Dagblaðið - 14.06.1977, Síða 11

DACBLAÐItí. IJKIÐ.IUDA(íUK 14. .JUNÍ 1977.
11
Slátrað mánuði
fyrír sauðburð
Þeir, sem græða á því að
veiða í flottroll, segja: „Við
veiðum bara stóran fisk“.
Þvílík röksemd. Já, þið veidduð
sex ára fisk síðastliðið sumar á
Halanum. Var það ekki einmitt
þorskurinn sem átti að hrygna
nú í vor? Það er auðvitað „hag-
kvæmt" að slátra rollunum
mánuði fyrir sauðburð. Þá vigta
þær mest, er það ekki?
Þegar illa horfir með þorsk-
stofninn er ekki vitglóra í því
að nota svona ryksuguveiðar-
færi eins og flottroll. Mér er
alveg sama þótt
hag-keðjuspekingurinn vilji
nota „stórhættulegustu að-
ferði'r sem völ er á“. Ætli hann
viti hvers konar dauðblóðguð,
blóðsprungin drullumorka
þetta verður?
Af hverju skyldi þá flot-
trollið hreinlega ekki vera
bannað?
Það er alltaf sama sagan.
Klíkuhóparnir draga ráða-
mennina á asnaeyrunum, með
illu eða góðu.
I Morgunblaðinu þann 7. júlí
1976 er að finna frétt um „nýju
lögin og fiskveiðilandhelgina".
Þar stendur: „Gert er ráð fyrir
stórauknum friðunarsvæðum,
skertum togveiðiheimildum
alls staðar kringum landið,
mikilli stækkun möskva í botn-
vörpu og flotvörpu“. Þetta
hljómar nógu vel. Bara að þetta
væri nú satt.
Á einum stað við landið var
landhelgin færð inn um átta
milur. Nánar tiltekið við Skála-
táarsker á Digranesi, með því
að þar var tekinn nýr grunn-
línupunktur. Af hverju skyldi
þetta hafa verið gert, þvert
ofan í vilja fiskifræðinga?
Svar við því er að finna í
Alþingistíðindum 25. hefti 1976
bls. 4557-4574. Þar er meira að
segja tiltekið hvaða fimm bátar
„verða" að fá að hafa þarna
togveiðisvæði. Rétt fyrir
norðan þetta er svo alfriðaða
svæðið með smáfiskinum, þar
sem ekki má veiða allt árið með
botnvörpu eða flotvörpu út í
200 mílur.
Til þess að bæta gráu ofan á
svart má geta þess að sumir af
þessum bátum hafa mjög slæmt
orð á sér hjá Landhelgisgæzl-
unni, eftir því sem skipherra
þar tjáði mér. Þeir létu bara
aldrei standa sig að verki.
Ekki nema það þó. Þingmenn
hlaupandi til að ,,redda“ þess-
um vesalingum. Það held ég að
þeir hefðu getað gert út á net
eða línu.
Ingvar Gíslason er for-
sprakkinn að þessari innfærslu
landhelginnar, eftir Alþingis-
tiðindum að dæma. Segist hann
mæla fyrir munn allra þing-
manna Norðurlandskjördæmis
eystra.
A maður virkilega að trúa
því, aðþeir séu svona sinnaðir?
Já, því miður. Þessir sömu
þingmenn hafa barizt á móti
fiskifræðingum um að banna
bolfiskveiði í hringnót án und-
antekninga. Ekki trúi ég því að
þeir hafi stuðning íbúa þessa
sama svæðið í þessum málum.
Það er líka furðulegt að
þingmenn Austfjarðakjör-
dæmis skulii hafa látið fara
svona með sig. Aldrei hefði ég
trúað því að fyrrverandi
sjávarútvegsráðherra væri
fylgjandi svona löguðu.
Það er nú aiveg dæmalaust,
hvað hæstvirtur sjávarútvegs-
GUNNAR,.iQ|JgSON
Kjaliarinn
Kristinn Pétursson
ráðherra getur látið sér um
munn fara í garð fiskifræðinga
varðandi stærð þorskstofnsins.
Til hvers er verið að eyða öllu
þessu fé í haf- og fiskirannsókn-
ir ef einhver stjórnmálamaður
getur svo sagt: „Bull og vit-
leysa. Ég veit miklu betur“.
Tölur fiskifræðinga um
stærð þorskstofnins voru
grundvallaratriði í baráttu
okkar fyrir 200 mílunum. Svo á
lokasprettinum segir sjávar-
útvegsráðherra landsins oftar
en einu sinni opinberlega að
þetta grundvallaratriði hafi
verið vitleysa. Það hefði verið
hámark að hugsa þetta og
þegja.
Það sem gera þarf til að
reyna að bæta stjórnun fisk-
veiða er: Alþingi þarf að sam-
þykkja lög um fiskveiðiráð (má
finna betra nafn). Fiskveiðiráð
verði þannig skipað:
a) einum fulltrúa frá hverjum
stjórnmálaflokki,
b) þremur fiskifræðingum,
kosnum af fiskifræðingum,
c) þremur fulltrúum frá at-
vinnuveginum sjálfum,
d) sjávarútvegsmálaráðherra.
Fiskveiðiráð sæi um stjórnun
fiskveiða, aflakvóta, lokun
svæða fyrir smáfiskveiði og
fleira sem í dag er stjórnað úr
pólitískum skúmaskotum og af
klíkuhópum.
Samfara þessu verður að
apka fjárveitingar til stjórnun-
ar aðalatvinnuvegarins. Mér
sýnist í fljótu bragði að hlutfall
á milli fjárveitinganna til land-
búnaðar og sjávarútvegs sé um
3 gegn 1, þ.e. þrisvar sinnum
meira fé sé varið til landbún-
aðarmála en sjávarútvegsmála.
Kristinn Pétursson
námsmaður, Bakkafirði.
Taflan sýnir stofnstærð
þorskstofnsins á Islandsmiðum,
bæði þunga þorsksins eftir
aldri og fjölda fiska. í fyrsta
dálki er aldurinn, í öðrum dálki
er fjöldi fiska í sjónum í janúar
1977 samkvæmt bestu fáan-
legum tölum, í þriðja dálki er
þungi hvers fisks eftir aldri og
fjórði dálkur er margfeldið af
öðrum og þriðja dálki, mælt í
þús. tonna. Fjórði dálkurinn
sýnir því stofnstærðina á
hverjum árgangi þorskins. Rétt
er að geta þess, að þorskurinn á
íslandsmiðum fer mjög lítið út
fyrir svæðið, en svolítið kemur
inn af þorski á hverju ári frá
Grænlandi, en það mun vera
mjög lítið og ekki skipta neinu
máli í þessum útreikningum.
Af töflunni má sjá, að fjög-
urra, fimm, sex og sjö ára
fiskur er uppistaðan i stofnin-
um. Að fjölda til eru þessir
árgangar 235 milljónir fiska en
heildarstofnstærðin er 269,5
milljónir fiska. Að fjölda eru
þvl þessir árgangar 87% að
þunga til eru þessir árgangar
679 þús. tonn, af 791 þús.
tonnum, eða um 86%. Rétt er
að geta þess að fjögurra til sjö
ára fiskur er svokallaður milli-
fiskur, 55-70 cm að stærð.
Þorskurinn hrygnir i fyrsta
sinn um 7 ára gamall, þannig að
allur fiskur sem er á bilinu frá
4-7 ára er ungfiskur, þar sem
elsti árganguriunhefuref til vill
náð að hrygna einu sinni.
Eins og sést á töflunni,
Kjallarinn
Reynir Hugason
virðist ekki vera mikið af fiski í
sjónum sem eldra er en 7 ára,
né yngra en 4 ára. Klak mis-
heppnaðist algjiirlega árið 1974
og 1975 og eru þeir árgangar
þvi m.jög smáir. Þorskur eldri
en 7 ára er næstum því ekki til.
Af 8 ára fiski eru til 46 þús.
tonn, 9 ára fiski 31 þús. tonn og
af því sem þar er fyrir ofan eru
aðeins til um 10 þús. lonn.
Samkvæmt skýrgreiningu er
smáfiskur 55 cm að lengd eða
minni og undirmálsfiskur 43
cm að lengd eða minni. Þriggja
ára fiskur er um 50 cm að
lengd, en eins og áður segir, þá
er mjög lítið af 2ja og 3ja ára
fiski í sjónum því klak mis-
heppnaðist algjörlega árið 1974
og 1975. Þess vegna er ekki svo
furðulegt þótt ekki sé mikið
kvartað undan smáfiski í
afianum. Smáfiskurinn er
hreinlega ekki til. Og eins og
áður segir, þá er uppistaðan í
aflanum millifiskur frá 55-70
cm, og frá 2-5 kg að þyngd.
Með því að nota sömu fisk-
veiðidánartölu á hvern árgang
árið 1977, eins og gilti árið
1975, þ.e. með því að gera ráð
fyrir því að sóknin verði sú
sama í ár og hún var 1975, þá
fæst að aldursdreifing aflans
1977 verði samkvæmt eftir-
farandi:
Tafla 2.
Fiskveiði- Veiði Veiði
Aldur dánar- 1977 (þungi)
ár stuðuil millj. fiska þús. tonna
3 0.14 2.5 3
4 0.43 29 52
5 0.5 32.5 97
6 0.53 9.5 38
7 0.56 12.0 5S
8 0.70 3.5 21
9 1.05 3.0 19
10 1.05 0.5 4
11 1.05 0.2 2
12 1.05 0.1 1
13 1.05 0.1 1
296 þús. lonn
Eins og sjá má af þessari
löflu verður uppistaðan i
aflanum þetta ár 4, 5, 6 og 7 ára
fiskur. eða 245 þúsund. tonn.
um 82%) af heildaraflanum.
Þessar niðurstöður eru í
fullu samræmi við niðurstöður
í skýrslu Rannsóknaráðs
ríkisins um „Þróun sjávar-
útvegs“ frá 1975, en þar er
einmitt gert ráð fyrir, „að með
því að beita sömu sókn árið
1975-1979 og var árin 1972-1973,
þá yrði hægt að skrapa upp á
íslandsmiðum um 304 þús. tonn
árið 1977“ Eins og sést á töfl-
unni, eru mestar líkur til þess,
að 80% aflans verði ókyn-
þroska fiskur eða í besta lagi,
fiskur sem er að hrygna i fyrsta
sinn.
Atferli Islendinga nú gagn-
vart nýtingu þorskstofnsins má
helst líkja við það, þegar kúa-
bóndinn velur það úrræði í
óþurrkaári hafandi of lítil hey
að gefa kúnum vel af þeim hey-
birgðum sem til eru og halda
þeim vel söddum, til þess að
halda uppi nyt, en hugsa ekkert
um framtíðina. verða svo
heylaus í mars um veturinn og
standa þá frammi fyrir því að
verða gjaldþrota og flosna upp
af jörðinni.
Ástand þorskstofnsins getur
ekki verið einkamál fárra
manna. Þjóðin á allt sitt undir
þorskinum, eins og oftlega
hefur verið á bent. Eg skora
hér með á Hafrannsókastofnun
að hrekja þær tölur, sem hér
hafa verið settar fram um
ástand þorskstofnsins. ef þeir
geta.
Reynir Hugason
verkfrieðingur.
y
\
✓