Dagblaðið - 26.07.1979, Blaðsíða 4

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 26. JÚLÍ 1979.
Kartöflumar kælivara:
Fráleitt að henda verðmætum
Enn fórum við í kar-
töfluleiðangur, að þessu sinni til þess
að skoða þær, sem verið var að
flokka i sjálfu „höfuðvíginu”,
Grænmetisverzlun landbúnaðarins.
Sigurður Tryggvason verkstjóri var
að taka stikkprufur” úr pokum sem
komu frá flokkunarstöð Kaupfélags
Eyliiðinga. í pokanum var nokkuð
af svokölluðum undirmáls
kartöflum, þ.e. frekar smáum en þær
virtust ekki vera mikið hýðisskemmd-
ar og aðeins ein og ein kartafla var
mjög illa farin.
Sigurður sýndi okkur kartöflur úr
Þykkvabænum. Voru þær meira
hýðisskemmdar en þær norðlenzku.
— Hins vegar áttu þessar kartöflur
nánast ekkert skylt við þær, sem í
það minnsta blm. Neytendasíðunnar
og þeir, sem við hann hafa rætt, hafa
lent á þegar keyptar hafa verið
kartöflur í verzlunum.
Einnig hefur komið fyrir að
„búðar”- kartöflur hafa ekki litið
sem verst út, en verið svo bragðvond-
ar að engu lagi er likt þegar búið er að
sjóða þær.
Kartöflugeymslan i Grænmetinu
var vel köld. Mætti e.t.v. finna að því
hvernig kartöflupokunum var
staflað.
Einnig má benda á að í flestum
verzlunum eru kartöflur geymdar i
stöflum á miðju búðargólfinu. Þegar
komið er með þær heim, eru þær oft
geymdar í „skápnum undir
vaskinum”, sem er sennilega óheppi-
legasta kartöflugeymslan á heimilinu.
Þar er yfirleitt bæði rakt og hlýtt.
Geymið kartöflurnar í grænmetis-
skúffunni í kæliskápnum, eins og
hvert annað grænmeti.
-A.Bj.
—segir formaöur Neytendasamtakanna
„Mér finnst alveg fráleitt ef til
þess kemur að henda þurfi
verðmætum upp á 60—70 milljónir,
eins og útlit er fyrir að þurfi að gera
við kartöflubirgðirnar á Norður-
landi,” sagði Reynir Ármannsson,
formaður Neytendasamtaknna í
samtali við DB.
„Mér þótti einnig alveg furðulegt
að lesa tilfærð ummæli Gunnars
Guðbjartssonar formanns Stéttar-
sambands bænda úr Árbók Land-
búnaðarins, að innlendar kartöflur,
sem voru á Reykjavíkurmarkaði 1977
hafi að stórum hluta til verið lélegar,
smáar og illa útlitandi og sala með
minnsta móti af þeim sökum.
Við hjá Neytendasamtökunum
leggjum mikla áherzlu á að ekki verði
gefnar neinar undanþágur í haust
með kartöflustærðina. Einnig leggj-
um við áherzlu á aft endurskoða verði
reglugerð um Grænmetisverzlunina
og aft samtökin og þar með neyt-
endur eigi sína fulltrúa á þeim vett-
vangi.”
Þess má geta að reglugerðin um
Grænmetisverzlun landbúnaðarins,
er frá árinu 1962.
Sagði Reynir að meft því að hafa
kartöflumálin áfram í þeim ólestri
sem þau hafa verið gæti það orðið til
þess að neyzla á þessum annars á-
gæta mat, dytti niður og fólk færi að
nota eitthvnð annað í staðinn fyrir
kartöflur. Staðreynd er einnig að árið
1977 féll kartöfluneyzla landsmanna
niður um þriðjung og fróðir menn
hafa tjáft Neytendasíðunni að
neyzlan hafi ekki aukizt aftur að
samaskapi.
-A.Bj.
„Þarna hefurðu „elliheimilið” hans Jens I Þykkvabænum,” sagði Sigurður
þegar komið var að „nálarauganu”, þar sem á að tina úr þær kartöflurscm
skemmdar eru og skornar.
Blm. Neytendasiðunnar og Sigurður Tryggvason, verkstjórí taka stikkprufur
af kartöflum frá KEA. Þetta voru allra sæmilegustu kartöflur, en innan um ein
og ein sem látizt hafði úr elli.
Meðferðin, sem kartöflurnar fá er óneitanlega dálitið harkaleg, sérstaklega þegar um er að ræða uppskeru sem orðin er 11
mánaöa gömul. Þá þola kartöflurnar mun minna hnjask en þegar þær eru fullþroskaðar og nýuppteknar.
DB-myndir Bjarnleifur.
Bragðprófun í „tilraunaeldhúsinu”:
GULLAUGA BRAGÐBEZT
í Grænmetisverzlun landbúnaðar-
ins eru kartöflurnar metnar eftir
stærð og útliti eingöngu. Ekki er talið
hægt að koma við bragðprófunum.
Við gerðum að gamni okkar að
„bragðprófa” nokkrar kartöflur í
„tilraunaeldhúsi” DB.
Við suðum kartöflur úr sending-
unni sem við fengum að norðan, teg.
gullauga, Helga og Kronja. Tvær teg-
undir, sem við fengum í Grænmetis-
verzluninni Ólafsrauð (úr Þykkvabæ)
og gullauga (Svarfaðardalur). — Þá
voru einnig með í prófuninni gull-
auga úr „einkagarði” og „búðar-
keypt” gullauga.
Búðarkartöflurnar
verstar
Sú tegundin sem keypt var í búð
reyndist óæt. Hýðið var þykkt, kart-
aflan lyktaði illa og bragðið var
hræðilegt.
öllum kom saman um að gullaug-
að úr Grænmetinu væri bezta kart-
aflan, að einkakartöflunum undan-
skildum. — Ólafsrauðurinn (úr
Þykkvabæ) var með frekar þykku
hýði, dálitlu moldarbragði, og rétt
afteins farinn að linast.
Helga (úr Eyjafirði): Mjög góð á
bragðið en dálítið laus í sér.
Kronja: Sæmilega góð; einn dóm-
arinn sagði prýðileg.
Ólafsrauður (Þykkvabæ): Ágæt á
bragðið, — einn dómarinn sagði:
skrítið bragð.
Gullauga: (úr Eyjafirði): Bragð-
góð, einum fannst dálítið moldar-
bragð fyrst.
Gullauga (frá G.I., en úr Svarf-
aðardal): Baraf hinum.
Gullauga (einkaframleiðsla, geymd
í kassa í jarðhúsi): Eins og nýupptek-
in kartafla, bragðgóð, með þunnu
hýði, í fyrsta flokks standi.
Gullauga (búðar-kartöflur): Alger-
lega óætar!
Þærsem aldreihafa
komiðístrigapoka,
eins og nýuppteknar
Geymsluaðferðin
Af þessum niðurstöðum er eðlilegt
að draga þá ályktun að kenna megi
geymsluaðferðunum um bragðvondu
kartöflurnar sem neytendum er bo.ðið
upp á. Sennilega er langbezt að
geyma kartöflur í kassa, en ekki
strigapoka, og síðan í kaldri geymslu,
t.d. jarðhúsi, þar sem munur á hita
og kulda er lítill sem enginn.
- A.Bj.
EIGA HEIMA í GRÆN-
METISSKÚFRJNNI