Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1988, Blaðsíða 56
56
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
er nú allt í einu orðið snauðara vegna gengisfellingar (og háskalegrar
lækkunar olíuverðs), en óstöðvandi hrun af þessu tagi hrjáir efna-
hagslíf okkar einmitt meira en nokkuð annað.
f þinglok var samþykkt ályktun í mörgum liðum. Þar var því m.a.
fagnað, að IFLA hefur nýlega gert varðveizluna að einu aðalviðfangs-
efni sínu til viðbótar hinum þremur, sem fyrir voru, en þau eru
allsherjarskráningareftirlit (Universal Bibliographic Control), alls-
herjaraðgangur að ritum (Universal Availability of Publications) og
alþjóðlegt MARC-snið (International MARC).
Ráðstefnan fagnaði því frumkvæði Library of Congress, Þjóðbóka-
safnsins franska og Deutsche Búcherei að koma upp einni alþjóðlegri
miðstöð og tveimur svæðisstöðvum til varðveizluverkefnisins innan
ramma aðalviðfangsefna IFLA.
Þegar var lagt til, að IFLA beitti sér fyrir því áður en langt um
líður að koma á sérstöku IFLA-ári, er helgað yrði umræddu verkefni.
Þá var hvatt til þess, að í hverju landi yrði vakin athygli á þessu máli
og brýnt fyrir þorra manna, hve mikið væri í húfi.
Komið verði upp áætlun í hverju landi og mál búin sem bezt í
hendur, svo að takast megi að eíla opinberan stuðning við slíka
áætlun.
Stefnt er að því að gefa út handbækur með leiðbeiningum um þessi
mál, þær stöðvar, er að þeim vinna, og þau námskeið, er í boði kunna
að verða.
Þá var hvatt til þess, að mál þetta yrði kynnt útgefendum, prent-
urum og pappírsframleiðendum, ekki síður en bókavörðum, skjala-
vörðum og þeim, sem við upplýsingamál fást.
í riti, sem gefið hefur verið út nýlega í Washington og nefnist
Brittle Books (Stökkar bækur), eru birtar skýrslur nefndar, er fjallað
hefur um þessi efni. Þar koma fram m.a. eftirfarandi atriði:
Menn hafa einkum áhyggjur af ritum, prentuðum eftir miðja 19.
öld. Pappírinn í þeim langílestum vill súrna, verður stökkur og endist
miklu verr en sá pappír, er áður var notaður í bækur. Rannsóknir
sýna, að bækur prentaðar á hinn vonda pappír, láta verulega á sjá, úr
því að hálföld er liðin frá prentun þeirra.
Gömlu stóru rannsóknarbókasöfnin t.a.m. í Bandaríkjunum verða
verst úti, því að talið er, að um íjórðungur rita þeirra sé stökkur, ekki
verði brotið nema einú sinni eða tvisar upp á blaðhorn í þeim, án þess
að það rifni. Nú er allt upp í 80% rita þessara saína prentað á pappír,