fremur misheppn-
aður rithöfundur þegar hann gerði úttekt á
lífi sínu. „33 ára var Mozart allur og hafði
gert rosalega mikið, á þeim aldri var Jesús
líka dáinn og hafði gert enn þá meira. En
hvað hafði ég gert?“ Þá stakk sér niður í hug-
skot hans frásögn sem hann hafði lesið
mörgum árum áður í blaðagrein - og hún
endaði sem Booker-verðlaunabók.
Það er um að gera að spyrja.