Dagblaðið - 12.05.1979, Síða 13

13
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 12. MAÍ 1979.
r
„...fær útrás með
því að berja
steikarpön
íhöfuðiðá
vottinum...”
—rætt við
CyrilN.
Parkinson,
höfund
Parkinsons■
lögmálsins
„Nefndir blómstra og bera fræ og upp af þeim spretta nýjar nefndir í fyllingu tímans — ad skilja þetla er undirstaða
þess að botna nokkuð i þjóðfélaginu.," Parkinson ásamt Herði Sigurgestssyni, formanniS' jórnunarfclagsins.
„Kornungt fólk og höfundar
skólabóka trúa því statt og stöðugt,
að heiminum sé skynsamlega stjórn-
að og í ráðherrastólum og stjórnum
opinberra fyrirtækja sitji hinir vitr-
ustu menn,” segir í inngangi hinnar
frægu bókar, Parkinsonslögmálið.
Höfundurinn, Cyril Nortcote
Parkinson, er á annarri skoðun.
Hann er staddur hér á landi þessa
dagana í boði Stjórnunarfélags
íslands. Á fundi með blaðamönnum
ræddi hann kenningar sínar, sem eru
í stuttu máli þær, að þeim mun fleiri
menn sem ráðnir séu við stjórnunar-
stofnun, þeim mun minna verði þeim
úr verki, og þarf ekki að leita langt til
að finna dæmi, sem sanna mál hans.
Hann er sonur listmálara og ætlaði
upphaflega að feta í fótspor föður
síns, en sá sig um hönd og las verzl-
unarsögu og ritaði margar fræði-
bækur um þau mál. í stríðinu var
hann kallaður í herinn, varð þar hátt-
settur — og missti trúna á skrifstofu-
veldið.
Störf sendiherra
Hann tekur sendiráð sem gott
dæmi:
,,Ekki alls fyrir löngu var ég stadd-
ur í Noregi og tilviljun hagaði því
svo, að ég snæddi hádegisverð með
þýzka sendiherranum þar, elskuleg-
asta manni. Hann lýsti ánægju sinni
yfir því að vera kominn aftur til
Noregs, því einmitt þar hefði hann
byrjað feril sinn í utanríkisþjónust-
unni sem ungur maður.
„Hvað störfuðu margir í þýzka
sendiráðinu þá?” spurði ég.
,,Sjö,” svaraði hann.
„En hvað eruð þið mörg núna?”
,,Tvö hundruð og fimmtíu,”
svaraði hann.
,,Og hvað afkastið þið miklu?”
,,Svo sem sjö manna verki,”
stundi hann.”
Léttur kímnisglampi flögrar yfir
andlit Parkinsons og hann heldur
áfram:
„Sendiherra i útlöndum hefur tvö
verkefni. Annars vegar á hann að
reyna að kynna sér hvaða viðhorf
þjóðin sem hann dvelur hjá hefur til
hans eigin föðurlands. Hins vegar á
hann að kynna viðhorf og stefnu síns
eigin lands.
En með risavaxið sendiráð (Rússar
og Bandaríkjamenn komast upp í 800
hvor, sérstaklega þar sem þeir eru í
samkeppni) þá fer allur hans timi í að
sinna starfsfólki sínu, ákveða hverjir
eiga að hækka í tign, hvenær hver
eigi að fara í frí og hvar hver megi
leggja bílnum sinum.
Bad Godesburg er ágætt dæmi um
tilgangsleysi sendiráða. Þar, eins og i
öllum meiriháttar borgum, eru yfir
hundrað sendiráð. Hvert þeirra um
sig heldur auðvitað veizlu með söng
Lögmál
frú Parkinson
Parkinson ritaði fyrir nokkrum
árum bók, þar sem hann yfirfæröi
margir ættliðir saman, svo hvert hús
er fullt af öfum og ömmum, frænd-
um og frænkum og náttúrlega
kálfum og geitum eða öðrum hús-
dýrum. Og foreldrar unga piltsins
Heillavænlegastur fjöldi ráðherra er fimm. Þá er auðvelt að ná þeim saman, en fundarfært þótt tveirséu veikir
og dansi á þjóðhátíðardegi sinum. Og
þangað verða allir hinir að koma.
í þetta fara hundraðdagar.
Þar sem svo mörg sendiráð eru fer
auðvitað ekki hjá því, að nýr sendi-
herra komi í hverri viku en annar
hverfi á brott. Svo það fara aðrir
hundrað dagar í móttöku- og kveðju-
athafnir, þar sem allir verða að
mæta. Þá daga sem eftir eru nota
sendiherrarnir til að kynnast sínu
eigin fjölmenna starfsliði.
Það verður þvi lítið úr því hjá þeim
að vingast við þá innfæddu, enda búa
engir Þjóðverjar i Bad Godesburg,
þar eru eintóm sendiráð!
margföldunarkenningu sína á að-
stæður giftra kvenna úr efnaðri milli-
stétt.
„Að einn maður og ein kona flytji
saman í eitt hús i úthverfi fjarri
öðrum vandamönnum er Vestur-
landa ósiður,” segir Parkinson.
„Álagið á tilfinningasamband hjón-
anna verður óbærilegt. í Kína búa
velja konuna handa honum, sem eðli-
legt er, því hún flyzt heim til þeirra og
umgengst tengdaforeldra sína ekki
minna en eiginmanninn, sem er á
þönum út á við að afla heimilinu
tekna.
Á Vesturlöndum skapast þetta
óeðlilega ástand, að konan er oft
alein á heimilinu, þekkir ekki ná-
grannana, hefur engan til að hlæja
eða gráta með.
Hún fer að gera smámistök, og þau
aukast í réttu hlutfalli við vaxandi
skelfingu hennar. Hún hringir í
manninn sinn, en hann má ekkert
vera að því að sinna henni, og i
hryggð sinni yfir þvt sýður upp úr
pottunum hjá henni. Allt endar með
því, að annaðhvort lendir hún í um-
ferðarslysi á leið til vinkonu sinnar,
þar sem hún ætlar að leita stuðnings,
eða þá að dyrabjöllunni er hringt, á
tröppunum stendur vottur Jehóva og
hún fær útrás með þvi að berja
steikarpönnunni sinni ofan I hausinn
á honum og rota hann! Þá Iíður
henni betur — en Jehóvavottinum
v :."
Hefði hann
verið til
Parkinson verður sjötugur á þessu
ári og ætlar nú að slaka nokkuð á.
„Undanfarin ár hef ég unnið 8—10
stundir alla sjö daga vikunnar, en nú
ætla ég að fara að taka mér frí um
helgar,” segir hann. „En mér finnst
ég hafa minni og minni tima og samt
hef ég ekkert aðstoðarlolk. í.g held
að heimurinn sé farinn að snúast
hraðar.”
Eflaust stafar tímaskortur hans
mestan part af því, hvað hann er
eftirsóttur fyrirlesari og rithöfundur.
Og það er ekki aðeins verzlunarsaga
eða háð um skrifstofubáknið sem
hann ritar, upp á siðkastið er liann
farinn að skrifa ævisögur skáld-
sagnapersóna!
Eftir mánuð kemur út eftir hann
bók um Jeeves, sem er einkaþjónn í
skáldsögum P.G. Wodehouses, en is-
lenzka sjónvarpið sýndi einmitt
myndaflokk síðastliðið haust, sem
byggður var á sögum hans og hét
Gengið á vit Wodehouse eða eitthvað
í þeim stil.
Parkinson segist halda, að ævi-
sagan sé eins áreiðanleg og uppdigtuð
persóna eigi frekast heimtingu á.
Hann hefur áður ritað tvær bækur
um aðra skáldsagnapersónu, horna-
blásarann Hóras. Þar fléttaði hann
staðreyndum úr siglingasögu og
landafræði svo haglega inn í, að
margir lesendanna trúðu hverju orði.
í kirkjugarðinum í hafnarbænum,
þar sem hann átti samkvæmt sögunni
að vera grafinn, komu oft ferðamenn
að leita að leiðinu hans.
Parkinson kímir: „Ég vildi gjarna
hafa þar legstein, sem á væri letrað: .
„Hornablásarinn Hóras var aldrei
til. En hefði hann lifað mundi hann
vafalaust hvíla hér.”
- IHH