Dagblaðið - 08.11.1977, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 8. NOVEMBER 1977.
Útgefandi DagblaöiÖ hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn K. cyjclfsson. Ritstjóri: Jonas Krístjánsson.
Fróttastjóri: Jón Birgir Pétursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrífstofustjóri ritstjómar
Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Símonarson. Aðstoöarfróttastjóri: Atli Steinarsson. Handrit.
Ásgrímur Pálsson.
Blaöamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurösson, Dóra Stefánsdóttir, Gissur
Sigurösson, Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jónas Haraldssonr, Katrín Pálsdóttir, Ólafur Geirsson,
Ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir: Bjamleifur Bjarnleifsson, Hörður Vilhjólmsson, Sveinn Þormóösson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þróinn Þorleifsson. Dreifingarstjóri: Már E. M.
Halldórsson.
Ritstjórn Síöumúla 12. Afgreiösla Þverholti 2. Áskríftir, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
* Aöalsfmi blafisins 27022 (10 llnur). Askrift 1500 kr. á mánufii innanlonds. ( lausasölu 80 ks
emiBKio.
Setning og umbrot: Dagblaöiö og Steindórsprent hf., Ármúla 5.
Mvnda og plötugerö: Hilmirhf. Síöumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19.
leysi í landbúnaði og vinnslustöðvum land-
búnaðar.
Bretar og ýmsar aðrar þjóðir reyna að halda
uppi landbúnaði til að hafa matvæli, ef styrjöld
brytist út. Þeir eru orðnir svo iðnvæddir, að
einungis um 2% þjóðarinnar starfa í land-
búnaði. Landið verður því fljótt matarlítið, ef
samgöngur við útlönd rofna.
íslendingar eru í allt annarri aðstöðu vegna
hraðfrystihúsanna. Frystigeymslur okkar eru
fullar af mat, sem unnt er að grípa til, þegar á
þarf að halda. Sennilega á engin þjóð í heimin-
um nema Færeyingar meiri forða af prótein-
einingum á marin.
Ef samgöngur rofna milli íslands og
umheimsins, stöðvast tæknivæddur land-
búnaðurinn eins og aðrar atvinnugreinar.Flest-
ar frystigeymslur eru hins vegar knúnar raf-
magni frá vatnsaflsstöðvum, sem geta haldið
áfram starfrækslu í olíuskorti.
Norðmenn eru sagðir styrkja hvern bónda í
sama mæli og íslendingargéra.En sá er munur-
inn, að þeir eru í svipaðri aðstöðu og Bretar.
Skattgreiðendurir að baki hvers bónda eru
miklu fleiri en hér á landi. Bændureru þar mun
minni hluti þjóðarheildarinnar en bændur eru
á íslandi. Styrkirnir þar eru skattgreiðendum
því ekki eins tilfinnanlegir og þeir eru hér.
Ósönn er grýlan um skort á landbúnaðar-
afurðum, ef styrkirnir minnkuðu. í rauninni er
hér haldið uppi gífurlegri offramleiðslu, sem
reynt er að fela með gífurlegum niður-
greiðslum. Sem dæmi má nefna, að einungis
helmingur framleiddrar mjólkur er drukkinn,
þrátt fyrir niðurgreiðslurnar. Hitt fer í vinnslu.
Jafnvel um hávetur er verið að framleiða
mjólkurduft til útflutnings með uppbótum.
Misjafna framleiðslu mjólkur eftir árstímum
má jafna með G-vörutækni þeirri, sem farin er
að ryðja sér til rúms. Og ekki má heldur
gleyma því, að jafnvel mjólk má flytja inn í
kælivögnum í bílaferjum, ef þjóðin kærir sig
um.
Fullt tillit verður hins vegar að taka til
röksemdarinnar um, að samdráttur í land-
búnaði mundi leiða til atvinnumissis í land-
búnaði og í vinnslustöðvum landbúnaðar-
afurða. Allar tillögur um breytta skipan íand-
búnaðarmála, svo sem afnám niðurgreiðslna,
útflutningsuppbóta og annarra beinna styrkja,
verða að taka tillit til þessa vandamáls.
Lausnin felst að sjálfsögðu í að nota í nokkur
ár verulegan hluta 11600 milljón króna árlegs
sparnaðar af afnámi beinna styrkja til að búa
til atvinnutækifæri um land allt í öðrum at-
vinnugreinum en landbúnaði og vinnslu land-
búnaðarafurða.
Slík lausn er ákaflega ódýr í samanburði við
hina gífurlegu byrði, sem landbúnaðurinn er
nú á skattgreiðendum og neytendum.
Haldlrtil haldreipi
Ýmsar ástæður eru færðar til
afsökunar gífurlegum styrkjum
til landbúnaðar hér á landi.
Sagt er, að styrkirnir séu nauð-
synlegir af öryggisástæðum eða
af því að aðrar þjóðir styrki
sinn landbúnað. Sagt er, að styrk-
irnir séu nauðsynlegir til að hindra skort á
landbúnaðarafurðum eða til að hindra atvinnu-
Morðforseta Norður-Jemen:
KYNNIN AF FRÖNSKU
GLEÐIKONUNUM .
K0STUÐU HANN LIFIÐ
Heimsókn tveggja gleði-
kvenna og samneyti forseta
Norður-Jemen, Ibrahim Al-
Hamadi, við þær virðist hafa
verið ástæðan fyrir morði á
honum og bróður hans. En at-
burðurinn varð um miðjan
síðasta mánuð.
Mikil óvissa var þegar þetta
skeði en þá var forsetinn ein-
mitt að leggja upp í heimsókn
til nágrannaríkis Suður-Jemen.
Hafði hann gert nokkrar til-
raunir til að bæta samvinnu
ríkjanna, sem bæði eru á suður-
hluta Arabíuskagans og bæði
mjög afturhaldssöm og vanþró-
uð.
Var í fyrstu álitið að forset-
anum hefði verið rutt úr vegi
til að koma í veg fyrir nokkrar
breytingar en A1 Hamadi hafði
unnið af mikilli atorku við að
færa land sitt inn í nútímann.
Nú er aftur á móti talið að
orsökin fyrir að þeir bræður
voru drepnir hafi verið að þeir
brutu lög Kóransins.
Upphaf málsins mun hafa
verið að þeir buðu tveimur
gleðikonum í heimsókn til
Norður-Jemen.
Yfirskin heimsóknarinnar
var að þær ættu að taka þátt í
tízkusýningu enda voru þær
báðar frá París.
Forsetinn mun upphaflega
hafa kynnzt stúlkunum í
opinberri heimsókn til Frakk-
lands fyrr á þessu £ri. Voru
þær tuttugu og tveggja og
tuttugu og sex ára.
Sagt er að þær hafi fengið
jafnvirði rúmlega tveggja millj-
óna íslenzkra króna hvor áður
en þær lögðu í ferðina. Síðan
hafi verið flogið með þær í
einkaþotu til höfuðborgar
Norður-Jemen.
Kunningjar stúlknanna fengu
bréfspjald frá þeim 10. síð-
asta mánaðar. Þar sagði, að
margt og mikið hefði gerzt og
að þær vonuðu að allt mundi
ganga vel þar til þær kæmu
aftur til Frakklands.
Var búizt við þeim þangað
hinn 14. október, en þær birtust
aldrei. Viku áður er talið að
þær hafi verið myrtar ásamt
forsetanum og bróður hans.
Yfirvöld í Norður-Jemen
hafa sent frönskum yfirvöldum
tilkynningu um að stúlkurnar
hafi látizt f bifreiðaslysi.
Llfsvenjur og siðir í Norður-
Jemen eru sagðar eins og í Evr-
ópu á miðöldum. Kvenfólki
leyfist varla að sýna ökkla eða
hendi opinberlega. Allt er hulið
eins og unnt er.
Tfzkusýningar eru ekki
haldnar í þessum heimshluta
og það vakti því mikla athygli,
þegar frönsku stúlkurnar komu
undir þvf yfirskini.
Næsta skref f málinu er sagt
hafa verið að forsetinn til-
kynnti að hann ætlaði að heim-
sækja aldraða móður sína. Ekki
varð þó neitt af sonarheimsókn-
inni en í stað þess fóru þeir
bræður á fund frönsku kvenn-
anna, sem staddar voru I fjalla-
bústað einum f eigu forsetans.
Ofsafengnir strangtrúaðir
múhameðstrúarmenn höfðu
pata af fundum fólksins og
ákváðu að ráða þau öll af dög-
um í refsingarskyni.
Sök þeirra bræðra var sú að
hafa haft samneyti við hvfta
konu sem þar að auki notaði
ilmvatn.
Voru þeir síðan skotnir á
staðnum en stúlkurnar frönsku
voru grýttar til bana.
A1 Hamadi forseti kom til
valda árið 1974 að lokinni frið-
samri byltingu, sem hann
stjórnaði.
Hann vann eins og áður sagði
ötullega að því að auka fram-
farir f landi sínu.
Hafði hann komið á nokkrum
tengslum við þau arabaríki,
sem framfarasinnuðust eru
eins og til dæmis Saudi-Arabíu.
Ekki er enn neitt vitað hvort
þeir sem tóku við stjórnartaum-
um f Norður-Jemen að Al-
Hamadi látnum muni halda
uppi sömu stjórnarstefnu og
hann eða breyta eitthvað til.
Hannes Gissurarson er einn
sfðasti Móhfkaninn f dalnum.
Álitamál hans f Morgunblaðinu
eru oft kærkomin upplyfting
fyrir þá sem enn greina hægri
frá vinstri.
Hannes er þó ekki hrópand-
inn f eyðimörkinni. Greinar
hans eiga iðulega samleið með
þorra þjóðarinnar. Hins vegar
er hann einn fárra skriffinna
sem halda vel vökunni. Það er
ekki hans sök að björninn úr
austri er að ná verulegri fót-
festu hér í norðrinu.
Hannes gerir greiðslur
vegna setuliðs NATO-herja að
umtalsefni fyrir skömmu.
Hugsjónir
í askana
Ymsar drepsóttir og önnur
óáran hafa herjað á ættlandið.
Þá höfum við hlotið heimsóknir
danskra, hund-Tyrkja og sjó-
liða hennar Hátignar. Fátt
hefur verið um varnir hverju
sinni þrátt fyrir ýmsa verndar-
engla, allt fram á þennan dag.
Sennilega hefur meðfædd
þrjózka og gamalt stolt dugað
öllum setuliðum betur f barátt-
unni við erkifjendur.
Þjóðarstolt er öðru stolti
betra. A örlagastundu hafa for-
feður okkar þó mátt láta það í
askana. íslenzk móðurmold
hefur verið seld, svikin og gef-
in. Ur landi voru flutt handrit,
hvftir haukar og rauðhærð
börn.
Hannes Gissurarson ætti að
hafa næg kynni af vissum öfum
í útjaðri forystu Sjálfstæðis-
flokksins til að sannreyna einn
hlut: Enginn hugsjónamúr
stenzt til lengdar ásókn múldýr-
anna með gullið.
Eignleikar nefndakónga
Við skipanir f opinberar
nefndir er oftast tekið eitthvert
mið af sérkunnáttu. Nefndir
innan sjávarútvegs eru t.d. oft-
ast skipaðar mönnum er starfa
við greinina eða hafa vís-
indalega sérþekkingu á við-
fangsefninu. Þá situr skari
opinberra starfsmanna jafnan f
nefndum og tengir þær vfst við-
komandi stjórnvöldum.
Þannig er yfirleitt reynt að
safna saman góðri þekkingu og
hæfileikamönnum sem vel
þykja fallnir til setu samkvæmt
raunverulegu eðli hverrar
nefndar. Þetta er ábyggilega
öllum ljóst.
NUVERANDIK0SN-
INGAREGLUR SAM-
RÆMAST EKKILÝÐ-
RÆfHSSJONARMKHJM
Almenn samstaða virðist vera
að myndast innan Alþingis
um að jafna þurfi kosningarétt
með tilliti til búsetu og auka
rétt kjósenda um val alþingis-
manna eða jafnvel að kjósand-
inn hafi úrslitaáhrif um hverjir
hljóti kosningu. Til þess að ná
þessum markmiðum má ýmist
gera breytingu á stjórnar-
skránni eða einfalda lagabreyt-
ingu á kosningalögum til Al-
þingis.
Vissulega ber að fagna þess-
ari stefnubreytingu á Alþingi,
enda þótt flestir taki slíkar yfir-
lýsingar með mikilli varúð af
fyrri reynslu í þessum efnum.
Hafa ber einnig í huga að nú
nálgast nýjar alþingis- og
sveitarstjórnarkosningar. Er
því mikilsvert fyrir stjórnmála-
flokkana að hreyfa málum sem
höfða til kjósenda. Réttindi
þeirra, loforðin eða falleg
ummæli, gleymast gjarnan eftir
kosningar.
Sérstaklega ber þó að fagna
ummælum ábyrgra alþingis-
manna úr öllum stjórnmála-
flokkum, um að þeir líti á
kosningarétt sem mannréttindi
og að veruleg mismunum á
vægi atkvæða eftir kjördæmum
sé ekkert annað en bein skerð-
ing á mannréttindum. Bent er
og á í þessu sambandi að ekki
ér ýkja langt síðan konur höfðu
ekki kosningarétt eða síðan
kosningaréttur var bundinn við
þá eina er áttu eignir. Nokkr-
ir þingmenn landsbyggðar-
innar féllust samt ekki á þessar
skýringar og telja þeir að
mannréttindi og réttlæti sé eitt-
hvað ofurlítið fleira en þetta
margumtalaða vægi atkvæða.
Benda þeir í þessu sambandi á
margvíslegt óréttlæti og ójöfn-
uð er margir dreifbýlismenn
eiga við að stríða. Minna þeir og
gjarnan á hversu þungt það
vegur við vigtun á vægi at-
kvæða að allt stiórnsýslukerfi
landsins sé á höfuðborgar-
svæðinu sem fyrst og fremst
komi Reykjavík og Reykjanes-
kjördæmi til góða. Sú stað
reynd liggur þó fyrir frá Hag-
stofu íslands að kjósandi, t.d. í
Reykjaneskjördæmi, hefur við
óbreyttar aðstæður einr
fimmta rétt á við kjósendur 1
fámennustu kjördæmum í
næstu alþingiskosningum.
Vel skal vanda
Á fyrsta fundi neðrideildar
Alþingis eftir sumarfrí hóf
Gylfi Þ. Gíslason umræður utan
dagskrár um gildandi kosninga-
reglur til alþingis og sveitar-
stjórna og beindi fyrirspurn til
forsætisráðherra um, hvað rík-
isstjórnin hygðist gera 1 þess-
um málum. Ræddi Gylfi eink-
um hvernig jafna megi og auka
rétt kjósenda. Forsætisráð-
herra gaf fyrírheit um að ríkis-
stjórnin myndi efna til
viðræðna milli stjórnmála-