Dagblaðið - 25.06.1981, Blaðsíða 13

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 25. JÚNÍ 1981.
UsO&ði
'iri framleiA
Sngssz*****
'Vnirl
* he«,
1 *inn-
Þau
Mknh, j
MsanHy
fflWir «ð
um
eð«
PíWkuui
F"' O,
°* hún
KJÖRIÐNVERKAKVENNA
En það ber allt að sama brunni.
Maðurinn hefir ofsatrú á útlending-
um og er sama sinnis og þeir að ís-
lenskt kvenfólk sé til lítils gagns og
kunni ekkert til verka. Kaldhæðni ör-
laganna er, að á sama tíma og þessar
finu flíkur koma frá Ítalíu, er verið
að setja piskarakerfið á í fyrirtæki
einu á Akranesi (Akraprjón) og nú
skal alit ganga hratt, hraðar, hraðast.
Fólkið verður miður sín. Hvernig
sem það hamast, komast ekki þær,
sem í mörg ár eru búnar að vinna og
halda fyrirtækinu uppi (því hver gerir
það annars?), í nokkurn bónus. Nei
viti menn, þær vinna ekki einu sinni
fyrir þessu skítakaupi sem heitir mán-
aðarkaup. Ég get ímyndað mér
hvernig samviskusömu fólki Iiður við
slíkar aöstæður. Eftir áreiðanlegum
heimildum hefi ég heyrt að vörumar,
sem unnar voru i hamaganginum,
hafi verið endursendar frá gæðaeftir-
Utinu hjá útflutningsfyrirtækinu.
Flikurnar hafi bæði verið illa sniðnar
og illa saumaðar. Mér er sagt að út-
iendingarnir hafi sagt að það þyrfti
ekki aö sniða lykkjubeint barma á
jökkum þar sem settir eru í rennilás-
ar. Það er illt til þess að vita að hægt
sé að fara svona með gott fyrirtæki
eins og Akraprjón. Þar er starfandi
ein af þeim konum sem ég áður
minntist á, SteUa mun hún heita,
mjög fjölhæf kona. Ekki man ég eftir
að hafa heyrt hennar getið i fjöl-
miðiagleði þeirri sem hefir verið i
gangi um fyrirtækið undanfarið.
Biessunarlega eru konurnar i Akra-
prjóni nú búnar að neita að vinna
eftir þessu kerfi sem engan veginn
hentar í saumi á prjónavoð.
Það er tU kerfi hér á landi sem ís-
lendingar hafa unnið upp með sæmi-
lega góöum árangri. Þeir miða við ís-
lenskar aðstæður og ég held að þar
sem þetta íslenska bónuskerfi er í
gangi sé starfsfólk og eigendur
fremur ánægðir. En bónuskerfi eru
og verða aUtaf til einhverra leiðinda á
vinnustað. Þau höfða tU hins verra í
mannfólkinu. Mfn skoðun er sú að
við eigum að hafa mannlega og góða
vinnustaði, borga fólki mannsæm-
andi mánaðarlaun. Þá er það ánægt
og undantekningarlitið tilbúið að
vinna húsbændum sínum vel.
Kjör
saumakvenna
Þaö er svo sérstakur kapituU i sög-
unni hvernig gengið hefir að semja
um kaup tii handa saumakonum, sem
eru fjölmennasti hópurinn innan
Iðjufélaganna. Þær hafa um árabU
ar þar fyrir neðan. Bætti þetta
nokkuð kjör þeirra. Það vakti athygU
mína í þeim samningum að það var
ekki svo erfitt að fá ýmsa smáhópa
hækkaða um flokk. En ef minnst var
á að setja saumakonur, þó ekki væri
nema í 9. flokk, þá varð aUt vitlaust
hjá atvinnurekendum. Ég gæti því
fmyndað mér að iðnrekendur hefðu
verið tUIeiðanlegir, en hið stóra nei
kom ævinlega frá Vinnuveitendasam-
bandinu.
Skyldi nokkur iðnverkamaður trúa
þvi þegar Davíð formaður iðnrek-
enda brosir framan í okkur og segir:
Ef ríkisvaldið gerir þetta og hitt fyrir
okkur þá hækkun við kaupið við
ykkur, eiskurnar mínar? Nei, hann
einfaidlega ræður þar engu um.
Saumakonur mega með engu móti
hafa hærra mánaðarkaup en fólk í
fiskvinnslu. Fiskvinnslan og sauma-
skapur er framleiðsla sem skapar
og/eða sparar gjaldeyri og þeir sem
að því vinna skuiu hafa lægstu laun-
in. Það er skipun frá æðstu stöðum í
Vinnuveitendasambandi íslands. En
á hverju lifir þá þessi þjóð? Það
skyldi þó ekki vera að það sé af af-
rakstri vinnu þessa fólks? Munurinn
á fiskvinnslunni og saumaskapnum
er sá að þaö eru meiri möguleikar i
fiskvinnslunni á því að vinna sér inn
aukapening með því að vinna lengri
vinnudag. Yfirvinna er mjög lítil í
iðnaði og að sögn aðstoðarmanns
fjármálaráðherra eru það forréttindi
að fáað vinna allan sólarhringinn.
Að lokum þetta: Iðnverkakonur!
Tökum undir með Herdísi Ólafsdótt-
ur á Akranesi og konunum í Akra-
prjóni. Verum vel á verði gagnvart
útlendum þrælakerfum. Iðnverka-
konur i Reykjavík, látið í ykkur
heyra, sérstaklega þar sem verið er að
setja þetta tölvustýrða kerfi á. Hafið
samband við skrifstofu Iöju og látið
vita hvernig gengur. Sættið ykkur
ekki við að vinna með svipuna yfir
ykkur og fá nánast ekkert í aðra
hönd. Slfkt vinnuálag ætti að gefa
minnst 50% bónus.
Sigriður Skarphéðinsdóttir
iðnverkakona.
tekið kaup samkvæmt lægsta taxta
Iðju. í síðustu samningum var taxta-
skipan allri breytt og taka þær nú
kaup eftir 8. launafiokki, þá 2 flokk-
IPesjum
™*kon-
‘•r eru
n vinn«
Aicr*.
tdðni-
meir«
kJu
star
•r oiiu
“rn«r /
^urn
K°nur lh'en.kn!r- V
undur.
4r.
fisaSssSSs
*gsta
gUkaU^rZ:
^nua- Enda Jhw ’ *að
"arhof
afk
»tn. jú
rið
er/i/
Prjó
h*f‘ með
erað
vmn« /
mcð
^kwiiðjum ‘Un ekipu/

hratt og örugglega og nokkur tök eru
á. Kostnaður við þessar framkvæmd-
ir er í raun minni háttar atriði,
nánast samningsatriöi, og léttvægur
miðað við hið yfirþyrmandi úrræða-
leysi, sem ræður ríkjum hjá hinum
tvistigandi pólitisku líkamningum.
Margsinnis hefur komið tU tals að
fá aðstoð Bandaríkjamanna til þess
að koma vegakerfi okkar í viðunandi
horf, kostnaðarlaust að mestu fyrir
ríkissjóð, vegna samvinnu okkar og
þátttöku í hinu vestræna varnarsam-
starfi.
Þetta gullna tækifæri hefur staðið
okkur til boða, en ávallt verið mis-
jafnlega tekið af stjómmáiamönnum
í öllum sósíahsku flokkunum fjórum,
meira að segja þeim, sem er „minnst
til vinstri” eins og forstjóri Álversins
i Straumsvík orðar það.
Rök gegn þessu eru harla hjákát-
leg. öll aðstoð er fordæmd á þeim
forsendum, að „þjóðarstoltið”
banni íslendingum þátttöku í slikum
framkvæmdum!
Þetta eru auðvitað rök og viðhorf
kommúnista og þeirra sömu manna,
sem veðsett hafa landið og þjóðina
vegna lána, sem lítil eða engin von er
um að við getum greitt. — Þá er
þjóðarstoltið ekki til umræðu.
„Hófleg samvinna við erlenda
aðila er sennilega óhjákvæmileg,
þegar fyrstu sporin eru stigin; en það
er þá til að nýta sér fjármagn þeirra
og markaðsyflrráð og öðlast fót-
festu,” segir hins vegar í ritstjórnar-
pistli Vísis um íslenzkan atvinnu-
rekstur sl. laugardag (leturbreytingar
gr. höf.). — Já, það er aðeins
stundum, sem við ísiendingar eigum
að nýta okkur fjármagn útlendinga
og aðeins i hófiegri samvinnu, sem er
óhjákvæmileg!
í annan tíma eigum við sennilega
að halda okkur við lánin, — þar eru
údendingar vísast ekki með í spilinu!
— Sannarlega er ekki öU vitleysan
eins.
Kjallarinn
Geir Andersen
Að uppræta
kapitalismal
Uppræting kapitalismans eru
einkunnarorð hins nýja forseta
Frakka, Mitterrand, eins og glöggt
kom fram hjá „okkar manni” í
París í fréttaskýringaþætti Ríkisút-
varpsins sl. laugardag.
AUir sem vettlingi valda flykkjast
nú að bækistöðvum franska sósía-
listafiokksins og sækja um inngöngu!
— sagði í þessari sömu frétt. Það er
glampi í augum sósíalistanna okkar í
flokkunum fjórum, von um upp-
rætingu kapitalismans er í þann veg
að rætast.
„Vestrænum bandamönnum staf-
ar ekki hætta af Mitterrand,” segir í
leiðara Vísis. Ennfremur segir þar: „í
innanlandsmálum mun hann leysa
bæld öfl úr iæðlngi, þyngja skatta á
þeim forriku og hreyfa við málum,
sem legið hafa i láginni” (leturbr. gr.
höf.).
Þessar glefsur eru úr Vísi, sem í
eina tið var taUnn vera málgagn
kaupsýslumanna og annarra, sem
vildu nokkuð á sig leggja tii þess að
standa i stafni og stýra atvinnu-
rekstri, lifa á hinu frjálsa framtaki.
En það sem dagblaðið Visir segir
er barnahjal hjá því sem flæðir út af
blaðsíðum annarra málgagna hinna
sósíaUsku flokka. Það er reynt að
koma þvi inn hjá aimenningi, að aUt
tai um vinstri eða hægri í stjóm-
málum sé óraunhæft, svo hafi fylk-
ingar riðlazt og baráttumál breytzt.
— Hins vegar eru einkunnarorð
flestra islenzkra stjórnmálamanna og
eymamerktra skribenta stjórnmála-
flokkanna fjögurra í takt við þau,
sem eignuð voru Mitterrand, uppræt-
ing kapitallsmans, ýmist sögð beint
út eða með jafnréttis/öreigalegu
ívafi.
Flótti eða
frelsisskerðing
Það er reynt að koma því inn hjá
íslenzkum kjósendum, að einhver
„friðaralda” fari nú yfir Vestur-
Evrópu og sé sprottin af ótta Vestur-
landabúa við kjarnorkuvigbúnað
stórveldanna. í þessum máiflutningi
eru borgarablöðin hér á landi engir
eftirbátar þeirra málgagna, sem
þjóna beint undir áróðursmaskínu
Sovétríkjanna.
Skelfilegri kjarnorkustriði er þó sú
ógnun, sem mannkynið stendur
frammi fyrir þar sem er fjölgun
nauðþurftarfólks í gjörvöllum þriðja
heiminum, en fólksfækkun á Vestur-
löndum, einkum í Evrópu.
Fólk mun þó eftir beztu getu reyna
að sitja við þann eldinn, sem bezt
brennur og sannast það einnig hér á
landi. Þannig hafa hagskýrslur hér
birt um það tölur, að nálægt 5500
manns hafi flutt brott frá íslandi á sl.
lOárum! Hvað segir þetta okkur?
Þetta þýðir það, að vegna gífur-
legrar ofstjórnar i lýðveldinu fslandi
og tilrauna til frelsisskerðingar tekur
stór hópur fólks þá afdrifaríku
ákvörðun að flýja land. Það má lengi
deila um það, hvort þetta fólk, sem
burt flyzt er úrtak, sem flokka má
sem úrval þjóðarinnar eða úrhrak
hennar, svo tvær yztu-marka
(extreme) flokkanir séu notaðar.
Varla verður því haldið fram, að
þeir íslendingar, sem fluttust til
Vesturheims í kringum aldamótin,
hafi verið úrhrak þjóðarinnar, — eða
hvað!
Það mun verða eina úrræði þeirra,
sem ekki sætta sig við, að fsland
verði byggilegt með „félagslegum
umbótum” einum að hverfa á braut,
til þeirra landa, sem bjóða fólki tæki-
færi til þess að nýta hugmyndir sínar
og starfsorku eins og það sjálft vill.
Friður við vinstri öflin
fslenzkir stjórnmálamenn hafa
0 „Á ummælum orkumálastjóra var ekki
aö heyra, að eitthvert sérstakt „orku-
skeið” væri framundan, miklu fremur úrræða-
leysi.”
aldrei verið úrræðalausari, óttaslegn-
ari og uppteknari en nú við að ljúga
sig frá afleiðingum verka sinna. Hér
er ekkert sérstaklega átt við núver-
andi stjórnvöld. Það vill bara svo til,
að þessi ríkisstjórn er svona samsett
núna. Aðrar ríkisstjórnir hafa setið
og nýjar koma, en það býst englnn
vlð neinum breytingum.
Á meðan þeir, er gerzt ættu að
þekkja aðferðir hinna vinstri öfga-
afla, mæta þeim sífeUt með „velvild”
og „skilningi” á opinberum vett-
vangi og í málgögnum sínum, verður
frelsisskerðingu íslenzks almennings
ekki mætt með öðru en landflótta, og
má raunar þakka fyrir, að hann er
enn mögulegur.
Landslýður stendur ekki aðeins
höggdofa og fullur örvæntingar
frammi fyrir afleiðingunum af
hugsunarleysi og orðagjálfri „sinna
stjórnmálamanna”, heldur einnig
forystulaus — og þar af leiðandi
úrræðalaus.
Og orsakanna þarf ekki lengi að
leita: Óhæft og úr sér gengið stjórn-
skipulag, sem miðlungsmenn leitast
við að haida saman einhvern veginn
og i eiginhagsmunaskyni.
Þetta er mergur málsins og frum-
orsök þjóðfélagsmeinsemda íslend-
inga i vinstra ríkinu, sem verið er að
undirbúa.
Kannski er veikasti hlekkurinn í
vörn lýðræðisaflanna svokölluðu sá,
að varia er að finna þar neinn mann,
sem hefur pólitíska þekkingu. Allt
gengur út á viðskipti við vinstri öflin
og að kaupa sér frið, hversu
skammær sem hann kann að vera.
Og svo tala menn um landsfund
Sjálfstæðisflokksins i haust eins og
þar muni frelsandi engill birta ráð-
villtum mönnum ráð og reikandi
rænu!
Það er ekki öll vitleysan eins, sem
betur fer, það væri þá líka lítiö
gaman að henni.
Geir R. Andersen.
raswKisr iscl*ísI 'jerjra