Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2003, Qupperneq 8

8 FÖSTUDAGUR 2 7. NÓVEMBER 2003
Fréttir DV
300 milljónir
ámann
Kaupþing-Búnaðarbanki
hefur gert samning við 62
lykilstarfsmenn bankans
um kaup á um 20 milljón-
um hluta í bankanum.
Gengi hlutabréf-
anna er210 en
Sigurður Einars-
son stjórnarfor-
maður, og Hreið-
ar Már Sigurðs-
son forstjóri
kaupa sín bréf á
genginu 156.
Heildarverðmæti
samninganna er á fimmta
milljarð króna. Gengi bréfa í
Kaupþing-Búnaðarbanka er
216 og það þýðir að ef þeir
myndu selja bréf sín við
upphaf viðskipta á morgun
gætu þeir báðir hagnast um
300 milljónir. Skattar og
þjónustugjöld eru ekki tekin
með í reikninginn.
íslenskir bankar afskrifa Qórum sinnum meira en bankar á Norðurlöndum. Ef
bankarnir myndu velja betur hverjum þeir lána, hefðu þeir meira svigrúm til að
lækka vexti.
Ahyrgoarmannakerfio
heldur vöxtam appi
Jóhanna vill
svör um ráð-
herrabíla
Jóhanna Sigurðardóttir
alþingismaður hefur sent
forsætisráðherra fyrirspurn
um bflamál ráðherra. Fyrir-
spurnin lýtur meðal annars
að því hvaða skattameðferð
bifreiðahlunnd-
indi og fyrningarfé
til ráðherra sem
nota eigin bifreið-
ar fái. En sam-
kvæmt reglugerð
frá árinu 1991 fá
þeir ráðherrar
sem nota eigin
bifreiðar til ráðherrastarfa
greitt 20% af endurnýjunar-
verði bifreiðarinnar á ári
hverju vegna fyrningar. Jó-
hanna vill einnig fá svör við
hversu mikið ríkið þarf að
greiða á ári hverju vegna
bflstjóra ráðherra og hver
ákveðikjörþeirra. Húnvelt-
ir einnig upp spurningum
um hvort að bifreiðakaup á
vegum ráðuneyta séu boðin
út og hvort að hægt sé að
standa að þessum málum
með hagkvæmari hætti.
„Það liggur á að byggt
verði öldrunar- og hjúkrun-
arheimili hér á Akureyri og
Hvað liggur á
þar þurfum við heldur betur
að herða sókn okkar á
hendur hægfara embættis-
mönnum í fjármála- og
heilbrigðisráðuneytum,“
segir Jóhannes G. Bjarna-
son, íþróttakennari og bæj-
arfulltrúi áAkureyri. „Égskil
ekki alveg fqrgangsröðun-
ina hvað varðar fram-
kvæmdir. Það er eins og
mönnum þyki þetta mál
ekkert aðkallandi og framar
í röðinni er að byggja
menningarhús hér í bæn-
um. Á sama tíma liggur hel-
sjúkt fólk á heimilum sínum
út um allan bæ og getur
enga björg sér veitt. Mér
finnast þetta ástand algjör-
lega til vansa.“
Jóhannes G. Bjarnason.
„Bankarnir ættu að byggja meira á viðskipta-
sögu hvers og eins, í stað þess að treysta á ábyrgð-
armannakerfið", segir Tryggvi Þór Herbertsson,
forstöðumaður Hagfræðistofnunar Háskóla ís-
lands. „Þetta myndi draga úr afskriftum, og þar
með myndast svigrúm til að lækka vexti".
Afskriftir íslenskra banka voru margfalt meiri
en afskriftir banka á Norðurlöndum í fyrra.
Að meðaltali voru afskriftir norrænna banka
0,13% af heildareignum árið 2002, en hér á landi
er hlutfallið tæplega fimm sinnum hærra. Eins og
fram kemur í blaðinu stefnir í metár í fjölda gjald-
þrota hér á landi, og telur viðskiptafræðingur hjá
Lánstrausti að bankarnir ættu að velja betur
hverjum þeir lána. Tryggvi tekur undir þetta.
„Bankarnir treysta um of á ábyrgðamanna-
kerfið í stað þess að flokka menn í áhættuflokka
eftir viðskiptasögu. Þetta leiðir til meiri afskrifta
og meiri vaxtamunar hér en annars staðar. Ef
hægt yrði að draga úr afskriftum væri hægt að
nota mismuninn til að lækka vexti. En fleira þarf
að koma til, svo sem almenn hagræðing í banka-
kerfinu, sem er mjög dýrt hér á landi, meðal ann-
ars vegna útibúanets sem nær til of fámennra
staða“.
Spurningin sem brennur á almenningi er
hvers vegna vextir hér eru svona miklu hærri en í
nágrannalöndum okkar. „Stýrivextir Seðlabank-
ans eru hærri hér en í Evrópu fýrst og fremst af
tveimur ástæðum. Annars vegar er meiri vöxtur í
hagkerfinu hér og því meiri þörf fyrir að halda
efnahagslífinu niðri með hærri vöxtum. Hins veg-
ar er hér lítið, einhæft hagkerfi með sér mynt. Það
þýðir að það er meiri áhætta að lána út peninga
hér en í útlöndum. Ef skellur kemur á efnahagslíf-
ið er mikil hætta á útlánatöpum. Þessi áhætta hef-
AFSKRIFTIR BANKA 1998-2002
-byggt á tölum frá Moody's ísland 0.6%
Danmörk 0,1%
Svíþjóð 0,1%
Noregur 0,2%
Finnland 0,1%
sem hlutfall af heildareignum
ur hins vegar minnkað á síðustu árum.
Ef við tækjum upp evru hér er ekki
augljóst að vextir myndu lækka í
það sem neytandi í Þýska-
landi fær. Þó myntáhætt-
an sé tekin út eru aðrir
áhættuþættir. En háar
afskriftir skipta
einnig miklu máli“.
brynja@dv.is
Afskriftir
íslenskra
banka voru
margfalt meiri
en afskriftir
banka á Norð-
urlöndum í
fyrra.
Engin samkeppni hjá bönkum í lánum til einstaklinga
Allir meðsömu vexti
Nánast enginn munur er á lánavöxtum ís-
lenskra banka og sparisjóða. Munurinn er í nán-
ast öllum tilvikum innan við eitt prósentustig á
árinu 2002 og fram í september 2003. Þetta kemur
fram í þingsályktunartillögu sem nokkrir þing-
menn Samfylkingarinnar hafa lagt fram. Þannig
eru Kaupþing-Búnaðarbanki, íslandsbanki,
Landsbankinn og SPRON með nánast sömu vext-
ina á lánum til einstaklinga.
Þingmennirnir vilja að brotið verði til mergjar
hvers vegna vaxtamunurinn hér á landi er helm-
ingi meiri en f nágrannalöndum okkar, og þjón-
ustugjöld mun hærri. „Það er ekki nóg með að
samningsskilmálar bankanna séu samdir einhliða
af bönkunum hér á landi. Þeir eru meira og minna
samhljóða í öllum helstu atriðum. Viðskiptamað-
ur hefur í fá hús að venda sé hann ósáttur. Bank-
arnir geta því í raun farið sínu fram án þess að
eiga raunverulega á hættu að tapa miklum við-
skiptum", segir í ályktuninni.
„Stóru viðskiptabankarnir hafa sterk tök á
markaðnum og má halda því fram að í skjóli sam-
hljóða lánaskilmála og áþekks vaxtastigs tryggi
þeir að samkeppni skerði ekki tekjur þeirra“.
. brynja@dv.is
MUNUR A VOXTUM
MILLI BANKANNA
Yfirdráttarlán 0,5 prósentu:
Óverðtryggð skuldabréf 0,44 prósentu:
Verðtryggö skuldabréf 0,18 prósentu:
Vaxtalækkun
Islandsbanki og Landsbanki hafa tilkynnt
um 0,3 prósentustiga vaxtalækkun á verð-
tryggðum inn- og útlánum. Kaupþing Búnað-
arbanki lækkar útlánsvexti um 0,3 prósentu-
stig, en vexti á verðtryggðum innlánum ein-
ungis um 0,10 prósentustig.