Dagblaðið - 14.06.1977, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚNI 1977.
trfálst, úháð dagblað
Framlcv»mda*tjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjansson.
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson. Ritstjórnarfulltrui: Haukur Helgason. Skrifstofustjóri ritstjórnar:
Jóhannes Roykdal. íþróttir: Hallur Símonarson. Aöstoöarfróttastjóri: Atli Steinarsson. Safn: Jón
Saavar Baldvinsson. Handrit: Asgrimur Palsson.
BlaAamenn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tomasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stofánsdottir, Gissur
Ségurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Potursson, Jakob F. Magnusson, Jónas Haraldsson, Katrín
Palsdottír, Ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir: Bjarnloifur Bjarnleifsson, Hörður Vilhjálmsson, Sveinn Þormóösson.
Skrífstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson. Dreifingarstjóri: Már E.M.:
HaMdórsson.
Ritstjóm Síðumula 12. Afgreiðsla Þvorholti 2. Áskríftir, auglýsingar og skrifstofur Þverholti 11.
AAaisími blaðsins 27022 (10 línur). Áskrift 1300 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 70 kr.
eintakið.
Setning og umbrot: Dagblaöið og Steindórsprent hf. Ármúla 5.
Myndaog plötugerö: Hilmir hf. Síðumúla 12. Prentun: Árvakurhf. Skeifunni 19.
Alltof stutt skref
Síðasta tilboð Alþýðusambands
ins gekk alltof skammt til móts við
atvinnurekendur. Fulltrúar laun-
þega gerðust sekir um sama glæp
og atvinnurekendur áður, að
spilla samningum með gagnslausu
tilboði. Þrjózka beggja aðila er
slík, að þeir halda sig alltof langt frá umræðu-
grundvelli sáttanefndar, þótt í reyndinni ætti
að vera auðvelt að semja, ef samningamenn á
annað borð vildu.
Umræðugrundvöllur sáttanefndar hefur gef-
izt vel. Augljóst er, að á grundvelli hans má
semja þegar í stað. Aðilar kjaradeilunnar hafa
viðurkennt þetta á ýmsum sviðum. Eftir langt
þóf og tvístíganda er búið að semja um sérkröf-
urnar á grundvelli tveggja og hálfs prósents
reglunnar hjá miklum meirihluta launþega. Á
grundvelli sáttanefndar hefur verið samið um
fyrirkomulag vísitölubóta. Hvort tveggja þetta
reyndist auðvelt þegar hugur deiluaðila
beindist að samningum.
Á grundvelli sáttanefndar gætu aðilar nú
mætzt um aðalkröfuna, hinar beinu kauphækk-
anir. Fallast má á þá afstöðu, að kauphækkunin
strax verði að vera meiri en fimmtán þúsund
vegna breyttra viðhorfa. Umræðugrundvöllur-
inn gerói ráð fyrir, að kauphækkunin fengist
frá fyrsta maí. En nú verður af tæknilegum
ástæðum nánast ógerlegt að reikna kauphækk-
unina frá þeim tíma. Nógu erfitt yrði að miða
hana við 1. júní en réttast að miða kauphækk-
unina vió samningsdaginn og hafa hana þeim
mun hærri. Þetta þýddi, að kauphækkunin ætti
að verða um það bil tveimur þúsundum hærri
en umræðugrundvöllur sáttanefndar gerði ráð
fyrir.
I öðru lagi hefur sú breytingorðið, að
Alþýðusambandiö hefur fallið frá kröfunni um,
að sá hluti búvöruhækkunar, sem felur í sér
svokallaða kauphækkun til bóndans, yröi ekki
bættur með kauphækkun til launþega. Bóndinn
fær þessa kauphækkun samkvæmt reglunum
til að jafna metin, eftir að verkamenn og
iðnaðarmenn fá hækkun launa. Þetta kerfi er í
sjálfu sér kjánalegt, en miklu heimskulegra
væri að vaða út í víxlhæxtkanir með því að
hækka ,,kaup“ bóndans eftir kauphækkun
verkamannsins og hækka svo aftur kaup verka-
mannsins, af því að bóndinn hefur fengið
,,kauphækkun“ og svo áfram endalaust. Því er
vel, að þetta var tekið út úr vísitölunni. En
miðað við umræðugrundvöll sáttanefndar
mætti hugsa sér að hækka kaupið nokkuð enn,
svo að kjarabætur umræðugrundvallarins héld-
ust.
Með þessu yrði upphafskauphækkunin orðin
um nítján þúsund krónur, og þá er miðað við,
að kauphækkunin tæki gildi á þeim degi, sem
samningurinn væri gerður.
Sjötíu þúsund króna launþeginn færi þá í
áttatíu og níu þúsund strax og í níutíu og fimm
þúsund, eftir sex þúsund króna kauphækkun
fyrsta janúar næstkomandi. Með vísitölubótun-
um væri hann þá kominn vel yfir hundrað
þúsund.
Við samninga, sem yrðu af þessu tagi, ættu
báöir aðilar að geta sæmilega unað, miðað við,
hvernig er í pottinn búið.
Slíkir samningar yrðu báðum aðilum fjárhags-
lega hagstæðari en að æða áfram út í verk
föll og skerða meira það, sem til skiptanna er.
-[ Samskipti UgandaogSovétríkjanna: )-
Mannakjötsát Amins
og aörar gjörðir
skipta þar engu máli
Kkkert virðist geta haft áhrif
á góð samskipti ráðamanna í
Sovétrikjunum og Amins
Ugandaforseta, — ekki einu
sinni fréttir þess efnis að hann
fái sér öðru hvoru bita af fórn-
arlombum sínum. Ýmsum brá í
brún, þegar blöð skýrðu frá því
að Amin hefði étið lifur nokk-
urra fórnarlamba sinna vió
helgiathöfn ættflokks síns til að
halda frá hefndaröndum.
Þrátt fyrir þessa fregn og
aðrar óvenjulegar af þjóðarleið-
toganum í Uganda láta Sovét-
menn sig það engu skipta. Þeir
halda áfram að bæta hergögn-
um í ört stækkándi vopnabúr
hersins. Lýsingar þess fjölda
flóttamanna, sem streyma inn í
nágrannaríkið Kenya, hafa
heldur ekkert að segja.
Yfirmaður í flugher Uganda
flúði fyrir nokkru yfir landa-
mærin. Hann hafði þá sögu að
segja, að þrisvar í viku kæmu
sendingar sovézkra vopna til
landsins með herflutningaflug-
vélum frá Sómalíu. Flugher-
maðurinn kvað hergögnin aðal-
lega vera stórar sprengjur,
skotfæri og þungar vélbyssur.
Aðstoð Sovétmanna nær þó
ekki aðeins til blákaldra skot-
hylkja og frethólka. Areiðan-
legar heimildir innan Uganda-
hers herma, að i apríl siðast-
Iiðnum hefðu átta sovézkir
MIG-21 flugmenn og fimmtán
hernaðarsérfræðingar, aðallega
verkfræðingar, stigið á land í
Uganda. Hlutverk þeirra var að
þjálfa Ugandamenn til að taka
við heilum sautján MIG-21 þot-
um, — góðum liðsauka við fíug-
her landsins.
Staða Amins virðist sterkari
nú en nokkru sinni fyrr og
varla hefur skripaleikur hans í
síðustu viku, um að hann
hygðist með öllum tiltækum
ráðum komast inn í Bretland,
haft nokkur teljandi áhrif þar
á. Með þeim leik sýndi Amin
reyndar og sannaði að hann á
sterk ítök í hugum fólks um
allan heim. Reyndar hugsa vel-
flestir til hans með viðbjóði.
ASGEIR
TÓMASSON
Mótmæli urðu víða um heim er á sínum tíma fréttist að Idi Amin
æti fórnarlömb sín. Á mótmælaspjaldinu stendur „Amin er mann-
æta.“ Nú hafa enn nýjar fréttir borizt af því að Amin leggi sér
mannakjöt til munns.
menn. Eitt sinn komst sú sögu-
sögn á kreik að einnig væru í
lífverðinum súdanskar konur,
sem hlotið hefðu þjálfun í
karatí. Það virðist reyndar
fremur ósennilegt, en ef haft er
i huga, að Amin hefur mjög
gaman af öllu fáránlegu, þá
getur tilvist þeirra svo sem
staðizt.
Amin hefur nú seiið rúmlega
sex ár við völd í Uganda. Á því
tímabili hafa verið skjalfest
sem fullsönnuð morð á um þrjú
hundruð þúsund íbúum
Uganda. Til að bæta gráu ofan
á svart hefur morðinginn sjálf-
ur lýst yfir áhyggjum sínum
vegna þessara tíðu mannsláta.
Efnahagslegt hrun, þjáning-
ar, dauði, ógnarstjórn og ótti
eru aðeins nokkur atriði, sem
gefa milljónum Ugandabúa
ærna ástæðu til að hata Amin,
forseta sinn. Nýlegar fréttir um
mannakjötsát leiðtogans eru
aðeins ein ástæðan til viðbótar
að vilja hann feigan.— Sovét-
menn láta sér þó ekki bregða.
Þeir halda áfram að senda
Amin vopn, — og þiggja
vináttu hans í staðinn, — hvað
sem öllu mannakjötsáti og
öðrum tiltektum líður.
—Þýtt úr „To The Point".
Aðrir hafa gaman af tiltektum
karlsins og enn aðrir sjá hag í
því að hafa hann fremur með
sér en á móti, vegna legu lands
hans.
Vestrænum fréttaskýrendum
virðist staða Amins í landi sínu
einnig vera sterk. Tvisvar sinn-
um að undanförnu hefur verið
reynt að myrða hann, en án
árangurs. Afleiðing þessa hefur
orðið sú, að nú hafa þrjú
hundruð fyrrverandi Anynaya
skæruliðar verið ráðnir til að
styrkja lífvörð forsetnans, — og
þeir eru að sögn þeirra, sem til
þekkja, engin lömb að leika sér
við. Anynaya skæruliðarnir
gegna einnig mikilvægu hlut-
verki í rannsóknarlögreglu
Amins.
Lífvörður Amins er orðinn
mjög alþjóðlegur. Aðaluppi-
staðan í honum er þó svartir
málaliðar frá Rwanda, Súdan
og Zaire. Þá er þar einnig að
finna þó nokkra Palestínu-
Endalok þorsksins — Harmleikur íf jorum þáttum
Smáfiskurinn er
hreinlega ekki til
Fjórði
þáttur
Nýjustu tölur um stærð þorsk-
stofnsins, sem birtar hafa
verið opinberlega eru frá fundi
Norðvestur-Atlan t shafs-
fiskveiðinefndarinnar sem
haldinn var í Danmörku
8.-12. mars 1976. Nýrri
tölur eru til, en þær eru ofan i
skúffu á Hafrannsóknastofnun
geymdar vandlega þar af
Sigfúsi Schopka. Ut frá þeim
tölum, sem finnast í skýrslu
Alþjóða hafrannsóknaráðsins,
má reikna sig áfram, að vísu
með nokkurri ónákvæmni, til
þess að finna stofnstærð þorsk-
stofnsins í janúar 1977. Taflan
hér á eftir sýnir stofnstærð
þorskstofnsins reiknaðan út
Tafla 1
frá upplýsingum
skýrslu:
í þessari
Aldur Fjöldi fiska Þungi Stofnstærð
í jan. 19"7 hvers fisks (þungi)
ár millj. fiska kg þús. tonna
3 20 1.2 24
4 90 1.8 162
5 90 3,0 270
6 25 4.0 100
7 30 4.9 14T
8 8 5.7 46
9 5 6.3 31
10 1 6.8 7
11 0.3 7.5 2
12 0.1 8.5 1
13 0.1 11.0 1
269.5 791