Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Blaðsíða 51

51
kolefni, er þær þurfa með, frá loftinu, og þar sem efnisnám
plantnanna byggist, að því er fosfórinn varðar, á orkugjöf
við samlögun efnanna, eru hinar æðri jurtir sjálfum sér nóg-
ar um orkugjafann (þær eru autotrofar). Bakteríurnar eru
heterotrofar, það er, að þær verða til þess að lifa að fá orku-
gjafa sinn frá því kolefni, sem kann að finnast í lífrænum
efnasamböndum jarðvegsins. Sá jarðvegur, sem inniheldur
það mikið af lífrænum kolefnasamböndum í auðnýttu formi
fyrir bakteríurnar, að þær geta með þeim hætti fullnægt kol-
efnisþörf sinni, veitir bakteríunum möguleika til aukinnar
hagnýtingar á þeim fosfór, sem í jarðveginum finnst. Arang-
urinn getur því orðið sá, að fosfórinn binzt á þennan hátt og
að jurtirnar líða af fosfórskorti, þrátt fyrir mikinn fosfór í
jarðveginum. Fyrst þá, er auðveldlega aðgengileg lífræn efni
eru uppnotuð úr jarðveginum, liættir rányrkja bakteríanna
á fosfór jarðvegsins.
í mýrarjarðvegi er alltaf ástæða til að gæta þess, að við
ræktun og aukið bakteríulíf í jarðveginum getur komið fram
fosfórsýruskortur í lieyi, þó að eitthvert fosfórmagn finnist í
jarðveginum við efnagreiningu hans. Sé efnismagn af P2O5
í heyi neðan við 0.3% af þurrefni, eru líkur til, að túngrös
okkar hafi ekki fengið fosfórsýruþörf sinni fullnægt. Sam-
kvæmt 6 ára tilraun á mýrarjarðvegi vestanlands kom í ljós,
að fosfórsýrumagnið í heyinu stóð nokkurn veginn í réttu
hlutfalli við fosfórsýrumagnið, sem gróðurinn fékk með
áburðinum.
Fosfór (P205) í áburði P205 í heyinu, % af þurrefni
pr. ha a b
0 kg 0.19 0.17
30 - 0.27 0.23
60 - 0.31 0.31
90 - 0.34 0.34
4*