Dagblaðið - 22.05.1978, Blaðsíða 18

BLAÐAMAÐUR
Vikan
vill ráða til starfa
1. ritstjórnarfulltrúa og
2. blaðamann
Umsóknir, er tilgreini menntun og fýrri störf,
skulu hafa borizt ritstjóra fyrir 6. júní nk.
VIKAN, ritstjóri,
Síðumúla 12, Reykjavík
BLAÐAMAÐUR
BIAÐIÐ
vill ráða til starfa
1. reyndan blaðamann og
2. háskólamenntaðan nýliða
í blaðamennsku.'
Umsóknir, er tilgreini menntun og fyrri störf,
skulu hafa borizt ritstjóra fyrir 6. júní nk.
Eldri umsóknir verða því aðeins teknar til
greina að þær verði endurnýjaðar við þetta
tækifæri.
DAGBLAÐIÐ, ritstjóri
Slðumúla 12, Reykjavík
Tækjastjórar
Viljum ráða tækjastjóra. Upplýsingar
á skrifstofu vorri í Lækjargötu 12 Reykjavík
kl. 15—17 mánudaginn 22. maí. Einnig alla
vinnudaga á skrifstofu félagsins á Kefla-
víkurflugvelli.
L
íslenzkir aðalverktakar sf.,
Keflavíkurflugvelli
SÍMI B1500-ÁRMÚLA11
TUNGSTONE
RAFGEYMAR
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 22. MAÍ 1978.
öryggismál
Norður-Evrópu
Urho Kekkonen Finnlandsforseti
hefur enn einu sinni beint athygli
manna að málefnum Norður-Evrópu.
Fyrir skömmu hélt hann erindi í utan-
ríkismálastofnuninni i Stokkhólmi um
„öryggi Norður-Evrópu eftir Helsinki-
ráðstefnuna”. Þar stakk hann upp á
því að hafnar yrðu viðræður milli ríkja
N-Evrópu innbyrðis og einnig með
þátttöku stórveldanna um eftirlit með
vígbúnaðarkapphlaupinu. Tilgangur
slíkra viðræðna yrði, að sögn
Kekkonens, sá að ná fram sérstöku
samkomulagi til að vernda norður-
hluta Evrópu fyrir kjarnorkuvopnum
yfirleitt, og þó sérstaklega fyrir nýjum
tegundum kjarnavopna. Þessar
tillögur Finnlandsforseta ber að skoða
í pólitísku samhengi.
Í fyrsta lagi eru þær í samræmi við
meginstefnu Finna í stjórnmálum sem
miðar að eflingu friðar og öryggis.
Enn eru í fullu gildi tillögur
Kekkonens frá árunum 1963 og 1965,
um kjarnorkulaust belti í Norður-
Evrópu og friðarráðstafanir á landa-
mærum Finnlands og Noregs. Áður
var mögulegt að einhver efaðist um
nauðsyn þessara ráðstafana og segði
sem svo að ástandið í N-Evrópu væri
stöðugt en á síðari árum hafa viðhorf
manna breyst með breyttu ástandi.
Framleiðsla og hugsanleg notkun
nýrra vopnategunda, eins og t.d.
nifteindarsprengju og vængjaðra
flugskeyta, breyta algjörlega venju-
legum viðhorfum í öryggismálum og
valda nýjum óstöðugleika í Evrópu og
þá einnig nyrst í álfunni.
Norðurhluti Evrópu er svæði sem
gegnir sérstöku hlutverki frá sjónar-
miði hernaðarlegs mikilvægis og þvi
verður að gefa þessu svæði sérstakan
gaum þegar öryggismál eru annars
vegar.
Sovésk-finnska samkomulagið um
vináttu, samstarf og gagnkvæma
aðstoð, sem undirritað var 1948, svo
og hefðbundið hlutleysi Svíþjóðar eru
tvö atriði sem stuðla að stöðugleika á
svæðinu. Karin Söder, utanríkisráð-
herra Sviþjóðar, lýsti því yfir í svari
við tillögum Kekkonens að „fyrir
tilstilli slíks samkomulags mætti með
góðu móti einangra norðurhluta
Evrópu frá kjamorkuáhrifum og þá
einkum og sérílagi losa hann við nýjar
tegundir vopna.” 1 Noregi hafa einnig
heyrst raddir um að taka beri tillögur
Finnlandsforseta til umræðu.
Þá hefur það einnig jákvæð áhrif að
Danir og Norðmenn hafa, þrátt fyrir
Kjallarinn
MikaelKostikof
aðild sína að Nató, lýst því yfir oftar
en einu sinni að kjarnorkuvopn og
erlendur her fái ekki aðstöðu í löndum
þeirra á friðartimum.
En fleira kemur til, og ekki allt til
bóta. Með vafasömum röksemdum
reyna menn að gera lítið úr þætti smá -
rikja, eins og t.d. Finnlands, í lausn
ýmissa vandamála álfunnar. Sumir
stjómmálamenn og fréttamenn á
Norðurlöndum — og þá einkum í
þeim löndum sem eiga aðild að Nató
— bera fram þá meginröksemd að
smáríki hafi litla möguleika til að ráða
fram úr alþjóðlegum vandamálum og
að aðildin að Nató tryggi þeim öryggi.
En sé stefna Nató í málefnum
norðursins skoðuð gaumgæfilega
kemur í ljós að það er einmitt hún sem
grefur undan örygginu á þessu svæði.
E. Landkvist gat þess réttilega í riti
sinu um utanríkismál, „Norðurlönd á
alþjóðavettvangi”, að norræn Natóriki
„stuðli sjálf að hernaðarspennu á
svæðinu” og hann kemst að þeirri
niðurstöðu að „vegna aðildar
Danmerkur og Noregs að Nató er vel
hugsanlegt að öll Norður-Evrópa
verði að bardagasvæði komi til
styrjaldar. Þessu hættulega ástandi
verður aðeins bægt frá með því að
minnka áhrif Nató í N-Evrópu eða
gera þau að engu”.
í þessu sambandi eru tillögur Urho
Kekkonens um eftirlit með vopna-
búnaði á norðursvæðinu mjög mikil-
vægar, sérstaklega fyrir þau lönd sem
byggja svæðið. Ekki síst ef haft er í
huga að fyrir dyrum stendur sérstök
ráðstefna Allsherjarþings SÞ um
afvopnunarmál.
Hvað snertir afstöðu Sovétríkjanna
er hún þegar kunn. Sovéskir leiðtogar
hafa oftar en einu sinni lýst þvi yfir að
Sovétríkin séu fylgjandi hinu friðsam-
lega frumkvæði Finna sem miði að því
að gera Norður-Evrópu að kjarn-
orkulausu svæði og tryggja þar með
friðinn.
Sovétmenn eru reiðubúnir til að
taka virkan þátt í umræðum um
þessar tillögur og tryggja kjarnorku-
leysi i N-Evrópu fyrir sína parta, svo
framarlega sem önnur hlutaðeigandi
ríki sýna málinu áhuga.
Norður-Evrópa er óaðskiljanlegur
hluti álfunnar. Framlag sérhvers ríkis
á svæðinu til hins sameiginlega mál-
efnis öryggis í Evrópu kemur því sjálfu
fyrst og fremst til til góða. Hinar nýju
tillögur Finnlandsforseta gefa þessum
þjóðum tækifæri til að ráða sjálfar
fram úr vandamáli sem er þeim afar
mikilvægt.
Mikael Kostikof.
Borðstofuhúsgögn,
smáborð, hornskápar
og innskotsborð frá
dTeprobux^)
Englandi
HÚSGAGNAVERZLUNIN
LAUFÁS
Laufásvegi 17 — Sími 12411