Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Blaðsíða 38
38
Það er því nær ekki hægt að ha£a nein áhrif á þessi atriði til
úrbóta, ef náttúran sjálf ekki sér fyrir þeim á fullnægjandi
liátt. Aftur á móti eru það næringarefnin, sem jurtirnar taka
til sín frá jarðvegi og með áburði, sem athygli allra ræktunar-
manna hefur verið bundin við, og fyrir atbeina vísindalegra
rannsókna og tilrauna hefur mikið áunnizt í því, að betur er
séð fyrir því við ræktun en áður var. Það er fyrir löngu vitað
og viðurkennt, að köfnunarefni, fosfór og kalí eru jurtunum
lífsnauðsynleg næringarefni, og til áburðar hafa verið talin
þau efnasambönd, þar sem þessi þrjú verðmætu næringarefni
finnast í þeim mæli og í því ástandi, að þau fullnægja þörf
gróðursins til vaxtar og þroska.
í búfjáráburði voru þessi efni að meira eða minna leyti
fyrir hendi í þeim hlutföllum, er nálgaðist það að fullnægja
þörfum nytjajurta, einkum þar sem bústofn var það mikill í
hlutföllum við ræktarland, að búfjáráburður var til umráða
í ríkum mæli. Meðan búfé hér á landi var framfleytt á hey-
fóðri, sem að meiri hluta var fengið af óræktaðri jörð, var
almennt ekki um það hugsað, hvaða hlutfall þurfti að vera
milli þessara þriggja verðmætu efna, sem jarðveginum voru
færð með búfjáráburðinum. Eftir að farið er að gera kröfur
tíl mikillar eftirtekju af hverri flatareiningu, og eftir að far-
ið er að nota og kaupa tilbúinn áburð, þá fara menn að gera
sér ljóst, að nauðsynlegt er að nota þessi verðmætu efni í
ákveðnum hlutföllum. Réði þar um annars vegar kostnaður-
inn við notkunina og hins vegar aukin þekking á því, í hvaða
hlutföllum efnin þyrftu að vera, til þess að hagnaður væri
að notkun áburðarins, og að það færi eftir efnaástandi jarð-
vegsins og kröfum þeirra jurta, sem ræktaðar voru. Hins veg-
ar eru vísindin æ betur að leiða í ljós, að ræktun jarðar og
framleiðsla nytjajurta er ekki svo einföld, sem mörgum virð
ist við fyrstu sýn. Rannsóknir gerðar víðs vegar um heim
hafa hina síðustu áratugi upplýst, að efni, sem áður var eng-
inn gaumur gefinn í sambandi við líf og þroska jurta og
dýra, eru óhjákvæmileg nauðsyn öllu, sem telst til hinnar