Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1975, Page 8

8
LANDSBOKASAFNIÐ 1974
því þá, að F0roya Landsstýri liefði samþykkt að gefa til íslands færeyska bókagjöf
og yrSi hún afhent síðar. I bréfi, sem Sverri Egholm landsbókavörSur í Þórshöfn rit-
aSi Geir Hallgrímssyni forsætisráSherra á sl. vori, gat hann þess, aS sér hefSi veriS
faliS aS annast um þessa gjöf og væri ætlunin, aS Landsbókasafn og Háskólabókasafn
nytu hennar. Skyldi Landsbókasafni, er á hér á landi mest safn færeyskra rita, fyrst
hjálpaS til aS brýna úr sem flest skörS, en síðan fengi Háskólahókasafn úrval fær-
eyskra rita eftir eigin vali.
Þegar Vestur-Islendingar voru hér á ferð í júlímánuSi í tilefni af 11 alda afmæli
IslandsbyggSar, færði Stefán Stefánsson, fararstjóri Winnipeghópsins, Landsbóka-
safni að gjöf frá Gimlideild ÞjóSræknisfélags Islandinga í Vesturheimi landnámskort
eitt mikið, er sýnir heimilisréttarjarðir íslenzku frumbyggjanna í Gimlisveit og Ar-
nessbyggð í Manitoba. Var fariS að hyggja að gerð kortsins nokkru fyrir 1970, er
minnast skyldi aldarafmælis Manitobafylkis. Ymsir hafa lagt hér hönd að verki, en
mest frú ValdheiSur L. SigurSsson.
I skýringum, sem fylgja kortinu, segir svo m. a.: „LandnámskortiS sýnir mikinn
hluta aí landnámi Islendinga í Nýja-Islandi. Var hverjum landnema veitt ein heimilis-
réttarjörS, sem var 160 ekrur á stærð og venjulegast hálf míla á kant. En þær, sem
lágu að Winnipegvatni eða Islendingafljóti, voru stundum aflangar, en méð sama
ekrufjölda.“
Nöfn landnámsmanna og löggild númer heimilisréttarjarða þeirra eru sýnd á
spássíum.
Gimlideildin lét prenta fjögur eintök af kortinu, og verða tvö þeirra varðveitt á
Gimli, hiS þriðja í skjalasafni Manitobafylkis og hið fjórða í Landsbókasafni íslands.
Skúli Jóhannsson, forseti ÞjóSræknisfélags íslendinga í Vesturheimi, afhenti forseta
íslands, dr. Kristjáni Eldjárn, í hoði á Bessastöðum eina spólu með Lögberg-Heims-
kringlu 14. jan. 1971-20. des. 1973, en forseti sendi hana síðar Landsbókasafni til
varðveizlu. ÞjóSræknisfélagiS hafði áður gengizt fyrir filmun fjölmargra íslenzkra
blaða og tímarita vestan hafs og gefið filmurnar hingað heim, og er hér um framhald
þeirrar gjafar að ræða (sbr. Arhók Landsbókasfns 1971, 169-71).
Af öðrum gjöfum, er hárust á árinu, er fremst að telja bókasafn drs. Rögnvalds
Péturssonar í Winnipeg, er gefið var Landsbókasafni og Háskóla íslands sameiginlega.
Kemur þessi gjöf í framhaldi af fyrri stórgjöfum fjölskyldu drs. Rögnvalds til þessara
stofnana, er nú skulu rifjaðar upp jafnframt.
I Arbók Landsbókasafns 1945 var frá því skýrt, að frú HólmfríSur, ekkja drs.
Rögnvalds Péturssonar í Winnipeg, hefði haustið 1945 sent Landshókasafni íslands
að gjöf rúmlega 80 bindi handrita og um 300 bindi prentaðra bóka, blaða og ritlinga.
I sendingunni voru m. a. handrit Stephans G. Stephanssonar, og prentuðu bækurnar
voru aS mestu íslenzk rit, gefin út vestan hans, þar á meðal blöðin Heimskringla og
Lögberg frá upphafi, ennfremur allmörg rit á ensku um ísland eða íslenzk efni. Má
nærri geta, hver fengur safninu var að þessari miklu gjöf.