Dagblaðið - 02.02.1980, Blaðsíða 4

DB á neytendamarkaði
um vaxtagreiöslur
„Misjafnl hefur verið hve háir
vextir hafa verið greiddir þegar vörur
hafa verið keyptar með afborgunum.
Er nú unnið að því að setja þetta í
fastan ramma til þess að auðvelda
neytendum að komast að raun um
hvert raunveru4egt verð vörunnar
er,” sagði Georg Ólafsson verðlags-
stjóri í samtali við DB.
i lögum um verðlag,
samkeppnishömlur og óréttmæta
viðskiptahætti segir í 45. grein að
ELDHÚSKRÓKURINN
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 2. FEBRÚAR 1980.
Hvert er raunverulegt verö
hluta sem keyptir eru
með afborgunarskilmálum?
Veröiagsstjóra falid aö auövelda neytendum verösamanburö og setja regjur
verölagsstofnun skuli setja fastar
reglur um verðmerkingar og verð-
skrár og geli ákveðið að lilteknar
vörur skuli bjóða til sölu í nánar til-
greindum einingum.
Þar segir ennfremur að verðlags-
stofnun geti sett reglur um
verðupplýsingar á vörur sem seldar
eru gegn afborgunum. Geta þessar
reglur bæði tekið til auglýsinga og
verðmerkinga í verzlunum.
Hefur nú viðskiptaráðuneytið
falið verðlagsstofnuninni að
framfylgja þessari lagagrein með
áðurnefndri athugun. Einnig hefur
verðlagsstjóra verið falið að kanna
leiðir til þess að auðvelda seljendum
að mæta þessum skilyrðum, svo sem
með reikniþjónustu.
„Við höfum heyrt að á seinni
timum hafi verið teknir hærri vextir
í afborgunarviðskiptum, í sumuni
tilfellum jafnvel dráttarvextir. Áður
voru þetta víxilvextir,” sagði Georg
Ólafsson.
Hann minntist einnig á að eftir að
bankarnir fóru að minnka yfirdrátt-
arheimildir við fyrirtækin og taka
refsivexti hefði þeim verið velt yfir á
neytendur. Þannig eru það kannski
bankarnir sem orsaka hærii
vexti i afborgunarviðskiptum
neytenda.
Langflestir geta ekki keypt dýr
heimilistæki nema með afborgunum.
Hingað til hefur verið nær
ógjörningur fyrir almenning að gera
sér grein fyrir raunverulegu verði
hlutanna vegna vaxtakostnaðarins,
sem ekki er talinn með þegar verð
vörunnar er gefið upp.
-A.Bj.
Matarkostn-
aðurínn
lækkaði þrátt
fyrir 1/2 hest
í frystikistuna
„Jæja, , þá er það desember-I
seðillinn, og eins og ég bjóst við
lækkaði matarkostnaðurinn töluvert.
Samt er 1/2 hestur sem viðsöltuðum
inni i upphæðinni þannig að ég vona
að janúar verði lægri, þrátt fyrir
hækkanir,” segir m.a. í bréfi frá
Ástu í Reykjavík.
Ásta er með sex manna fjölskyldu
og meðallalskostnaður hennar í mal
og hreinlætisvörum er rúmlega 42
þúsund kr. á mann. Talan var nærri
60 þús. í nóv.
,,í liðnum „annað” er allt meðað
vanda, (rúml. 450 þúsund) enda er
liðurinn hár. Við eyddum nokkuð
miklu i jólagjafir innan
fjölskyldunnar eða um 230 þúsund.
Þá þakka ég fyrir uppskriftirnar
og aðrar upplýsingar.”
Gómsætir kjúklingar
í sunnudagsmatinn
Við skulum bjóða upp á
kjúklingarétt i sunnudagsmatinn.
Uppskriftin er úr bókinni Kjúklingar,
sem Ib Wessman þýddi og Örn og
Örlygur gáfu út.
Grillsteiktir kjúklingar
með kryddsmjöri
2 slórir kjúklingar, ca 1200ghvor
125 g smjör
2 msk söxuð sleinselja
1 smátl saxaóur laukur
1.—2 tsk þurrkað basilikum
1—2 tsk mild paprika
salt
Kjúklingarnir eru hreinsaðir og
hvor kjúklingur nöggvinn í fernt og
látnir i ofnskúffu eða eldfast fal.
Látið húðina snúa niður og gætið
þess að bitarnir séu ekki hver ofan á
öðrum. Hrærið smjörið lint og bætið
lauknum, steinseljunni og kryddinu
út í. Helmingnum af smjörinu er
smurt á kjúklingana. Fatinu eða
skúffunni er nú lokað með álpappir
og látið á neðstu rimina i ofninum
eftir að kveikt hefur verið á grillinu.
Kjúklingarnir eru steiktir i 15—20
mín., fer það dálitið eftir stærð. Þá
er falið tekið úr ofninum og öllum
bitunum snúið við og afganginum af
smjörinu smurl á þá. Fatinu lokað
aftur og látið á neðstu rim og steikt
áfram i 15—20 mín. Þá er ál-
pappírinn tekinn af fatinu, steiking-
arfeilinni dreypt á kjúklingana og
þeir saltaðir. Fatið er þá Íátið ofar í
ofninn og steikt áfram i 5—10 min.,
þannig að kjúklingarnir verði brúnir
með góða steikningarskorpu. Munið
að hafa alllaf „rifu” á ofnhurðinni
þegar grillið er i gangi. Dreypið
steikningarsoðinu yfir kjúklingana af
og til þessar síðustu 10 min. af
steikingartímanum.
Berið fram með snittubrauði.
soðnum kartöflum og grænmetis-
salati.
Ef grill er ekki i ofninum má
steikja kjúklingana á sama hátt og
lýst er að framan, en hafa hitann á
ofninum 250—270°. Þegar 10 min.
eru eftir af steikingartimanum er
álpappirinn tekinn af og ofninn
látinn á mesta yfirhita. Hafið einnig
rifu á ofnhurðinni.
H ráef niskostnaður:
Ef notaðir eru kjúklingar á 1850
kr. er hráefniskostnaðurinn um 4925
kr. eða 820 kr. á mann þvi
uppskriftin er ætluð fyrir 6.
Ef notaðar eru unghænurá 1550
kr. er hráefniskostnaðurinn nálægt
3755 kr. eða 626 kr. Ekki er reiknað
með kartöflunum eða hrásalati.
-A.Bj.
Þetla er allra fallegasta bók, en hún
getur verið hæltuleg vegna skarpra
hornanna. DB-mynd Hörður.
Aðgætið
hvort leik-
föngin
séu örugg
,,Það er margt að athuga þegar
keypt eru sakleysisleg leikföng handa
börnunum,” sagði ung móðir i spjalli
við DB. — Hún hafði keypt plastbók
handa ellefu mánaða gömlum syni
sinum. Svo kom yngra barn i
heimsókn og fékk bókmenntirnar
lánaðar.
Þá tókst ekki betur til en svo að
litla barnið rispaði sig i andlitinu með
oddhvössum hornum plastbókarinn-
ar. Ef hornin rekast í auga geta
1 hlotizt af alvarleg slys.
| Horn bókarinnar hefðu alveg eins
| getað verið ávöl i stað þess að vera
' svona beitt. —Þykir rétt að benda
j, fólki á að athuga hvort leikföng sem
i það kaupir séu örugg. -A.Bj.
0FNSTEIKING 0G
GUFUSTEIKING
Yfirleitt hefur hinum ýmsu
steikingaraðfcrðum verið litill
gaumur gefinn hérlendis. Sl. ár
hclur þó verið gerð nokkur bragar-
ból, cnda er steiking talin vandasöm
matreiðsla. Ofnsteiking er mikið
notuð, þótt segja megi að helzta
steikingaraðferðin sé blanda af ofn-
steikingu og gufusteikingu.
Þegar steikt cr í ofni á hilinn að
fara eftir stærð steikarinnar og
gæðum kjötsins. Litlar steikur og
gott kjöt á að sleikja við meiri hita
en stórar steikur og lélegt kjöt. Við
langan steikingartima er hætta á að
kjötið brenni ef ofnhitinn er hár.
Kjötið ér látið á rist i
ofnpönnunni til að það snerti ekki
kjötsafann sem lekur úr því eða
feitina sem af þvi bráðnar. Á meðan
á steikingu stendur er smjöri dreypt
á kjötið öðru hverju eða feitinni sem
af því drýpur. AJdrei á að dreypa
soði, vatni eða öðrum vökva á
steikina. Þá myndast gufa i ofninum
og kjötið gufusteikist og missir mikið
af sínu góða steikingarbragði.
Ofnhitinn á að vera þannig að
kjötsafinn sem kemur úr kjötinu
þorni á botni en brenni ekki. Þegar
kjötið er hæfilega steikt er það tekið
út úr ofninum, feitinni hellt af
pönnunni og' litið eitl af þunnu
kjötsoði soðið i pönnunni unz
innþornaði kjötsafinn er leystur upp
að fpllú. Þessu soði er síðan blandað
út i venjulegá brúna sófu sem er
.framreidd meðsteikinni.
Ýmsar lisktegundir eru einnig
ofnsteiktar, til dæmis silungur, lax,
ýsa, smálúða og fleiri.
Ofninn verður að vera vel heilur
áður en steikin er sett i hann. Næst er
kjötsteiking á rist.
Búreikn-
ingar
frá upphafi
,,Kæra Neylendasiða. Ég sendi
þér nokkrar linur með seðlinum. Við
höfum haldið búreikninga frá þvi við
byrjuðunt btískap, í nóv. 1976. I
desember '76 fóru 30.959 kr. í mal og
hreinlætisvörur. i desentber '77 var
upphæðin 43.661 kr. og 1978 67.680
(meðaltalið á mann i des. ’79 er
tæplega 37 þús.).
Allt árið 1979 fóru 1.096.811 kr. i
mat og hreinlætisvörur hjá okkur.
Þ. Ky.”
Varla er hægt að halda þvl fram að þessl réttur sé margbrotinn i matreiðslu og
ekki krefst hann margra iláta, þannig að matreiðslan skapar ekki mikinn upp-
þvott — sem er mikill kostur.
Húrra fyrir ykkur, að hafa haldið
búreikninga frá fyrsta búskaparári.
Þá er þetta þar með komið upp í
vana og vefst ekki fyrir ykkur.
Öllunt kemur saman um að
búreikningahald hvetur fólk til
sparnaðar frekar en eyðslu, og víst er
um það að betra er að skera niður út-
gjöld, ef vitað er nákvæmlega i hvað
peningarnir hafa farið.
Haldiðáfram á sömu braut.
•ABjJ