Dagblaðið - 08.07.1981, Page 13

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 1981.
\ f—
Kjallarinn
Jón Ásgeir
Sigurðsson
aö vopnabúr Bandaríkjanna skyldi
miðað við staðbundln kjarnorku-
strið.
Maður getur trúað því að stórveld-
in vilji ógjarnan sjálf verða fyrir
kjarnorkuvopnaárás, og að þau
hyggist þvi ota fram staðgenglum.
Eitthvað i þessum dúr: „Heyrðu
vinur og bandamaður, haltu rétt
aðeins á byssunni fyrirmig.”
Fyrir nokkrum vikum birtist I vest-
ur-þýska timaritinu „Stern” viðtal
við Alfred Mechtersheimer, sem er
liðsforingi í vestur-þýska flughernum
og meðlimur ihaldsflokksins i
Bæjaralandi. Viðtalið er athyglisverð
úttekt á vígbúnaðarstefnu stórveld-
anna og Mechtersheimer skefur ekki
utan af hlutunum:
„Slökun er orðin að blótsyrði.
Hingað til hefur slökunarviðleitni,
einkennt samskipti stórveldanna, en
sú afstaða getur ekki staðist lengur
vegna þess að nú er hægt að nota
kjarnorkuvopn í striði. í þessum
efnum hefur orðið bylting.” Hann
rekur síðan lfkt og hér á undan
hvernig ógnarjafnvægið hélt aftur af
kjarnorkuvopnaríkjunum.
„Möguleikinn á að báöir gjör-
eyddu allri mannabyggð hélt aftur
af báðum. En núna eru eldflaugarnar
svo markvissar að hægt er að miða
beint á hernaðarlega mikilvæg skot-
mörk, og geiga i mesta lagi um fá-
eina metra. Þessi ógnarsýn blasir því
við báðum: annar gerir árás og hinn
stendur uppi varnarlaus. Þar með
stöndum við frammi fyrir þeirri stað-
reynd að hægt er að sigra með
þessum vopnum, — ef maður er á
undan.”
Ástæða stórefldrar andstöðu i
Evrópu gegn vigbúnaði og kjarn-
orkuvopnum er einmitt þessi aukna
hætta á stríði. Svo virðist sem ógnar-
jafnvægið sé ekki lengur fyrir hendi,
Bandaríkin hafa opinskátt lýst yfir að
þau undirbúi staðbundið kjarnorku-
stríð.
Auglýst eftir
staðgenglum
Andóf gegn staðsetningu kjarn-
orkuvopna í Evrópu hefur stóraukist
vegna þess að Evrópubúar vilja ekki
gerast staðgenglar fyrir stórveldin í
takmörkuðu eða staðbundnu striði.
Sömuleiðis taka nú æ fleiri Norður-
landabúar, þeirra á meðal margir
stjórnmálaleiðtogar, undir kröfuna
um kjarnorkuvopnalaus Norður-
lönnd.
Sumir islenskir stjórnmálamenn
vilja halda íslandi utan þessa kjarn-
orkuvopnalausa svæðis — þessir
NATO-sinnar vilja semja um ísland
gegn vighreiðri Sovétrikjanna á Kola-
skaga. Söfhu menn segja að á fslandi
séu engin kjarnorkuvopn. Spyr sá
sem ekki veit: hvernig getur verið
hægt að semja um fsland sem sagt er
kjarnorkuvopnalaust og Kolaskaga
sem er eitt helsta víghreiður Sovét?
Alveg eins og önnur Evrópuriki,
eigum við aö hafna því að gegna hlut-
verki staðgengils Bandaríkjanna i
stríði. fsland verður að vera með á
fyrsta kjarnorkuvopnalausa svæðinu
— það er sérstaklega brýnt, vegna
þess að nú tala ýmsir ráðamenn i
Evrópu um að flytja kjarnorkuvopn-
in út á sjó. Þeir segja að strið á
sjónum sé ekki eins hættulegt, þar
búisvofáir.
Best færi að fsland yrði algerlega
vopnalaust svæði eins og Álands-
eyjar.
Jón Ásgeir Sigurðsson
blaðamaður.
13
LEIÐARAHOFUNDAR,
FYLGIST
MALUM
f forystugrein Dagblaðsins 3. júlí
s.l. segir höfundur, að viðskiptaráð-
herra lofi nú bót og betrun í mál-
efnum iðnaðarins, þar sem deilt sé á
hann i sambandi við aðlögunar-
gjaldið svonefnda.
Þann 18. mars 1981 flutti ég ræðu
á ársþingi félags íslenskra iðnrek-
enda.
Hluti ræðunnar var svohljóðandi:
„Iðnaðurinn
og skattamálin
Þegar við gengum í EFTA þá voru
skiptar skoðanir um hversu langan
aðlögunartima við þyrftum. Ég og
minn flokkur töldum þá að 15 ár
væru lágmarkstfmi. Niðurstaðan
varð 10 ár. En hvað sem aðlögunar-
tima liður er ljóst, að ætlum við
(slenskum iðnaði að eflast og þróast
við harða samkeppni þá verður að
búa þannig að iðnaðinum að hann geti
haldið velli. Þessvegna álit ég að
lækka verði eða afnema skatta af
iðnaðinum til jafns við t.d. sjávarút-
veginn, þegar af þeirri ástæðu aö
gengisskráningin hefur yfirleitt
miðast við afkomu hans. í þessu sam-
bandi hefl ég sérstaklega f huga
aðstööugjaldið og launaskattinn.
Aðstöðugjaldið á iðnaðinum nemur
2.326.533 g.kr., en hann er einnig
lagður á aðrar atvinnugreinar.
Fyrir árið 1979 hefur verið greidd-
ur launaskattur samtals að upphæð
15.239 millj. gkr. Launaskatturinn er
3,5% af greiddum launum. Laun
greidd í sjávarútvegi (nema fisk-
iðnaði) og landbúnaði eru undan-
þegin launaskatti. Ef engar undan-
þágur yrðu gerðar, mætti lækka
skattinn niður i um 3% aö þvi áætlað
er, án þess að tekjur af skattinum
minnkuðu. Auðvitaö skapar afnám
þessara skatta vandamál, en þau
verður að leysa með öðrum hætti.
Það er óviturlegt að kæfa undir-
stöðuna þvi að það vex ekki mikill
gróður úr slíkum jarðvegi. E.t.v.
mætti afnema þessi gjöld i áföngum?
Hinsvegar er skylt að geta þess, að
nýju skattalögin eru til hagsbóta fyrir
iðnaðinn, sérstaklega að því er varðar
afskriftarreglur.”
Þrátt fyrir þessa ræðu mína 18.
mars sl. segir Haukur Helgason i
forystugrein, að ég sé nú að gefa
undir fótinn um önnur úrræði til
hjálpar iðnaðinum.
Hvort leggja á aðlögunargjald á
iðnaðarvörur er svo allt annað mál.
Ég hefi sótt það ákveðið, að EFTA
og EBE samþykki það. Þeir telja það
brot á samningnum við bandalögin.
En fríverslunarsamningarnir eru
Kjallarinn
Tómas Árnason
gífurlega þýðingarmiklir fyrir íslend-
inga. Þeir spöruðu útflutningnum allt
að 15 milljörðum gamalia króna á s.l.
ári.
Þessi mál verða rædd frekar áður
enákvörðun verðurtekin.
Tómas Árnason
viðskiptaráðherra.
Ráðning
Amþrúðar
hindruð
Kjallarinn
Guðný Þ. Magnúsdóttir
Að undanförnu hefur mikið verið
rætt og ritað um þá ákvörðun út-
varpsráðs að mæla með Arnþrúði
Karlsdóttur rannsóknarlögreglu-
manni í stöðu afleysingafréttamanns
hjá Sjónvarpinu. Eins og kunnugt er,
féllu atkvæði útvarpsráðsmanna á
þann veg að Arnþrúður fékk 4 at-
kvæði en Bolli Héðinsson 3. Þaö á
við um þetta mál, eins og flest önnur,
að sitt sýnist hverjum og er það eðli-
legt. En það er f hæsta máta „undar-
legt” að í þessu tilfelli er þaö einungis
annar þessara umsækjenda sem hefur
óverðskuldað orðið fyrir barðinu á
rætnum blaðaskrifum. Hér á ég vita-
skuld við Arnþrúði Karlsdóttur. Það
fer ekki hjá því að sá grunur læðist
að manni að hér sé um skipuleg skrif
að ræða og að baki þeim hljóti að
standa einhverjir sem tengdir séu
Bolla Héðinssyni böndum, og það
skyldi þó aldrei vera aö þau bönd
væru pólitisk? Yfirlýsingar Bolla um
„framsóknarmennsku” sína hafa án
efa komið mörgum til að brosa i
kampinn og gaman verður að fylgjast
með framvindu „sameiningarmáls”
hans, stofnun „stórs krataflokks”,
sbr. viðtal í Visi þ. 29. júni sl.
Menntahroki
Það er lágkúruíeg'aðrerð að koma í
veg fyrir ráöningu Arnþrúðar meö
þvi að benda á „menntunarskort”
hennar. Menntun er afstætt hugtak
og mér virðist að i þessu tilfelU sé
fremur hæpið að láta ráðningu f
stöðu þessa velta á „menntun og/eða
menntunarskorti” þessara tveggja
umsækjenda. Að hafa stundað nám
eða stunda nám nú er annað en að
hafa lokið prófi. Einnig hefur það
gleymst i þessari umræðu allri að
einn umsækjandinn, Þorsteinn
Broddason, er háskólamenntaður og
það sem meira er, hann hefur lokið
prófum sinum.
Það er rétt sem fram hefur komið i
flestum blöðum að Amþrúður Karls-
dóttir er útskrifuð úr Kvennaskólan-
um. Menn skyidu ekki gera lítið úr
þvi, það er staðreynd aö þaðan hafa
komið margar mætar konur. En i
staö þess aö ganga hina heföbundnu
leið til stúdentsprófs gerðist Arn-
þrúður brautryðjandi. Hún var ein af
fyrstu konunum sem hóf störf við
löggæslu. Segir það ekki eitthvað um
persónuleika umræddrar konu? Það
þarf kjark og þor til að ganga inn f
hin hefðbundnu störf karlmanna. Og
gaman þætti mér að vita hvort
..Sandkornsfrúin” á Visi metur
brautryðjendastörf kvenna á öðrum
sviðum jafn litils. Það urðu mér
mikil vonbrigði að sjá þar háðska
klausu, skrifaða af konu, þvi að mín
trú er sú að ein leið okkar kvenna til
aukins jafnréttis sé sú að standa
saman.
Það kastar þó fyrst tólfunum við
lestur greinar í Alþýðublaðinu þann
24. júni sl. Mér er spurn: Er engin
virðing borin fyrir tilfinningum
fólks? Hvað hefur Arnþrúður Karls-
dóttir til saka unnið að þurfa að þola
slik skrif? Hefur hún gert eitthvað
0 „I stað þess að ganga hina hefðbundnu
leið til stúdentsprófs gerðist Arnþrúður
brautryðjandi. Hún var ein af fyrstu konunum,
sem hóf störf við löggæslu.”
Arnþrúður Karlsdóttir.
annað en að sækja um starf sem
auglýst var til umsóknar? f greininni
segir m.a. að hér sé um að ræða „litt
skólagengna lögreglukonu”. Þessi
setning sem og öU greinin ber með sér
menntahroka. Og menntahroki er
engum til sóma, e.t.v. síst alþingis-
manninum Eiði Guðnasyni, sem
lætur Ijós sitt skina f lok greinarinn-
ar. En „alþingismaöur alþýðunnar”
er þó heppinn að biaðiö er ekki út-
breiddara en raun ber vitni. Þó býst
ég við að kjósendur hans fylgist með
þvi sem frá honum kemur.
En svo við vikjum aftur að „lítt
skólagengnu lögreglukonunni” þá
stundaði hún, eins og áður segir, nám
í Kvennaskólanum og siðar i Lög-
regluskólanum í 2 ár. Seinna hóf hún
nám i öldungadeild Hamrahliðar-
skóla og á nú stutt eftir i stúdents-
próf. Geri aðrir betur, að vera i fuUu
menntaskólanámi með heiisdags-
vinnu, og það jafn krefjandi starfi og
rannsóknarlögreglustarfið er, auk
Bolli Héðinsson.
þess að vera húsmóðir. Mér er sem ég
sæi suma karlmenn leika þetta eftir.
Umrædd grein er í alla staði niður-
lægjandi fyrir Arnþrúði, hlutdræg og
einkennist af röngum upplýsingum
(t.d. lögreglustarf í 5 ár, rétt er 7 ár)
og eru þessi skrif engum blaöamanni
til sóma (hvaö þá alþingismanni). En
lömbin sin verður að ala vel og meö
þessum skrifum m.a. tókst að koma i
veg fyrir ráðningu Arnþrúðar og vita-
skuid var það ætlunin. Ekki satt?
Og að lokum fáein orð til Bolla
Héðinssonar: Ég óska þér hjartan-
lega tU hamingju með nýja starfið
þitt. Gættu þin einungis á þvi, að
vegna þess sem á undan er gengið, og
á ég þá sérstakiega við skrif velunn-
ara þinna um Arnþrúði Karlsdóttur,
verður vænst af þér mun meira en
ella hefði verið og hafðu ætfð hugfast
að hver uppsker eins og hann sáir.
Guðný Þ. Magnúsdóttir,
Hafnarflrðl.